Ñöùc Thaùnh cha gaëp gôõ
caùc vò laõnh ñaïo Chính thoáng Cipro
Ñöùc Thaùnh cha gaëp gôõ caùc vò laõnh ñaïo Chính thoáng Cipro.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Nicosia (RVA News 03-12-2021) - Luùc 8 giôø 30 phuùt, saùng thöù Saùu, 03 thaùng Möôøi Hai naêm 2021, laø ngaøy thöù hai vaø cuõng laø ngaøy choùt trong hai ngaøy vieáng thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ taïi Cipro, Ñöùc Thaùnh cha ñeán thaêm Ñöùc Toång giaùm muïc Giaùo chuû Chính thoáng vaø sau ñoù gaëp chung Thaùnh Hoäi ñoàng cuûa Giaùo hoäi naøy, laø toân giaùo lôùn nhaát taïi ñaây, vôùi 80% daân soá toaøn quoác. Ñöùc Thaùnh cha coå voõ cuoäc ñoái thoaïi huynh ñeä vaø vöôït thaéng dö aâm cuûa chia reõ vaø thaønh kieán trong quaù khöù, ñeå cuøng nhau tieán böôùc höôùng veà söï hieäp nhaát troïn veïn.
Gaëp Ñöùc Toång giaùm muïc Giaùo chuû
Töø Toøa Söù thaàn Toøa Thaùnh, luùc 8 giôø 30, Ñöùc Thaùnh cha ñeán Toøa Toång giaùm muïc Chính thoáng, chæ caùch ñoù moät caây soá röôõi. Ñeán nôi, ngaøi ñöôïc moät vò ñaïi dieän cuûa Thaùnh Hoäi ñoàng ñoùn tieáp vaø Ñöùc Toång giaùm muïc Chrysostomos II, ñöông kim Giaùo chuû Chính thoáng Cipro chaøo ñoùn Ñöùc Thaùnh cha.
Ñöùc Toång giaùm muïc naêm nay 80 tuoåi (1941), thuï phong linh muïc naêm 1972 vaø ñaõ töøng laøm Vieän phuï Ñan vieän thaùnh Neophytos, tröôùc khi ñöôïc baàu laøm Toång giaùm muïc Giaùo phaän Paphos naêm 1978, roài 28 naêm sau ñoù, 2006, ngaøi ñöôïc baàu laøm Toång giaùm muïc toaøn ñaûo Cipro, sau khi ñaõ giöõ nhieäm vuï nhieáp chính cuûa Ñöùc Toång giaùm muïc Chrysotomos I bò ñau naëng. Ñöùc Thöôïng phuï ñaõ töøng gaëp Ñöùc Giaùo hoaøng Bieån Ñöùc XVI, trong cuoäc vieáng thaêm taïi ñaûo naøy hoài naêm 2010. Ñöùc Toång giaùm muïc laø vò ñaõ giöõ vai troø tích cöïc trong moái töông quan vôùi Giaùo hoäi Coâng giaùo, giuùp ñöa hai Giaùo hoäi xích laïi gaàn nhau.
Gaëp gôõ Thaùnh Hoäi ñoàng
Sau 20 phuùt gaëp gôõ rieâng vôùi Ñöùc Toång giaùm muïc Chrysostomos, Ñöùc Thaùnh cha ñeán Nhaø thôø chính toøa thaùnh Gioan Toâng ñoà thaàn hoïc gia cuûa Chính thoáng, chæ caùch ñoù 100 meùt ñeå gaëp gôõ 17 giaùm muïc thaønh vieân Thaùnh Hoäi ñoàng. Ñaây laø thaåm quyeàn cao nhaát cuûa Giaùo hoäi Chính thoáng Cipro töï trò, trong ñoù, Ñöùc Toång giaùm muïc Giaùo chuû laø ngöôøi ñöùng ñaàu trong soá nhöõng ngöôøi ñoàng haøng, vaø cuõng chæ coù moät phieáu nhö caùc thaønh vieân khaùc. Thaùnh Hoäi ñoàng Chính thoáng Cipro coù 12 UÛy ban vôùi nhieäm vuï baûo toàn ñaïo lyù, giaùo luaät vaø phuïng vuï cuûa Giaùo hoäi Chính thoáng Cipro, ñoàng thôøi duy trì tình hieäp thoâng vôùi Ñöùc Thöôïng phuï chung cuûa Chính thoáng giaùo taïi Constantinople vaø caùc Giaùo hoäi Chính thoáng khaùc, cuõng nhö ñaûm traùch caùc quan heä ñaïi keát vaø lieân toân.
