Söù ñieäp Ñöùc Thaùnh cha
nhaân dòp Hoäi nghò COP26 qua ñaøi BBC
Söù ñieäp Ñöùc Thaùnh cha nhaân dòp Hoäi nghò COP26 qua ñaøi BBC.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 30-10-2021) - Luùc 8 giôø saùng, ngaøy 29 thaùng 10 naêm 2021, giôø Luaân Ñoân, ñaøi BBC, trong muïc "Tö töôûng cho ngaøy" (Though for the Day), ñaõ truyeàn ñi söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ nhaân dòp Hoäi nghò Thöôïng ñænh COP26, tieán haønh töø ngaøy 31 thaùng 10 ñeán 12 thaùng 11 naêm 2021, taïi thaønh phoá Glasgow xöù Ecosse veà söï thay ñoåi khí haäu.
Trong söù ñieäp, Ñöùc Thaùnh cha noùi ñeán "cuoäc khuûng hoaûng khí haäu vaø ñaïi dòch cho thaáy roõ söï yeáu ñuoái, baáp beânh cuûa con ngöôøi, bò nhieàu thöù khuûng hoaûng vaây buûa, chuùng ñoøi con ngöôøi phaûi xeùt laïi töông lai caên nhaø chung vaø döï aùn cuûa chuùng ta."
Ngaøi keâu goïi taän duïng caùc khuûng hoaûng ñoù nhö moät cô may, vaø ñöøng ñeå uoång phí noù. Chuùng coù theå laø moät cô hoäi ñích thöïc ñeå thay ñoåi: Ñaây laø con ñöôøng duy nhaát daãn ñeán moät chaân trôøi "raïng ngôøi" vaø noù chæ coù theå ñöôïc theo ñuoåi qua söï canh taân tinh thaàn ñoàng traùch nhieäm treân theá giôùi, moät tình lieân ñôùi môùi döïa treân coâng baèng, treân söï chia seû moät vaän meänh chung vaø treân yù thöùc veà söï hieäp nhaát cuûa gia ñình nhaân loaïi, moät döï phoùng cuûa Thieân Chuùa veà theá giôùi.
Ñöùc Thaùnh cha noùi raèng: "Vaán ñeà ôû ñaây laø moät thaùch ñoá vaên minh beânh vöïc coâng ích vaø thay ñoåi vieãn töôïng, trong taâm trí vaø caùi nhìn, phaûi ñaët phaåm giaù cuûa moïi ngöôøi hoâm nay vaø ngaøy mai ôû trung taâm moïi hoaït ñoäng cuûa chuùng ta... chuùng ta caàn cuøng nhau xaây döïng, vì khoâng coù bieân giôùi, haøng raøo chính trò naøo ta coù theå aån naáp sau ñoù. Vaø chuùng ta bieát: töø cuoäc khuûng hoaûng naøy, ta seõ khoâng ra khoûi moät mình.
Ñöùc Thaùnh cha nhaán maïnh raèng: "Ñieàu cô baûn laø söï daán thaân cuûa moãi ngöôøi ñoái vôùi söï thay ñoåi höôùng ñi caáp thieát döôøng aáy; söï daán thaân naøy cuõng caàn ñöôïc nuoâi döôõng nhôø nieàm tin vaø linh ñaïo cuûa chuùng ta... vieäc phaûi hoaït ñoäng vôùi tinh thaàn traùch nhieäm cho moät "neàn vaên hoùa chaêm soùc" caên nhaø chung cuûa chuùng ta vaø cho chính chuùng ta, coá gaéng loaïi tröø "nhöõng haït gioáng xung ñoät: söï tham lam, döûng döng, doát naùt, sôï haõi, baát coâng, thieáu an ninh vaø baïo löïc".
Sau cuøng, Ñöùc Thaùnh cha keâu goïi caùc nhaø chính trò tham döï Hoäi nghò COP26 ôû Glasgow coáng hieán nhöõng caâu traû lôøi höõu hieäu cho cuoäc khuûng hoaûng moâi sinh chuùng ta ñang soáng, vaø mang laïi hy voïng cuï theå cho caùc theá heä mai sau. Vaø taát caû chuùng ta - baát kyø ai vaø baát kyø ôû ñaâu - chuùng ta ñeàu coù theå coù moät vai troø trong vieäc thay ñoåi caâu traû lôøi taäp theå cuûa chuùng ta ñoái vôùi ñe doïa chöa töøng coù veà söï thay ñoåi khí haäu vaø söï suy thoaùi caên nhaø chung cuûa chuùng ta".
Sau ñaây laø toaøn vaên söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh cha:
Caùc baïn thính giaû ñaøi BBC thaân meán, chaøo caùc baïn!
Söï thay ñoåi khí haäu vaø ñaïi dòch Covid-19 vaïch traàn söï deã bò toån thöông taän caên cuûa taát caû moïi ngöôøi vaø moïi söï, ñoàng thôøi khôi leân nhieàu nghi ngôø vaø do döï ñoái vôùi caùc heä thoáng kinh teá vaø nhöõng caùch toå chöùc cuûa caùc xaõ hoäi chuùng ta.
Nhöõng an ninh cuûa chuùng ta bò suïp ñoå, söï ham muoán quyeàn löïc vaø söï noàng nhieät muoán kieåm soaùt cuûa chuùng ta cuõng ñang tan vôõ.
Chuùng ta khaùm phaù thaáy mình yeáu ñuoái vaø ñaày sôï haõi, chìm ñaém trong moät loaït caùc cuoäc "khuûng hoaûng": y teá, moâi tröôøng, löông thöïc, kinh teá, xaõ hoäi, nhaân ñaïo vaø luaân lyù ñaïo ñöùc. Nhöõng cuoäc khuûng hoaûng xuyeân suoát, coù lieân heä chaët cheõ vôùi nhau vaø baùo tröôùc moät "baõo toá toaøn dieän", coù khaû naêng phaù vôõ nhöõng "lieân keát" voán bao boïc xaõ hoäi chuùng ta trong moät moùn quaø quí giaù laø coâng trình taïo döïng.
