Ñöùc Thaùnh Cha chuû teá Thaùnh leã
keát thuùc Ñaïi hoäi Thaùnh Theå laàn thöù 52 taïi Budapest
Ñöùc Thaùnh Cha chuû teá Thaùnh leã keát thuùc Ñaïi hoäi Thaùnh Theå laàn thöù 52 taïi Budapest.
Hoàng Thuûy
Budapest (Vatican News 12-09-2021) - Luùc 11 giôø 30 Chuùa Nhaät 12 thaùng 9 naêm 2021, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ chuû teá Thaùnh leã keát thuùc Ñaïi hoäi Thaùnh Theå laàn thöù 52 taïi Budapest. Trong baøi giaûng, ngaøi môøi goïi caùc tín höõu xaùc ñònh Chuùa Ki-toâ maø chuùng ta tin laø coù laø Chuùa Ki-toâ thaät khoâng. Haõy ñi töø vieäc ngöôõng moä Chuùa ñeán choã baét chöôùc Ngöôøi. Haõy theo caùch suy nghó cuûa Thieân Chuùa. Ñöùc Thaùnh Cha cuõng môøi goïi caùc tín höõu sieâng naêng chaàu Thaùnh Theå ñeå ñöôïc Chuùa bieán ñoåi, chöõa laønh söï cöùng nhaéc vaø quy kyû vaø saün saøng böôùc ñi theo Chuùa ñeå phuïc vuï anh chò em.
Sau khi gaëp caùc caùc ñaïi dieän cuûa Hoäi ñoàng Ñaïi keát caùc Giaùo hoäi Ki-toâ vaø moät soá coäng ñoaøn Do Thaùi cuûa Hungary, luùc 10 giôø 50 phuùt, Ñöùc Thaùnh Cha ñi xe mui traàn voøng quanh Quaûng tröôøng caùc Anh huøng ñeå chaøo caùc tín höõu. Ñaây laø quaûng tröôøng lôùn nhaát taïi Budapest vaø quan troïng veà phöông dieän lòch söû vaø chính trò. Nôi naøy coù "Ñaøi töôûng nieäm Thieân nieân kyû", ñöôïc xaây döïng vaøo naêm 1896, nhaân dòp kyû nieäm moät ngaøn naêm Hungary ñöôïc thaønh laäp. Xe chôû Ñöùc Thaùnh Cha ñi doïc qua caùc con ñöôøng xung quanh quaûng tröôøng giöõa tieáng hoan hoâ chaøo ñoùn cuûa ñoâng ñaûo ngöôøi daân Hungary. Ñöùc Thaùnh Cha ban pheùp laønh cho daân chuùng vaø thænh thoaûng ngaøi döøng laïi chuùc laønh cho caùc em beù.
Ñuùng 11 giôø 30, ñoaøn ñoàng teá goàm caùc Hoàng y vaø giaùm muïc cuøng Ñöùc Thaùnh Cha tieán ra leã ñaøi, baét ñaàu Thaùnh leã keát thuùc Ñaïi hoäi Thaùnh Theå laàn thöù 52, tröôùc söï tham döï cuûa khoaûng 250 ngaøn tín höõu hieän dieän taïi Quaûng tröôøng caùc Anh huøng. Ñoàng teá vôùi Ñöùc Thaùnh Cha coù hôn 100 Hoàng y, giaùm muïc, trong ñoù coù nhieàu giaùm muïc Coâng giaùo Ñoâng phöông, vaø khoaûng 500 linh muïc. Moät soá vò ñaïi dieän caùc Giaùo hoäi Chính Thoáng, Tin Laønh cuõng hieän dieän tham döï Thaùnh leã. Moät ca ñoaøn huøng haäu vôùi moät ngaøn ca vieân phuï traùch phaàn thaùnh ca.
