Höôùng veà Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå quoác teá
taïi Budapest, Hungari
Höôùng veà Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå quoác teá taïi Budapest, Hungari.
Giuse Traàn Ñöùc Anh OP
Budapest (Vatican News 22-08-2021) - Coøn ñuùng hai tuaàn nöõa, Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå quoác teá laàn thöù 52 seõ khai dieãn vaø tieán haønh töø chieàu Chuùa Nhaät ngaøy 5 ñeán saùng Chuùa Nhaät 12 thaùng 9 naêm 2021 taïi Budapest, thuû ñoâ Hungari, vôùi Thaùnh leã beá maïc do chính Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ cöû haønh.
Chuû ñeà cuûa Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå quoác teá laàn naøy laø: "Taát caû nhöõng nguoàn maïch cuûa con ôû nôi Chuùa". Leõ ra Ñaïi Hoäi naøy ñaõ tieán haønh töø ngaøy 13 ñeán 20 thaùng 9 naêm 2020, nhöng vì ñaïi dòch, neân bò hoaõn ñeán naêm 2021. Caùch ñaây 83 naêm, Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå quoác teá thöù 34 ñaõ dieãn ra taïi Budapest töø ngaøy 25 ñeán 29 thaùng 5 naêm 1938, töùc laø ít laâu tröôùc khi theá chieán thöù 2 buøng noå.
Noái tieáp moät truyeàn thoáng quí giaù
Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå quoác teá taïi Budapest 2021 tieáp noái truyeàn thoáng töø 140 naêm nay trong Giaùo Hoäi, töùc laø töø naêm 1881 taïi thaønh phoá Lille ôû mieàn baéc nöôùc Phaùp, baét nguoàn trong khuoân khoå loøng suøng kính ñaëc bieät ñoái vôùi Thaùnh Theå, ñoàng thôøi vôùi yù höôùng loaïi tröø söï doát daùt vaø döûng döng cuûa nhieàu ngöôøi ñoái vôùi maàu nhieäm chuû yeáu cuûa Giaùo Hoäi laø Thaùnh Theå.
Chính giaùo daân ñaõ giöõ vai troø noøng coát trong saùng kieán toå chöùc ñaïi hoäi, cuï theå laø do Emile Tamisier thaønh Tours, vôùi söï gôïi höùng cuûa thaùnh Pierre Julien Eymard, vò saùng laäp doøng Thaùnh Theå. Ñöùng tröôùc chuû tröông duy ñôøi (laicisme) muoán loaïi boû aûnh höôûng cuûa toân giaùo trong ñôøi soáng coâng coäng, nhöõng ngöôøi chuû xöôùng Ñaïi hoäi Thaùnh Theå tìm phöông theá gaây yù thöùc nôi caùc tín höõu Coâng Giaùo veà söï hieän dieän thöïc cuûa Chuùa Gieâsu trong Thaùnh Theå.
Vôùi yù höôùng ñoù, ban toå chöùc ñaõ choïn ñeà taøi "Thaùnh Theå cöùu theá giôùi" vaø döï ñònh toå chöùc taïi thaønh phoá Lieøge beân Bæ, nôi ñaõ khai sinh leã kính Mình Thaùnh Chuùa hoài theá kyû 13, nhöng vì hoaøn caûnh chính trò khoâng cho pheùp, neân ban toå chöùc ñaõ choïn thaønh phoá Lille, ôû mieàn baéc Phaùp, laøm nôi cöû haønh Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå quoác teá ñaàu tieân, töø ngaøy 28 ñeán 30 thaùng 6 naêm 1881. 8 ngaøn ngöôøi ñeán töø caùc nöôùc AÂu chaâu, Myõ vaø AÙ chaâu, ñaõ tham döï Ñaïi Hoäi naøy, trong ñoù coù hôn 4 ngaøn ngöôøi ñaõ döï cuoäc röôùc Thaùnh Theå. Nhaân dòp ñoù, Ñöùc Giaùo Hoaøng Leo 13 ñaõ coâng boá moät vaên kieän ñaëc bieät ca ngôïi saùng kieán naøy vaø khích leä taùi dieãn. Ngöôøi ta ñi tôùi quyeát ñònh cöû haønh Ñaïi hoäi naøy moãi naêm moät laàn, neáu coù theå, taïi moät thaønh phoá ñaõ dieãn ra pheùp laï Thaùnh Theå, hoaëc coù lieân heä ñaëc bieät tôùi bí tích naøy.
