Ñöùc Thaùnh Cha chia seû
chuyeán toâng du Budapest vaø Slovakia
Tieáp kieán chung: Ñöùc Thaùnh Cha chia seû chuyeán toâng du Budapest vaø Slovakia.
Vaên Yeân, SJ
Vatican (Vatican News 22-09-2021) - Saùng thöù Tö 22 thaùng 9 naêm 2021, taïi Hoäi tröôøng Phaoloâ VI, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ coù buoåi tieáp kieán chung daønh cho caùc khaùch haønh höông. Nhö thöôøng leä sau moãi chuyeán toâng du, vaøo buoåi tieáp kieán chung ngay sau ñoù, Ñöùc Thaùnh Cha chia seû vôùi nhöõng ngöôøi hieän dieän veà chuyeán toâng du ngaøi vöøa thöïc hieän.
Sau baøi ñoïc trích töø saùch Coâng vuï Toâng ñoà, Ñöùc Thaùnh Cha baét ñaàu baøi chia seû: "Anh chò em thaân meán, chaøo anh chò em! Hoâm nay toâi muoán noùi vôùi caùc anh chò veà chuyeán toâng du maø toâi ñaõ thöïc hieän ñeán Budapest vaø Slovakia, vöøa keát thuùc caùch ñaây moät tuaàn, vaøo thöù Tö tuaàn tröôùc. Toâi seõ toùm taét chuyeán vieáng thaêm ñoù nhö theá naøy: ñoù laø moät cuoäc haønh höông cuûa caàu nguyeän, moät cuoäc haønh höông veà coäi nguoàn, moät cuoäc haønh höông cuûa hy voïng."
Ñöùc Thaùnh Cha laàn löôït chia seû 3 yù: caàu nguyeän, nguoàn coäi vaø hy voïng.
Cuoäc haønh höông cuûa caàu nguyeän
1. Ñieåm döøng chaân ñaàu tieân laø ôû Budapest, cho Thaùnh leã beá maïc Ñaïi hoäi Thaùnh Theå Quoác teá, bò hoaõn laïi ñuùng moät naêm do ñaïi dòch. Vieäc tham döï buoåi cöû haønh naøy thaät tuyeät. Daân thaùnh cuûa Chuùa, trong ngaøy cuûa Chuùa, ñaõ quy tuï tröôùc maàu nhieäm Thaùnh Theå, töø ñoù hoï khoâng ngöøng ñöôïc sinh ra vaø taùi sinh. Daân Chuùa ñöôïc oâm laáy bôûi Thaùnh giaù phía treân baøn thôø, quay veà cuøng moät höôùng maø Bí tích Thaùnh Theå chæ ra, ñoù laø con ñöôøng cuûa tình yeâu khieâm nhöôøng vaø voâ vò lôïi, cuûa tình yeâu quaûng ñaïi vaø toân troïng ñoái vôùi taát caû moïi ngöôøi, cuûa ñöùc tin thanh taåy khoûi tính theá gian vaø daãn daét ñeán ñieàu thieát yeáu. Ñöùc tin naøy luoân luoân thanh taåy chuùng ta vaø giuùp chuùng ta traùnh khoûi tính theá gian voán huûy hoaïi chuùng ta. Noù laø moät con moït phaù huûy chuùng ta töø beân trong.
