Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
tröôùc caùc Giaùm muïc Hungary
Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ tröôùc caùc Giaùm muïc Hungary.
Budapest (Vatican News 12-09-2021) - Sau khi gaëp toång thoáng vaø thuû töôùng Hungary, vaøo luùc 09,15', cuõng taïi Baûo taøng Ngheä thuaät Budapest, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ gaëp gôõ caùc Giaùm muïc Hungary.
Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
Anh em thaân meán!
Toâi raát vui khi coù maët ôû ñaây giöõa anh em trong ngaøy beá maïc Ñaïi hoäi Thaùnh Theå Quoác teá laàn thöù 52. Xin caùm ôn Ñöùc cha Andraùs Veres vì söï chaøo ñoùn maø ngaøi ñaõ daønh cho toâi. Xin chaøo taát caû anh em, caùm ôn anh em ñaõ chaøo ñoùn vaø quaûng baù söï kieän naøy, noù nhaéc nhôû chuùng ta veà vò trí trung taâm cuûa Bí tích Thaùnh Theå trong ñôøi soáng cuûa Giaùo hoäi.
Toâi muoán chia seû vaøi suy nghó cuï theå baét ñaàu töø cöû chæ Thaùnh Theå: trong Baùnh vaø Röôïu, chuùng ta thaáy Chuùa Kitoâ ñang hieán Mình vaø Maùu Ngöôøi cho chuùng ta. Vôùi lòch söû laâu ñôøi, Giaùo hoäi Hungary ñöôïc ñaùnh daáu baèng ñöùc tin khoâng heà lay chuyeån, nhöõng cuoäc baùch haïi vaø maùu cuûa caùc vò töû ñaïo, gaén lieàn caùch ñaëc bieät vôùi hy teá cuûa Chuùa Kitoâ. Nhieàu anh chò em, nhieàu giaùm muïc vaø linh muïc ñaõ soáng nhöõng gì hoï cöû haønh treân baøn thôø: hoï bò nghieàn naùt nhö haït luùa mì, ñeå moïi ngöôøi ñöôïc tình yeâu cuûa Thieân Chuùa laøm no thoûa; hoï bò eùp nhö traùi nho, ñeå maùu cuûa Chuùa Kitoâ coù theå trôû thaønh nguoàn maïch cuûa söï soáng môùi; hoï bò beû ra, nhöng hy sinh yeâu thöông cuûa hoï laø moät haït gioáng Tin Möøng taùi sinh ñöôïc gieo vaøo lòch söû cuûa daân toäc naøy.
Nhìn laïi quaù khöù lòch söû ñöôïc taïo neân töø maùu cuûa caùc vò töû ñaïo, chuùng ta coù theå höôùng veà töông lai vôùi cuøng öôùc nguyeän nhö caùc vò töû ñaïo: soáng baùc aùi vaø laøm chöùng cho Tin Möøng. Nhöng trong ñôøi soáng Giaùo Hoäi chuùng ta luoân phaûi giöõ hai thöïc taïi naøy khoâng taùch rôøi: gìn giöõ quaù khöù vaø höôùng tôùi töông lai. Tuy nhieân, khi gìn giöõ coäi nguoàn toân giaùo cuûa chuùng ta vaø lòch söû töø ñoù chuùng ta ñeán, chuùng ta khoâng neân quaù taäp trung vaøo quaù khöù, nhöng caàn höôùng veà phía tröôùc vaø tìm ra nhöõng caùch thöùc môùi ñeå loan baùo Tin Möøng.
