Ñöùc Thaùnh Cha gaëp caùc giaùm muïc, linh muïc,
tu só, chuûng sinh vaø giaùo lyù vieân Slovakia
Ñöùc Thaùnh Cha gaëp caùc giaùm muïc, linh muïc, tu só, chuûng sinh vaø giaùo lyù vieân Slovakia.
Vaên Yeân, SJ
Bratislava (Vatican News 13-09-2021) - Sau khi gaëp chính quyeàn, xaõ hoäi daân söï vaø ngoaïi giao ñoaøn taïi Dinh Toång Thoáng, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ di chuyeån baèng xe ñeán Nhaø thôø chính toaø thaùnh Martino caùch ñoù 2km ñeå gaëp caùc Giaùm muïc, linh muïc, tu só nam nöõ, chuûng sinh vaø giaùo lyù vieân cuûa Slovakia.
Ñöùc Thaùnh Cha ñöôïc Ñöùc Toång Giaùm Muïc cuûa Bratislava vaø cha sôû Nhaø thôø chính toaø ñoùn taïi loái vaøo. Ngaøi ñöôïc moät nöõ tu vaø moät giaùo lyù vieân trao boù hoa ñeå ñaët tröôùc Thaùnh Theå tröôùc khi ra tröôùc cung thaùnh ñeå baét ñaàu buoåi gaëp gôõ.
Tröôùc heát, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Stanislav Zvolenskyù, chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Slovakia ñaïi dieän nhöõng ngöôøi tham döï chaøo möøng Ñöùc Thaùnh Cha. Sau ñoù, Ñöùc Thaùnh Cha ñaùp lôøi baèng moät dieãn vaên vôùi loái noùi gaàn guõi vaø thaân tình.
Ngaøi noùi raèng: "Toâi ñeán ñaây ñeå san seû vôùi anh chò em böôùc ñöôøng cuoäc soáng, nhöõng öu tö, mong ñôïi vaø hy voïng cuûa Giaùo hoäi vaø ñaát nöôùc naøy. Ñaây laø caùch maø coäng ñoaøn tín höõu sô khai ñaõ soáng: chuyeân chaêm vaø hieäp nhaát, hoï böôùc ñi cuøng nhau (x. Cv 1,12-14)."
Giaùo hoäi khoâng phaûi laø phaùo ñaøi
Ñieàu ñaàu tieân ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha nhaán maïnh laø "Giaùo hoäi khoâng phaûi laø moät phaùo ñaøi, moät theá löïc, moät laâu ñaøi toaï laïc treân cao nhìn xuoáng theá giôùi vôùi khoaûng caùch vaø töï maõn." "Nhöng Giaùo hoäi laø coäng ñoaøn muoán gaén keát vôùi Ñöùc Ki-toâ baèng nieàm vui Tin Möøng, ñoù laø men laøm daäy neân vöông quoác cuûa baùc aùi vaø hoaø bình trong khoái boät theá giôùi. Do vaäy, chuùng ta khoâng neân tin vaøo caùm doã cuûa söï hoaønh traùng, nhöõng ñieàu to lôùn kieåu traàn theá! Giaùo hoäi phaûi khieâm nhöôøng nhö Ñöùc Gieâ-su, Ñaáng ñaõ töï ra khoâng, trôû neân ngheøo ñeå chuùng ta ñöôïc giaøu coù (x. 2Cr 8,9), Ngöôøi ñaõ ñeán vaø ôû giöõa chuùng ta ñeå chöõa laønh nhöõng veát thöông nhaân loaïi cuûa chuùng ta."
Ñöùc Thaùnh Cha duøng 3 töø ñeå nhaén nhuû caùc giaùm muïc, linh muïc, tu só nam nöõ, chuûng sinh vaø giaùo lyù vieân: (1) töï do; (2) saùng taïo; (3) ñoái thoaïi
Töø thöù nhaát laø söï töï do
Khoâng coù töï do thì khoâng coù nhaân loaïi ñích thöïc bôûi vì con ngöôøi ñöôïc taïo döïng caùch töï do ñeå ñöôïc töï do.
Tuy vaäy, töï do khoâng phaûi laø moät thaønh töïu taát yeáu, khoâng toàn taïi moät laàn cho maõi maõi. Töï do laø moät haønh trình, ñoâi khi khoù khaên ñeå khôûi söï laïi. Töï do beân ngoaøi hoaëc trong caùc cô caáu xaõ hoäi laø khoâng ñuû ñeå coi laø töï do ñích thaät. Töï do tröôùc tieân laø lôøi môøi goïi nôi caù nhaân veà traùch nhieäm trong choïn löïa cuûa mình, laø phaân ñònh vaø thaêng tieán cuoäc soáng. Ñieàu naøy thöïc söï khoù khaên vaø laøm chuùng ta sôï haõi.
