Khi chuùng ta theo Chuùa,
khoâng coù ñieàu gì trong cuoäc soáng laø tình côø
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ: Khi chuùng ta theo Chuùa, khoâng coù ñieàu gì trong cuoäc soáng laø tình côø.
Hoàng Thuyû
Vatican (Vatican News 30-06-2021) - Trong buoåi tieáp kieán chung vaøo saùng thöù Tö 30 thaùng 6 naêm 2021, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ nhaéc raèng khi chuùng ta theo Chuùa, khoâng coù ñieàu gì trong cuoäc soáng laø tình côø. Chuùa theâu deät lòch söû cuoäc ñôøi chuùng ta vaø neáu chuùng ta ñoùn nhaän keá hoaïch cöùu ñoä cuûa Chuùa, aân suûng cuûa Ngöôøi seõ bieån ñoåi taâm hoàn vaø cuoäc soáng cuûa chuùng ta vaø chæ cho chuùng ta nhöõng con ñöôøng môùi.
Trong buoåi tieáp kieán chung cuoái cuøng tröôùc khi baét ñaàu thaùng heø vaøo thaùng 7 naêm 2021, Ñöùc Thaùnh Cha trình baøy baøi giaùo lyù thöù hai trong loaït baøi veà thö thaùnh Phaoloâ göûi caùc tín höõu Galaùt. Ñöùc Thaùnh Cha suy tö veà lôøi thaùnh Phaoloâ töï nhaän mình laø toâng ñoà thaät söï qua vieäc thöïc thi quyeàn toâng ñoà cuûa ngaøi. Thaùnh Phaoloâ baûo veä thaåm quyeàn toâng ñoà cuûa ngaøi baèng caùch mieâu taû caùch trung thöïc haønh trình hoaùn caûi cuûa ngaøi - töø keû baét bôù Giaùo hoäi döõ doäi ñeán ngöôøi ñöôïc keâu goïi nhôø loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa ñeå bieát Chuùa Gieâsu Phuïc sinh vaø trôû thaønh toâng ñoà cho caùc daân toäc.
Khi nhaán maïnh ñeán quyeàn naêng cuûa loøng thöông xoùt Chuùa hoaït ñoäng trong ñôøi soáng cuûa ngaøi, thaùnh Phaoloâ môøi goïi chuùng ta suy gaãm veà caùch Chuùa ñi vaøo cuoäc soáng cuûa chuùng ta, laøm chuùng ta ngaïc nhieân, ñoåi môùi vaø bieán ñoåi hoaøn toaøn chuùng ta bôûi Chuùa Thaùnh Thaàn, vaø cuûng coá chuùng ta trôû thaønh nhöõng moân ñeä truyeàn giaùo ñeå loan truyeàn Phuùc AÂm vaø söù ñieäp giaûi phoùng cuûa Phuùc AÂm. Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc raèng Chuùa theâu deät lòch söû cuoäc ñôøi chuùng ta vaø neáu chuùng ta ñoùn nhaän keá hoaïch cöùu ñoä cuûa Chuùa, aân suûng cuûa Ngöôøi seõ bieån ñoåi taâm hoàn vaø cuoäc soáng cuûa chuùng ta vaø chæ cho chuùng ta nhöõng con ñöôøng môùi.