Lôøi chaøo möøng cuûa Ñöùc Toång giaùm muïc Chính thoáng
Trong lôøi chaøo möøng Ñöùc Thaùnh cha, Ñöùc Toång giaùm muïc Chrysostomos II goïi Cipro laø "haûi ñaûo cuûa caùc thaùnh vaø caùc vò töû ñaïo", laø "cöûa ngoõ cuûa Kitoâ giaùo höôùng veà theá giôùi daân ngoaïi", vì ñaây laø Giaùo hoäi ñaàu tieân cuûa daân ngoaïi ñöôïc thaùnh Barnabeâ thaønh laäp. Töø naêm 45 sau Chuùa Kitoâ, caùc toâng ñoà ñeán Cipro ñeå rao giaûng Kitoâ giaùo. Qua bao thaêng traàm cuûa lòch söû, Giaùo hoäi naøy vaãn khoâng bò chìm.
Ñöùc Toång giaùm muïc noùi: "Nhöng raát tieác töø naêm 1974 ñeán nay, ñaûo Cipro vaø Giaùo hoäi taïi ñaây traûi qua khuùc quanh lòch söû raát khoù khaên: Thoå Nhó Kyø ñaõ hung baïo taán coâng vaø cöôùp maát 38% laõnh thoå toå quoác chuùng toâi baèng söùc maïnh cuûa voõ khí, daân chuùng bò truïc xuaát baèng göôm giaùo vaø löûa. Caùc ñeàn thaùnh cuûa Chuùa bò ñoát phaù vaø xuùc phaïm. 200,000 tín höõu Kitoâ bò truïc xuaát khoûi gia cö cuûa hoï vôùi moät söï man rôï khoâng theå töôûng töôïng ñöôïc, vaø hoï bò thay theá baèng nhöõng kieàu daân ñeán töø vuøng saâu vuøng xa cuûa mieàn Anatolia beân Thoå Nhó Kyø. Ngöôøi Thoå Nhó Kyø phaù huûy vaên hoùa töø ngaøn ñôøi cuûa chuùng toâi. Hoï tòch thu caùc thaùnh ñöôøng Bizantine coå kính vôùi nhöõng böùc tranh khaûm voâ giaù, caùc aûnh caùc thaùnh."
Ñöùc Toång giaùm muïc Chrysostomos cho bieát trong quaù khöù ñaõ vaø nay ñang xin söï hoã trôï tích cöïc cuûa caùc vò thuû laõnh Coâng giaùo, ñaõ xin Ñöùc Giaùo hoaøng Bieån Ñöùc trôï giuùp. "Vaø thöïc teá, nhôø söï trung gian cuûa Ñöùc Bieán Ñöùc, chính phuû Ñöùc ñaõ ñoàng yù ñöa trôû veà Cipro 500 di tích vaên hoùa Bizantine maø caùc nhaø khaûo coå Thoå Nhó Kyø ñaõ chôû tôùi thaønh Munich. Chuùng toâi kieân nhaãn chôø ñôïi söï giuùp ñôõ cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ ñeå baûo veä vaø toân troïng gia saûn vaên hoùa cuûa chuùng toâi vaø ñeå caùc giaù trò khoân löôøng cuûa neàn vaên hoùa Kitoâ chuùng ta ñöôïc troåi vöôït, caùc giaù trò naøy ñang bò Thoå Nhó Kyø vi phaïm taøn baïo".
Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh cha
Veà phaàn Ñöùc Thaùnh cha, leân tieáng sau lôøi chaøo möøng cuûa Ñöùc Toång giaùm muïc Chrysostomos, ngaøi ñaõ ruùt töø danh xöng, thaân theá vaø söù vuï cuûa thaùnh Barnabeâ Toâng ñoà, boån maïng cuûa Cipro, nhöõng ñieàu coù theå aùp duïng cho hoaøn caûnh ngaøy nay.
Ñöùc Thaùnh cha noùi: Thaùnh Barnabeâ, theo yù nghóa bieät danh cuûa ngaøi laø "con cuûa söï an uûi", nhaén nhuû chuùng ta laø nhöõng ngöôøi em cuûa ngaøi, haõy thi haønh cuøng moät söù maïng mang Tin möøng cho moïi ngöôøi, môøi goïi chuùng ta haõy hieåu raèng vieäc loan baùo khoâng theå chæ döïa treân nhöõng lôøi nhaén nhuû toång quaùt, treân söï laäp laïi nhöõng giôùi luaät vaø qui taéc phaûi giöõ, nhö thöôøng xaûy ra. Vieäc loan baùo phaûi theo con ñöôøng gaëp gôõ ñích thaân, quan taâm ñeán nhöõng thaéc maéc cuûa daân chuùng, nhöõng nhu caàu coát yeáu cuûa hoï. Ñeå laø nhöõng ngöôøi con cuûa söï an uûi, tröôùc khi noùi ñieàu gì, ta caàn laéng nghe, ñeå cho mình ñöôïc goïi hoûi, khaùm phaù tha nhaân, chia seû. Vì Tin möøng ñöôïc thoâng truyeàn nhôø söï hieäp thoâng...
Ñöùc Thaùnh cha khaúng ñònh raèng: "Toâi chaân thaønh mong öôùc raèng seõ coù theâm nhöõng cô hoäi gaëp gôõ, tìm hieåu nhau nhieàu hôn, phaù ñoå bao nhieâu thaønh kieán vaø ñaët mình ngoan ngoaõn laéng nghe nhöõng kinh nghieäm ñöùc tin cuûa nhau" ... Thö thaùnh Phaoloâ göûi tín höõu Coârintoâ khuyeân chuùng ta haõy an uûi nhau vôùi cuøng söï an uûi cuûa Thieân Chuùa daønh cho chuùng ta (Xc. 2 Cr 1,3-5). Theo nghóa naøy, anh em thaân meán, toâi muoán ñoan chaéc vôùi anh em söï caàu nguyeän vaø gaàn guõi cuûa toâi vaø cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo trong nhöõng vaán ñeà ñau thöông nhaát laøm cho anh em lo aâu, cuõng nhö trong nhöõng hy voïng ñeïp vaø taùo baïo nhaát linh hoaït anh em. Nhöõng buoàn saàu vaø vui möøng cuûa anh em cuõng laø cuûa chuùng toâi, chuùng toâi caûm thaáy nhö cuûa chính mình! Vaø chuùng toâi cuõng caûm thaáy raát caàn lôøi caàu nguyeän cuûa anh em".
