Söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
nhaân Ngaøy OÂng baø vaø Ngöôøi Cao tuoåi laàn thöù nhaát:
Chuùa sai thieân thaàn ñeán an uûi söï coâ ñôn cuûa chuùng ta
Söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha nhaân Ngaøy OÂng baø vaø Ngöôøi Cao tuoåi laàn thöù nhaát: Chuùa sai thieân thaàn ñeán an uûi söï coâ ñôn cuûa chuùng ta.
Vatican (Vatican News 22-06-2021) - Trong Söù ñieäp nhaân Ngaøy Theá giôùi OÂng baø vaø Ngöôøi cao tuoåi laàn thöù nhaát, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ baûo ñaûm vôùi nhöõng ngöôøi cao tuoåi raèng Thieân Chuùa luoân ôû beân hoï. Ngaøi cuõng nhaéc nhôû hoï veà ôn goïi cuûa hoï trong vieäc gìn giöõ coäi nguoàn vaø truyeàn laïi ñöùc tin cho lôùp treû.
Söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha nhaân Ngaøy OÂng baø vaø Ngöôøi Cao tuoåi laàn thöù nhaát
"Ta luoân ôû cuøng con"
Caùc oâng baø noäi ngoaïi vaø caùc baïn cao nieân thaân meán,
"Ta luoân ôû cuøng con" (Mt 28,20): ñaây laø lôøi Chuùa ñaõ höùa vôùi caùc moân ñeä tröôùc khi veà trôøi. Ñaây laø nhöõng lôøi hoâm nay Chuùa laëp laïi vôùi anh chò em, thöa quyù oâng baø noäi ngoaïi vaø nhöõng ngöôøi baïn cao nieân. "Toâi luoân ôû beân anh chò em", cuõng laø nhöõng lôøi maø vôùi tö caùch laø Giaùm muïc cuûa Roma vaø moät ngöôøi lôùn tuoåi nhö anh chò em, toâi muoán noùi vôùi anh chò em trong Ngaøy Theá giôùi OÂng baø vaø Ngöôøi cao tuoåi laàn thöù nhaát. Toaøn theå Giaùo hoäi gaàn guõi vôùi anh chò em - vôùi chuùng ta - vaø quan taâm ñeán anh chò em, yeâu thöông anh chò em vaø khoâng muoán ñeå anh chò em ñôn ñoäc!
An uûi giöõa ñaïi dòch
Toâi bieát roõ raèng Söù ñieäp naøy ñeán vôùi anh chò em vaøo moät thôøi ñieåm khoù khaên: ñaïi dòch aäp xuoáng treân chuùng ta nhö moät côn baõo döõ doäi vaø baát ngôø; ñoù laø thôøi gian thöû thaùch cho taát caû moïi ngöôøi, nhöng ñaëc bieät laø ñoái vôùi nhöõng ngöôøi cao tuoåi chuùng ta. Nhieàu ngöôøi trong chuùng ta bò beänh, nhöõng ngöôøi khaùc cheát hoaëc chöùng kieán caùi cheát cuûa vôï / choàng hoaëc nhöõng ngöôøi thaân yeâu, trong khi nhöõng ngöôøi khaùc thaáy mình bò coâ laäp vaø coâ ñôn trong thôøi gian daøi.
