Thaùnh leã khai maïc
tieán trình Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc
Thaùnh leã khai maïc tieán trình Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 10-10-2021) - Sau buoåi suy tö chuaån bò vaøo saùng thöù Baûy 09 thaùng 10 naêm 2021, vôùi söï tham döï cuûa 260 ñaïi dieän caùc taàng lôùp Daân Chuùa, luùc 10 giôø saùng, Chuùa nhaät 10 thaùng 10 naêm 2021, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ chuû söï thaùnh leã taïi Ñeàn thôø thaùnh Pheâroâ ñeå chính thöùc khai maïc tieán trình hai naêm chuaån bò Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc theá giôùi kyø thöù XVI, seõ nhoùm vaøo thaùng Möôøi naêm 2023, vôùi chuû ñeà: "Tieán tôùi moät Giaùo hoäi ñoàng haønh: hieäp thoâng, tham gia vaø söù maïng". Vieäc khai maïc tieán trình naøy seõ ñöôïc cöû haønh taïi caùc giaùo phaän treân theá giôùi vaøo Chuùa nhaät, 17 thaùng 10 naêm 2021.
Ñoàng teá vôùi Ñöùc Thaùnh cha trong thaùnh leã, coù hôn 70 hoàng y, giaùm muïc thuoäc Giaùo trieàu vaø ñaïi bieåu cuûa caùc Hoäi ñoàng Giaùm muïc quoác gia vaø mieàn, cuõng nhö 60 linh muïc, tröôùc söï hieän dieän cuûa ñaïi bieåu veà ñôøi soáng thaùnh hieán vaø caùc phong traøo giaùo daân vaø giôùi treû. Ñaïi dieän cho haøng Giaùm muïc AÙ chaâu coù Ñöùc Hoàng y Charles Maung Bo, Toång giaùm muïc Yangon beân Myanmar, Chuû tòch Lieân Hoäi ñoàng Giaùm muïc AÙ chaâu. Ngoaøi ra, coù khoaûng 6,000 giaùo daân.
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh cha
Trong baøi giaûng thaùnh leã, döïa vaøo baøi Tin möøng theo thaùnh Marco (10,17) keå laïi söï tích moät ngöôøi giaøu coù ñeán gaëp Chuùa Gieâsu, ñang ñi ñöôøng vaø hoûi Chuùa xem mình phaûi laøm gì ñeå ñöôïc söï soáng ñôøi ñôøi, töø ñoù Ñöùc Thaùnh cha ruùt ra nhöõng yù töôûng vaø nhaän xeùt ñeå aùp duïng vaøo haønh trình Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc.
Chuùa ñoàng haønh vôùi chuùng ta
Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Qua söï vieäc naøy, Chuùa toû cho thaáy Thieân Chuùa khoâng ôû trong nhöõng nôi ñaõ ñöôïc "khöû truøng" vaø yeân haøn, xa caùch thöïc taïi, nhöng Chuùa ñoàng haønh vôùi chuùng ta, ñeán vôùi chuùng ta taïi nôi chuùng ta ôû, treân nhöõng con ñöôøng nhieàu khi goà gheà trong cuoäc soáng. Vaø hoâm nay, khi khai maïc haønh trình coâng nghò naøy, taát caû chuùng ta, Giaùo hoaøng, giaùm muïc, linh muïc, tu só nam nöõ vaø anh chò em giaùo daân, vôùi tö caùch laø coäng ñoaøn Kitoâ, chuùng ta coù noi theo loái soáng cuûa Thieân Chuùa, laø Ñaáng ñoàng haønh trong lòch söû vaø chia seû nhöõng thaêng traàm cuûa nhaân loaïi hay khoâng? Chuùng ta coù saün saøng ñoái vôùi nhöõng phieâu löu trong haønh trình, hay laø sôï seät nhöõng baát ngôø, öa troán chaïy qua nhöõng côù thoaùi thaùc, naøo laø "ñieàu aáy chaúng ích gì" hoaëc "töø tröôùc ñeán giôø vaãn luoân laøm nhö vaäy"? Tieán haønh Sinodo, coâng nghò, coù nghóa laø ñi vôùi nhau treân cuøng moät con ñöôøng.
Ba thaùi ñoä cuûa Chuùa Gieâsu
Ñöùc Thaùnh cha nhaän xeùt veà thaùi ñoä cuûa Chuùa Gieâsu trong baøi Tin möøng: Chuùa gaëp gôõ ngöôøi giaøu coù, laéng nghe caâu hoûi cuûa anh ta vaø sau cuøng giuùp anh phaân ñònh ñieàu gì phaûi laøm ñeå ñöôïc söï soáng ñôøi ñôøi. Gaëp gôõ, laéng nghe, phaân ñònh: ñoù laø ba ñoäng töø cuûa Coâng nghò maø toâi muoán döøng laïi ôû ñaây.