Ñöùc Thaùnh Cha gôïi nhôù lòch söû daân toäc Ít-ra-en: hoï chòu ñau khoå döôùi aùch thoáng trò Pha-ra-oâ, hoï laø noâ leä, nhöng ñöôïc Thieân Chuùa giaûi thoaùt. Nhöng ñeå trôû neân thöïc söï töï do, khoâng chæ laø ñöôïc giaûi thoaùt khoûi keû thuø, hoï phaûi baêng qua sa maïc, moät haønh trình gian khoù. Khi ñoù hoï nghó raèng coù leõ tröôùc ñaây coøn ñôõ khoå hôn, ít ra coøn coù cuû haønh cuû toûi# Ñoù laø moät caùm doã lôùn lao, laø chaúng thaø coù ñöôïc cuû haønh coøn hôn laø haønh trình gian khoù vaø lieàu mình ñeå ñöôïc töï do.
Ñoâi khi ngay caû nôi Giaùo hoäi, yù töôûng naøy coù theå gaây haïi cho chuùng ta, ñoù laø toát hôn laø xaùc ñònh taát caû, caùc ñieàu luaät phaûi giöõ, söï chaéc chaén vaø ñoàng boä, hôn laø ñeå moïi ngöôøi töï tröôûng thaønh vaø chòu traùch nhieäm, hôn laø suy tö, töï vaán löông taâm, vaø ñem ra thaûo luaän. Trong ñôøi soáng thieâng lieâng vaø Giaùo hoäi, coù caùm doã ñi tìm söï bình an giaû taïo, ñieàu coù theå laøm chuùng ta voâ söï, hôn laø tìm nhieät huyeát Tin Möøng giuùp bieán ñoåi vaø laøm chuùng ta khoâng theå ngoài yeân. Söï an toaøn cuûa cuû haønh Ai Caäp thì deã chòu hôn söï voâ ñònh cuûa sa maïc, nhöng Giaùo hoäi khoâng ñeå mình rôi vaøo cuoäc phieâu löu cuûa töï do, ngay caû trong ñôøi soáng thieâng lieâng, coù nguy cô trôû thaønh moät nôi khaét khe vaø kheùp kín. Coù leõ moät soá ngöôøi ñaõ quen vôùi ñieàu naøy, nhöng nhöõng ngöôøi khaùc - nhaát laø nhöõng theá heä treû - hoï khoâng ñöôïc thu huùt bôûi moät ñöùc tin khoâng cho hoï töï do noäi taâm, bôûi moät Giaùo hoäi nghó ñeán moïi ngöôøi theo cuøng moät caùch thöùc vaø vaâng phuïc muø quaùng.
Ñöùc Thaùnh Cha khuyeán khích: "ñöøng sôï ñaøo luyeän con ngöôøi vôùi moái töông quan tröôûng thaønh vaø töï do vôùi Chuùa. Ñieàu naøy coù theå cho chuùng ta caûm töôûng laø khoâng theå ñieàu khieån moïi thöù, laø maát ñi söùc maïnh vaø quyeàn löïc, nhöng Giaùo hoäi cuûa Ñöùc Ki-toâ khoâng muoán thoáng trò taâm hoàn vaø chieám lónh khoâng gian, Giaùo hoäi muoán laø "nguoàn maïch" hy voïng trong ñôøi soáng con ngöôøi. Toâi noùi ñieàu naøy nhaát laø cho caùc Muïc töû, anh em thi haønh söù vuï trong moät ñaát nöôùc nôi moïi söï thay ñoåi raát nhanh vaø caùc tieán trình daân chuû ñöôïc khôûi söï, nhöng söï töï do vaãn coøn mong manh.
Töø thöù hai laø söï saùng taïo
Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc ñeán hai thaùnh Cirillo vaø Metodio, nhöõng vò rao giaûng Tin Möøng cho vuøng ñaát naøy. "Caùc vò aáy daïy chuùng ta raèng vieäc truyeàn giaùo khoâng bao giôø laø söï laëp laïi cuûa quaù khöù. Nieàm vui Tin Möøng luoân laø Ñöùc Ki-toâ nhöng caùch thöùc tin vui naøy coù theå trôû thaønh con ñöôøng trong thôøi gian vaø trong lòch söû thì khaùc nhau. Thaùnh Cirillo vaø Metodio ñaõ cuøng nhau rao giaûng ôû vuøng ñaát naøy cuûa luïc ñòa chaâu AÂu vaø, ñöôïc nung naáu bôûi nhieät huyeát rao giaûng Tin Möøng, ñaõ saùng taïo ra boä chöõ caùi môùi ñeå dòch Thaùnh Kinh, caùc baûn vaên phuïng vuï vaø giaùo lyù Coâng giaùo. [#] Hoï laø nhöõng nhaø saùng cheá ngoân ngöõ môùi ñeå truyeàn ñaït ñöùc tin, hoï saùng taïo trong vieäc chuyeån ngöõ thoâng ñieäp Ki-toâ giaùo, hoï gaàn guõi vôùi lòch söû caùc daân toäc maø hoï tieáp xuùc ñeå noùi ngoân ngöõ cuûa hoï vaø ñoàng hoaù mình vôùi vaên hoaù aáy. Ñaát nöôùc Slovakia hieän nay khoâng caàn ñieàu naøy sao? Chaúng leõ ñaây khoâng phaûi laø nhieäm vuï caáp thieát nhaát cuûa Giaùo hoäi giöõa caùc daân toäc chaâu AÂu, ñoù laø tìm ra "maãu töï" môùi ñeå noùi veà ñöùc tin sao?