Chuùa nhaän bieát taát caû nhöõng gì chuùng ta ñaõ traûi qua trong thôøi gian naøy. Ngöôøi gaàn guõi vôùi nhöõng ngöôøi caûm thaáy bò coâ laäp vaø coâ ñôn, nhöõng caûm giaùc caøng trôû neân ñau xoùt hôn trong ñaïi dòch. Coù moät truyeàn thoáng keå raèng, thaùnh Gioakim, oâng ngoaïi cuûa Chuùa Gieâsu, caûm thaáy bò nhöõng ngöôøi xung quanh xa laùnh vì khoâng coù con; cuoäc soáng cuûa ngaøi, cuõng nhö cuûa thaùnh Anna vôï ngaøi, bò coi laø voâ ích. Vì vaäy, Chuùa ñaõ göûi moät thieân thaàn ñeán ñeå an uûi ngaøi. Trong khi ngaøi buoàn baõ traàm ngaâm beân ngoaøi coång thaønh, moät söù giaû cuûa Chuùa xuaát hieän vôùi ngaøi vaø noùi: "Gioakim, Gioakim! Chuùa ñaõ nghe lôøi caàu nguyeän van naøi cuûa oâng"[1]. Trong moät trong nhöõng böùc bích hoïa noåi tieáng cuûa mình[2], hoaï só Giotto döôøng nhö ñaët boái caûnh vaøo ban ñeâm, moät trong nhieàu ñeâm khoâng nguû, chaát ñaày nhöõng kyù öùc, lo laéng vaø mong öôùc, maø nhieàu ngöôøi trong chuùng ta ñaõ trôû neân quen thuoäc.
Chuùa sai thieân thaàn, göûi söù giaû qua lôøi cuûa Ngöôøi
Ngay caû trong nhöõng thôøi khaéc ñen toái nhaát, nhö trong nhöõng thaùng ñaïi dòch naøy, Chuùa vaãn tieáp tuïc göûi caùc thieân thaàn ñeán ñeå xoa dòu noãi coâ ñôn cuûa chuùng ta vaø nhaéc nhôû chuùng ta: "Ta luoân ôû beân caùc con". Ngöôøi noùi ñieàu naøy vôùi anh chò em, vaø Ngöôøi noùi ñieàu ñoù vôùi toâi. Ñoù laø yù nghóa cuûa Ngaøy naøy, Ngaøy maø toâi muoán cöû haønh laàn ñaàu tieân trong naêm ñaëc bieät naøy, khi thôøi gian daøi bò coâ laäp keát thuùc vaø cuoäc soáng xaõ hoäi töø töø trôû laïi. Caàu mong cho moïi ngöôøi oâng, ngöôøi baø, moãi ngöôøi lôùn tuoåi, ñaëc bieät laø nhöõng ngöôøi coâ ñôn nhaát trong chuùng ta, ñöôïc moät thieân thaàn vieáng thaêm!
Ñoâi khi nhöõng thieân thaàn ñoù mang khuoân maët cuûa caùc chaùu cuûa chuùng ta, ñoâi khi coù khuoân maët cuûa caùc thaønh vieân trong gia ñình, nhöõng ngöôøi baïn laâu naêm hoaëc nhöõng ngöôøi maø chuùng ta ñaõ bieát trong nhöõng khoaûng thôøi gian thöû thaùch naøy, khi chuùng ta hieåu ñöôïc nhöõng caùi oâm vaø nhöõng cuoäc thaêm hoûi thì quan troïng döôøng naøo ñoái vôùi moãi ngöôøi chuùng ta. Toâi buoàn bieát bao khi ôû moät soá nôi ngöôøi ta vaãn khoâng theå thöïc hieän nhöõng ñieàu naøy!
Tuy nhieân, Chuùa cuõng göûi cho chuùng ta nhöõng söù giaû qua lôøi cuûa Ngöôøi, nhöõng ñieàu luoân ôû trong taàm tay. Chuùng ta haõy coá gaéng ñoïc moät trang Tin Möøng moãi ngaøy, caàu nguyeän vôùi caùc Thaùnh vònh, ñoïc caùc saùch ngoân söù! Chuùng ta seõ ñöôïc an uûi bôûi söï thaønh tín cuûa Chuùa. Kinh Thaùnh cuõng seõ giuùp chuùng ta hieåu nhöõng gì Chuùa ñang yeâu caàu trong cuoäc soáng cuûa chuùng ta hoâm nay. Vì vaøo moïi giôø trong ngaøy (x. Mt 20, 1-16) vaø trong moïi muøa cuûa cuoäc soáng, Chuùa vaãn tieáp tuïc sai thôï vaøo laøm vöôøn nho cuûa Ngöôøi. Coù theå noùi, toâi ñaõ ñöôïc keâu goïi ñeå trôû thaønh Giaùm muïc cuûa Roma khi toâi ñaõ ñeán tuoåi nghæ höu vaø nghó raèng toâi seõ khoâng laøm baát cöù ñieàu gì môùi. Chuùa luoân - luoân luoân - ôû gaàn chuùng ta. Ngöôøi ôû gaàn chuùng ta vôùi nhöõng khaû naêng môùi, yù töôûng môùi, nieàm an uûi môùi, nhöng luoân ôû gaàn chuùng ta. Anh chò em bieát raèng Chuùa laø vónh cöûu; Chuùa khoâng bao giôø nghæ höu.
