Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
trong Thaùnh leã keát thuùc Ñaïi hoäi Thaùnh Theå
laàn thöù 52 taïi Budapest
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha trong Thaùnh leã keát thuùc Ñaïi hoäi Thaùnh Theå laàn thöù 52 taïi Budapest.
Budapest (Vatican News 12-09-2021) - Trong baøi giaûng, döïa treân caâu hoûi Chuùa Gieâ-su hoûi caùc moân ñeä "Ngöôøi ta baûo Thaày laø ai?", Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ môøi goïi caùc tín höõu xaùc ñònh Chuùa Ki-toâ maø chuùng ta tin vaø loan baùo laø Chuùa Ki-toâ nhö theá naøo. Haõy ñi töø vieäc ngöôõng moä Chuùa ñeán choã baét chöôùc Ngöôøi. Haõy theo caùch suy nghó cuûa Thieân Chuùa. Ñöùc Thaùnh Cha cuõng môøi goïi caùc tín höõu sieâng naêng chaàu Thaùnh Theå ñeå ñöôïc Chuùa bieán ñoåi, chöõa laønh söï cöùng nhaéc vaø quy kyû cuûa chuùng ta vaø saün saøng böôùc ñi theo Chuùa ñeå phuïc vuï anh chò em cuûa chuùng ta.
Baøi giaûng Thaùnh leã keát thuùc Ñaïi hoäi Thaùnh Theå quoác teá laàn thöù 52 taïi Quaûng Tröôøng Caùc Anh Huøng, Budapest, ngaøy 12 thaùng 9 naêm 2021:
Taïi Xeâ-da-reâ Phi-líp-pheâ, Chuùa Gieâ-su hoûi caùc moân ñeä cuûa Ngöôøi: "Ngöôøi ta noùi Thaày laø ai?" (Mc 8, 29). Caâu hoûi naøy ñoøi caùc moân ñeä ñöa ra moät quyeát ñònh vaø ñaùnh daáu moät böôùc ngoaët trong haønh trình theo Thaày cuûa hoï. Hoï ñaõ bieát roõ veà Chuùa Gieâ-su, hoï khoâng coøn laø nhöõng ngöôøi môùi baét ñaàu: hoï ñaõ quen thuoäc vôùi Ngöôøi, ñaõ chöùng kieán nhieàu pheùp laï Ngöôøi laøm, bò aán töôïng bôûi giaùo huaán cuûa Ngöôøi, vaø ñi theo Ngöôøi baát cöù nôi ñaâu. Tuy nhieân, hoï vaãn chöa suy nghó nhö Ngöôøi. Hoï phaûi ñi böôùc quyeát ñònh ñoù, töø ngöôõng moä Chuùa Gieâ-su ñeán baét chöôùc Chuùa Gieâ-su. Ngaøy hoâm nay, Chuùa cuõng nhìn vaøo töøng moãi ngöôøi chuùng ta vaø hoûi: "Thaät söï ñoái vôùi con, Ta laø ai"? Ñoái vôùi con Ta laø ai? Caâu hoûi naøy, ñöôïc ñaët ra cho moãi ngöôøi chuùng ta, khoâng chæ ñoøi moät caâu traû lôøi nhanh choùng laáy töø saùch giaùo lyù, nhöng laø moät caâu traû lôøi töø kinh nghieäm caù nhaân, töø cuoäc soáng cuûa moãi ngöôøi.
Caâu traû lôøi naøy canh taân ñoåi môùi chuùng ta nhö laø caùc moân ñeä cuûa Chuùa, qua 3 böôùc, nhöõng böôùc maø caùc moân ñeä Chuùa Gieâ-su ñaõ thöïc hieän vaø caû chuùng ta cuõng coù theå laøm. Ñoù laø loan baùo veà Chuùa Gieâ-su, phaân ñònh vôùi Chuùa Gieâ-su, vaø böôùc theo Chuùa Gieâ-su.