Vaø cuoäc haønh höông caàu nguyeän ñaõ keát thuùc taïi Slovakia vaøo ngaøy Leã Ñöùc Meï Saàu Bi. ÔÛ Sastin cuõng vaäy, taïi Ñeàn thôø Ñöùc Trinh Nöõ Baûy Söï Thöông khoù, raát ñoâng con caùi ñaõ ñeán ñeå möøng leã Meï, ñaây cuõng laø ngaøy leã toân giaùo cuûa quoác gia. Vì vaäy, chuyeán vieáng thaêm cuûa toâi laø moät cuoäc haønh höông caàu nguyeän ñeán traùi tim cuûa chaâu AÂu, baét ñaàu baèng söï toân thôø vaø keát thuùc baèng loøng ñaïo ñöùc bình daân. Caàu nguyeän, bôûi vì treân heát, Daân Chuùa ñöôïc keâu goïi ñeå thôø phöôïng, caàu nguyeän, böôùc ñi, haønh höông, laøm vieäc ñeàn toäi; vaø nôi taát caû nhöõng ñieàu ñoù, caûm nhaän ñöôïc söï bình an, nieàm vui maø Chuùa ban cho chuùng ta. Cuoäc soáng cuûa chuùng ta phaûi nhö theá: thôø phöôïng, caàu nguyeän, böôùc ñi, haønh höông, laøm vieäc ñeàn toäi. Vaø ñieàu naøy coù moät taàm quan troïng ñaëc bieät ôû luïc ñòa Chaâu AÂu, nôi maø söï hieän dieän cuûa Chuùa bò ngaám chìm trong chuû nghóa tieâu thuï vaø trong "laøng hôi" cuûa moät tö töôûng duy nhaát xuaát phaùt töø söï pha troän cuûa caùc heä tö töôûng cuõ vaø môùi. Vaø ñieàu naøy ngaên caùch chuùng ta khoûi söï thaân tình vôùi Thieân Chuùa. Ngay trong boái caûnh naøy, caâu traû lôøi cho vieäc chöõa laønh ñöôïc tìm thaáy töø vieäc caàu nguyeän, töø chöùng taù, töø tình yeâu thöông khieâm nhöôøng.
Ñaây laø nhöõng gì toâi nhìn thaáy trong cuoäc gaëp gôõ vôùi daân thaùnh cuûa Thieân Chuùa: moät daân toäc trung thaønh, chòu ñau khoå bôûi cuoäc baùch haïi voâ thaàn. Toâi cuõng nhìn thaáy ñieàu ñoù treân khuoân maët cuûa nhöõng anh chò em ngöôøi Do Thaùi cuûa chuùng ta, nôi hoï chuùng ta töôûng nhôù ñeán Shoah (cuoäc dieät chuûng Do Thaùi). Bôûi vì khoâng coù lôøi caàu nguyeän naøo maø khoâng coù söï ghi nhôù. Ñieàu naøy coù nghóa laø gì? Nghóa laø, khi caàu nguyeän, chuùng ta phaûi nhôù laïi cuoäc soáng cuûa chính mình, cuûa chính daân toäc mình, cuoäc soáng cuûa bao nhieâu ngöôøi ñoàng haønh vôùi chuùng ta nôi thaønh thò, nôi daân toäc, ñoù laø lòch söû.
Ñeán ñaây, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ neâu moät ví duï trong chuyeán vieáng thaêm vöøa qua, veà vieäc moät giaùm muïc lôùn tuoåi ngöôøi Slovakia, khi ñeán chaøo Ñöùc Thaùnh Cha, ñaõ keå vôùi ngaøi raèng: "Toâi ñaõ laøm taøi xeá xe ñieän ñeå aån mình khoûi coäng saûn." Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích: "Thaät hay, trong côn baùch haïi, vò giaùm muïc naøy ñaõ laøm moät taøi xeá xe ñieän. Vaø, khi aån mình nhö theá, vò giaùm muïc naøy ñaõ laøm nhieäm vuï giaùm muïc vaø khoâng ai bieát ngaøi. Haõy nhôù raèng, khoâng coù lôøi caàu nguyeän naøo maø khoâng coù vieäc nhôù laïi. Ñieàu naøy giuùp nhieàu trong vieäc caàu nguyeän."
Cuoäc haønh höông veà coäi nguoàn
2. Khía caïnh thöù hai: chuyeán toâng du naøy laø moät cuoäc haønh höông veà coäi nguoàn. Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Gaëp gôõ caùc anh em Giaùm muïc, caû ôû Budapest vaø Bratislava, toâi coù theå chaïm vaøo kyù öùc bieát ôn veà nhöõng coäi nguoàn cuûa ñöùc tin vaø ñôøi soáng Kitoâ giaùo, soáng ñoäng veà göông saùng cuûa nhöõng nhaân chöùng cho ñöùc tin, chaúng haïn nhö Ñöùc Hoàng Y Mindszenty vaø Ñöùc Hoàng Y Korec, nhö Chaân phöôùc Giaùm muïc Pavel Peter Gojdic. Nguoàn coäi beùn reã xuoáng thaät saâu, roài ñeán taän thôøi ñaïi cuûa chuùng ta, ñeán coâng cuoäc truyeàn giaùo cuûa hai anh em thaùnh Cyrilloâ vaø Meâtoâñioâ, nhöõng ngöôøi ñaõ ñoàng haønh cuøng chuyeán toâng du naøy nhö moät söï hieän dieän lieân læ. Toâi nhaän thaáy söùc maïnh cuûa nhöõng coäi nguoàn naøy trong vieäc cöû haønh Phuïng vuï Thaùnh theo nghi leã Byzantine, ôû Presov, vaøo ngaøy leã Suy toân Thaùnh giaù. Trong nhöõng baøi haùt, toâi caûm thaáy traùi tim rung ñoäng cuûa daân thaùnh trung thaønh, ñöôïc toâi luyeän bôûi bao ñau khoå vì ñöùc tin.