Ngay töø ñaàu, caùc vò Giaùo Hoaøng ñaõ quan taâm vaø nhieät thaønh theo doõi caùc Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå quoác teá, khích leä vaø höôùng daãn. Trong soá 25 Ñaïi hoäi ñaàu tieân töø 1881 ñeán 1914, coù 11 Ñaïi hoäi tieán haønh taïi Phaùp, 5 taïi Bæ vaø 1 laàn taïi nhöõng nöôùc sau ñaây: Thuïy Só, YÙ, Anh, Ñöùc, Taây Ban Nha, AÙo, Malta, Canada vaø Gieârusalem naêm 1893. Chính taïi ñaây, laàn ñaàu tieân Ñöùc Giaùo Hoaøng cöû moät vò Hoàng Y ñaëc söù ñeán chuû toïa. Trong 25 Ñaïi Hoäi ñaàu tieân ñoù, khía caïnh Hoäi nghò ñöôïc nhaán maïnh nhieàu hôn, nhöng coù keøm theo caùc buoåi cöû haønh nhö chaàu ñeàn taï Thaùnh Theå, döôùi nhieàu hình thöùc khaùc nhau.
Sinh hoaït taïi caùc Ñaïi hoäi Thaùnh Theå quoác teá
Caùc sinh hoaït naøy coù theå phaân thaønh 4 loaïi:
1. Suy tö vaø nghieân cöùu: caùc buoåi saùng taïi Ñaïi Hoäi, coù caùc buoåi thuyeát trình do caùc chuyeân gia ñaûm traùch, trình baøy nhöõng suy tö vaø nghieân cöùu veà caùc khía caïnh khaùc nhau cuûa Maàu Nhieäm Thaùnh Theå.
2. Cöû haønh: trung taâm cuûa toaøn theå Ñaïi Hoäi laø Thaùnh Theå. Vì theá, vieäc cöû haønh Thaùnh Leã chieám vò trí trung taâm trong Ñaïi Hoäi. Ngoaøi ra cuõng coù nhöõng buoåi cöû haønh Thoáng Hoái.
3. Thôø laïy, hay chaàu Mình Thaùnh: Sau khi cöû haønh Thaùnh Leã, Giaùo Hoäi vaãn toân thôø Chuùa Kitoâ hieän dieän ñaëc bieät trong Thaùnh Theå. Ñaïi Hoäi laø moät cuoäc bieåu döông coâng khai nieàm tin nôi söï hieän dieän thöïc cuûa Chuùa trong Thaùnh Theå, vì theá nhöõng buoåi chaàu Mình Thaùnh Chuùa laø thaønh phaàn quan troïng cuûa Ñaïi Hoäi.
4. Vaên hoùa: Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå cuõng laø moät cô hoäi ñaëc bieät ñeå chia seû vôùi caùc tham döï vieân vaø tín höõu vieáng thaêm nhöõng ñaëc saéc veà vaên hoùa cuûa quoác gia vaø mieàn cuûa mình.
Ñaïi hoäi taïi Budapest
Nhöõng höôùng ñi chính treân ñaây cuõng ñöôïc dieãn taû trong chöông trình Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå Quoác Teá saép tôùi taïi Budapest.