1. Loan baùo veà Chuùa Gieâ-su. Traû lôøi cho caâu hoûi: "Ngöôøi ta noùi Thaày laø ai"?, thaùnh Pheâ-roâ ñaùp thay cho caùc moân ñeä khaùc: "Thaày laø Ñaáng Ki-toâ". Chæ baèng vaøi lôøi, thaùnh Pheâroâ traû lôøi taát caû; caâu traû lôøi chính xaùc, nhöng roài, thaät ngaïc nhieân, Chuùa Gieâ-su "caám ngaët caùc oâng khoâng ñöôïc noùi vôùi ai veà Ngöôøi" (caâu 30). Taïi sao laïi caám nghieâm ngaët nhö theá? Lyù do chính xaùc laø bôûi vì goïi Chuùa Gieâ-su laø Ñaáng Ki-toâ, Ñaáng Cöùu Theá, laø ñuùng, nhöng chöa ñaày ñuû. Luoân coù nguy cô laø rao giaûng veà moät yù töôûng cöùu theá sai laàm, theo yù töôûng cuûa con ngöôøi chöù khoâng phaûi cuûa Thieân Chuùa. Do ñoù, töø giaây phuùt ñoù, Chuùa Gieâ-su baét ñaàu maëc khaûi veà caên tính cuûa Ngöôøi, caên tính ñöôïc theå hieän trong maàu nhieäm vöôït qua, ñieàu chuùng ta tìm thaáy trong Thaùnh Theå. Chuùa giaûi thích raèng söù vuï cuûa Ngöôøi seõ ñaït ñeán ñænh ñieåm trong vinh quang phuïc sinh, nhöng chæ sau khi chòu sæ nhuïc treân thaäp giaù. Noùi caùch khaùc, noù seõ ñöôïc maëc khaûi theo söï khoân ngoan cuûa Thieân Chuùa, nhö thaùnh Phao-loâ noùi vôùi chuùng ta, "noù khoâng phaûi laø leõ khoân ngoan cuûa theá gian, cuõng khoâng phaûi cuûa caùc thuû laõnh theá gian naøy" (1 Cr 2, 6). Chuùa Gieâ-su caám caùc moân ñeä noùi veà caên tính Thieân sai cuûa Ngöôøi, nhöng Ngöôøi khoâng caám hoï noùi veà thaäp giaù, ñieàu ñang chôø ñôïi Ngöôøi. Thaùnh söû löu yù, thöïc teá laø Chuùa Gieâ-su baét ñaàu giaûng daïy "caùch coâng khai" (Mc 8,32) raèng "Con Ngöôøi phaûi chòu ñau khoå nhieàu, bò caùc kyø muïc, thöôïng teá cuøng kinh sö loaïi boû, bò gieát cheát vaø sau ba ngaøy seõ soáng laïi" (caâu 31).
Tröôùc nhöõng lôøi gaây soác naøy cuûa Chuùa Gieâ-su, chuùng ta cuõng coù theå bò thaát voïng vaø kinh ngaïc. Chuùng ta cuõng muoán moät Ñaáng Meâ-si-a quyeàn naêng hôn laø moät toâi tôù bò ñoùng ñinh. Thaùnh Theå ñang ôû tröôùc maët chuùng ta ñeå nhaéc nhôû chuùng ta Thieân Chuùa laø ai. Vieäc naøy khoâng chæ ñöôïc thöïc hieän baèng lôøi noùi, nhöng moät caùch cuï theå, toû cho chuùng ta thaáy Thieân Chuùa nhö Baùnh ñöôïc beû ra, nhö Tình yeâu bò ñoùng ñinh vaø trao taëng. Chuùng ta coù theå theâm vaøo nhieàu nghi leã, nhöng Chuùa luoân ôû ñoù, trong söï ñôn sô cuûa chieác Baùnh ñeå mình ñöôïc beû ra, ñöôïc phaân phaùt vaø ñöôïc aên. Ñeå cöùu chuùng ta, Ñöùc Ki-toâ ñaõ trôû thaønh toâi tôù; ñeå ban cho chuùng ta söï soáng, Ngöôøi ñaõ chaáp nhaän caùi cheát. Chuùng ta cuõng neân ñeå cho mình bò kinh ngaïc tröôùc lôøi loan baùo khoù chaáp nhaän ñoù cuûa Chuùa Gieâ-su. Vaø ñieàu naøy daãn chuùng ta ñeán böôùc thöù hai.