Toâi luoân nhôù trong loøng nhöõng kyù öùc soáng ñoäng veà caùc Nöõ tu Hungary cuûa Doøng Chuùa Gieâsu (Englische Fraulein). Vì baùch haïi toân giaùo, caùc nöõ tu ñaõ phaûi rôøi boû queâ höông. Vôùi tính caùch can ñaûm vaø loøng trung thaønh vôùi ôn goïi, caùc chò ñaõ thaønh laäp tröôøng "Maria Ward" ôû thaønh phoá Plaùtanos (Buenos Aires). Töø söùc maïnh, loøng duõng caûm, söï kieân nhaãn vaø tình yeâu queâ höông cuûa hoï, toâi ñaõ hoïc ñöôïc raát nhieàu ñieàu; ñoái vôùi toâi hoï laø moät chöùng taù. Hoâm nay nhôù ñeán hoï, toâi cuõng baøy toû loøng kính troïng ñoái vôùi nhieàu ngöôøi ñaõ phaûi löu vong vaø taát caû nhöõng ai ñaõ hy sinh maïng soáng cho queâ höông vaø cho ñöùc tin.
Laø muïc töû, ngay töø ñaàu, anh em ñöôïc keâu goïi ñeå nhaéc nhôû moïi ngöôøi raèng truyeàn thoáng Kitoâ giaùo, nhö Ñöùc nguyeân Giaùo hoaøng Bieån Ñöùc XVI ñaõ khaúng ñònh- "khoâng phaûi laø moät boä söu taäp caùc thöù hay töø ngöõ, gioáng nhö moät caùi hoäp ñöïng ñoà cheát; Truyeàn thoáng laø doøng soâng cuûa söï soáng môùi ñeán töø coäi nguoàn, töø Ñöùc Kitoâ ñeán chuùng ta, vaø lieân heä ñeán chuùng ta trong lòch söû cuûa Thieân Chuùa vôùi nhaân loaïi" (Tieáp kieán chung, 3/5/2006). Anh em ñaõ choïn chuû ñeà cuûa Ñaïi hoäi moät caâu töø Thaùnh vònh 88: "Moïi nguoàn maïch cuûa con ôû nôi Ngöôøi". Giaùo hoäi ñeán töø suoái nguoàn laø Chuùa Kitoâ, vaø ñöôïc sai ñi loan baùo Tin Möøng, nhö moät doøng nöôùc söï soáng, roäng lôùn, voâ haïn vaø chaøo ñoùn hôn doøng soâng Danube vó ñaïi cuûa anh em, coù theå chaïm tôùi söï khoâ caèn cuûa theá giôùi vaø con tim con ngöôøi, thanh luyeän vaø laøm dòu moïi côn khaùt. Thöøa taùc vuï Giaùm muïc khoâng phaûi ñeå laëp laïi tin töùc cuûa nhöõng ngaøy xa xöa, nhöng laø moät tieáng noùi ngoân söù loan baùo tính thôøi söï laâu daøi cuûa Tin Möøng trong ñôøi soáng daân thaùnh Chuùa vaø trong theá giôùi ngaøy nay.
Toâi muoán ñeà xuaát moät vaøi gôïi yù ñeå thöïc hieän söù vuï naøy.