Khaúng ñònh tính môùi meû cuûa Tin Möøng
Môû ñaàu baøi giaùo lyù, Ñöùc Thaùnh Cha nhaán maïnh yù ñònh cuûa thaùnh Phaoloâ khi vieát thö cho caùc tín höõu Galaùt. Ngaøi giaûi thích: "Nhöõng Kitoâ höõu naøy gaëp maâu thuaãn veà caùch soáng ñöùc tin vaø thaùnh Phaoloâ baét ñaàu vieát Thö nhaéc nhôû hoï veà moái quan heä trong quaù khöù cuûa hoï, veà söï ñau buoàn khi phaûi xa hoï vaø tình yeâu khoâng thay ñoåi maø ngaøi daønh cho moãi ngöôøi trong soá hoï. Tuy nhieân, ngaøi khoâng theå khoâng baøy toû moái quan taâm cuûa ngaøi laø muoán caùc tín höõu Galaùt neân ñi theo con ñöôøng ñuùng ñaén: ñoù laø moái quan taâm cuûa moät ngöôøi cha, ngöôøi ñaõ sinh ra caùc coäng ñoaøn trong ñöùc tin. YÙ ñònh cuûa ngaøi raát roõ raøng: caàn phaûi nhaéc laïi tính môùi meû cuûa Tin Möøng, maø ngöôøi Galaùt ñaõ nhaän ñöôïc qua lôøi rao giaûng cuûa ngaøi, ñeå xaây döïng caên tính ñích thöïc laøm neàn taûng cho cuoäc soáng cuûa hoï".
Khoâng döøng laïi ôû beà maët cuûa vaán ñeà
Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt raèng thaùnh Phaoloâ hieåu bieát saâu saéc veà maàu nhieäm cuûa Chuùa Kitoâ. "Ngay töø ñaàu Thö cuûa mình, ngaøi khoâng theo nhöõng lyù leõ thaáp keùm ñöôïc söû duïng bôûi nhöõng ngöôøi gieøm pha ngaøi. Ngaøi 'bay cao' vaø nhö theá ngaøi chæ cho chuùng ta thaáy caùch phaûi haønh xöû khi xung ñoät naûy sinh trong coäng ñoaøn." Chæ ñeán cuoái Thö, thaùnh Phaoloâ môùi noùi roõ troïng taâm cuûa cuoäc tranh luaän laø vaán ñeà caét bì, laø truyeàn thoáng chính cuûa ngöôøi Do Thaùi. Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích tieáp: "Thaùnh Phaoloâ choïn ñi saâu hôn, bôûi vì ñieàu ñang bò ñe doïa laø chaân lyù cuûa Phuùc aâm vaø söï töï do cuûa Kitoâ höõu". Caùch haønh ñoäng cuûa thaùnh nhaân laø "Ngaøi khoâng döøng laïi ôû beà maët cuûa caùc vaán ñeà, nhö chuùng ta thöôøng bò caùm doã ñeå tìm ra giaûi phaùp töùc thì, ñieàu khieán chuùng ta nghó caùch sai laïc raèng taát caû chuùng ta ñeàu coù theå ñoàng yù baèng moät thoûa hieäp. Ñaây khoâng phaûi laø caùch thöùc hoaït ñoäng cuûa Phuùc aâm, vaø thaùnh toâng ñoà ñaõ choïn con ñöôøng thöû thaùch hôn."
Tìm caùch laøm ñeïp loøng Thieân Chuùa
Thöïc teá laø thaùnh Phaoloâ khoâng vieát Thö ñeå tìm söï haøi loøng cuûa con ngöôøi nhöng laø söï ñoàng yù cuûa Thieân Chuùa, bôûi vì nhö ngaøi vieát: 'Giôø ñaây toâi tìm caùch laáy loøng ngöôøi ñôøi, hay laáy loøng Thieân Chuùa? Phaûi chaêng toâi tìm caùch laøm ñeïp loøng ngöôøi ñôøi? Neáu toâi coøn muoán laøm ñeïp loøng ngöôøi ñôøi, thì toâi khoâng phaûi laø toâi tôù cuûa Ñöùc Ki-toâ' (Gl 1,10). Do ñoù thaùnh Phaoloâ caûm thaáy mình coù nhieäm vuï nhaéc nhôû ngöôøi daân Galaùt raèng ngaøi laø toâng ñoà chaân chính khoâng phaûi bôûi coâng lao cuûa mình, maø do lôøi keâu goïi cuûa Thieân Chuùa. Ngaøi keå laïi lòch söû ôn goïi vaø hoaùn caûi cuûa mình, truøng hôïp vôùi söï kieän Chuùa Kitoâ Phuïc Sinh hieän ra trong cuoäc haønh trình ñeán Damas (x. Cv 9,1-9)."
Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt: "Thaät thuù vò khi quan saùt nhöõng gì thaùnh nhaân khaúng ñònh veà cuoäc ñôøi cuûa mình tröôùc söï kieän ñoù: 'Toâi ñaõ quaù haêng say baét bôù vaø muoán tieâu dieät Hoäi Thaùnh cuûa Thieân Chuùa. Trong vieäc giöõ ñaïo Do Thaùi, toâi ñaõ vöôït xa nhieàu ñoàng baøo cuøng löùa tuoåi vôùi toâi: hôn ai heát, toâi ñaõ toû ra nhieät thaønh vôùi caùc truyeàn thoáng cuûa cha oâng' (Gl 1, 13-14). Thaùnh Phaoloâ daùm khaúng ñònh raèng trong Do Thaùi giaùo, ngaøi vöôït troäi hôn taát caû nhöõng ngöôøi khaùc, ngaøi laø moät ngöôøi Pharisieâu thöïc söï nhieät thaønh, 'veà soáng coâng chính theo Leà Luaät, thì chaúng ai traùch ñöôïc toâi' (Pl 3, 6). Hai laàn ngaøi nhaán maïnh raèng ngaøi laø ngöôøi baûo veä 'truyeàn thoáng cuûa cha oâng' vaø laø ngöôøi 'trung thaønh tuaân thuû leà luaät'".
Loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa ñaõ bieán ñoåi
Moät maët, thaùnh nhaân kieân quyeát nhaán maïnh raèng ngaøi ñaõ baét bôù Giaùo hoäi döõ doäi vaø ngaøi laø moät "keû noùi loäng ngoân, baét ñaïo vaø ngaïo ngöôïc" (1Tim 1, 13); maët khaùc, ngaøi neâu baät loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi ngaøi, ñieàu ñaõ khieán ngaøi bieán ñoåi trieät ñeå, nhö taát caû ñeàu bieát. Ngaøi vieát: "Nhöng luùc aáy caùc Hoäi Thaùnh Ñöùc Kitoâ taïi mieàn Giuñeâ khoâng bieát maët toâi. Hoï chæ nghe noùi raèng: 'Ngöôøi tröôùc ñaây baét bôù chuùng ta, baây giôø laïi loan baùo ñöùc tin maø xöa kia oâng nhöõng muoán tieâu dieät'" (Gl 1, 22-23). Ñöùc Thaùnh Cha nhaän ñònh raèng "thaùnh Phaoloâ neâu baät söï thaät veà ôn goïi cuûa ngaøi qua söï töông phaûn noåi baät ñaõ ñöôïc hình thaønh trong cuoäc ñôøi ngaøi: töø vieäc laø ngöôøi baét bôù caùc Kitoâ höõu vì khoâng tuaân giöõ caùc truyeàn thoáng vaø leà luaät, ngaøi ñöôïc keâu goïi trôû thaønh toâng ñoà ñeå loan baùo Tin Möøng cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ."