2. Phaân ñònh cuøng vôùi Chuùa Gieâ-su. Phaûn öùng cuûa thaùnh Pheâ-roâ tröôùc lôøi loan baùo cuûa Chuùa chính laø phaûn öùng cuûa con ngöôøi: ngay khi thaäp giaù, vieãn caûnh ñau ñôùn, xuaát hieän, chuùng ta noåi loaïn. Sau khi vöøa tuyeân xöng raèng Chuùa Gieâ-su laø Ñaáng Thieân Sai, thaùnh Pheâ-roâ bò soác bôûi nhöõng lôøi cuûa Thaày vaø coá khuyeân Chuùa ñöøng ñi theo con ñöôøng ñoù. Ngaøy nay, nhö trong quaù khöù, thaäp giaù khoâng phaûi laø thöù thôøi trang hoaëc ñieàu haáp daãn. Tuy nhieân, noù chöõa laønh chuùng ta töø noäi taâm. Ñöùng tröôùc Chuùa bò ñoùng ñinh, chuùng ta traûi qua moät cuoäc ñaáu tranh noäi taâm höõu ích, moät cuoäc xung ñoät gay gaét giöõa "suy nghó theo caùch cuûa Chuùa" vaø "suy nghó nhö con ngöôøi". Moät maët, chuùng ta coù caùch suy nghó cuûa Thieân Chuùa, ñoù laø caùch lyù luaän cuûa tình yeâu thöông khieâm nhöôøng. Caùch suy nghó cuûa Thieân Chuùa traùnh xa söï aùp ñaët, phoâ tröông vaø hieáu thaéng, vaø luoân nhaém ñeán ñieàu toát ñeïp cuûa ngöôøi khaùc, thaäm chí ñeán möùc hy sinh baûn thaân. Maët khaùc, chuùng ta coù caùch nghó cuûa con ngöôøi: ñaây laø söï khoân ngoan cuûa theá gian, gaén lieàn vôùi danh döï vaø ñaëc quyeàn, höôùng ñeán uy tín vaø thaønh coâng. ÔÛ ñaây, baát cöù thöù gì thu huùt söï chuù yù vaø toân troïng nhieàu hôn töø ngöôøi khaùc thì ñöôïc xem laø quan troïng vaø söùc maïnh.
Bò loùa maét bôûi loái suy nghó ñoù, thaùnh Pheâ-roâ keùo rieâng Chuùa Gieâ-su ra vaø traùch moùc Ngöôøi (x. caâu 32). Caû chuùng ta cuõng coù theå ñaõ keùo Chuùa "sang moät beân", ñaåy Ngöôøi vaøo moät goùc trong traùi tim mình vaø tieáp tuïc nghó mình laø ngöôøi suøng ñaïo vaø ñaùng kính, vaø tieáp tuïc ñi theo caùch rieâng cuûa mình vaø khoâng ñeå mình ñöôïc höôùng daãn bôûi caùch suy nghó cuûa Chuùa Gieâ-su. Tuy nhieân, Chuùa luoân ôû beân caïnh chuùng ta trong cuoäc ñaáu tranh noäi taâm naøy, bôûi vì Ngöôøi muoán chuùng ta, gioáng nhö muoán caùc Toâng ñoà, choïn Ngöôøi. Coù beân cuûa Chuùa vaø phe cuûa theá gian. Söï khaùc bieät khoâng phaûi laø giöõa ngöôøi suøng ñaïo hay khoâng, nhöng söï khaùc bieät quan troïng laø giöõa Thieân Chuùa thaät söï vaø vò thaàn cuûa "caùi toâi" cuûa chuùng ta. Thieân Chuùa, Ñaáng aâm thaàm ngöï trò treân thaäp giaù, thaät khaùc xa vôùi vò thaàn giaû maø chuùng ta muoán trò vì baèng quyeàn löïc ñeå khieán keû thuø cuûa chuùng ta caâm laëng! Chuùa Gieâ-su Ki-toâ, Ñaáng chæ toû mình baèng tình yeâu, khaùc bieát bao vôùi taát caû caùc vò cöùu theá maïnh meõ vaø chieán thaéng ñöôïc theá giôùi toân thôø! Chuùa Gieâ-su thöùc tænh chuùng ta; Ngöôøi khoâng haøi loøng vôùi nhöõng tuyeân boá veà ñöùc tin, nhöng yeâu caàu chuùng ta thanh taåy ñôøi soáng toân giaùo cuûa mình tröôùc thaäp giaù cuûa Ngöôøi, tröôùc Bí tích Thaùnh Theå. Thaät toát cho chuùng ta khi daønh thôøi gian chaàu Thaùnh Theå ñeå chieâm ngöôõng söï yeáu ñuoái cuûa Thieân Chuùa. Chuùng ta haõy daønh thôøi gian ñeå chaàu Thaùnh Theå. Chuùng ta haõy ñeå cho Chuùa Gieâ-su Baùnh Haèng Soáng chöõa laønh söï kheùp kín cuûa chuùng ta vaø môû loøng ra ñeå chia seû; xin Ngöôøi chöõa chuùng ta khoûi söï cöùng nhaéc vaø söï quy kyû cuûa chuùng ta; xin Ngöôøi giaûi phoùng chuùng ta khoûi söï noâ leä gaây teâ lieät khi baûo veä hình aûnh cuûa chuùng ta, vaø soi saùng cho chuùng ta ñi theo Ngöôøi ñeán baát cöù nôi naøo Ngöôøi muoán daãn ñöa chuùng ta ñi. Vaø chuùng ta ñeán vôùi böôùc thöù ba.