Thaùnh leã khai maïc seõ ñöôïc cöû haønh taïi Quaûng tröôøng "Caùc Anh Huøng" ôû trung taâm thuû ñoâ töø 3 ñeán 6 giôø chieàu Chuùa Nhaät 5 thaùng 9 naêm 2021, trong ñoù ñaëc bieät coù 1,000 treû em ñöôïc röôùc leã laàn ñaàu.
Töø hoâm sau ñoù, caùc sinh hoaït dieãn ra taïi khu vöïc trieån laõm ôû Budapest, baét ñaàu vôùi kinh ngôïi khen ban saùng daøi 45 phuùt, tieáp ñoù töø 9 ñeán 10 giôø laø phaàn giaùo lyù do caùc vò Hoàng Y vaø Giaùm Muïc trình baøy. Sau ñoù laø moät 1 giôø trình baøy chöùng töø. Töø 11 giôø röôõi ñeán 12 giôø röôõi laø Thaùnh leã. Ban chieàu coù caùc buoåi hoäi thaûo, thuyeát trình. Ban toái töø 7 giôø ñeán 9 giôø röôõi laø phaàn vaên ngheä, vaên hoùa.
Toång coäng coù 70 vò giaùo só, tu só vaø giaùo daân ñeán töø caùc nöôùc 5 chaâu, ñöôïc môøi ñaûm traùch caùc baøi giaùo lyù, hoäi thaûo, thuyeát trình. Töø AÙ chaâu coù Ñöùc Hoàng Y Charles Maung Bo, Toång Giaùm Muïc Yangon beân Mynmar, Chuû tòch Lieân Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc AÙ Chaâu; Ñöùc Thöôïng Phuï Sako, Giaùo chuû Coâng Giaùo Canñeâ Irak; Ñöùc Hoàng Y Anreâ Lieâm Thuû Chính, Toång Giaùm Muïc Haùn Thaønh Haøn quoác; Cha Gerard Timoner, ngöôøi Philippines, Beà treân Toång quyeàn doøng Ña Minh; vaø Ñöùc Cha Joseph Pamplany, ngöôøi AÁn ñoä.
Vaøi nhaän xeùt cuûa Ñöùc Hoàng Y Peter Erdoe
"Chuû nhaø" vaø cuõng laø tröôûng ban toå chöùc Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå thöù 52 laø Ñöùc Hoàng Y Peter Erdoe, Toång Giaùm Muïc giaùo phaän Ezstergom-Budapest. Trong cuoäc phoûng vaán daønh cho trang baùo tröïc tuyeán "Nuova Bussola Quotidiana" ôû YÙ, ngaøi neâu baät vaøi ñaëc ñieåm cuûa Ñaïi Hoäi ôû thuû ñoâ Hungari vaø noùi raèng:
- "Trong nhöõng ngaøy Ñaïi Hoäi, chuùng ta seõ khoâng giôùi haïn vaøo vieäc noùi veà Thaùnh Theå, nhöng chuùng ta thôø laïy Thaùnh Theå. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây chuùng ta thaáy raèng nôi nhöõng ngöôøi treû vieäc thôø laïy tröôùc Thaùnh Theå ngaøy caøng trôû neân thònh haønh. Caû trong thôøi kyø chuaån bò ñaïi hoäi Thaùnh Theå naøy, chuùng toâi ñaõ thaáy nhöõng nhoùm baïn treû chieâm ngaém Thaùnh Theå trong thinh laëng. Ñoù laø nhöõng luùc thaät caûm ñoäng. Moät thöïc taïi nhö vaäy caùch ñaây 30, 40 naêm chuùng toâi khoâng theå ngôø. Thôøi kyø maø chuùng ta nghó vieäc bieåu loä thôø laïy Mình Thaùnh Chuùa nhö vaäy laø ñieàu xa xöa, nhöng ngaøy nay chuùng ta vui möøng vì coù söï böøng tænh. Thaùi ñoä maø qua ñoù chuùng ta thôø laïy Thaùnh Theå, bieåu loä xaùc tín cuûa chuùng ta raát laø quan troïng. Chuùng ta thôø laïy Thieân Chuùa duy nhaát, Thieân Chuùa laøm ngöôøi. Ñoù laø trung taâm söï thôø laïy cuûa chuùng ta".
