Thaùnh Giuse thöïc laø moät vò thaày
veà nhöõng ñieàu thieát yeáu
Tieáp kieán chung cuûa Ñöùc Thaùnh cha: Thaùnh Giuse thöïc laø moät vò thaày veà nhöõng ñieàu thieát yeáu.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 17-11-2021) - Luùc 9 giôø, saùng thöù Tö, ngaøy 17 thaùng Möôøi Moät naêm 2021, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ tieáp kieán chung hôn 5,000 tín höõu haønh höông, taïi Ñaïi thính ñöôøng Phaoloâ VI ôû Noäi thaønh Vatican.
Ñaây laø buoåi tieáp kieán chung thöù 36 tính töø ñaàu naêm 2021. Sau khi Ñöùc Thaùnh cha laøm daáu thaùnh giaù môû ñaàu, moïi ngöôøi nghe ñoïc moät ñoaïn cuoái cuøng trích töø ñoaïn 5 saùch ngoân söù Mikha (Mk 5,1.2-3.4):
Laéng nghe Lôøi Chuùa
"Phaàn ngöôi, hôõi Bethlehem Ephrata, ngöôi nhoû beù nhaát trong caùc thò toäc Giuda, töø nôi ngöôi, Ta seõ cho xuaát hieän moät vò coù söù maïng thoáng laõnh Israel [...] Vì theá, Thieân Chuùa seõ ñaët hoï trong quyeàn cuûa ngöôøi khaùc cho ñeán khi ngöôøi seõ phaûi sinh seõ sinh haï; vaø phaàn coøn laïi cuûa caùc anh em ngöôi seõ trôû laïi vôùi con caùi Israel. Ngöôøi seõ troãi daäy vaø chaên daét vôùi söùc maïnh cuûa Chuùa, vôùi uy nghieâm cuûa danh Chuùa laø Thieân Chuùa cuûa ngöôøi [...]. Chính Ngöôøi seõ laø hoøa bình!"
Baøi huaán giaùo
Tieáp ñoù, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ baét ñaàu loaït baøi môùi veà thaùnh Giuse, nhaân dòp naêm kính thaùnh nhaân. Baøi thöù nhaát coù ñeà taøi: "Thaùnh Giuse trong moâi tröôøng soáng cuûa ngaøi."
Ñöùc Thaùnh cha noùi: Anh chò em thaân meán, chaøo anh chò em!
Lyù do loaït baøi môùi
Ngaøy 08 thaùng Möôøi Hai naêm 1870, chaân phöôùc Giaùo hoaøng Pioâ IX ñaõ toân thaùnh Giuse laøm Boån maïng Giaùo hoäi hoaøn vuõ. 150 naêm sau bieán coá ñoù, chuùng ta ñang soáng naêm ñaëc bieät kính thaùnh nhaân, vaø trong Toâng thö "Patris corde", Töø taâm loøng cha, toâi ñaõ thu thaäp moät soá suy tö veà hình aûnh cuûa thaùnh Giuse. Chöa bao giôø nhö ngaøy nay, trong thôøi ñaïi naøy coù moät cuoäc khuûng hoaûng toaøn caàu vôùi nhieàu yeáu toá khaùc nhau, thaùnh nhaân coù theå naâng ñôõ chuùng ta, an uûi vaø höôùng daãn. Vì theá, toâi ñaõ quyeát ñònh daønh moät chu kyø giaùo lyù veà thaùnh Giuse maø toâi hy voïng coù theå giuùp chuùng ta caøng ñeå cho mình ñöôïc göông saùng vaø chöùng taù cuûa thaùnh nhaân soi saùng.
