Giaùo hoäi ca ngôïi luaät môùi cuûa Uzbekistan
"Veà töï do löông taâm vaø caùc hieäp hoäi toân giaùo"
Giaùo hoäi ca ngôïi luaät môùi cuûa Uzbekistan "Veà töï do löông taâm vaø caùc hieäp hoäi toân giaùo".
Hoàng Thuûy
Tashkent (Vatican News 15-07-2021) - Theo cha Jerzy Maculewicz, Giaùm quaûn Toâng Toøa cuûa Uzbekistan, vaø cha Ariel Alvarez Toncovich, doøng Ngoâi Lôøi, cha xöù cuûa Samarkand, luaät môùi "Veà töï do löông taâm vaø caùc hieäp hoäi toân giaùo" ñöôïc thoâng qua vaøo ngaøy 7 thaùng 7 naêm 2021 taïi Uzbekistan coù nhieàu yù nghóa tích cöïc vaø quan troïng.
Cha Toncovich giaûi thích: "Ñaïo luaät naøy, lieân quan ñeán taát caû caùc heä phaùi toân giaùo ôû Uzbekistan, nhaán maïnh ñeán quyeàn töï do löông taâm: moïi ngöôøi ñeàu coù theå choïn nieàm tin cuûa rieâng mình".
Hieåu ñuùng yù nghóa cuûa truyeàn giaùo
Cha nhaán maïnh veà vieäc luaät môùi giuùp vöôït qua moät trôû ngaïi quan troïng ñoái vôùi nhöõng ngöôøi truyeàn giaùo hieän dieän treân laõnh thoå Uzbekistan bôûi vì taïi nöôùc naøy, "truyeàn giaùo" khoâng ñöôïc hieåu theo nghóa tích cöïc, nhöng laø söï haïn cheá, moät söï thuyeát phuïc cöôõng böùc, nhaèm muïc ñích daønh tín höõu töø nhöõng heä phaùi ñöùc tin khaùc. Theo cha, luaät môùi laøm roõ nghóa caùc thuaät ngöõ "truyeàn giaùo" vaø "chieâu duï tín ñoà", noùi roõ raèng "vieäc gaây aùp löïc ñoái vôùi caùc caù nhaân ñeå thay ñoåi toân giaùo cuûa hoï laø ñieàu bò caám".
Khoâng caám treû em tham gia caùc toå chöùc toân giaùo
Moät ñieåm quan troïng khaùc nöõa, ñoù laø luaät môùi khoâng caám caùc treû em tham döï caùc toå chöùc toân giaùo, mieãn laø caùc em töï muoán vaø coù söï ñoàng yù cuûa cha meï. Cha Toncovich keát luaän: "Chaéc chaén, noùi chung, chuùng toâi coù theå noùi raèng ñoù laø moät ñieàu khoaûn cho pheùp chuùng toâi laøm vieäc trong hoøa bình vaø ñieàu ñoù khoâng aùp ñaët theâm giôùi haïn naøo cho chuùng toâi".
Caûi caùch veà thuû tuïc baøn giaáy
Coøn theo cha Giaùm quaûn Toâng toøa, cuõng coù nhöõng tieán boä veà thuû tuïc baøn giaáy. Cha giaûi thích: "Tröôùc ñaây, ñeå ñaêng kyù moät giaùo xöù môùi, caàn phaûi thu thaäp ít nhaát moät traêm chöõ kyù cuûa nhöõng ngöôøi tuyeân boá mình muoán tham gia, vaø caàn phaûi ñöôïc söï ñoàng yù cuûa cö daân trong khu vöïc. Vôùi luaät môùi, chæ caàn coù 50 ngöôøi kyù teân vaø khoâng caàn phaûi coù söï ñoàng yù cuûa ngöôøi daân laân caän. Hôn nöõa, coù theå göûi taøi lieäu theo phöông thöùc ñieän töû vaø chính quyeàn phaûi ñöa ra caâu traû lôøi trong thôøi haïn chính xaùc vaø trong tröôøng hôïp bò töø choái, noù luoân phaûi keøm theo moät lyù do".
Caùc öu tieân veà toân giaùo
Keå töø naêm 2016, sau caùi cheát cuûa toång thoáng ñoäc taøi Islom Karimov, Uzbekistan ñaõ baét ñaàu moät con ñöôøng môû cöûa töø töø, ñöôïc toùm taét trong "Chieán löôïc 2017-2021", cuõng cho thaáy "söï hoøa hôïp giöõa caùc saéc toäc" vaø bao dung toân giaùo" naèm trong caùc "lónh vöïc öu tieân".
Caùc toân giaùo taïi Uzbekistan
Theo döõ lieäu do Quoác hoäi Uzbekistan cung caáp, "ngaøy nay coù 2,277 toå chöùc thuoäc 16 heä phaùi toân giaùo khaùc nhau treân laõnh thoå cuûa Coäng hoøa". Trong soá naøy, 2,094 laø coäng ñoàng Hoài giaùo, coù truï sôû taïi 2,067 ñeàn thôø Hoài giaùo; 166 toå chöùc Kitoâ giaùo, 8 coäng ñoàng Do Thaùi, 6 coäng ñoàng Bahaø'í, moät coäng ñoàng Hare Krishna, moät ngoâi chuøa Phaät giaùo. Ngoaøi ra coøn coù Hieäp hoäi Kinh thaùnh lieân toân giaùo cuûa Uzbekistan.
Hieän nay, coäng ñoaøn Coâng giaùo nhoû beù cuûa Uzbekistan coù khoaûng 3,000 ngöôøi ñaõ ñöôïc röûa toäi, coù 5 giaùo xöù treân khaép ñaát nöôùc vôùi khoaûng 700 tín höõu cuûa Tashkent, coù nhöõng giaùo xöù khaùc hieän dieän ôû Samarkand, Bukhara, Urgench vaø Fergana. ÔÛ Angren, nôi coù keá hoaïch xaây döïng moät nhaø thôø môùi, coù 25 tín höõu. (Fides 14/07/2021)