Khía caïnh thöù hai, Ñöùc Thaùnh cha muoán nhaán maïnh, ñoù laø thaùnh Barnabeâ ñöôïc Toâng ñoà Coâng vuï trình baøy nhö "Thaày Leâvi nguyeân quaùn töø ñaûo Cipro" (Cv 4,36). Vaên baûn khoâng noùi theâm chi tieát naøo veà dieän maïo cuõng nhö con ngöôøi cuûa thaùnh nhaân, nhöng ngay sau ñoù Coâng vuï cho ta khaùm phaù Barnabeâ, qua hoaït ñoäng ñaëc bieät cuûa thaùnh nhaân: Barnabeâ laø chuû moät ñoàng ruoäng, ñaõ baùn vaø ñaët tieàn döôùi chaân caùc Toâng ñoà" (v.37). Cöû chæ tuyeät vôøi naøy gôïi yù raèng ñeå giuùp nhau hoài sinh trong tình hieäp thoâng vaø söù maïng, caû chuùng ta cuõng caàn coù can ñaûm töø boû nhöõng gì, tuy quyù giaù, nhöng laø traàn tuïc, ñeå giuùp ñaït tôùi söï hieäp nhaát troïn veïn. ÔÛ ñaây, toâi muoán noùi ñeán nguy cô tuyeät ñoái hoùa moät soá phong tuïc vaø thoùi quen khoâng ñoøi phaûi coù söï ñoàng nhaát vaø ñoàng thuaän cuûa taát caû moïi ngöôøi. Chuùng ta ñöøng ñeå mình bò teâ lieät vì sôï côûi môû vaø thöïc hieän nhöõng cöû chæ taùo baïo, chuùng ta ñöøng hoã trôï "söï khoâng theå dung hôïp cuûa nhöõng khaùc bieät" khoâng coù trong Tin möøng! Chuùng ta ñöøng ñeå caùc taäp tuïc truyeàn thoáng - ôû soá nhieàu - coù xu höôùng troåi vöôït hôn Thaùnh Truyeàn, Truyeàn Thoáng vieát chöõ hoa. Thaùnh Truyeàn naøy khuyeân chuùng ta haõy noi göông thaùnh Barnabeâ töø boû moïi söï, caû ñieàu toát, coù theå laøm thöông toån söï hieäp thoâng sung maõn, quyeàn toái thöôïng cuûa ñöùc baùc aùi vaø söï caàn thieát cuûa hieäp nhaát".
Khía caïnh thöù ba Ñöùc Thaùnh cha nhaán maïnh laø khi thaùnh Barnabeâ cuøng vôùi thaùnh Phaoloâ vaø Marco trôû veà ñaûo Cipro, thaùnh nhaân thaáy Elimas, "Moät nhaø ma thuaät vaø tieân tri giaû" (Cv 13,6) choáng laïi caùc Toâng ñoà baèng söï gian laùc, vaø tìm caùch laøm cho con ñöôøng ngay thaúng cuûa Chuùa trôû neân quanh co (Xc. vv. 8.10).
Töø söï kieän ñoù, Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Ngaøy nay cuõng khoâng thieáu söï giaû doái vaø löôøng gaït maø quaù khöù ñaët tröôùc maët chuùng ta vaø caûn trôû haønh trình. Nhöõng theá kyû chia reõ vaø xa caùch laøm cho chuùng ta haáp thuï, duø voâ tình, nhieàu thaønh kieán ñoá kî ñoái vôùi nhau, nhöõng thieân kieán thöôøng döïa treân nhöõng thoâng tin hieám hoi vaø bò xuyeân taïc, ñöôïc phoå bieán qua moät thöù vaên chöông gaây haán vaø buùt chieán. Nhöng taát caû nhöõng ñieàu ñoù laøm cho con ñöôøng ngay thaúng höôùng veà söï hoøa hôïp vaø hieäp nhaát cuûa Thieân Chuùa trôû neân quanh co. Anh em thaân meán, söï thaùnh thieän cuûa thaùnh Barnabeâ thaät laø huøng hoàn ñoái vôùi caû chuùng ta! Bao nhieâu laàn trong lòch söû giöõa caùc tín höõu Kitoâ, chuùng ta quan taâm choáng ñoái nhau thay vì ngoan ngoaõn ñoùn nhaän con ñöôøng cuûa Thieân Chuùa, nhaém taùi taïo nhöõng chia reõ trong tình baùc aùi! Bao nhieâu laàn chuùng ta ñaõ phoùng ñaïi vaø tuyeân truyeàn nhöõng thaønh kieán veà ngöôøi khaùc, thay vì thi haønh lôøi nhaén maø Chuùa laäp laïi ñaëc bieät trong Tin möøng theo thaùnh Marco, ngöôøi ñaõ cuøng vôùi thaùnh Barnabeâ taïi ñaûo naøy, ñoù laø haõy trôû neân beù nhoû, phuïc vuï laãn nhau (Xc. Mc 9,35; 10,43-44).