Moät soá ñieåm chính trong Söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
nhaân Ngaøy Theá giôùi Ngöôøi ngheøo naêm 2021
Moät soá ñieåm chính trong Söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha nhaân Ngaøy Theá giôùi Ngöôøi ngheøo naêm 2021.
Vatican (Vatican News 15-06-2021) - Trong Söù ñieäp nhaân Ngaøy Theá giôùi Ngöôøi ngheøo naêm 2021, ñöôïc cöû haønh vaøo ngaøy 14 thaùng 11 naêm 2021, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ maïnh meõ keâu goïi caùc Kitoâ höõu vaø caùc chính phuû treân toaøn theá giôùi can thieäp khaån caáp vaø theo moät caùch thöùc môùi bôûi vì soá ngöôøi ngheøo, do ñaïi dòch, cuõng "ñaõ gia taêng nhanh ". Chuùng ta caàn thay ñoåi loái soáng, vì chính söï ích kyû laø nguyeân nhaân daãn ñeán ngheøo ñoùi.
Chuû ñeà cuûa Ngaøy Theá giôùi Ngöôøi ngheøo laàn thöù V laø "Ngöôøi ngheøo luùc naøo anh em cuõng coù ngay beân caïnh", trích töø Tin Möøng thaùnh Marco 14,7. Ñaây laø nhöõng lôøi Chuùa Gieâsu ñaõ noùi trong moät böõa aên ôû Betania, taïi nhaø cuûa ngöôøi phong cuøi teân Simon, moät vaøi ngaøy tröôùc Leã Vöôït Qua. Moät ngöôøi phuï nöõ böôùc vaøo vôùi moät bình caåm thaïch ñöïng daàu thôm quyù giaù vaø xöùc leân ñaàu Chuùa Gieâsu. Haønh ñoäng naøy khieán nhöõng ngöôøi hieän dieän raát kinh ngaïc vaø coù hai caùch giaûi thích veà haønh ñoäng naøy.
Theo Ñöùc Thaùnh Cha, caùch giaûi thích thöù nhaát laø söï phaãn noä. Xem xeùt giaù trò cuûa daàu thôm, moät soá ngöôøi coù maët, bao goàm caû caùc moân ñeä, caûm thaáy ñaùng leõ noù phaûi ñöôïc baùn vaø soá tieàn thu ñöôïc daønh cho ngöôøi ngheøo. Ñaëc bieät, Giuña leân tieáng, "khoâng phaûi vì anh ta quan taâm ñeán ngöôøi ngheøo, maø vì anh ta laø moät teân troäm" vaø muoán laáy nhöõng gì coù trong thuøng tieàn.
Caùch giaûi thích thöù hai laø cuûa Chuùa Gieâ-su vaø caùch naøy giuùp chuùng ta ñaùnh giaù cao yù nghóa haønh ñoäng cuûa ngöôøi phuï nöõ. Chuùa yeâu caàu hoï ñeå chò laøm vieäc ñoù vì Ngöôøi nhìn thaáy trong haønh ñoäng cuûa chò "moät ñieàu baùo tröôùc veà vieäc xöùc daàu cho thi haøi cuûa Chuùa tröôùc khi ñaët vaøo laêng moä."
Phuï nöõ laø nhaân vaät chính trong lòch söû maëc khaûi
Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt, "Vöôït ngoaøi söï töôûng töôïng cuûa moïi ngöôøi, Chuùa Gieâ-su ñang nhaéc nhôû hoï raèng ngaøi laø ngöôøi ñaàu tieân trong soá nhöõng ngöôøi ngheøo, ngöôøi ngheøo nhaát trong nhöõng ngöôøi ngheøo, vì ngaøi ñaïi dieän cho taát caû hoï. Cuõng chính vì lôïi ích cuûa ngöôøi ngheøo, ngöôøi coâ ñôn, bò thieät thoøi vaø naïn nhaân cuûa söï phaân bieät ñoái xöû, Con Thieân Chuùa ñaõ chaáp nhaän cöû chæ cuûa ngöôøi phuï nöõ."
Theo Ñöùc Thaùnh Cha, ngöôøi phuï nöõ voâ danh, coù nghóa laø chò ñaïi dieän cho taát caû phuï nöõ cuûa moïi thôøi, "nhöõng ngöôøi phaûi im laëng vaø chòu ñöïng baïo löïc". Ngaøi löu yù raèng phuï nöõ thöôøng giöõ moät vai troø quan troïng trong lòch söû maëc khaûi. Chính Chuùa Gieâsu ñaõ lieân keát chò vôùi söù meänh loan baùo Tin Möøng cao caû: "Thaày noùi thaät vôùi anh em: Heã Tin Möøng ñöôïc loan baùo ñeán ñaâu trong khaép thieân haï, thì nôi ñoù vieäc coâ vöøa laøm cuõng seõ ñöôïc keå laïi ñeå nhôù tôùi coâ" (Mc 14,9 ).
Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt: "Söï ñoàng caûm ñöôïc thieát laäp giöõa Chuùa Gieâ-su vaø ngöôøi phuï nöõ, caùch giaûi thích cuûa ngaøi veà vieäc xöùc daàu cuûa chò traùi ngöôïc vôùi söï phaãn noä cuûa Giu-ña vaø caùc moân ñeä khaùc, "coù theå giuùp suy tö höõu ích veà moái lieân heä khoâng theå taùch rôøi giöõa Chuùa Gieâ-su, ngöôøi ngheøo vaø vieäc loan baùo Tin Möøng."
Ngöôøi ngheøo loan baùo Tin Möøng cho chuùng ta
"Ngöôøi ngheøo trong moïi hoaøn caûnh vaø moïi nôi choán ñeàu loan baùo Tin Möøng cho chuùng ta, bôûi vì hoï giuùpchuùng ta khaùm phaù laïi nhöõng neùt chaân thaät nhaát treân khuoân maët cuûa Chuùa Cha theo caùch luoân môùi meû". Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích: "Hoï coù raát nhieàu ñieàu ñeå daïy cho chuùng ta. Ngoaøi vieäc tham gia vôùi ñöùc tin, hoï bieát Chuùa Kitoâ ñau khoå qua nhöõng ñau khoå cuûa chính mình. Ñieàu caàn thieát laø taát caû chuùng ta ñeå cho mình ñöôïc hoï loan baùo Tin Möøng. Vieäc taùi loan baùo Tin Möøng laø moät lôøi môøi goïi nhaän ra söùc maïnh cöùu ñoä trong cuoäc soáng cuûa hoï vaø ñaët hoï ôû trung taâm haønh trình cuûa Giaùo hoäi. Chuùng ta ñöôïc môøi goïi ñeå khaùm phaù Chuùa Kitoâ nôi hoï, ñeå leân tieáng noùi beânh vöïc cho hoï, nhöng cuõng laø baïn cuûa hoï, laéng nghe, hieåu vaø chaøo ñoùn söï khoân ngoan maàu nhieäm maø Thieân Chuùa muoán truyeàn ñaït cho chuùng ta qua hoï. Söï daán thaân cuûa chuùng ta khoâng chæ bao goàm caùc haønh ñoäng hoaëc chöông trình thaêng tieán vaø hoã trôï; ñieàu maø Chuùa Thaùnh Thaàn höôùng daãn khoâng phaûi laø söï hoaït ñoäng thaùi quaù, maø tröôùc heát laø söï chuù yù ñeán ngöôøi khaùc, xem hoï nhö moät ngöôøi cuøng vôùi chuùng ta. Söï quan taâm yeâu thöông naøy laø khôûi ñaàu cuûa moät söï quan taâm thöïc söï daønh cho con ngöôøi cuûa hoï, ñieàu truyeàn caûm höùng cho toâi thöïc söï tìm kieám ñieàu toát ñeïp cuûa hoï."
Ngheøo khoù khoâng phaûi laø keát quaû cuûa soá phaän
Ñöùc Thaùnh Cha nhaän ñònh: "Taát caû nhöõng vieäc laøm cuûa Chuùa Gieâsu khaúng ñònh raèng ngheøo khoù khoâng phaûi laø keát quaû cuûa soá phaän, nhöng laø moät daáu hieäu cuï theå veà söï hieän dieän cuûa Ngöôøi ôû giöõa chuùng ta. Chuùng ta khoâng tìm thaáy Ngöôøi ôû nôi vaø khi naøo chuùng ta muoán, nhöng chuùng ta nhaän ra Ngöôøi trong cuoäc ñôøi cuûa ngöôøi ngheøo, trong söï ñau khoå vaø nhu caàu cuûa hoï, trong nhöõng ñieàu kieän ñoâi khi voâ nhaân ñaïo maø hoï buoäc phaûi soáng. Toâi khoâng bao giôø meät moûi khi nhaéc laïi raèng ngöôøi ngheøo laø nhöõng ngöôøi loan baùo Tin Möøng thöïc söï bôûi vì hoï laø nhöõng ngöôøi ñaàu tieân ñöôïc loan baùo Tin Möøng vaø ñöôïc keâu goïi ñeå chia seû nieàm vui vaø Vöông quoác cuûa Chuùa".