"Toâi ñaõ nhieàu laàn nhaán maïnh söï thaät raèng nhöõng coäi nguoàn naøy luoân luoân soáng ñoäng, ñaày nhöïa soáng, laø Chuùa Thaùnh Thaàn, vaø nhö vaäy chuùng phaûi ñöôïc gìn giöõ: khoâng phaûi laø hieän vaät trong baûo taøng, khoâng bò tö töôûng hoùa vaø bò lôïi duïng vì uy theá vaø quyeàn löïc, ñeå cuûng coá moät caên tính kheùp kín. Khoâng. Ñieàu naøy coù nghóa laø phaûn boäi vaø dìm cheát truyeàn thoáng! Thaùnh Cyrilloâ vaø Meâtoâñioâ ñoái vôùi chuùng ta khoâng phaûi laø nhöõng nhaân vaät ñeå töôûng nhôù, nhöng laø nhöõng maãu göông ñeå noi theo, nhöõng ngöôøi thaày maø töø ñoù chuùng ta luoân coù theå hoïc hoûi veà tinh thaàn vaø phöông phaùp loan baùo Tin Möøng, cuõng nhö daán thaân daân söï. Trong chuyeán toâng du naøy ñeán traùi tim cuûa Chaâu AÂu, toâi thöôøng nghó ñeán nhöõng ngöôøi cha cuûa Lieân minh Chaâu AÂu, nhö nhöõng gì hoï ñaõ mô. Hieåu vaø soáng nhö theá, nguoàn coäi laø söï ñaûm baûo cho töông lai: töø ñoù, nhöõng nhaùnh hy voïng daøy ñaëc seõ troå sinh. Chuùng ta cuõng coù nhieàu goác reã. Moãi ngöôøi coù nhöõng goác reã rieâng. Chuùng ta coù nhôù nhöõng goác reã cuûa chuùng ta khoâng? Veà oâng baø, cha meï? Chuùng ta laø nhöõng maéc noái töø oâng baø, hoï laø moät kho taøng. Chuùng ta coù theå noùi: "Nhöng, hoï giaø roài...". Khoâng, hoï cho baïn nhöïa soáng, baïn phaûi ñeán vôùi hoï ñeå laáy nhöïa soáng ñeå lôùn leân vaø tieán veà phía tröôùc. Chuùng ta khoâng noùi raèng: 'Ñeán vaø nöông töïa nôi nguoàn coäi'. Khoâng, nhöng 'ñeán coäi nguoàn, laáy nhöïa soáng vaø tieán böôùc. Ñi ñeán choã cuûa baïn.' Ñöøng queân ñieàu naøy." Ñöùc Thaùnh Cha laëp laïi caâu ngaøi ñaõ töøng noùi nhieàu laàn, ngaøi noùi raèng, "ñaây laø moät caâu raát ñeïp: 'Taát caû nhöõng gì giuùp caây cho hoa ñeàu ñeán töø nhöõng gì choân vuøi döôùi ñaát.'"