Baét ñaàu Thaùnh leã, Ñöùc Hoàng y Peter, Erdo, Toång giaùm muïc cuûa Budapest caûm ôn Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ nhaän lôøi môøi chuû teá Thaùnh leã keát thuùc Ñaïi hoäi Thaùnh Theå laàn thöù 52. Ñöùc Hoàng y cuõng nhaéc laïi lyù do caùc Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå vaø ñaëc bieät laø caùc Thaùnh Leã keát thuùc ñöôïc xem nhö Statio Orbis: caùc cöû haønh Thaùnh Theå cho thaáy roõ raøng coù moät coäng ñoaøn to lôùn duy nhaát ñöôïc hình thaønh xung quanh Baøn tieäc cuûa Chuùa. Ñöùc Hoàng y noùi raèng Thaùnh leã hoâm nay laø moät bieåu töôïng voâ cuøng maïnh meõ ñaùnh daáu söï hieäp nhaát cuûa Giaùo hoäi xung quanh Chuùa Kitoâ. Ngaøi cuõng nhaéc ñeán söï hieän dieän cuûa nhöõng ngöôøi khoâng phaûi Ki-toâ höõu; ñaây laø moät daáu chæ cuûa caùc thôøi ñaïi, nghóa laø ôn goïi cuûa Giaùo hoäi ôû giöõa loøng nhaân loaïi nhö laø söù giaû cuûa Chuùa Ki-toâ giöõa caùc daân toäc.
Ñöùc Hoàng y taëng Ñöùc Thaùnh Cha moät baûn sao cuûa Thaùnh giaù Truyeàn giaùo. Theo Ñöùc Hoàng y, Thaùnh giaù coù ñính thaùnh tích cuûa caùc thaùnh vaø caùc chaân phöôùc trong vuøng ñaùnh thöùc löông taâm ñeå chuùng ta coù theå soáng thaùnh thieän ngay caû ngaøy nay, theo göông caùc vò Töû ñaïo vaø nhöõng vò Giaûi toäi vó ñaïi.
Trong baøi giaûng, döïa treân caâu hoûi Chuùa Gieâ-su hoûi caùc moân ñeä "Ngöôøi ta baûo Thaày laø ai?", Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi caùc tín höõu xaùc ñònh Chuùa Ki-toâ maø chuùng ta tin coù laø Chuùa Ki-toâ thaät khoâng. Ngaøi noùi raèng caâu hoûi cuûa Chuùa Gieâ-su ñoøi caùc moân ñeä ñöa ra moät caâu traû lôøi quyeát ñònh vaø ñaùnh daáu moät böôùc ngoaët trong haønh trình theo Thaày cuûa hoï. Ñöùc Thaùnh Cha löu yù raèng caùc moân ñeä ñaõ bieát roõ veà Chuùa Gieâ-su, ñaõ chöùng kieán nhieàu pheùp laï Ngöôøi laøm, bò aán töôïng bôûi giaùo huaán cuûa Ngöôøi, vaø ñi theo Ngöôøi baát cöù nôi ñaâu, nhöng hoï vaãn chöa suy nghó nhö Ngöôøi. Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Hoï phaûi ñi böôùc quyeát ñònh ñoù, töø ngöôõng moä Chuùa Gieâ-su ñeán baét chöôùc Chuùa Gieâ-su". Ñöùc Thaùnh Cha noùi raèng Chuùa cuõng nhìn vaøo töøng moãi ngöôøi chuùng ta vaø hoûi: "Thaät söï ñoái vôùi con, Ta laø ai"? Ñoái vôùi con Ta laø ai?". Chuùa muoán chuùng ta traû lôøi töø kinh nghieäm caù nhaân, töø cuoäc soáng cuûa mình. Theo Ñöùc Thaùnh Cha, "caâu traû lôøi naøy canh taân ñoåi môùi chuùng ta, nhöõng moân ñeä cuûa Chuùa" qua ba böôùc maø caùc moân ñeä Chuùa Gieâ-su ñaõ thöïc hieän vaø caû chuùng ta cuõng coù theå laøm.
1. Loan baùo veà Chuùa Gieâ-su. Thaùnh Pheâ-roâ ñaïi dieän caùc moân ñeä khaùc traû lôøi caâu hoûi cuûa Chuùa Gieâ-su: "Thaày laø Ñaáng Ki-toâ". Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt raèng ñaây laø caâu traû lôøi chính xaùc. Nhöng Chuùa Gieâ-su laïi nghieâm caám caùc moân ñeä noùi veà ñieàu naøy, lyù do laø vì noù chöa ñaày ñuû. Ngaøi giaûi thích, bôûi vì "luoân coù nguy cô rao giaûng veà moät yù töôûng cöùu theá sai laàm, theo yù töôûng cuûa con ngöôøi chöù khoâng phaûi cuûa Thieân Chuùa. Do ñoù, töø giaây phuùt ñoù, Chuùa Gieâ-su baét ñaàu maëc khaûi veà caên tính cuûa Ngöôøi, caên tính ñöôïc theå hieän trong maàu nhieäm vöôït qua, ñieàu chuùng ta tìm thaáy trong Thaùnh Theå. Chuùa giaûi thích raèng söù vuï cuûa Ngöôøi seõ ñaït ñeán ñænh ñieåm trong vinh quang phuïc sinh, nhöng chæ sau khi chòu sæ nhuïc treân thaäp giaù".