YÙ nghóa teân Giuse
Trong Kinh thaùnh coù hôn 10 nhaân vaät mang teân Giuse. Vò quan troïng nhaát trong soá ñoù laø con cuûa Giacop vaø Rachele, qua nhieàu thaêng traàm, töø noâ leä ñaõ trôû thaønh nhaân vaät quan troïng thöù hai taïi Ai Caäp, sau vua Pharaon (Xc St 37-50). Danh Giuse, trong tieáng Do thaùi, coù nghóa laø "Thieân Chuùa taêng tröôûng, laøm taêng tröôûng". Ñoù laø moät lôøi caàu chuùc, moät lôøi chuùc laønh döïa treân nieàm tín thaùc nôi söï quan phoøng cuûa Thieân Chuùa vaø ñaëc bieät noùi veà söï phong phuù vaø söï gia taêng con caùi. Thöïc vaäy, chính danh xöng naøy toû cho chuùng ta moät khía caïnh noøng coát trong nhaân caùch cuûa thaùnh Giuse thaønh Nazareth. Ngaøi laø moät ngöôøi ñaày tin töôûng nôi Thieân Chuùa, nôi söï quan phoøng cuûa Chuùa. Moãi haønh ñoäng cuûa thaùnh nhaân ñöôïc keå trong Tin möøng ñeàu coù chöùa ñöïng söï chaéc chaén raèng Thieân Chuùa "laøm taêng tröôûng", "taêng theâm", "theâm vaøo", nghóa laø Theân Chuùa lo lieäu ñeå keá hoaïch cöùu ñoä cuûa Ngaøi ñöôïc tieán haønh. Vaø trong khía caïnh naøy, thaùnh Giuse thaønh Nazareth raát gioáng oâng Giuse Ai Caäp.
Goác gaùc ñòa lyù
Ñöùc Thaùnh cha noùi theâm raèng: Caû moät soá tham chieáu chính veà ñòa lyù cuõng noùi veà Giuse: Bethlehem vaø Nazareth coù moät vai troø quan troïng giuùp hieåu chaân dung thaùnh nhaân.
Trong Cöïu öôùc, thaønh Bethlehem ñöôïc goïi vôùi teân Beth Lechem, "Nhaø baùnh", hoaëc cuõng goïi laø Efrata, vì chi toäc ñònh cö treân laõnh thoå aáy. Traùi laïi, trong tieáng Araäp, teân aáy coù nghóa laø "Nhaø thòt", coù leõ vì moät soá löôïng lôùn ñoaøn cöøu vaø deâ hieän dieän trong vuøng ñoù. Thöïc vaäy, khoâng phaûi tình côø khi Chuùa Gieâsu sinh ra, nhöõng ngöôøi chaên suùc vaät laø nhöõng chöùng nhaân ñaàu tieân veà bieán coá aáy (Xc Lc 2,8-20). Döôùi aùnh saùng bieán coá Chuùa Gieâsu, nhöõng aùm chæ veà baùnh vaø thòt gôïi laïi maàu nhieäm Thaùnh Theå: Chuùa Gieâsu laø baùnh haèng soáng töø trôøi xuoáng (Xc Ga 6,51). Sau naøy Chuùa noùi veà mình: "Ai aên thòt vaø uoáng maùu Thaày thì seõ ñöôïc soáng ñôøi ñôøi" (Ga 6,54).
YÙ nghóa Bethlehem
Bethlehem nhieàu laàn ñöôïc tröng daãn trong Kinh thaùnh, ngay töø saùch Saùng Theá. Chuyeän baø Rut vaø Noemi cuõng gaén lieàn vôùi Bethlehem, chuyeän naøy ñöôïc keå trong cuoán saùch nhoû nhöng tuyeät vôøi, Saùch Baø Rut. Baø Rut sinh haï moät con trai teân laø Obed töø ñoù sinh ra Iesse, cha cuûa vua Ñavít. Vaø thaùnh Giuse xuaát thaân töø doøng doõi Ñavít, thaùnh nhaân laø cha cuûa Chuùa Gieâsu veà phöông dieän luaät phaùp. Roài, ngoân söù Mikha ñaõ tieân baùo nhieàu ñieàu vó ñaïi veà Bethlehem: "Vaø hôõi Bethlehem Efrata, ngöôi beù nhoû nhaát trong soá caùc laøng maïc cuûa Giuña, töø ngöôi seõ phaùt sinh cho Ta Ñaáng seõ laø vò thoáng trò taïi Israel" (Mk 5,1). Thaùnh söû Mattheâu laáy laïi lôøi ngoân söù naøy vaø lieân keát vôùi lòch söû Chuùa Gieâsu nhö vôùi söï theå hieän hieån nhieân lôøi tieân baùo.