Gaëp gôõ
Tröôùc tieân laø gaëp gôõ. Moät ngöôøi gaëp Chuùa Gieâsu, quì goái tröôùc Ngaøi vaø hoûi moät caâu quyeát ñònh: "Laïy Thaày nhaân laønh, con phaûi laøm gì ñeå ñöôïc söï soáng ñôøi ñôøi?" (v.17). Moät caâu hoûi quan troïng nhö vaäy ñoøi söï chuù yù, thôøi gian, söï saün saøng gaëp gôõ ngöôøi khaùc vaø ñeå cho mình bò söï baát an cuûa hoï goïi hoûi. Thöïc vaäy, Chuùa khoâng xa caùch, khoâng toû ra khoù chòu hay bò laøm phieàn, Ngaøi döøng laïi vôùi anh ta. Ngaøi saün saøng gaëp gôõ... Chuùa bieát raèng moät cuoäc gaëp gôõ coù theå thay ñoåi cuoäc soáng. Vaø Tin möøng ñaày nhöõng cuoäc gaëp gôõ vôùi Chuùa Kitoâ, naâng ñôõ daäy vaø chöõa laønh.
Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Caû chuùng ta ñang khai maïc haønh trình naøy, chuùng ta cuõng ñöôïc keâu goïi trôû thaønh chuyeân gia veà ngheä thuaät gaëp gôõ. Khoâng phaûi trong vieäc toå chöùc caùc bieán coá hoaëc thöïc hieän moät suy tö lyù thuyeát veà caùc vaán ñeà, nhöng tröôùc tieân trong vieäc daønh thôøi giôø ñeå gaëp gôõ Chuùa vaø giuùp coù cuoäc gaëp gôõ giöõa chuùng ta. Moät thôøi gian daønh cho caàu nguyeän, thôø laïy, vaø nghe ñieàu Chuùa muoán noùi vôùi Giaùo hoäi; ñeå chuù yù nhìn khuoân maët vaø nghe lôøi ngöôøi khaùc, gaëp gôõ nhau tröïc dieän, ñeå cho mình bò ñaùnh ñoäng vì nhöõng caâu hoûi cuûa anh chò em, giuùp ñôõ nhau laøm sao ñeå söï khaùc bieät caùc ñoaøn suûng, ôn goïi vaø thöøa taùc vuï laøm cho nhau ñöôïc phong phuù. Chuùng ta bieát moãi cuoäc gaëp gôõ ñeàu ñoøi phaûi coù söï côûi môû, can ñaûm, saün saøng ñeå cho khuoân maët vaø cuoäc ñôøi cuûa ngöôøi khaùc ñaët caâu hoûi cho chuùng ta.
Laéng nghe
Ñöùc Thaùnh cha noùi tieáp: Ñoäng töø thöù hai laø: laéng nghe. Moät cuoäc gaëp gôõ ñích thöïc chæ naûy sinh töø söï laéng nghe. Thöïc vaäy, Chuùa Gieâsu laéng nghe caâu hoûi cuûa ngöôøi ñaøn oâng vaø baên khoaên toân giaùo vaø cuoäc soáng cuûa oâng. Ngaøi khoâng ñöa ra moät caâu traû lôøi chieáu leä, khoâng ñöa ra moät giaûi phaùp tieàn cheá, khoâng giaû vôø traû lôøi töû teá chæ vôùi muïc ñích ñaåy xa ngöôøi aáy ñi vaø tieáp tuïc con ñöôøng cuûa mình. Chuùa laéng nghe. Chuùa Gieâsu khoâng sôï laéng nghe vôùi troïn taâm hoàn, chöù khoâng phaûi chæ baèng tai...
Chuùng ta haõy töï hoûi: trong Giaùo hoäi, chuùng ta laéng nghe theá naøo? Vieäc laéng nghe vôùi con tim cuûa chuùng ta ra sao? Chuùng ta coù ñeå cho ngöôøi ta baøy toû yù kieán, böôùc ñi trong ñöùc tin cho duø hoï ñaõ traûi qua haønh trình khoù khaên trong cuoäc soáng, ñeå hoï goùp phaàn vaøo ñôøi soáng coäng ñoaøn maø khoâng bò caûn trôû, töø khöôùc hoaëc bò xeùt ñoaùn? Thöïc hieän söï ñoàng haønh, cöû haønh coâng nghò, laø ñaët mình treân cuøng con ñöôøng cuûa Ngoâi Lôøi nhaäp theå laøm ngöôøi, laø theo veát cuûa Chuùa, laéng nghe Lôøi Chuùa cuøng vôùi nhöõng lôøi ngöôøi khaùc. Laø kinh ngaïc khaùm phaù thaáy raèng Chuùa Thaùnh Linh ñang thoåi moät caùch luoân gaây ngaïc nhieân, ñeå gôïi yù nhöõng haønh trình vaø ngoân ngöõ môùi. Ñoù laø moät vieäc thöïc haønh chaäm raõi, coù leõ vaát vaû, ñeå hoïc laéng nghe nhau - giaùm muïc, linh muïc, tu só vaø giaùo daân - traùnh nhöõng caâu traû lôøi giaû taïo vaø hôøi hôït.