Trôû thaønh toâng ñoà nhôø aân suûng cuûa Chuùa
Ñöùc Thaùnh Cha nhaän ñònh: "Thaùnh Phaoloâ ñöôïc töï do: töï do loan baùo Tin Möøng vaø ngaøi cuõng ñöôïc töï do thuù nhaän toäi loãi cuûa mình. 'Toâi ñaõ nhö theá naøy': ñoù laø söï thaät mang laïi töï do cho traùi tim, ñoù laø söï töï do cuûa Thieân Chuùa". Ñöùc Thaùnh Cha noùi theâm: "Nghó laïi caâu chuyeän naøy, thaùnh Phaoloâ heát söùc ngaïc nhieân vaø bieát ôn. Döôøng nhö ngaøi muoán noùi vôùi caùc tín höõu Galaùt raèng ngaøi ñaõ coù theå laø baát cöù ñieàu gì, ngoaïi tröø laø moät toâng ñoà". Söï thaät laø töø khi coøn laø moät caäu beù, ngaøi ñaõ ñöôïc nuoâi döôõng ñeå trôû thaønh moät ngöôøi tuaân giöõ Luaät Moâseâ hoaøn haûo, vaø hoaøn caûnh ñaõ khieán ngaøi phaûi chieán ñaáu vôùi caùc moân ñeä cuûa Chuùa Kitoâ. Tuy nhieân, moät ñieàu baát ngôø ñaõ xaûy ra: "Thieân Chuùa, baèng aân suûng cuûa Ngöôøi, ñaõ maëc khaûi cho thaùnh Phaoloâ veà Con cuûa Ngöôøi ñaõ cheát vaø soáng laïi, ñeå ngaøi coù theå trôû thaønh söù giaû giöõa caùc daân ngoaïi (x. Gl 1, 15-6).
Ñöøng queân khi Chuùa ñi vaøo cuoäc ñôøi chuùng ta
Ñöùc Thaùnh Cha caûm thaùn: "Ñöôøng loái cuûa Chuùa thaät khoù hieåu bieát bao! Chuùng ta traûi nghieäm ñieàu naøy moãi ngaøy, nhöng caùch ñaëc bieät neáu chuùng ta nghó laïi nhöõng laàn Chuùa goïi chuùng ta." Vaø Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc nhôû: "Chuùng ta khoâng bao giôø ñöôïc queân thôøi gian vaø caùch thöùc Chuùa böôùc vaøo cuoäc ñôøi chuùng ta: chuùng ta haõy luoân ghi nhôù trong taâm hoàn vaø taâm trí cuûa chuùng ta cuoäc gaëp gôõ aân suûng ñoù, khi Chuùa thay ñoåi cuoäc soáng cuûa chuùng ta."
Ñöôïc keâu goïi ñeå phuïc vuï Tin Möøng
Keát thuùc baøi giaùo lyù, Ñöùc Thaùnh Cha neâu leân caâu hoûi: "Tröôùc nhöõng hoaït ñoäng vó ñaïi cuûa Chuùa, thöôøng xuaát hieän caâu hoûi: Laøm sao Thieân Chuùa laïi söû duïng moät ngöôøi toäi loãi, moät ngöôøi baát toaøn yeáu ñuoái, ñeå thöïc hieän thaùnh yù Nguôøi?" Vaø Ñöùc Thaùnh Cha khaúng ñònh raèng khoâng coù ñieàu gì laø tình côø. Ngaøi khuyeán khích: "Bôûi vì moïi thöù ñaõ ñöôïc chuaån bò trong keá hoaïch cuûa Thieân Chuùa. Ngöôøi theâu deät neân lòch söû cuûa chuùng ta vaø neáu chuùng ta tin töôûng theo keá hoaïch cöùu ñoä cuûa Ngöôøi, thì chuùng ta seõ nhaän ra ñieàu ñoù. Lôøi keâu goïi luoân bao haøm moät söù maïng maø chuùng ta ñöôïc ñònh saün; ñoù laø lyù do taïi sao chuùng ta ñöôïc yeâu caàu chuaån bò baûn thaân moät caùch nghieâm tuùc, bieát raèng chính Thieân Chuùa laø Ñaáng sai chuùng ta vaø hoã trôï chuùng ta baèng aân suûng cuûa Ngöôøi. Chuùng ta haõy ñeå cho mình ñöôïc daãn daét bôûi nhaän thöùc naøy: tính öu vieät cuûa aân suûng bieán ñoåi cuoäc soáng vaø laøm cho noù xöùng ñaùng ñöôïc söû duïng ñeå phuïc vuï Tin Möøng."