Moãi cuoäc khuûng hoaûng ñeàu ñoøi moät caùi nhìn, khaû naêng keá hoaïch hoùa vaø mau leï thi haønh, xeùt laïi töông lai caên nhaø chung vaø döï aùn chung cuûa chuùng ta.
Caùc cuoäc khuûng hoaûng naøy ñaët chuùng ta tröôùc nhöõng choïn löïa quyeát lieät khoâng deã daøng. Thöïc vaäy, moãi luùc khoù khaên ñeàu goùi gheùm trong ñoù nhöõng cô may, khoâng theå bò uoång phí.
Chuùng coù theå ñöôïc ñöông ñaàu baèng caùch daønh öu tieân cho nhöõng thaùi ñoä coâ laäp, baûo veä, lôïi duïng; hoaëc chuùng cuõng coù theå laø moät cô hoäi ñích thöïc ñeå thay ñoåi, moät ñieåm "caûi ñoåi" ñích thöïc, khoâng phaûi theo nghóa tinh thaàn maø thoâi.
Con ñöôøng thöù hai naøy laø con ñöôøng duy nhaát daãn ñeán moät chaân trôøi "raïng ngôøi" vaø chæ coù theå ñöôïc theo ñuoåi qua söï canh taân tinh thaàn ñoàng traùch nhieäm treân theá giôùi, moät tình lieân ñôùi môùi döïa treân coâng baèng, treân söï chia seû moät vaän meänh chung vaø treân yù thöùc veà söï hieäp nhaát cuûa gia ñình nhaân loaïi, moät döï phoùng cuûa Thieân Chuùa veà theá giôùi.
Vaán ñeà ôû ñaây laø moät thaùch ñoá vaên minh beânh vöïc coâng ích vaø thay ñoåi vieãn töôïng, trong taâm trí vaø caùi nhìn, phaûi ñaët phaåm giaù cuûa moïi ngöôøi hoâm nay vaø ngaøy mai ôû trung taâm moïi hoaït ñoäng cuûa chuùng ta.
Baøi hoïc quan troïng nhaát maø caùc cuoäc khuûng hoaûng naøy thoâng truyeàn cho chuùng ta laø caàn cuøng nhau xaây döïng, vì khoâng coù bieân giôùi, haøng raøo chính trò naøo ta coù theå aån naáp sau ñoù. Vaø chuùng ta bieát: töø cuoäc khuûng hoaûng naøy, ta seõ khoâng ra khoûi moät mình.
Caùch ñaây vaøi tuaàn, ngaøy 04 thaùng 10, toâi ñaõ hoïp vôùi caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo vaø caùc nhaø khoa hoïc ñeå kyù moät Baûn Keâu goïi chung môøi goïi haõy coù nhöõng haønh ñoäng traùch nhieäm vaø nhaát quaùn hôn töø phía chuùng ta cuõng nhö töø phía caùc chính quyeàn. Trong dòp ñoù, toâi aán töôïng maïnh veà chöùng töø cuûa moät trong caùc nhaø khoa hoïc, noùi raèng: "Chaùu toâi môùi sinh ra, trong voøng 50 naêm nöõa chaùu seõ phaûi ôû trong moät theá giôùi khoâng theå cö nguï ñöôïc, neáu tình theá tieáp tuïc nhö hieän nay".
Chuùng ta khoâng theå cho pheùp ñieàu ñoù!
Ñieàu cô baûn laø söï daán thaân cuûa moãi ngöôøi ñoái vôùi söï thay ñoåi höôùng ñi caáp thieát döôøng aáy; söï daán thaân naøy cuõng caàn ñöôïc nuoâi döôõng nhôø nieàm tin vaø linh ñaïo cuûa chuùng ta. Trong Baûn Keâu goïi chung, chuùng toâi ñaõ nhaéc ñeán söï caàn thieát phaûi hoaït ñoäng vôùi tinh thaàn traùch nhieäm cho moät "neàn vaên hoùa chaêm soùc" caên nhaø chung cuûa chuùng ta vaø cho chính chuùng ta, coá gaéng loaïi tröø "nhöõng haït gioáng xung ñoät: söï tham lam, döûng döng, doát naùt, sôï haõi, baát coâng, thieáu an ninh vaø baïo löïc".
Nhaân loaïi chöa bao giôø coù nhieàu phöông tieän ñeå ñaït tôùi muïc aáy nhö ngaøy nay. Caùc nhaø chính trò coù quyeàn quyeát ñònh seõ tham döï Hoäi nghò thöôïng ñænh COP26 ôû Glasgow, ñöôïc keâu goïi caáp thieát coáng hieán nhöõng caâu traû lôøi höõu hieäu cho cuoäc khuûng hoaûng moâi sinh chuùng ta ñang soáng, vaø theo caùch thöùc ñoù, mang laïi hy voïng cuï theå cho caùc theá heä mai sau. Nhöng taát caû chuùng ta - neân laëp laïi raèng, baát kyø ai vaø baát kyø chuùng ta ôû ñaâu - chuùng ta ñeàu coù theå coù moät vai troø trong vieäc thay ñoåi caâu traû lôøi taäp theå cuûa chuùng ta ñoái vôùi söï ñe doïa chöa töøng coù veà vaán ñeà thay ñoåi khí haäu vaø söï suy thoaùi caên nhaø chung cuûa chuùng ta".
(Sala Stampa 28-10-2021)