Ñöùc Thaùnh Cha noùi tieáp: "Tröôùc nhöõng lôøi gaây soác naøy cuûa Chuùa Gieâ-su, chuùng ta cuõng coù theå bò thaát voïng vaø kinh ngaïc. Chuùng ta cuõng muoán moät Ñaáng Cöùu Theá quyeàn naêng hôn laø moät toâi tôù bò ñoùng ñinh. Thaùnh Theå ñang ôû tröôùc maët chuùng ta ñeå nhaéc nhôû chuùng ta Thieân Chuùa laø ai. Vieäc naøy khoâng chæ ñöôïc thöïc hieän baèng lôøi noùi, nhöng moät caùch cuï theå, toû cho chuùng ta thaáy Thieân Chuùa nhö Baùnh ñöôïc beû ra, nhö Tình yeâu bò ñoùng ñinh vaø trao taëng". Vaø ngaøi nhaán maïnh: "Chuùng ta coù theå theâm vaøo nhieàu nghi leã, nhöng Chuùa luoân ôû ñoù, trong söï ñôn sô cuûa chieác Baùnh ñeå mình ñöôïc beû ra, ñöôïc phaân phaùt vaø ñöôïc aên. Ñeå cöùu chuùng ta, Ñöùc Ki-toâ ñaõ trôû thaønh toâi tôù; ñeå ban cho chuùng ta söï soáng, Ngöôøi ñaõ chaáp nhaän caùi cheát". Vaø Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi caùc tín höõu neân ñeå cho mình bò kinh ngaïc tröôùc lôøi loan baùo khoù chaáp nhaän ñoù cuûa Chuùa Gieâ-su, ñeå ñi ñeán böôùc thöù hai laø phaân ñònh cuøng vôùi Chuùa Gieâ-su.
2. Phaân ñònh cuøng vôùi Chuùa Gieâ-su. Phaûn öùng cuûa thaùnh Pheâ-roâ tröôùc lôøi loan baùo cuûa Chuùa chính laø phaûn öùng cuûa con ngöôøi: ngay khi thaäp giaù, vieãn caûnh ñau khoå, xuaát hieän, chuùng ta noåi loaïn". Ñöùc Thaùnh Cha löu yù: "Ngaøy nay, nhö trong quaù khöù, thaäp giaù khoâng phaûi laø thöù thôøi trang hoaëc haáp daãn. Tuy nhieân, noù chöõa laønh chuùng ta töø noäi taâm". Ngaøi giaûi thích: "Ñöùng tröôùc Chuùa bò ñoùng ñinh, chuùng ta traûi qua moät cuoäc ñaáu tranh noäi taâm höõu ích, moät cuoäc xung ñoät gay gaét giöõa 'suy nghó theo caùch cuûa Chuùa' vaø 'suy nghó nhö con ngöôøi'. Moät maët, chuùng ta coù caùch suy nghó cuûa Thieân Chuùa, ñoù laø caùch lyù luaän cuûa tình yeâu thöông khieâm nhöôøng. Caùch suy nghó cuûa Thieân Chuùa traùnh xa söï aùp ñaët, phoâ tröông vaø hieáu thaéng, vaø luoân nhaém ñeán ñieàu toát ñeïp cuûa ngöôøi khaùc, thaäm chí ñeán möùc hy sinh baûn thaân. Maët khaùc, chuùng ta coù caùch nghó cuûa con ngöôøi: ñaây laø söï khoân ngoan cuûa theá gian, gaén lieàn vôùi danh döï vaø ñaëc quyeàn, höôùng ñeán uy tín vaø thaønh coâng".