Ngöôøi ngheøo khoâng phaûi laø ngöôøi beân ngoaøi coäng ñoaøn
"Chuùa Gieâ-su khoâng chæ ôû beân caïnh ngöôøi ngheøo; Ngöôøi coøn chia seû raát nhieàu vôùi hoï." Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt: "Ñaây laø moät baøi hoïc kinh nghieäm cho caùc moân ñeä cuûa Chuùa ôû moïi thôøi ñaïi. Ñaây laø yù nghóa cuûa caâu noùi cuûa Chuùa, 'ngöôøi ngheøo anh em luoân coù ôû beân caïnh'. Ngöôøi ngheøo seõ luoân ôû beân chuùng ta, nhöng ñieàu ñoù khoâng neân khieán chuùng ta thôø ô, nhöng thay vaøo ñoù, môøi goïi chuùng ta chia seû cuoäc soáng hoã töông." Ñöùc Thaùnh Cha khaúng ñònh: "Ngöôøi ngheøo khoâng phaûi laø nhöõng ngöôøi "beân ngoaøi" coäng ñoàng cuûa chuùng ta, nhöng laø nhöõng anh chò em maø chuùng ta neân chia seû nhöõng ñau khoå cuûa hoï, trong noã löïc giaûm bôùt khoù khaên vaø thieät thoøi cuûa hoï, khoâi phuïc phaåm giaù ñaõ maát cuûa hoï vaø ñaûm baûo söï hoøa nhaäp xaõ hoäi caàn thieát cuûa hoï."
Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt raèng trong khi moät haønh ñoäng baùc aùi thì coù ngöôøi cho vaø ngöôøi nhaän, coøn chia seû taïo neân tình huynh ñeä. Boá thí laø vieäc thænh thoaûng laøm, coøn chia seû thì keùo daøi.
Chöùng taù cuûa cha Damien - toâng ñoà ngöôøi phong cuøi
Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc raèng coù raát nhieàu vò thaùnh ñaõ chia seû vôùi ngöôøi ngheøo döï aùn cuoäc ñôøi cuûa hoï. Trong soá ñoù coù cha Damien, toâng ñoà cuûa ngöôøi phong cuøi. Ñöùc Thaùnh Cha vieát: "Vôùi loøng quaûng ñaïi cao caû, ngaøi ñaõ ñaùp laïi lôøi keâu goïi ñi ñeán hoøn ñaûo Molokai, nôi ñaõ trôû thaønh moät khu oå chuoät chæ daønh cho nhöõng ngöôøi phong cuøi, ñeå soáng cheát vôùi hoï. Ngaøi ñaõ xaén tay aùo vaø laøm moïi caùch ñeå caûi thieän cuoäc soáng cuûa nhöõng ngöôøi ngheøo khoå, beänh taät vaø bò ruoàng boû. Ngaøi vöøa laø baùc só vöøa laø y taù, khoâng maøng ñeán nhöõng ruûi ro, vaø mang aùnh saùng cuûa tình yeâu ñeán "thuoäc ñòa cuûa söï cheát", nhö teân goïi cuûa hoøn ñaûo luùc baáy giôø. Baûn thaân ngaøi cuõng maéc beänh phong cuøi, chöùng beänh naøy ñaõ trôû thaønh daáu hieäu cho thaáy söï chia seû hoaøn toaøn cuûa ngaøi ñoái vôùi raát nhieàu anh chò em maø ngaøi ñaõ hy sinh söï soáng cho hoï. Chöùng taù cuûa ngaøi hôïp thôøi nhaát trong thôøi ñaïi cuûa chuùng ta, vôùi daáu aán cuûa ñaïi dòch virus corona. AÂn suûng cuûa Thieân Chuùa chaéc chaén ñang hoaït ñoäng trong traùi tim cuûa taát caû nhöõng ngöôøi, khoâng phoâ tröông, hy sinh chính mình cho nhöõng ngöôøi ngheøo nhaát, chia seû vôùi hoï baèng nhöõng caùch cuï theå."
Hoaùn caûi
Ñöùc Thaùnh Cha nhaán maïnh söï caàn thieát phaûi thöïc hieän lôøi keâu goïi cuûa Chuùa Gieâ-su: "Haõy hoaùn caûi vaø tin vaøo Tin Möøng" (Mc 1,15). Ngaøi noùi theâm raèng söï hoaùn caûi naøy bao goàm vieäc "môû roäng loøng chuùng ta ñeå nhaän ra nhieàu hình thöùc ngheøo khoù khaùc nhau vaø bieåu loä Nöôùc Thieân Chuùa qua moät loái soáng phuø hôïp vôùi ñöùc tin maø chuùng ta tuyeân xöng."
Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích theâm raèng vieäc laø moân ñeä Chuùa Ki-toâ ñoøi hoûi quyeát ñònh khoâng tích luõy caùc cuûa caûi traàn gian, nhöõng thöù gaây aûo töôûng veà söï an toaøn, nhöng laø chaáp nhaän thaùi ñoä saün saøng "ñöôïc giaûi thoaùt khoûi taát caû nhöõng gì ngaên caûn chuùng ta ñaït ñöôïc haïnh phuùc vaø haïnh phuùc ñích thöïc, ñeå nhaän ra ñieàu gì toàn taïi, khoâng theå bò phaù huûy bôûi baát cöù ai hay baát cöù ñieàu gì."