Ñaàu tieân: trôû thaønh nhöõng ngöôøi loan baùo Tin Möøng. Chuùng ta khoâng ñöôïc queân raèng cuoäc gaëp gôõ vôùi Chuùa Kitoâ laø trung taâm cuûa ñôøi soáng Giaùo hoäi. Ñoâi khi, ñaëc bieät khi xaõ hoäi xung quanh chuùng ta döôøng nhö khoâng nhieät tình vôùi ñeà xuaát Kitoâ cuûa chuùng ta, chuùng ta coù theå bò caùm doã ruùt lui ñeå baûo veä caùc theå cheá vaø cô caáu. Ngaøy nay, ñaát nöôùc cuûa anh em ñang traûi qua nhöõng thay ñoåi lôùn aûnh höôûng ñeán toaøn boä chaâu AÂu. Sau thôøi gian daøi vieäc tuyeân xöng ñöùc tin bò ngaên caûn, vôùi söï tieán boä cuûa töï do, coù nhöõng thaùch ñoá môùi phaûi ñoái dieän, trong moät boái caûnh chuû nghóa theá tuïc vaø söï khao khaùt Thieân Chuùa bò suy giaûm. Nhöng chuùng ta haõy nhôù raèng: Chuùa Kitoâ laø suoái nöôùc luoân chaûy laøm dòu moïi côn khaùt. Caùc cô caáu, theå cheá vaø söï hieän dieän cuûa Giaùo hoäi trong xaõ hoäi nhaèm ñaùnh thöùc trong con ngöôøi loøng khao khaùt Thieân Chuùa vaø ban cho hoï nguoàn nöôùc haèng soáng cuûa Tin Möøng. Vì vaäy, laø Giaùm muïc, anh em khoâng ñöôïc keâu goïi ñeå trôû thaønh nhöõng nhöõng vò quaûn lyù quan lieâu caùc cô caáu, khoâng tìm kieám nhöõng ñaëc aân vaø lôïi ích, nhöng ñeå theå hieän moät nieàm say meâ nhieät thaønh vì Tin Möøng. Haõy laø nhöõng nhaân chöùng vaø nhöõng ngöôøi rao giaûng Tin Möøng, nieàm vui, gaàn guõi vôùi caùc linh muïc vaø tu só vôùi traùi tim cuûa ngöôøi cha, luoân saün saøng laéng nghe. Khoâng sôï daønh khoâng gian cho Lôøi Chuùa vaø cho giaùo daân: chuùng seõ laø nhöõng con keânh maø qua ñoù Hungary seõ moät laàn nöõa ñöôïc töôùi maùt bôûi doøng soâng ñöùc tin.
Chæ daãn thöù hai: haõy laø nhaân chöùng cuûa tình huynh ñeä. Ñaát nöôùc cuûa anh em laø nôi, töø laâu moïi ngöôøi thuoäc caùc daân toäc khaùc ñaõ chung soáng vôùi nhau. Nhieàu saéc toäc, nhoùm thieåu soá, toân giaùo vaø ngöôøi di cö ñaõ bieán ñaát nöôùc naøy trôû thaønh moät moâi tröôøng ña vaên hoùa. Thöïc teá môùi naøy, ít nhaát laø ban ñaàu, laøm moïi ngöôøi lo ngaïi. Söï ña daïng luoân laøm cho moïi ngöôøi lo sôï moät chuùt, vì noù gaây nguy hieåm cho söï an toaøn ñaõ coù ñöôïc. Tuy nhieân, ñieàu ñoù cuõng taïo cô hoäi tuyeät vôøi ñeå môû loøng ñoùn nhaän söù ñieäp Tin Möøng: "Haõy yeâu thöông nhau nhö Thaày ñaõ yeâu thöông anh em" (Ga 15,12). Ñöùng tröôùc söï ña daïng veà vaên hoùa, saéc toäc, chính trò vaø toân giaùo, chuùng ta coù theå coù hai thaùi ñoä: ruùt lui baûo veä cöùng nhaéc caên tính cuûa mình, hoaëc môû loøng ñeå gaëp gôõ nhöõng ngöôøi khaùc vaø cuøng nhau nuoâi döôõng öôùc mô veà moät xaõ hoäi huynh ñeä. ÔÛ ñieåm naøy, toâi thích nhaéc laïi raèng vaøo naêm 2017, taïi thuû ñoâ chaâu AÂu naøy, anh em ñaõ gaëp gôõ vôùi ñaïi dieän cuûa caùc Hoäi ñoàng Giaùm muïc khaùc cuûa Trung vaø Ñoâng AÂu ñeå moät laàn nöõa taùi xaùc nhaän vieäc thuoäc veà baûn saéc cuûa mình khoâng bao giôø trôû thaønh lyù do cuûa söï thuø gheùt vaø coi thöôøng ngöôøi khaùc, traùi laïi laø moät trôï giuùp ñeå ñoái thoaïi vôùi caùc neàn vaên hoùa khaùc nhau.