Cuoäc haønh höông cuûa hy voïng
3. Ñieåm thöù ba maø Ñöùc Thaùnh Cha noùi ñeán veà cuûa chuyeán toâng du naøy laø "moät cuoäc haønh höông cuûa hy voïng.", Ngaøi noùi: "Toâi nhìn thaáy raát nhieàu hy voïng trong maét cuûa ngöôøi treû, trong cuoäc gaëp gôõ khoù queân taïi saân vaän ñoäng Kosice. Ñieàu naøy cuõng cho toâi nhieàu hy voïng, khi thaáy nhieàu caëp ñoâi treû, nhieàu thaät nhieàu treû em. Toâi ñaõ nghó veà muøa ñoâng daân soá maø chuùng ta ñang soáng; nhöng taïi caùc ñaát nöôùc ñoù, coù nhieàu caëp ñoâi treû vaø treû em, ñoù laø daáu chæ cuûa hy voïng. Ñaëc bieät trong thôøi kyø ñaïi dòch, khoaûnh khaéc ngaøy leã naøy laø moät daáu hieäu maïnh meõ vaø ñaùng khích leä, cuøng vôùi söï hieän dieän cuûa ñoâng ñaûo caùc caëp vôï choàng treû, cuøng con caùi cuûa hoï. Chöùng taù cuûa Chaân phöôùc Anna Kolesaùrovaù, moät thieáu nöõ ngöôøi Slovakia ñaõ phaûi traû giaù baèng maïng soáng ñeå baûo veä phaåm giaù cuûa mình tröôùc baïo löïc: moät chöùng taù maø ñaùng tieác laø hieän thöïc hôn bao giôø heát, bôûi vì baïo löïc ñoái vôùi phuï nöõ vaãn coøn ñang laø moät veát thöông hôû.
Toâi ñaõ nhìn thaáy nieàm hy voïng nôi raát nhieàu ngöôøi luoân aâm thaàm quan taâm vaø chaêm soùc ngöôøi khaùc. Toâi ñang nghó ñeán caùc Nöõ tu Baùc aùi Truyeàn giaùo cuûa Trung taâm Bethlehem ôû Bratislava. Caùc nöõ tu thaät tuyeät, hoï ñoùn nhaän nhöõng ngöôøi bò xaõ hoäi loaïi boû: hoï caàu nguyeän vaø phuïc vuï; caàu nguyeän vaø giuùp ñôõ. Hoï laø nhöõng anh huøng cuûa neàn vaên minh naøy. Caùc nöõ tu naøy chaøo ñoùn nhöõng ngöôøi voâ gia cö. Toâi nghó ñeán coäng ñoàng ngöôøi Rom vaø nhöõng ngöôøi daán thaân vôùi hoï trong moät haønh trình cuûa tình huynh ñeä vaø hoøa nhaäp. Thaät xuùc ñoäng khi chia seû ngaøy leã cuûa coäng ñoàng Rom: moät buoåi leã ñôn giaûn nhöng traøn ngaäp Tin Möøng.
Ñöùc Thaùnh Cha dieãn taû mong öôùc
Anh chò em thaân meán, hy voïng naøy trôû thaønh hieän thöïc, cuï theå, chæ khi noù ñöôïc dieãn ñaït baèng moät töø khaùc: cuøng nhau. ÔÛ Budapest vaø Slovakia, chuùng ta thaáy mình cuøng vôùi nhöõng nghi leã khaùc nhau cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo, cuøng vôùi nhöõng anh em thuoäc nhöõng heä phaùi Kitoâ khaùc, cuøng vôùi nhöõng ngöôøi anh em Do Thaùi, cuøng vôùi nhöõng tín ñoà cuûa caùc toân giaùo khaùc, cuøng vôùi nhöõng ngöôøi yeáu ñuoái nhaát. Ñaây laø con ñöôøng, bôûi vì töông lai seõ laø hy voïng neáu cuøng nhau, khoâng bao giôø moät mình: ñaây laø ñieàu quan troïng.
Cuoái cuøng, Ñöùc Thaùnh Cha baøy toû moät "lôøi caûm ôn" lôùn ñeán taát caû nhöõng ai coäng taùc thöïc hieän trong chuyeán vieáng thaêm cuûa ngaøi. Ngaøi caûm ôn "caùc Giaùm muïc vaø caùc cô quan daân söï; caûm ôn toång thoáng Hungary vaø toång thoáng Slovakia; caûm ôn taát caû caùc coäng taùc vieân trong vieäc toå chöùc; caûm ôn raát nhieàu tình nguyeän vieân; caûm ôn moãi ngöôøi ñaõ caàu nguyeän." Vaø ngaøi xin theâm moät lôøi caàu nguyeän nöõa, "ñeå nhöõng haït gioáng gieo raéc trong chuyeán toâng du ñöôïc troå sinh hoa traùi."
Cuoái buoåi tieáp kieán, Ñöùc Thaùnh Cha cuøng ñoïc Kinh Laïy Cha vôùi nhöõng ngöôøi hieän dieän vaø ban pheùp laønh keát thuùc.