Ôn goïi cuûa ngöôøi cao nieân
Trong Tin Möøng thaùnh Maùttheâu, Chuùa Gieâsu noùi vôùi caùc Toâng ñoà: "Vaäy anh em haõy ñi vaø laøm cho muoân daân trôû thaønh moân ñeä, laøm pheùp röûa cho hoï nhaân danh Chuùa Cha, Chuùa Con vaø Chuùa Thaùnh Thaàn, daïy baûo hoï tuaân giöõ moïi ñieàu Thaày ñaõ truyeàn cho anh em" (28, 19-20). Nhöõng lôøi naøy cuõng ñöôïc noùi vôùi chuùng ta ngaøy hoâm nay. Chuùng giuùp chuùng ta hieåu roõ hôn raèng ôn goïi cuûa chuùng ta laø gìn giöõ coäi nguoàn cuûa mình, truyeàn laïi ñöùc tin cho lôùp treû vaø chaêm soùc nhöõng treû nhoû. Haõy suy nghó veà noù: ôn goïi cuûa chuùng ta ngaøy nay, ôû tuoåi cuûa chuùng ta laø gì? Gìn giöõ coäi nguoàn cuûa chuùng ta, trao truyeàn nieàm tin cho lôùp treû vaø chaêm soùc nhöõng treû nhoû. Ñöøng bao giôø queân ñieàu naøy.
Vieäc anh chò em bao nhieâu tuoåi, anh chò em coøn ñi laøm hay khoâng, anh chò em ñoäc thaân hay coù gia ñình, anh chò em ñaõ trôû thaønh baø hay oâng khi coøn treû hay luùc lôùn tuoåi hôn, anh chò em vaãn töï laäp hay caàn trôï giuùp, nhöõng ñieàu naøy khoâng taïo neân söï khaùc bieät. Bôûi vì coâng vieäc loan baùo Tin Möøng vaø chuyeån trao caùc truyeàn thoáng cho con chaùu mình thì khoâng coù tuoåi nghæ höu. Anh chò em chæ caàn leân keá hoaïch vaø thöïc hieän moät ñieàu gì ñoù môùi.
Vaøo thôøi ñieåm quan troïng naøy trong lòch söû, anh chò em coù moät ôn goïi ñöôïc ñoåi môùi. Anh chò em coù theå töï hoûi: Laøm sao ñieàu naøy coù theå thöïc hieän ñöôïc? Söùc löïc cuûa toâi ñang caïn kieät vaø toâi khoâng nghó mình coù theå laøm ñöôïc nhieàu vieäc. Laøm sao toâi coù theå baét ñaàu haønh ñoäng khaùc ñi khi thoùi quen ñaõ trôû thaønh moät phaàn trong cuoäc soáng cuûa toâi? Laøm sao toâi coù theå coáng hieán heát mình cho nhöõng ngöôøi ngheøo khi toâi ñaõ quaù lo toan cho gia ñình cuûa mình? Laøm sao toâi coù theå môû roäng taàm nhìn cuûa mình khi toâi thaäm chí khoâng theå rôøi khoûi nôi ôû cuûa mình? Chaúng phaûi söï coâ ñoäc cuûa toâi ñaõ ñuû laø moät gaùnh naëng roài sao? Coù bao nhieâu ngöôøi trong soá anh chò em ñang hoûi caâu ñoù: khoâng phaûi söï coâ ñoäc cuûa toâi ñaõ ñuû laø moät gaùnh naëng roài sao? Chính Chuùa Gieâsu ñaõ nghe moät caâu hoûi töông töï töø oâng Nicoâñeâmoâ: "Moät ngöôøi ñaõ giaø roài, laøm sao coù theå sinh ra ñöôïc?" (Ga 3, 4). Chuùa traû lôøi, ñieàu ñoù coù theå xaûy ra, neáu chuùng ta môû loøng ñoùn nhaän hoaït ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, Ñaáng thoåi ñeán nôi ñaâu Ngöôøi muoán. Chuùa Thaùnh Thaàn, vôùi söï töï do cuûa mình, Ngöôøi ñi ñeán baát cöù nôi ñaâu, vaø laøm baát cöù ñieàu gì Ngöôøi muoán.