Phía treân con soâng lôùn ñi qua thaønh phoá naøy laø caây caàu Chain hoaønh traùng, thay theá moät caây caàu goã moûng manh vaø phuïc vuï cho vieäc noái keát Buda vaø Pest. Neáu chuùng ta muoán doøng soâng Tin Möøng ñeán vôùi cuoäc soáng cuûa con ngöôøi, baèng caùch taïo ra moät xaõ hoäi huynh ñeä vaø lieân ñôùi hôn ôû Hungary, thì chuùng ta caàn Giaùo hoäi xaây döïng nhöõng caây caàu ñoái thoaïi môùi. Toâi xin caùc Giaùm muïc, cuøng vôùi caùc linh muïc vaø caùc coäng taùc vieân muïc vuï, haõy luoân theå hieän khuoân maët ñích thaät cuûa Giaùo hoäi: chaøo ñoùn taát caû moïi ngöôøi, keå caû nhöõng ngöôøi ñeán töø nôi khaùc, moät khuoân maët huynh ñeä, côûi môû vaø ñoái thoaïi. Haõy laø nhöõng Muïc töû coù trong taâm hoàn tình huynh ñeä. Khoâng phaûi laø nhöõng oâng chuû, nhöng laø nhöõng ngöôøi cha vaø anh em. Phong caùch huynh ñeä, maø toâi xin anh em trau doài vôùi caùc linh muïc vaø vôùi toaøn theå daân Chuùa, trôû thaønh moät daáu hieäu saùng choùi cho Hungary. Nhö vaäy, moät Giaùo hoäi seõ hình thaønh, trong ñoù ñaëc bieät laø giaùo daân, trong moïi khía caïnh cuûa cuoäc soáng haøng ngaøy, gia ñình, xaõ hoäi vaø ngheà nghieäp cuûa hoï, trôû thaønh men cuûa tình huynh ñeä Tin Möøng. Caàu mong Giaùo hoäi Hungary laø ngöôøi xaây döïng nhöõng caây caàu vaø laø ngöôøi uûng hoä ñoái thoaïi!
Cuoái cuøng, haõy laø nhöõng ngöôøi xaây döïng hy voïng. Neáu chuùng ta ñaët Tin Möøng vaøo trung taâm vaø laøm chöùng baèng tình yeâu thöông huynh ñeä, chuùng ta seõ coù theå nhìn veà töông lai vôùi hy voïng, ngay caû khi ngaøy hoâm nay chuùng ta ñang traûi qua nhöõng côn baõo lôùn nhoû. Ñieàu Giaùo hoäi ñöôïc keâu goïi lan toûa trong cuoäc soáng cuûa moïi ngöôøi ñoù laø söï chaéc chaén raèng Thieân Chuùa laø Ñaáng giaøu loøng thöông xoùt, luoân yeâu thöông chuùng ta trong moïi khoaûnh khaéc cuoäc ñôøi vaø luoân saün saøng tha thöù vaø naâng chuùng ta troãi daäy. Caùm doã laøm naûn loøng, ñoå vôõ khoâng bao giôø ñeán töø Thieân Chuùa; noù ñeán töø keû thuø, trong nhieàu tình huoáng: ñaèng sau beà ngoaøi cuûa söï sung tuùc, hoaëc döôùi lôùp aùo cuûa caùc truyeàn thoáng toân giaùo, nhieàu maët toái coù theå ñöôïc che giaáu. Giaùo hoäi ôû Hungary gaàn ñaây ñaõ coù cô hoäi suy tö veà caùch thöùc chuyeån ñoåi töø kyû nguyeân ñoäc taøi sang thôøi kyø töï do laø moät quaù trình chuyeån ñoåi ñöôïc ñaùnh daáu baèng nhöõng maâu thuaãn: söï suy giaûm ñaïo ñöùc vaø gia taêng toäi phaïm coù toå chöùc, buoân baùn ma tuyù vaø thaäm chí buoân baùn noäi taïng. Coù nhöõng vaán ñeà xaõ hoäi: nhöõng khoù khaên cuûa gia ñình, ngheøo ñoùi, nhöõng toån thöông aûnh höôûng ñeán theá giôùi ngöôøi treû, trong moät boái caûnh maø neàn daân chuû vaãn coøn caàn ñöôïc cuûng coá. Giaùo hoäi phaûi gaàn guõi, quan taâm vaø an uûi moïi ngöôøi, ñeå hoï khoâng bao giôø maát aùnh saùng hy voïng. Vieäc rao giaûng Tin Möøng laøm soáng laïi nieàm hy voïng vì noù nhaéc nhôû chuùng ta raèng trong moïi söï chuùng ta soáng, Thieân Chuùa hieän dieän; Ngöôøi ñoàng haønh vôùi chuùng ta vaø cho chuùng ta söï can ñaûm vaø söï saùng taïo maø chuùng toâi caàn ñeå baét ñaàu laïi moät lòch söû môùi. Thaät xuùc ñoäng khi nghó ñeán Ñöùc Hoàng y Ñaùng kính Joùzsef Mindszenty, moät ngöôøi con vaø ngöôøi cha cuûa Giaùo hoäi vaø cuûa vuøng ñaát naøy, ngöôøi vaøo cuoái cuoäc ñôøi ñaày ñau khoå do bò baùch haïi ñaõ ñeå laïi cho chuùng ta nhöõng lôøi hy voïng: "Thieân Chuùa treû trung. Töông lai laø cuûa Ngöôøi. Ngöôøi khôi gôïi nhöõng ñieàu môùi meû, treû trung nôi caùc caù nhaân vaø caùc daân toäc. Vì vaäy, chuùng ta khoâng theå ñeå cho mình bò tuyeät voïng "(Thoâng ñieäp göûi Chuû tòch UÛy ban toå chöùc vaø nhöõng ngöôøi Hungary löu vong, trong J. Kozi Horvaùth, Mindszenty bíboros, 111).
Ñöùng tröôùc nhöõng khuûng hoaûng, xaõ hoäi hay Giaùo hoäi, anh em luoân laø nhöõng ngöôøi xaây döïng hy voïng. Laø caùc Giaùm muïc cuûa ñaát nöôùc, haõy luoân coù nhöõng lôøi khích leä. Mong anh em ñöøng bao giôø noùi theo nhöõng caùch laøm gia taêng khoaûng caùch hoaëc aùp ñaët nhöõng phaùn xeùt, nhöng theo nhöõng caùch giuùp Daân Chuùa nhìn veà töông lai vôùi söï tin töôûng, giuùp moïi ngöôøi soáng cuoäc soáng töï do vaø coù traùch nhieäm, ñoù laø moät moùn quaø cuûa aân suûng ñeå ñöôïc chaøo ñoùn, khoâng phaûi laø moät ñieàu hoùc buùa ñeå giaûi quyeát. Khoái laäp phöông do kieán truùc sö Rubik noåi tieáng cuûa anh em phaùt minh ra vaãn laø moät troø chôi tuyeät vôøi, khoâng phaûi laø moät moâ hình cho caùch soáng cuûa chuùng ta!
Anh em thaân meán, Hungary cuõng caàn moät söï rao giaûng Tin Möøng môùi, moät tình huynh ñeä xaõ hoäi vaø toân giaùo môùi, moät nieàm hy voïng ñöôïc xaây döïng haøng ngaøy ñeå nhìn veà töông lai vôùi nieàm vui. Laø nhöõng Muïc töû, anh em laø nhöõng ngöôøi naém giöõ vai chính cuûa tieán trình lòch söû naøy, cuoäc phieâu löu tuyeät vôøi naøy. Xin Chuùa cuûng coá anh em trong nieàm vui cuûa söù vuï! Toâi caûm ôn anh em vì taát caû nhöõng gì anh em ñang laøm vaø toâi chuùc laønh cho anh em. Xin Ñöùc Meï baûo veä anh em vaø Thaùnh Giuse gìn giöõ anh em. Xin caùm ôn.