Chuùa choïn nôi khieâm haï
Thöïc vaäy, Con Thieân Chuùa khoâng choïn Jerusalem nhö nôi nhaäp theå cuûa Ngaøi, nhöng choïn Bethlehem vaø Nazareth, hai laøng ôû ngoaïi oâ, xa nhöõng tieáng huyeân naùo cuûa thôøi söï vaø quyeàn bính thôøi aáy. Tuy raèng Jerusalem laø thaønh ñöôïc Chuùa yeâu meán (Xc Is 62,1-12), laø "thaønh thaùnh" (Dn 3,28) ñöôïc Thieân Chuùa choïn ñeå cö nguï (Xc Zc 3,2; Tv 132,13). Thöïc theá, taïi ñaây coù caùc nhaø thoâng luaät, caùc kinh sö vaø nhöõng ngöôøi Phariseâu, caùc thuû laõnh tö vaø caùc kyø laõo trong daân (Xc Lc 2,46; Mt 15,1; Mc 3,22; Ga 1,19; Mt 26,3).
Ñoù laø lyù do taïi sao vieäc choïn Bethlehem vaø Nazareth noùi vôùi chuùng ta raèng vuøng ôû ven bieân, ngoaïi oâ vaø ôû ngoaøi leà laïi ñöôïc Thieân Chuùa öa chuoäng hôn. Khoâng nghieâm tuùc ñeå yù thöïc taïi aáy coù nghóa laø khoâng coi troïng Tin möøng vaø coâng trình cuûa Thieân Chuùa, Ñaáng tieáp tuïc bieåu loä trong nhöõng vuøng ngoaïi bieân veà ñòa lyù vaø trong cuoäc soáng. Ñaëc bieät, Chuùa Gieâsu ñi tìm nhöõng ngöôøi toäi loãi, ñi vaøo nhaø hoï, noùi vôùi hoï, keâu goïi hoï hoaùn caûi. Nhöng Ngaøi cuõng ñi tìm nhöõng ngöôøi khoâng laøm söï aùc nhöng hoï phaûi chòu nhöõng söï aáy: caùc beänh nhaân, nhöõng ngöôøi ñoùi khoå, ngheøo tuùng, nhöõng ngöôøi roát cuøng.
Nhöõng "ngoaïi oâ" trong xaõ hoäi ngaøy nay
Döôùi khía caïnh ñoù, xaõ hoäi thôøi ñoù khoâng khaùc xa xaõ hoäi thôøi nay. Caû ngaøy nay, coù moät trung taâm vaø moät ngoaïi oâ. Vaø Giaùo hoäi bieát raèng mình ñöôïc keâu goïi loan baùo Tin möøng töø nhöõng vuøng ngoaïi oâ. Thaùnh Giuse laø moät thôï moäc ôû Nazareth vaø tín thaùc nôi döï aùn cuûa Thieân Chuùa veà vò hoân theâ treû cuûa mình vaø veà chính mình, nhaéc nhôû cho Giaùo hoäi haõy ngaém nhìn ñieàu maø theá giôùi coá yù laøm ngô khoâng bieát tôùi. Thaùnh nhaân nhaéc nhôù cho moãi ngöôøi chuùng ta haõy daønh taàm quan troïng nhöõng gì maø ngöôøi khaùc gaït boû. Theo nghóa ñoù, thaùnh Giuse thöïc laø moät vò thaày veà nhöõng ñieàu thieát yeáu: Ngaøi nhaéc nhôû chuùng ta veà ñieàu thöïc khoâng thu huùt söï chuù yù cuûa chuùng ta, nhöng noùi moät söï phaân ñònh ñeå ñöôïc khaùm phaù vaø ñeà cao giaù trò. Chuùng ta haõy caàu xin thaùnh Giuse chuyeån caàu ñeå toaøn theå Giaùo hoäi phuïc hoài caùi nhìn aáy, khaû naêng phaân ñònh vaø ñeà cao giaù trò ñieàu thieát yeáu. Chuùng ta haõy taùi khôûi haønh töø Bethlehem, taùi khôûi haønh töø Nazareth.