Phaân ñònh
Sau cuøng laø phaân ñònh. Ñöùc Thaùnh cha giaûi thích: "Cuoäc gaëp gôõ vaø laéng nghe nhau khoâng phaûi laø muïc ñích töï noù, ñeå roài moïi söï vaãn nhö cuõ. Traùi laïi, khi chuùng ta ñi vaøo cuoäc ñoái thoaïi, chuùng ta ñaët mình trong cuoäc thaûo luaän, treân haønh trình, vaø sau cuøng chuùng ta seõ khoâng nguyeân nhö tröôùc, chuùng ta thay ñoåi. Tin möøng hoâm nay chöùng toû ñieàu ñoù. Chuùa Gieâsu tröïc giaùc thaáy ngöôøi thanh nieân ôû tröôùc maët Ngaøi laø moät ngöôøi toát, ñaïo ñöùc vaø tuaân giöõ caùc giôùi raên, nhöng Ngaøi muoán daãn anh ñi xa hôn vieäc tuaân giöõ caùc giôùi luaät. Trong cuoäc ñoái thoaïi, Chuùa giuùp anh phaân ñònh. Ngaøi ñeà nghò vôùi anh haõy nhìn vaøo noäi taâm, döôùi aùnh saùng tình thöông maø chính Ngaøi nhìn anh vaø yeâu meán (Xc v.21) vaø phaân ñònh döôùi aùnh saùng naøy xem con tim anh quyeán luyeán caùi gì. Roài ñeå khaùm phaù thaáy raèng ñieàu toát cho anh khoâng phaûi laø laøm theâm caùc haønh vi ñaïo ñöùc khaùc, nhöng traùi laïi, laø laøm cho mình troáng roãng caùi toâi: baùn ñi nhöõng gì ñang chieám höõu taâm hoàn oâng ñeå daønh choã cho Thieân Chuùa.
AÙp duïng vaøo thöïc taïi cuûa Giaùo hoäi
Ñöùc Thaùnh cha nhaän ñònh raèng: "Ñoù laø moät chæ daãn quí giaù cho caû chuùng ta. Thöôïng Hoäi ñoàng laø moät haønh trình phaân ñònh tinh thaàn, chuùng ta thöïc hieän trong söï thôø laïy, trong kinh nguyeän, tieáp xuùc vôùi Lôøi Chuùa. Baøi ñoïc thöù hai hoâm nay noùi vôùi chuùng ta raèng Lôøi Chuùa laø "sinh ñoäng, hieäu nghieäm vaø saéc hôn moïi göôm hai löôõi; ñi thaáu tôùi taän ñieåm phaân chia giöõa linh hoàn vaø tinh thaàn, vaø kieåm ñieåm kyõ löôõng nhöõng tình caûm vaø tö töôûng cuûa con tim" (Dt 4,12). Lôøi Chuùa giuùp chuùng ta phaân ñònh vaø soi saùng. Lôøi Chuùa höôùng daãn Thöôïng Hoäi ñoàng ñeå noù khoûi trôû thaønh moät "nghò vieän" Giaùo hoäi, moät cuoäc hoäi hoïc hoaëc moät ñaïi hoäi chính trò, nhöng laø moät bieán coá ôn thaùnh, moät tieán trình chöõa laønh do Chuùa Thaùnh Linh höôùng daãn.
Vaø Ñöùc Thaùnh cha keát luaän: "Anh chò em thaân meán, haõy ñoàng haønh toát ñeïp vôùi nhau! Öôùc gì chuùng ta coù theå laø nhöõng ngöôøi löõ haønh yeâu meán Tin möøng, côûi môû ñoái vôùi nhöõng ñieàu gaây ngaïc nhieân cuûa Chuùa Thaùnh Linh. Chuùng ta ñöøng ñaùnh maát nhöõng cô hoäi ôn thaùnh gaëp gôõ, laéng nghe nhau, phaân ñònh. Vaø vui möøng ñöôïc bieát raèng trong khi chuùng ta tìm Chuùa, thì chính Chuùa ñeán gaëp chuùng ta tröôùc vôùi tình thöông cuûa Ngaøi".
Cuoái thaùnh leã, coù 20 ñaïi dieän caùc thaønh phaàn Daân Chuùa tieán leân tröôùc baøn thôø chính, ñeå nhaän pheùp laønh cuûa Ñöùc Thaùnh cha vaø söù maïng goùp phaàn vaøo tieán trình chuaån bò Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc thöù XVI.
Thaùnh leã keùo daøi 1 giôø 20 phuùt vaø keát thuùc luùc 11 giôø 20. Moïi ngöôøi tieán ra quaûng tröôøng thaùnh Pheâroâ, cuøng vôùi nhieàu ngöôøi khaùc ñeå döï buoåi ñoïc kinh Truyeàn tin vôùi Ñöùc Thaùnh cha.