Chöùng nhaân veà Thaùnh Theå
- Ñöùc Hoàng Y Erdoe cuõng nhaéc ñeán huy hieäu Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå quoác teá Budapest: treân cuøng laø Thaùnh Giaù töø ñoù chaûy xuoáng nhöõng nguoàn suoái aân phuùc. Huy hieäu naøy ñöôïc tröng taïi nôi cöû haønh Ñaïi Hoäi. Ngaøi noùi: "Nôi Thaùnh Giaù Truyeàn giaùo treân huy hieäu, chuùng toâi ñaõ gaén haøi coát cuûa caùc thaùnh, caùc chaân phöôùc vaø caùc vò töû ñaïo cuûa theá kyû 20 thuoäc nhieàu daân toäc, taát caû trong cuøng moät Thaùnh Giaù, nghóa laø trong cuøng ñöùc tin nôi Chuùa Kitoâ laø moät vaø duy nhaát. Ñoù laø moät giaùo huaán quan troïng vaø khoâng phaûi tình côø maø trong caùc giaùo xöù ôû Budapest, nôi coù tröng Thaùnh Giaù aáy, ñaõ thu huùt söï tham döï cuûa ñoâng ñaûo caùc tu só vaø giaùo daân, caû nhöõng ngöôøi töø nöôùc ngoaøi, khoâng phaûi laø ngöôøi Hungari".
Ñöùc Hoàng Y noùi theâm raèng: Trong theá kyû 20 ñaõ coù nhieàu vò töû ñaïo Hungari töû ñaïo Thaùnh Theå. Moät trong nhöõng vò ñoù laø chaân phöôùc Jaùnos Brenner (1931-1957), moät Linh Muïc treû ñaõ bò ñaâm cheát döôùi thôøi coäng saûn. Cha raát gaàn guõi caùc treû em vaø ngöôøi treû. Ñeâm ngaøy 15 thaùng 9 naêm 1957, cha ñöôïc goïi ñi xöùc daàu cho moät beänh nhaân gaàn cheát, nhöng ñoù laø moät caùi baãy ngöôøi ta giaêng. Treân ñöôøng ñi cha bò taán coâng vaø bò gieát baèng 32 nhaùt dao... Cha mang Mình Thaùnh Chuùa theo vaø giöõ ôû ngöïc trong khi bò gieát. Khi ngöôøi ta tìm thaáy xaùc cha, Mình Thaùnh Chuùa vaãn coøn ñöôïc naém chaët trong tay cha... Ngoaøi chaân phöôùc Brenner chuùng toâi cuõng muoán nhaéc nhôù nhieàu Linh Muïc vaø Giaùm Muïc ñaõ cöû haønh Thaùnh leã bí maät trong nhaø tuø coäng saûn. Chuùng toâi ñaõ ñoùn nhaän haøi coát caùc vò vaø gaén trong thaùnh Giaù Truyeàn Giaùo. Thaùnh Giaù ñaõ ñöôïc röôùc tôùi caùc nôi ôû Hungari, trong chöông trình chuaån bò Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå. Thaùnh Giaù naøy laø moät lôøi keâu goïi hoaùn caûi vaø qui troïng taâm vaøo noøng coát ñöùc tin cuûa chuùng ta. Chöùng taù cuûa caùc vò thaùnh, chaân phöôùc vaø töû ñaïo cuûng coá chuùng ta trong xaùc tín raèng caây caàu caùc vò aáy ñaõ böôùc qua vöïc thaúm giöõa söï soáng vaø söï cheát, vaãn coøn. Vaø nguoàn maïch maø caùc vò ñaõ uoáng, vaãn coøn".