Chuùng ta nhôù laïi vieäc nhöõng ngöôøi ñaøn oâng ñaõ laøm gì ñeå ñöa ngöôøi baïi lieät ñeán tröôùc Chuùa Gieâ-su khi khoâng theå baêng qua ñaùm ñoâng ñöùng chaät kín cöûa vaøo. Hoï ñaõ gôõ maùi nhaø vaø thaû ngöôøi baïi lieät xuoáng (x. Mc 2,1-5). Hoï thaät saùng taïo! Thaät ñeïp bieát bao khi chuùng ta bieát tìm ra con ñöôøng, caùch thöùc vaø ngoân ngöõ môùi ñeå loan baùo Tin Möøng! Neáu lôøi rao giaûng vaø muïc vuï cuûa chuùng ta khoâng theå tieán tôùi baèng caùch thoâng thöôøng, chuùng ta haõy coá gaéng môû ra nhöõng khoâng gian môùi, thöû nhöõng loái neûo khaùc. Hai thaùnh Cirillo vaø Metodio ñaõ laøm nhö theá vaø cho chuùng ta thaáy raèng khoâng theå laøm cho Tin Möøng lôùn maïnh neáu khoâng ñöôïc beùn reã trong vaên hoaù daân toäc, trong caùc bieåu töôïng, öu tö, ngoân töø vaø caên tính cuûa daân toäc aáy. Hoï töøng bò buoäc toäi laø laïc giaùo bôûi ñaõ daùm dòch ngoân ngöõ ñöùc tin. Chính yù thöùc heä aáy saûn sinh ra noã löïc ñoàng boä hoaù, nhöng Tin Möøng hoaù laø moät tieán trình hoäi nhaäp vaên hoaù, laø haït gioáng phong phuù söï môùi meû, laø söï ñoåi môùi cuûa Thaàn Khí laøm môùi laïi moïi söï.
Töø cuoái cuøng laø töø ñoái thoaïi
Moät Giaùo hoäi bieát taïo neân töï do noäi taâm vaø traùch nhieäm, bieát saùng taïo trong vieäc hoäi nhaäp vaøo lòch söû vaø vaên hoaù, phaûi laø Giaùo hoäi bieát ñoái thoaïi vôùi theá giôùi, vôùi nhöõng ai nhaän bieát Ñöùc Ki-toâ duø khoâng phaûi "ngöôøi cuûa chuùng ta", vôùi nhöõng ai ñang noã löïc tìm kieám söï thaùnh thieän vaø vôùi caû nhöõng ai khoâng tin.
Söï hieäp nhaát, lieân ñôùi vaø ñoái thoaïi luoân mong manh, ñaëc bieät khi sau löng laø moät lòch söû ñau thöông ñaõ ñeå laïi nhöõng veát haèn. Hoài töôûng laïi nhöõng veát thöông coù theå khieán ngöôøi ta rôi vaøo thuø haän, maát tin töôûng, thaäm chí laø khinh thöôøng, thuùc ñaåy chuùng ta döïng neân nhöõng raøo caûn ñoái vôùi nhöõng ai khaùc chuùng ta. Maët khaùc, nhöõng veát thöông coù theå trôû thaønh nhöõng loái môû, nhö nhöõng veát thöông cuûa Chuùa, trao truyeàn loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa, aân suûng laøm thay ñoåi ñôøi soáng vaø bieán ñoåi chuùng ta trôû neân ngöôøi kieán taïo hoaø bình vaø hoaø giaûi. Toâi bieát nôi anh chò em coù caâu chaâm ngoân raát hay: "Ai neùm anh moät hoøn ñaù, anh cho hoï moät oå baùnh mì". Caâu naøy ñaäm tính Tin Möøng! Ñoù laø lôøi môøi goïi cuûa Chuùa Gieâ-su haàu phaù vôõ voøng luaån quaån vaø taøn phaù cuûa baïo löïc, baèng caùch ñöa maù beân kia cho ai ñaùnh mình haàu chieán thaéng söï döõ baèng söï thieän (x. Rm 12,21).
Cuoái cuøng Ñöùc Thaùnh Cha caàu chuùc moïi ngöôøi tieáp tuïc haønh trình cuûa mình trong töï do cuûa Tin Möøng, trong saùng taïo cuûa ñöùc tin vaø trong ñoái thoaïi xuaát phaùt töø loøng thöông xoùt Chuùa.
Sau baøi dieãn vaên, Ñöùc Thaùnh Cha chuïp hình chung vôùi caùc giaùm muïc vaø baét tay chaøo rieâng nhieàu ngöôøi tham döï cuõng nhö nhöõng ngöôøi chôø ñôïi ngaøi töø beân ngoaøi nhaø thôø, treân ñöôøng ngaøi ra xe ñeå trôû veà Toaø Söù Thaàn caùch ñoù 4km. Keát thuùc buoåi saùng ngaøy thöù hai cuûa chuyeán vieáng thaêm.