3. Ñi theo Chuùa Gieâsu. "Xatan! Lui laïi ñaøng sau Thaày!" (caâu 33). Baèng meänh leänh nghieâm khaéc naøy, Chuùa Gieâ-su ñöa thaùnh Pheâ-roâ trôû veà vôùi chính mình. Baát cöù khi naøo Chuùa yeâu caàu ñieàu gì, thì thöïc teá Ngöôøi ñaõ ôû saün ñeå giuùp thöïc haønh ñieàu ñoù roài. Do ñoù, thaùnh Pheâ-roâ nhaän ñöôïc aân suûng ñeå luøi laïi vaø moät laàn nöõa luøi laïi phía sau Chuùa Gieâ-su. Haønh trình cuûa Ki-toâ höõu khoâng phaûi laø moät cuoäc chaïy ñua höôùng tôùi thaønh coâng; noù baét ñaàu baèng caùch luøi laïi, tìm töï do baèng caùch khoâng caàn phaûi laø trung taâm cuûa moïi thöù. Thaùnh Pheâ-roâ nhaän ra raèng trung taâm khoâng phaûi laø Chuùa Gieâ-su cuûa mình, maø laø Chuùa Gieâ-su thaät söï. Thaùnh nhaân seõ tieáp tuïc vaáp ngaõ, nhöng töø laàn tha thöù naøy ñeán laàn tha thöù khaùc, ngaøi seõ nhaän thaáy khuoân maët cuûa Thieân Chuùa roõ raøng hôn. Vaø töø söï ngöôõng moä troáng roãng ñoái vôùi Chuùa, thaùnh nhaân seõ noi göông Chuùa caùch cuï theå.
Luøi laïi sau Chuùa Gieâ-su coù nghóa laø gì? Ñoù laø tieán böôùc trong cuoäc soáng vôùi söï tin töôûng vöõng chaéc cuûa chính Chuùa Gieâ-su, bieát raèng chuùng ta laø con yeâu daáu cuûa Thieân Chuùa. Ñoù laø theo böôùc Thaày, Ñaáng ñeán ñeå phuïc vuï chöù khoâng phaûi ñeå ñöôïc phuïc vuï (x. Mc 10, 45). Ñoù laø ñi ra moãi ngaøy ñeå gaëp gôõ caùc anh chò em cuûa chuùng ta. ÔÛ ñoù Thaùnh Theå thuùc ñaåy chuùng ta nhaän ra raèng chuùng ta laø moät Thaân theå, saün saøng chia seû baûn thaân mình vì ngöôøi khaùc.
Anh chò em thaân meán, chuùng ta haõy ñeå cho cuoäc gaëp gôõ Chuùa Gieâsu trong Bí tích Thaùnh Theå bieán ñoåi chuùng ta, nhö Thaùnh Theå ñaõ bieán ñoåi caùc vò thaùnh vó ñaïi vaø can ñaûm maø anh chò em toân kính. Toâi ñaëc bieät nghó ñeán thaùnh Stephano vaø thaùnh Elizabeth. Gioáng nhö caùc ngaøi, chuùng ta ñöøng haøi loøng vôùi söï ít oûi; xin cho chuùng ta ñöøng bao giôø haøi loøng vôùi moät ñöùc tin döïa treân nghi leã vaø söï laëp laïi, nhöng caøng ngaøy caøng côûi môû hôn vôùi söï môùi meû khoù chaáp nhaän ñöôïc cuûa Thieân Chuùa chòu ñoùng ñinh vaø phuïc sinh, laø Baùnh ñöôïc beû ra ñeå ban söï soáng cho theá giôùi. Baèng caùch naøy, chính chuùng ta seõ vui töôi vaø mang laïi nieàm vui cho ngöôøi khaùc.
Ñaïi hoäi Thaùnh Theå Quoác teá naøy ñaùnh daáu söï keát thuùc cuûa moät cuoäc haønh trình, nhöng quan troïng hôn, laø söï khôûi ñaàu cuûa moät haønh trình khaùc. Vì böôùc ñi theo Chuùa Gieâ-su coù nghóa laø luoân luoân nhìn veà phía tröôùc, ñoùn nhaän thôøi gian aân suûng, vaø bò thaùch ñoá bôûi caâu hoûi cuûa Chuùa ñoái vôùi chuùng ta, caùc moân ñeä cuûa Ngöôøi: Ñoái vôùi con Ta laø ai?