Quan taâm ñeán nhöõng ngöôøi bò queân laõng
"Hoâm nay toâi muoán göûi moät söù ñieäp ñeán taát caû nhöõng ngöôøi nam nöõ ñang soáng trong caùc khu ngoaïi oâ ñòa lyù bò queân laõng nhaát treân theá giôùi hoaëc ñang soáng trong nhöõng tình traïng ôû ngoaøi leà cuoäc soáng. Öôùc gì anh chò em coù theå tìm ñöôïc nôi thaùnh Giuse moät chöùng nhaân vaø laø moät vò phuø hoä ñeå höôùng nhìn ñeán Ngaøi. Chuùng ta coù theå ngoû lôøi vôùi thaùnh nhaân qua kinh nguyeän naøy:
"Laïy thaùnh Giuse, ngaøi luoân tín thaùc nôi Thieân Chuùa vaø ñaõ thöïc hieän nhöõng choïn löïa theo söï höôùng daãn cuûa Chuùa Quan Phoøng, xin daïy chuùng con ñöøng troâng caäy vaøo nhöõng döï phoùng cuûa chuùng con, nhöng tin caäy nôi keá hoaïch tình thöông cuûa Chuùa. Thaùnh Giuse ñeán töø nhöõng khu vöïc ngoaïi oâ, xin giuùp chuùng con hoaùn caûi caùi nhìn cuûa chuùng con, yeâu chuoäng nhöõng gì theá gian gaït boû vaø ñaët ôû ngoaøi leà. Xin thaùnh Giuse an uûi nhöõng ngöôøi caûm thaáy coâ ñoäc vaø naâng ñôõ nhöõng ngöôøi aâm thaàm daán thaân baûo veä söï soáng vaø phaåm giaù con ngöôøi. Amen.
Chaøo thaêm vaø nhaén nhuû
Baøi giaùo lyù baèng tieáng YÙ treân ñaây cuûa Ñöùc Thaùnh cha ñöôïc caùc linh muïc thoâng dòch laàn löôït toùm löôïc trong caùc thöù tieáng khaùc nhau, keøm theo lôøi chaøo thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh cha.
Vôùi caùc tín höõu noùi tieáng YÙ, Ñöùc Thaùnh cha ñaëc bieät chaøo caùc tham döï vieân Hoäi nghò lieân keát caùc Ñeàn thaùnh Quoác gia, nhoùm caùc nhaân vieân beänh vieän ña khoa thaùnh Mattheâu ôû thaønh Pavia baéc YÙ. Ngaøi khích leä hoï haõy vui töôi gaén boù vôùi thaùnh yù Chuùa, tín thaùc nôi söï baûo veä hieàn maãu cuûa Ñöùc Trinh nöõ Maria.
Sau cuøng, Ñöùc Thaùnh cha chaøo thaêm nhöõng ngöôøi cao nieân, beänh nhaân, ngöôøi treû vaø caùc ñoâi taân hoân. Ngaøi noùi: Phuïng vuï hoâm nay kính nhôù thaùnh nöõ Elisabeth hoaøng haäu Hungary, laø moät phuï nöõ coù ñöùc tin saâu xa vaø loøng baùc aùi nhieät thaønh. Öôùc gì taám göông vaø söï chuyeån caàu cuûa thaùnh nöõ baùc aùi noåi baät naøy giuùp moãi ngöôøi chuùng ta soáng moät ñôøi soáng nhaân ñöùc, vôùi taâm hoàn môû roäng, ra ñi gaëp gôõ nhöõng ngöôøi ñang ôû trong caûnh tuùng thieáu."