Ngaøy baùc aùi cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng
Ngaøy baùc aùi cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng: 27/6/2021.
Giuse Traàn Ñöùc Anh O.P
Vatican (Vatican News 27-06-2021) - Chuùa Nhaät, 27 thaùng 6 naêm 2021, trong caùc Thaùnh leã taïi nhieàu giaùo phaän treân theá giôùi, theo lôøi keâu goïi cuûa caùc vò Baûn quyeàn ñòa phöông, coù caùc cuoäc laïc quyeân ñeå trôï giuùp Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ trong caùc hoaït ñoäng baùc aùi vaø ñieàu haønh caùc cô quan trung öông Toøa Thaùnh. Caùc cuoäc laïc quyeân naêm nay coù moät taàm quan troïng ñaëc bieät tröôùc tình traïng khoù khaên cuûa Toøa Thaùnh veà taøi chaùnh.
Vaøi neùt lòch söû
Cuoäc laïc quyeân naøy coù truyeàn thoáng töø laâu ñôøi vaø quen goïi laø "Obolo di San Pietro", ñoàng tieàn thaùnh Pheâroâ, tieán haønh haèng naêm vaøo chuùa nhaät gaàn leã kính thaùnh Pheâroâ vaø Phaoloâ 29 thaùng 6. Tieàn quyeân goùp khoâng nhöõng ñöôïc duøng vaøo caùc coâng taùc baùc aùi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha, nhöng coøn ñeå hoã trôï caùc hoaït ñoäng cuûa ngaøi vaø Toøa Thaùnh.
Thoùi quen hoã trôï vaät chaát cho nhöõng ngöôøi coù söù maïng loan baùo Tin Möøng, voán coù töø thôøi ñaàu cuûa Kitoâ giaùo, ñeå hoï coù theå hoaøn toaøn daán thaân trong söù vuï vaø chaêm soùc ngöôøi ngheøo, nhö ñöôïc thuaät laïi trong Toâng ñoà coâng vuï ñoaïn 4, caâu 34: "Trong coäng ñoaøn, khoâng ai phaûi thieáu thoán, vì taát caû nhöõng ngöôøi coù ruoäng ñaát nhaø cöûa ñeàu baùn ñi, laáy tieàn ñem ñaët döôùi chaân caùc Toâng Ñoà. Tieàn aáy ñöôïc phaân phaùt cho moãi ngöôøi, tuøy theo nhu caàu". Vaø ñoaïn 11 caâu 29: "Caùc moân ñeä quyeát ñònh laø moãi ngöôøi tuøy theo khaû naêng, seõ göûi quaø giuùp ñôõ anh em ôû mieàn Giudea".
Cuoái theá kyû thöù 8, nhöõng tín höõu Anglosaxon ôû caùc nöôùc noùi tieáng Anh, sau khi trôû laïi, caûm thaáy raát gaén boù vôùi Giaùm Muïc Roma, neân hoï quyeát ñònh göûi nhöõng ñoùng goùp thöôøng nieân cho Ñöùc Thaùnh Cha moät caùch ñeàu ñaën. Töø ñoù naûy sinh ñieàu goïi laø "Ñoàng tieàn thaùnh Pheâroâ" (Denarius Sancti Petri), vaø thoùi quen naøy chaúng bao laâu ñöôïc phoå bieán sang caùc nöôùc AÂu Chaâu.
Qua nhieàu thaêng traàm, taäp quaùn toát ñeïp ñoù ñöôïc Ñöùc Giaùo Hoaøng Pioâ 9 chuùc laønh vôùi thoâng ñieäp "Saepe venerabilis" ngaøy 5/8/1871.
Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc 16
Ngaøy 25 thaùng 2 naêm 2006, khi tieáp kieán caùc thaønh vieân Hoäi baùc aùi Thaùnh Pheâroâ (Circolo di San Pietro), Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc 16 noùi raèng: "Ñoàng tieàn Thaùnh Pheâroâ laø bieåu hieän tieâu bieåu nhaát söï tham gia cuûa taát caû caùc tín höõu vaøo nhöõng saùng kieán thieän haûo cuûa Giaùm Muïc Roma ñoái vôùi Giaùo Hoäi hoaøn vuõ. Ñoù laø moät cöû chæ khoâng nhöõng coù giaù trò thöïc tieãn, nhöng coøn coù giaù trò bieåu töôïng maïnh meõ, nhö moät daáu chæ tình hieäp thoâng vôùi Ñöùc Giaùo Hoaøng vaø quan taâm ñeán nhöõng nhu caàu cuûa anh chò em; vì theá vieäc phuïc vuï cuûa anh chò em coù moät giaù trò cao ñoä veà maët Giaùo Hoäi".
Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc 16 cuõng coi nhöõng saùng kieán laøm ñieàu thieän nhö theá laø ñieàu töï nhieân ñoái vôùi Giaùo Hoäi, nhö ngaøi vieát trong ñoaïn soá 29 cuûa Thoâng ñieäp ñaàu tieân "Deus caritas est" (Thieân Chuùa laø tình thöông), ngaøy 25 thaùng 12 naêm 2005: "Giaùo Hoäi khoâng bao giôø coù theå ñöôïc mieãn chuaån khoûi thi haønh baùc aùi nhö hoaït ñoäng coù toå chöùc cuûa caùc tín höõu, vaø ñaøng khaùc, seõ khoâng bao giôø coù moät tình traïng trong ñoù khoâng caàn loøng baùc aùi cuûa moãi Kitoâ höõu, vì con ngöôøi, ngoaøi ñöùc coâng baèng, coøn caàn vaø seõ luoân caàn tình thöông".
Tình traïng khoù khaên cuûa Toøa Thaùnh veà taøi chaùnh
Trong cuoäc phoûng vaán daønh cho Ñaøi Vatican gaøy 12 thaùng 3 naêm 2021, cha Juan Antonio Guerrero, doøng Teân, Boä tröôûng kinh teá cuûa Toøa Thaùnh, cho bieát ngaân saùch döï chi naêm 2021 naøy cuûa Toøa Thaùnh ôû möùc ñoä thaáp nhaát trong lòch söû, nhöng khoâng giaûm bôùt vieäc phuïc vuï söù maïng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha, vaø baûo veä löông boång cuõng nhö coâng aên vieäc laøm cuûa caùc nhaân vieân. Vì theá, caàn coù söï hoã trôï cuûa caùc tín höõu.
Ngaân saùch naøy ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha pheâ chuaån hoâm 16 thaùng 2 naêm 2021, sau khi ñöôïc Hoäi ñoàng Kinh teá cuûa Toøa Thaùnh thoâng qua, theo ñoù naêm nay Toøa Thaùnh seõ bò thieáu huït gaàn 50 trieäu Euro vaø neáu khoâng coù ngaân khoaûn goïi laø Ñoàng tieàn thaùnh Pheâroâ do caùc tín höõu ñoùng goùp, thì möùc thieáu huït seõ leân tôùi 80 trieäu Euro.
Theo Cha Guerrero, cuoäc khuûng hoaûng do ñaïi dòch Covid-19 gaây ra laø nguyeân nhaân chính khieán ngaân saùch naêm nay cuûa Toøa Thaùnh gaëp nhieàu khoù khaên nhö vaäy: soá thu döï kieán seõ giaûm 30% so vôùi naêm 2019: nghóa laø hoài naêm 2019 soá thu cuûa Toøa Thaùnh laø 307 trieäu Euro, nhöng naêm nay chæ coù 213 trieäu. Ñaøng khaùc soá chi döï kieán naêm nay ñöôïc giöõ ôû möùc thaáp nhaát trong lòch söû, nhöng vaãn laøm sao ñeå duy trì söù maïng cuûa Toøa Thaùnh. Söï giaûm chi naêm nay döï kieán laø 8% neáu khoâng keå löông boång cho nhaân vieân vaø baûo veä coâng aên vieäc laøm.
Trong naêm 2020, ngaân khoaûn ñoàng tieàn thaùnh Pheâroâ cuõng bò giaûm 25% so vôùi con soá 53 trieäu Euro quyeân ñöôïc trong naêm 2019 tröôùc ñoù. Nhöõng quyeân goùp töø caùc giaùo phaän hoaëc caùc doøng tu cuõng bò giaûm. Tình traïng naøy khieán Toøa Thaùnh phaûi duøng ngaân khoaûn döï tröõ ñeå buø ñaép soá thaâm thuûng.
Löông boång nhaân vieân
Cha Guerrero cho bieát khoaûng 50% ngaân saùch cuûa Toøa Thaùnh laø ñeå traû löông boång cho nhaân vieân, moät chi phí raát khoù coù theå uyeån chuyeån. Löông naøy taêng theo thaâm nieân, cöù 2 naêm moät laàn, cuøng vôùi chæ soá ñôøi soáng ñaét ñoû. Naêm ngoaùi, 2020, chi phí nhaân vieân taêng 2% so vôùi naêm 2019. Vieäc baûo veä coâng aên vieäc laøm vaø löông boång cho nhaân vieân laø moät öu tieân ñoái vôùi Toøa Thaùnh. Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ nhaán maïnh raèng tieát kieäm khoâng coù nghóa laø sa thaûi nhaân vieân, ngaøi raát nhaïy caûm ñoái vôùi tình traïng cuûa caùc gia ñình.