Theo Ñöùc Thaùnh Cha, vôùi loái suy nghó cuûa con ngöôøi, caû chuùng ta cuõng coù theå ñaõ keùo Chuùa "sang moät beân", ñaåy Ngöôøi vaøo moät goùc trong traùi tim mình vaø tieáp tuïc ñi theo caùch rieâng cuûa mình vaø khoâng ñeå mình ñöôïc höôùng daãn bôûi caùch suy nghó cuûa Chuùa Gieâ-su. Nhöng "Chuùa luoân ôû beân caïnh chuùng ta trong cuoäc ñaáu tranh noäi taâm naøy" bôûi vì Chuùa muoán chuùng ta choïn Ngöôøi. Ñöùc Thaùnh Cha löu yù raèng khaùc bieät ôû ñaây laø giöõa Thieân Chuùa thaät söï vaø vò thaàn cuûa "caùi toâi" cuûa chuùng ta. Ngaøi giaûi thích: "Thieân Chuùa, Ñaáng aâm thaàm ngöï trò treân thaäp giaù, thaät khaùc xa vôùi vò thaàn giaû maø chuùng ta muoán trò vì baèng quyeàn löïc ñeå khieán keû thuø cuûa chuùng ta caâm laëng!... Chuùa Gieâ-su thöùc tænh chuùng ta; Ngöôøi khoâng haøi loøng vôùi nhöõng tuyeân boá veà ñöùc tin, nhöng yeâu caàu chuùng ta thanh taåy ñôøi soáng toân giaùo cuûa mình tröôùc thaäp giaù cuûa Ngöôøi, tröôùc Bí tích Thaùnh Theå".
Töø ñoù Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi caùc tín höõu "daønh thôøi gian chaàu Thaùnh Theå ñeå chieâm ngöôõng söï yeáu ñuoái cuûa Thieân Chuùa. Chuùng ta haõy ñeå cho Chuùa Gieâ-su Baùnh Haèng Soáng chöõa laønh söï kheùp kín cuûa chuùng ta vaø môû loøng ra ñeå chia seû; xin Ngöôøi chöõa chuùng ta khoûi söï cöùng nhaéc vaø söï quy kyû cuûa chuùng ta; vaø soi saùng cho chuùng ta ñi theo Ngöôøi ñeán baát cöù nôi naøo Ngöôøi muoán daãn ñöa chuùng ta ñi".
3. Ñi theo Chuùa Gieâsu. Chuùa Gieâ-su nghieâm khaéc yeâu caàu thaùnh Pheâ-roâ: "Xatan! Lui laïi ñaøng sau Thaày!" (Mc 8, 33). Vaø aùp duïng cho caùc tín höõu, Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Haønh trình cuûa Ki-toâ höõu khoâng phaûi laø moät cuoäc chaïy ñua höôùng tôùi thaønh coâng; noù baét ñaàu baèng caùch luøi laïi, tìm töï do baèng caùch khoâng caàn phaûi laø trung taâm cuûa moïi thöù. Thaùnh Pheâ-roâ nhaän ra raèng trung taâm khoâng phaûi laø Chuùa Gieâ-su cuûa mình, maø laø Chuùa Gieâ-su thaät söï. Thaùnh nhaân seõ tieáp tuïc vaáp ngaõ, nhöng töø laàn tha thöù naøy ñeán laàn tha thöù khaùc, ngaøi seõ nhaän thaáy khuoân maët cuûa Thieân Chuùa roõ raøng hôn. Vaø töø söï ngöôõng moä troáng roãng ñoái vôùi Chuùa, thaùnh nhaân seõ noi göông Chuùa caùch cuï theå".
Do ñoù, "luøi laïi sau Chuùa Gieâ-su coù nghóa laø tieán böôùc trong cuoäc soáng vôùi söï tin töôûng vöõng chaéc cuûa chính Chuùa Gieâ-su, bieát raèng chuùng ta laø con yeâu daáu cuûa Thieân Chuùa. Ñoù laø theo böôùc Thaày, Ñaáng ñeán ñeå phuïc vuï chöù khoâng phaûi ñeå ñöôïc phuïc vuï (x. Mc 10, 45). Ñoù laø ñi ra moãi ngaøy ñeå gaëp gôõ caùc anh chò em cuûa chuùng ta. ÔÛ ñoù Thaùnh Theå thuùc ñaåy chuùng ta nhaän ra raèng chuùng ta laø moät Thaân theå, saün saøng chia seû baûn thaân mình vì ngöôøi khaùc". Ñöùc Thaùnh Cha khích leä caùc tín höõu "caøng ngaøy caøng côûi môû hôn vôùi söï môùi meû khoù chaáp nhaän cuûa Thieân Chuùa chòu ñoùng ñinh vaø phuïc sinh, laø Baùnh ñöôïc beû ra ñeå ban söï soáng cho theá giôùi. Baèng caùch naøy, chính chuùng ta seõ vui töôi vaø mang laïi nieàm vui cho ngöôøi khaùc".