Veà vaán ñeà naøy, Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Tin Möøng cuûa Chuùa Kitoâ keâu goïi chuùng ta baøy toû söï quan taâm ñaëc bieät ñoái vôùi ngöôøi ngheøo vaø nhaän ra nhöõng hình thöùc roái loaïn ñaïo ñöùc vaø xaõ hoäi ña daïng vaø quaù möùc ñang taïo ra nhöõng hình thöùc ngheøo ñoùi môùi". Ngaøi noùi theâm raèng chuùng ta ñang thaáy vieäc taïo ra nhöõng caùi baãy ñoùi ngheøo vaø loaïi tröø môùi "ñöôïc ñaët ra bôûi caùc taùc nhaân kinh teá vaø taøi chính voâ ñaïo ñöùc, thieáu yù thöùc nhaân ñaïo vaø traùch nhieäm xaõ hoäi."
Haønh ñoäng cuï theå
Ñöùc Thaùnh Cha ñaët caâu hoûi: "Laøm theá naøo chuùng ta coù theå ñöa ra moät caâu traû lôøi roõ raøng cho haøng trieäu ngöôøi ngheøo, nhöõng ngöôøi thöôøng xuyeân gaëp phaûi söï thôø ô, neáu khoâng laø söï phaãn uaát? Con ñöôøng coâng lyù naøo phaûi ñöôïc thöïc hieän ñeå nhöõng baát bình ñaúng xaõ hoäi coù theå ñöôïc khaéc phuïc vaø nhaân phaåm, thöôøng bò chaø ñaïp, coù theå ñöôïc phuïc hoài?"
Ñeà xuaát caùc böôùc cuï theå, Ñöùc Thaùnh Cha noùi raèng caàn phaûi taïo ra "caùc quaù trình phaùt trieån trong ñoù khaû naêng cuûa taát caû moïi ngöôøi ñeàu ñöôïc ñaùnh giaù cao ñeå söï boå sung cuûa caùc kyõ naêng vaø söï ña daïng cuûa caùc vai troø coù theå daãn ñeán moät nguoàn löïc chung cuûa söï tham gia hoã töông" bôûi vì "ngheøo ñoùi khoâng phaûi laø keát quaû cuûa soá phaän nhöng ñoù laø keát quaû cuûa söï ích kyû"vaø "loái soáng chuû nghóa caù nhaân ñoàng loõa vôùi vieäc taïo ra ñoùi ngheøo, vaø thöôøng khieán ngöôøi ngheøo phaûi chòu traùch nhieäm veà tình traïng cuûa hoï ".
Caàn coù caùch tieáp caän vôùi ngheøo ñoùi thuùc ñaåy chuùng ta "laäp keá hoaïch saùng taïo, nhaèm taêng cöôøng söï töï do caàn thieát ñeå soáng moät cuoäc soáng vieân maõn tuøy theo khaû naêng cuûa moãi ngöôøi," thay vì noùi veà ngöôøi ngheøo caùch truø töôïng vaø trong nhöõng con soá thoáng keâ. Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc nhôû raèng söï trôï giuùp ngay laäp töùc ñeå ñaùp öùng nhu caàu cuûa ngöôøi ngheøo khoâng ñöôïc ngaên caûn chuùng ta baøy toû taàm nhìn xa trong vieäc thöïc hieän nhöõng daáu chæ môùi cuûa tình yeâu vaø loøng baùc aùi Kitoâ giaùo nhö moät phaûn öùng tröôùc nhöõng hình thöùc ngheøo ñoùi môùi maø nhaân loaïi ñang traûi qua ngaøy nay.
Tieáp caän vaø loan baùo Tin Möøng cho ngöôøi ngheøo
Cuoái söù ñieäp, Ñöùc Thaùnh Cha baøy toû hy voïng raèng Ngaøy Theá giôùi Ngöôøi ngheøo seõ phaùt trieån taïi caùc Giaùo hoäi ñòa phöông vaø "truyeàn caûm höùng cho moät phong traøo loan truyeàn Phuùc aâm ñeán töøng ngöôøi ngheøo duø hoï ôû baát cöù nôi ñaâu". Ñöùc Thaùnh Cha keâu goïi moïi ngöôøi ñöøng ñôïi ngöôøi ngheøo goõ cöûa nhaø chuùng ta, nhöng haõy khaån tröông tieáp caän hoï trong nhaø, ôû beänh vieän, treân ñöôøng phoá...