Hoaït ñoäng toâng ñoà, ñaáu tranh choáng aùn töû hình
cuûa sô Helen Prejean
Hoaït ñoäng toâng ñoà, ñaáu tranh choáng aùn töû hình cuûa sô Helen Prejean.
Ngoïc Yeán
Louisiana (Vatican News 2-07-2021) - Sô Helen Prejean, nöõ tu doøng Thaùnh Giuse ñaõ ngoaøi 80 tuoåi, hieän ñang soáng ôû New Orleans, Louisiana, Hoa Kyø. Do ñaïi dòch, laàn ñaàu tieân, sô khoâng theå di chuyeån sau hôn boán möôi naêm hoaït ñoäng vaø caàu nguyeän choáng aùn töû hình.
Cuoán saùch coù töïa ñeà Dead Man Walking cuûa sô laø moät trong nhöõng taùc phaåm quan troïng nhaát cuûa theá kyû XX veà quyeàn coâng daân, cuõng nhö goùp phaàn suy tö ñöa ñeán vieäc söûa ñoåi giaùo huaán cuûa Giaùo hoäi veà aùn töû hình.
Sô Helen raát thích chia seû vôùi moïi ngöôøi veà söù vuï toâng ñoà ñaëc bieät naøy. Sô cho bieát moïi chuyeän baét ñaàu töø kinh nghieäm tieáp xuùc vôùi nhöõng ngöôøi bò keát aùn töû hình. Sô noùi: "Böôùc vaøo nhaø tuø, toâi hieåu nhöõng gì Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ noùi veà Giaùo hoäi nhö moät beänh vieän daõ chieán, môû cöûa cho taát caû nhöõng ngöôøi bò thöông, bôûi vì ôû ñoù Chuùa Kitoâ ñang ñau khoå vaø Ngöôøi ôû trong phaåm giaù cuûa taát caû moïi ngöôøi, keå caû nhöõng ngöôøi ñaõ phaïm toäi".
Töø cuoäc haønh trình naøy, sô Helen ñaõ ruùt ra moät ñònh nghóa veà ñöùc tin: "Ñöùc tin khoâng chæ laø caàu nguyeän, khoâng chæ laø tham döï Thaùnh leã. Ñöùc tin laø hieåu moái lieân heä giöõa Chuùa vaø vaïn vaät. Laø nhìn vaøo maét moät ngöôøi phaïm toäi ñaõ hoái haän vaø thaáy raèng Chuùa cuõng ñang ôû trong aùnh maét ñoù".
Taát caû nhöõng gì sô laøm, töø vieát saùch ñeán phaùt bieåu tröôùc coâng chuùng ñeàu nhaèm muïc ñích thay ñoåi xaõ hoäi veà maët tinh thaàn veà chuû ñeà coâng lyù vaø söï traû thuø. Hôn theá nöõa, sô coøn ñeà caäp ñeán vaán ñeà phaùp lyù vaø quyeàn töôùc söï soáng cuûa nhaø nöôùc. Sô daãn chöùng: "Theo thoáng keâ, caùc vuï haønh quyeát thöôøng aûnh höôûng ñeán ngöôøi ngheøo vaø ngöôøi khoâng coù khaû naêng töï veä. Nhö tröôøng hôïp cuûa Lisa Montgomery, bò lieân bang keát aùn töû vaøo thaùng 01 naêm 2020. Toäi aùc cuûa Lisa khoâng keå xieát, nhöng trong cuoäc ñôøi Lisa chæ bieát ñeán bò gia ñình haønh haï, haõm hieáp vaø tra taán. Laø ngöôøi bò haønh haï nhieàu nhaát trong soá nhöõng ngöôøi bò haønh haï".
Toäi loãi vaø tha thöù, voâ toäi vaø baát coâng. Sô Helen ñaõ soáng troïn moät cuoäc ñôøi theo tinh thaàn Kitoâ giaùo trong nhöõng khaùi nieäm naøy. Sô bieát ñöôøng ñi cuûa gia ñình caùc naïn nhaân, nhöõng ngöôøi sau caùc vuï haønh quyeát ñaõ coâng khai ñoïc moät thoâng ñieäp ñöôïc vieát bôûi vaên phoøng chính phuû, trong ñoù hoï caùm ôn chính quyeàn lieân bang ñaõ thöïc hieän coâng lyù.