Vaøo cuoái Thaùnh leã Ñöùc toång giaùm muïc Piero Marini, Chuû tòch UÛy ban Ñaïi hoäi Thaùnh Theå Quoác teá, daâng lôøi taï ôn Thieân Chuùa, vò Vua ñaõ toå chöùc ngaøy leã hoäi long troïng vaø sai caùc toâi tôù cuûa Ngöôøi ñi ra caùc quaûng tröôøng, ñeán caùc neûo ñöôøng ñeå môøi nhöõng ngöôøi roát cuøng ñeán baøn tieäc cuûa Con cuûa Ngöôøi. Ñöùc cha caûm ôn Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ muoán cöû haønh Thaùnh leã keát thuùc Ñaïi hoäi laàn thöù 52 vaø laëp laïi lôøi keâu goïi chuù troïng ñeán maàu nhieäm vó ñaïi naøy, nguoàn maïch vaø ñænh ñieåm cuûa söï soáng vaø cuûa söù vuï cuûa Giaùo hoäi. Ñöùc cha mong öôùc töø Thaùnh leã ôû trung taâm cuûa chaâu AÂu naøy phaùt sinh nguoàn nöôùc haèng soáng coù söùc chöõa laønh caùc coäng ñoaøn Ki-toâ vaø toaøn theá giôùi.
Thaùnh leã keát thuùc vôùi kinh Truyeàn Tin. Tröôùc khi ñoïc kinh Truyeàn Tin, Ñöùc Thaùnh Cha caûm ôn ñaïi gia ñình Ki-toâ giaùo Hungary vôùi caùc anh chò em thuoäc caùc nghi leã, caùc heä phaùi Ki-toâ. Ngaøi ñaëc bieät caûm ôn caùc giaùm muïc, caùc linh muïc, taát caû caùc tu só nam nöõ, vaø taát caû anh chò em, vaø nhaát laø nhöõng ngöôøi ñaõ tích cöïc laøm vieäc cho Ñaïi hoäi Thaùnh Theå vaø cho vieäc cöû haønh Thaùnh leã hoâm nay. Ngaøi caûm ôn söï hieän dieän cuûa Ñöùc Thöôïng phuï Bartolomeo cuûa Chính Thoáng Constantinople.
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ noùi caûm ôn baèng tieáng Hungary ñeå caûm ôn chính quyeàn daân söï vaø toân giaùo vaø nhaân daân Hungary. Nhaéc laïi lôøi baøi haùt cuûa Ñaïi hoäi, "Qua ngaøn naêm, Thaùnh giaù laø caây coät cuûa ôn cöùu ñoä cuûa anh chò em", Ñöùc Thaùnh Cha caàu xin Thaùnh giaù laø caàu noái cuûa hoï giöõa quaù khöù vaø töông lai. Ngaøi noùi: "Thaùnh giaù thuùc giuïc chuùng ta giöõ cho nguoàn coäi cuûa mình vöõng chaéc, nhöng khoâng co cuïm phoøng thuû; kín muùc töø caùc nguoàn maïch, côûi môû vôùi nhöõng ngöôøi ñang khao khaùt caùc aân suûng trong thôøi ñaïi cuûa chuùng ta". Ngaøi mong öôùc "Thaùnh giaù Truyeàn giaùo", bieåu töôïng cuûa Ñaïi hoäi ñöa hoï ñeán vieäc coâng boá Tin Möøng giaûi thoaùt cuûa tình yeâu voâ bieân cuûa Thieân Chuùa daønh cho moãi ngöôøi, baèng chính cuoäc soáng.
Sau khi nhaéc ñeán hai vò chaân phöôùc ñöôïc tuyeân phong hoâm nay taïi Ba Lan, Ñöùc Hoàng y Wyszynski vaø nöõ tu Elizabeth, nhöõng ngöôøi ñaõ laøm chöùng cho Tin Möøng, Ñöùc Thaùnh Cha caàu xin Meï Maria, ñöôïc ngöôøi daân Hungary toân kính vôùi danh hieäu "Nöõ vöông Hoàng phuùc", ñoàng haønh vaø chuùc laønh cho ngöôøi daân Hungary! Vaø ngaøi göûi lôøi chuùc laønh ñeán moïi ngöôøi, ñaëc bieät laø caùc thieáu nhi vaø ngöôøi treû, ngöôøi cao nieân vaø caùc beänh nhaân, nhöõng ngöôøi ngheøo vaø ngöôøi bò loaïi boû. Ngaøi keát thuùc: "Cuøng vôùi anh chò em vaø vì anh chò em toâi noùi: Isten, aùlddmeg a magyart! Xin Thieân Chuùa chuùc laønh cho ngöôøi Hungary".