Linh Muïc Boä tröôûng kinh teá cuûa Toøa Thaùnh cho bieát naêm ngoaùi, Toøa Thaùnh ñaõ ñeà ra moät loaït caùc bieän phaùp giaûm chi: haïn cheá toái ña chi phí tö vaán ñöôïc 1 trieäu röôõi Euro, huûy boû caùc hoaït ñoäng döï kieán cho naêm 2020, keå caû caùc cuoäc vieáng thaêm cuûa caùc ñoaøn Giaùm Muïc veà Roma vieáng moä hai thaùnh Toâng Ñoà vaø thaêm Toøa Thaùnh goïi laø Ad Limina, boû caùc khoùa hoïp toaøn theå cuûa caùc boä, caùc Hoäi nghò, tieát kieäm ñöôïc 1 trieäu 300 ngaøn Euro. Tieáp ñeán laø giôùi haïn toái ña caùc cuoäc du haønh, bôùt ñöôïc gaàn 3 trieäu Euro, ngöng mua caùc vaät duïng, caùc thieát bò, giaûm ñöôïc 900 ngaøn Euro, ngöng vieäc tu boå caùc baát ñoäng saûn, 4 trieäu 8, vv.
Caét giaûm löông boång
Ngoaøi nhöõng caét giaûm vöøa noùi, ngaøy 24/3 naêm nay, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ban haønh töï saéc caét giaûm löông cuûa caùc Hoàng Y, giaùo só, tu só nhaân vieân ñeå giaûm bôùt chi phí nhaân söï cuûa Toøa Thaùnh, Quoác gia thaønh Vatican vaø caùc quan lieân heä.
Caùc vò laõnh ñaïo caùc cô quan Toøa Thaùnh nhö Boä tröôûng vaø Toång thö kyù bò giaûm löông caên baûn 8%, khoâng tính phuï caáp ñaét ñoû vaø thaâm nieân cho ñeán nay. Caùc giaùo só vaø tu só bò giaûm löông 3% theo möùc löông choùt.
Söû duïng "Ñoàng tieàn thaùnh Pheâroâ"
Trong nhöõng naêm tröôùc ñaây, moãi naêm cuoäc laïc quyeân "Ñoàng tieàn Thaùnh Pheâroâ" trong toaøn Giaùo Hoäi goùp ñöôïc khoaûng 70 trieäu ñoâ la MYÕ, nhöng ngaân khoaûn naøy döï ñoaùn seõ bò giaûm suùt vì ñaïi dòch, tín höõu taïi nhieàu nôi khoâng theå tham döï thaùnh leã tröïc dieän. Cha Juan Guerrero döï kieán naêm nay quyeân ñöôïc 47 trieäu Euro, töông ñöông vôùi 55 trieäu 700 ngaøn ñoâ la, töùc laø ít hôn 6 trieäu Euro so vôùi naêm 2019.
Theo döï kieán, trong soá 47 trieäu Euro töø ñoàng tieàn thaùnh Pheâroâ, 15 trieäu röôõi ñöôïc daønh cho caùc hoaït ñoäng baùc aùi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha, 1 trieäu röôõi daønh cho chi phí haønh chaùnh vaø quaûn trò, phaàn coøn laïi 30 trieäu Euro, töùc laø 2 phaàn 3, daønh cho caùc hoaït ñoäng cuûa caùc cô quan trung öông Toøa Thaùnh, caùc Toøa Söù Thaàn Toøa Thaùnh ôû caùc nöôùc. Vì caùc cô quan naøy khoâng coù tieàn thu nhaäp, neân caøng caàn ñöôïc söï hoã trôï cuûa Giaùo Hoäi hoaøn vuõ.
Trong cuoäc phoûng vaán daønh cho Ñaøi Vatican hoâm 24/6 vöøa qua, Cha Juan Guerrero noùi raèng cho ñeán nay Boä ñaõ nhaän ñöôïc 21 trieäu Euro cho naêm nay: 8 trieäu ñaõ ñöôïc phaân phoái cho vieäc loan baùo Tin Möøng vaø hoã trôï caùc Giaùo phaän tuùng thieáu taïi AÙ, Phi vaø Myõ Latinh.