Thoaùt ra khoûi ñaïi dòch
Nhö toâi ñaõ laëp laïi nhieàu laàn, chuùng ta seõ khoâng thoaùt ra khoûi cuoäc khuûng hoaûng hieän taïi nhö chuùng ta laø tröôùc ñaây, nhöng seõ toát hôn hoaëc teä hôn. Vaø "Nhôø trôøi,# öôùc gì ñaây khoâng laø moät bi kòch khaùc cuûa lòch söû maø laïi moät laàn nöõa chuùng ta chaúng hoïc ñöôïc gì. Öôùc gì chuùng ta luoân nhôù ñeán nhöõng ngöôøi giaø ñaõ cheát vì thieáu maùy trôï thôû, ... Öôùc gì noãi ñôùn ñau daèn vaët lôùn lao ñoù khoâng trôû neân voâ ích, nhöng laø böôùc tieán giuùp chuùng ta bieát ñoåi môùi caùch soáng. Öôùc gì chuùng ta taùi khaùm phaù vaø vónh vieãn nhaän bieát raèng chuùng ta caàn ñeán nhau, chuùng ta maéc nôï laãn nhau ñeå nhôø ñoù, gia ñình nhaân loaïi ñöôïc taùi sinh"(Fratelli Tutti, 35). Khoâng ai ñöôïc cöùu moät mình. Taát caû chuùng ta ñeàu maéc nôï laãn nhau. Taát caû chuùng ta ñeàu laø anh chò em.
Theo quan ñieåm naøy, toâi muoán noùi vôùi anh chò em raèng anh chò em laø ngöôøi caàn thieát ñeå giuùp xaây döïng, trong tình huynh ñeä vaø tình baïn xaõ hoäi, theá giôùi töông lai: theá giôùi maø chuùng ta, cuøng vôùi con chaùu cuûa chuùng ta, seõ soáng sau khi côn baõo ñaõ laéng xuoáng. Taát caû chuùng ta phaûi tham gia tích cöïc vaøo vieäc ñoåi môùi vaø hoã trôï caùc xaõ hoäi ñang gaëp khoù khaên cuûa chuùng ta" (ibid., 77). Trong soá caùc truï coät hoã trôï dinh thöï môùi naøy, coù ba truï coät maø anh chò em, toát hôn baát kyø ai khaùc, coù theå giuùp thieát laäp. Ba truï coät ñoù laø öôùc mô, kyù öùc vaø caàu nguyeän. Söï gaàn guõi cuûa Chuùa seõ ban cho taát caû, ngay caû nhöõng ngöôøi yeáu ñuoái nhaát trong chuùng ta, söùc maïnh caàn thieát ñeå baét ñaàu moät cuoäc haønh trình môùi treân con ñöôøng cuûa öôùc mô, kyù öùc vaø caàu nguyeän.