Sô Helen chia seû moät caâu chuyeän cuï theå: "Vui möøng tröôùc caùi cheát cuûa moät ngöôøi, duø hoï toäi loãi, laø moät toån thöông thöù hai ñoái vôùi nhöõng ngöôøi maát ñi ngöôøi thaân yeâu. Toâi ñaõ coù dòp chia seû haønh trình tha thöù cuûa oâng David Leblanc, coù con bò Patrick Sonnier saùt haïi. Keû saùt haïi bò keát aùn ngoài gheá ñieän. Giai ñoaïn ñaàu laø noãi ñau vaø khao khaùt traû thuø. Roài moät ngaøy oâng Leblanc noùi vôùi toâi: söï kieän khuûng khieáp naøy ñaõ thay ñoåi tính caùch cuûa toâi. Töøng laø moät ngöôøi ñaøn oâng hieàn laønh, giôø ñaây toâi laø moät caùi bình ñaày giaän döõ. Hoï ñaõ gieát con trai toâi, nhöng hoï seõ khoâng theå gieát toâi. Vaø vì vaäy oâng khoâng muoán traû thuø nöõa. OÂng Leblanc hieåu raèng tha thöù khoâng coù nghóa laø nhöôïng boä söï yeáu ñuoái hay thöøa nhaän raèng vieäc maát con khoâng laø moät vaán ñeà nghieâm troïng. Tha thöù laø ñieàu chuùng ta cho ñi ñaàu tieân ñeå tình yeâu Chuùa vaø chính chuùng ta khoâng bò ñeø naëng do nhöõng gì ñaõ xaûy ra. Nhôø tha thöù, oâng Leblanc, moät ngaøy kia, xuaát hieän tröôùc nhaø ngöôøi meï cuûa keû gieát con trai oâng, ngöôøi gaàn nhö khoâng rôøi khoûi nhaø vì lieân tuïc bò taán coâng vaø laêng maï töø moät soá cö daân cuûa thò traán. OÂng Leblanc noùi vôùi baø: Toâi ôû ñaây vì chuùng ta ñeàu laø cha meï vaø toâi hieåu noãi ñau cuûa baø".
Veà phía Giaùo hoäi, sô Helen nhaän ra raèng duø toäi loãi vaø bò keát aùn töû nhöng nhöõng ngöôøi naøy cuõng laø con Chuùa vaø xöùng ñaùng ñöôïc naâng ñôõ. Naêm 1995 khi ñoïc thoâng ñieäp Evangelium Vitae-Tin Möøng veà Söï soáng cuûa Thaùnh Giaùo hoaøng Gioan Phaoloâ II, sô Helen thaáy Giaùo hoäi chöa maïnh meõ leân aùn vieäc keát aùn töû. Trong nhöõng naêm ñoù, caû nöôùc Myõ ruùng ñoäng vì vuï aùn Joseph O'Dell, bò keát aùn töû hình sau moät phieân toøa ñöôïc tranh luaän nhieàu, trong ñoù sô Helen cuõng baän roän ñeâm ngaøy ñeå ñaáu tranh cho töû tuø naøy. Sô ñaõ vieát thö cho Ñöùc Giaùo hoaøng veà ñieàu naøy. Sô noùi: "Toâi ñaõ giaûi thích söï khoù chòu cuûa toâi cho Ñöùc Giaùo Hoaøng. Thoâng ñieäp uûng hoä söï soáng, choáng phaù thai, choáng trôï töû, gieát ngöôøi voâ toäi, nhöng khoâng baûo veä tính maïng cuûa nhöõng ngöôøi phaïm toäi nghieâm troïng. Toâi ñaõ duøng nhöõng lôøi maø toâi bieát seõ thaáu ñöôïc traùi tim Ñöùc Giaùo hoaøng. Toâi thöa vôùi Ñöùc Giaùo Hoaøng raèng moät trong saùu töû tuø maø toâi coù dòp tieáp xuùc, vaøo ngaøy haønh quyeát, bò coøng tay vaø bò lính canh bao vaây, quay laïi vaø noùi vôùi toâi: Sô Helen, xin sô caàu nguyeän ñeå Chuùa giuùp ñoâi chaân toâi böôùc ñi. Toâi ñaõ hoûi Ñöùc Giaùo Hoaøng: nhaân phaåm ôû ñaâu khi gieát moät ngöôøi khoâng coù khaû naêng töï veä?". Thö cuûa sô Helen ñaõ coù taùc duïng, naêm 1997, trong chuyeán vieáng thaêm Saint Louis, Thaùnh Giaùo hoaøng Gioan Phaoloâ II ñaõ ñöa ra nhöõng lôøi cöùng raén choáng laïi hình phaït töû hình, ñöôïc ngaøi ñònh nghóa laø taøn nhaãn vaø khoâng caàn thieát.
Sô noùi: "Ñoái vôùi toâi, ñoù laø moät nieàm vui khoâng gì coù theå phai môø vaø ñoù cuõng laø baèng chöùng raèng moät phuï nöõ nhö toâi, cuøng vôùi raát nhieàu phuï nöõ daán thaân baûo veä nhöõng ngöôøi yeáu ñuoái vaø baát haïnh, coù theå laøm môùi tinh thaàn cuûa Giaùo hoäi". Sau naøy, sô Helen cuõng ñaõ vieát thö cho Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ, vaøo ñaàu trieàu ñaïi giaùo hoaøng cuûa ngaøi, ñeå thuùc giuïc söï hieän dieän cuûa phuï nöõ trong Giaùo trieàu. Sô vieát: "Phuï nöõ coù ñöôïc moät traùi tim, loøng traéc aån vaø caûm thöùc coäng ñoàng. Giaùo hoäi seõ khoâng bao giôø ñöôïc cöùu neáu khoâng môøi hoï vaøo baøn ñoái thoaïi vaø ra quyeát ñònh. Chuùng ta caàn kinh nghieäm cuûa nhöõng ngöôøi nöõ ñeå Giaùo hoäi naêng ñoäng hôn".