Öôùc mô, kyù öùc vaø caàu nguyeän
Ngoân söù Gioâ-en ñaõ töøng loan baùo lôøi höùa naøy: "Nhöõng ngöôøi giaø cuûa caùc ngöôi seõ ñöôïc baùo moäng, vaø nhöõng ngöôøi treû cuûa caùc ngöôi seõ thaáy thò kieán" (3, 1). Töông lai cuûa theá giôùi phuï thuoäc vaøo giao öôùc giöõa treû vaø giaø. Ai coù theå chaép caùnh öôùc mô cuûa ngöôøi giaø vaø bieán chuùng thaønh hieän thöïc, neáu khoâng phaûi laø ngöôøi treû? Tuy nhieân, ñeå ñieàu naøy xaûy ra, chuùng ta caàn phaûi tieáp tuïc öôùc mô. Öôùc mô cuûa chuùng ta veà coâng lyù, veà hoøa bình, veà tình lieân ñôùi coù theå giuùp nhöõng ngöôøi treû cuûa chuùng ta coù nhöõng taàm nhìn môùi; baèng caùch naøy, chuùng ta coù theå cuøng nhau xaây döïng töông lai. Anh chò em caàn chöùng toû raèng coù theå vöôït qua vaø ñoåi môùi sau traûi nghieäm gian khoå. Toâi chaéc chaén raèng anh chò em ñaõ hôn moät laàn traûi nghieäm nhö theá: trong cuoäc ñôøi anh chò em, anh chò em ñaõ phaûi ñoái maët vôùi baát kyø khoù khaên naøo nhöng vaãn coù theå vöôït qua. Giôø ñaây haõy söû duïng nhöõng kinh nghieäm ñoù ñeå hoïc caùch vöôït qua.
Nhöõng giaác mô vì theá maø ñan xen vôùi kyù öùc. Toâi nghó veà kyù öùc ñau thöông cuûa chieán tranh vaø taàm quan troïng cuûa noù ñoái vôùi vieäc giuùp nhöõng ngöôøi treû tuoåi hoïc ñöôïc giaù trò cuûa hoøa bình. Nhöõng ngöôøi trong soá anh chò em ñaõ traûi qua ñau khoå cuûa chieán tranh phaûi truyeàn laïi thoâng ñieäp naøy. Giöõ cho kyù öùc soáng ñoäng laø moät söù meänh thöïc söï cuûa moãi ngöôøi cao tuoåi: giöõ cho kyù öùc soáng ñoäng vaø chia seû noù vôùi nhöõng ngöôøi khaùc. Edith Bruck, ngöôøi ñaõ soáng soùt sau cuoäc dieät chuûng Shoah kinh hoaøng, ñaõ noùi raèng "ngay caû vieäc soi saùng cho moät löông taâm cuõng ñaùng vôùi nhöõng noã löïc vaø ñau ñôùn ñeå giöõ cho kyù öùc veà nhöõng gì ñaõ qua toàn taïi". Baø noùi tieáp: "Ñoái vôùi toâi, kyù öùc laø soáng.[3] Toâi cuõng nghó ñeán oâng baø cuûa toâi, vaø veà nhöõng ngöôøi trong soá anh chò em ñaõ phaûi di cö vaø bieát raèng thaät khoù khaên khi rôøi boû chính ngoâi nhaø cuûa mình, nhö raát nhieàu ngöôøi vaãn tieáp tuïc laøm ngaøy hoâm nay, ñeå tìm kieám moät töông lai. Moät soá ngöôøi trong soá nhöõng ngöôøi ñoù thaäm chí coù theå baây giôø ñang ôû beân caïnh chuùng ta, chaêm soùc cho chuùng ta. Kyù öùc naøy coù theå giuùp xaây döïng moät theá giôùi nhaân vaên vaø hieáu khaùch hôn. Tuy nhieân, neáu khoâng coù kyù öùc, chuùng ta seõ khoâng bao giôø coù theå xaây döïng ñöôïc; khoâng coù neàn moùng thì khoâng bao giôø xaây ñöôïc moät ngoâi nhaø. Khoâng bao giôø. Vaø neàn taûng cuûa cuoäc soáng laø kyù öùc.
Cuoái cuøng laø caàu nguyeän. Nhö vò tieàn nhieäm cuûa toâi, Ñöùc Bieån Ñöùc XI, moät ngöôøi cao nieân thaùnh thieän vaãn tieáp tuïc caàu nguyeän vaø laøm vieäc cho Giaùo hoäi, ñaõ töøng noùi: "Lôøi caàu nguyeän cuûa ngöôøi cao tuoåi coù theå baûo veä theá giôùi, coù leõ giuùp ích caùch höõu hieäu hôn laø hoaït ñoäng taát baät cuûa nhieàu ngöôøi"[4]. Ngaøi ñaõ noùi nhöõng lôøi naøy vaøo naêm 2012, gaàn cuoái trieàu ñaïi giaùo hoaøng cuûa mình. Thaät laø hay. Lôøi caàu nguyeän cuûa anh chò em laø moät nguoàn löïc voâ cuøng quyù giaù: noù laø hôi thôû saâu maø Giaùo hoäi vaø theá giôùi voâ cuøng caàn thieát luùc naøy (x. Toâng huaán Evangelii Gaudium, 262). Ñaëc bieät laø trong thôøi ñieåm khoù khaên naøy cuûa nhaân loaïi, khi chuùng ta cuøng ôû treân cuøng moät con thuyeàn cheøo qua bieån caû baõo toá cuûa ñaïi dòch, lôøi caàu baàu cuûa anh chò em cho theá giôùi vaø cho Giaùo hoäi voâ cuøng coù giaù trò: noù truyeàn cho moïi ngöôøi söï tin töôûng thanh thaûn raèng chuùng ta seõ sôùm ñeán bôø.
Quyù oâng baø noäi ngoaïi vaø anh chò em cao nieân thaân meán, keát thuùc Söù ñieäp göûi ñeán anh chò em, toâi cuõng muoán nhaéc ñeán göông cuûa Chaân phöôùc (saép ñöôïc phong thaùnh) Charles de Foucauld. Ngaøi soáng nhö moät aån só ôû Algeria vaø ôû ñoù ngaøi ñaõ laøm chöùng cho "mong muoán ñöôïc caûm thaáy mình laø anh em ñoái vôùi taát caû moïi ngöôøi" (Fratelli Tutti, 287). Caâu chuyeän veà cuoäc ñôøi cuûa ngaøi cho thaáy laøm theá naøo, ngay caû trong söï ñôn ñoäc cuûa sa maïc cuûa rieâng moät ngöôøi, coù theå caàu baàu cho nhöõng ngöôøi ngheøo treân toaøn theá giôùi vaø thöïc söï trôû thaønh moät ngöôøi anh chò em cuûa theá giôùi.
Toâi caàu xin Chuùa, cuõng nhôø göông cuûa ngaøi, giuùp cho taát caû chuùng ta coù theå môû taám loøng nhaïy caûm tröôùc nhöõng ñau khoå cuûa ngöôøi ngheøo vaø caàu khaån cho nhöõng nhu caàu cuûa hoï. Chôù gì moãi ngöôøi chuùng ta hoïc caùch laëp laïi vôùi taát caû moïi ngöôøi, vaø ñaëc bieät laø vôùi ngöôøi treû, nhöõng lôøi an uûi maø chuùng ta ñaõ nghe noùi vôùi chuùng ta hoâm nay: "Toâi luoân ôû beân baïn"! Haõy tieáp tuïc tieán böôùc! Xin Chuùa chuùc laønh cho anh chò em.
Roma, ñeàn thôø thaùnh Gioan Laterano, ngaøy 31/05/2021,
Leã Ñöùc Meï ñi vieáng baø thaùnh Elizabeth
- - - - - - - - - - - -
[1] Caâu chuyeän ñöôïc keå trong Nguïy thö "Saùch Tin möøng thöù nhaát cuûa thaùnh Giacoâbeâ".
[2] Hình aûnh naøy ñöôïc choïn laøm logo cuûa Ngaøy Theá giôùi OÂng baø vaø Ngöôøi Cao nieân.
[3] Kyù öùc laø cuoäc soáng, chöõ vieát laø hôi thôû. Baùo Quan saùt vieân Roma, 26/01/2021.
[4] Thaêm vieáng Nhaø Gia ñình "Hoan hoâ Ngöôøi giaø", 02/11/2012.