Tieán trình söûa ñoåi Quyeån VI cuûa Boä Giaùo luaät
Tieán trình söûa ñoåi Quyeån VI cuûa Boä Giaùo luaät.
Hoàng Thuûy
Vatican (Vatican News 1-06-2021) - Trong cuoäc hoïp baùo giôùi thieäu vieäc söûa ñoåi Quyeån VI cuûa Boä Giaùo luaät vaøo saùng ngaøy1 thaùng 6 naêm 2021 , Ñöùc cha Juan Ignacio Arrieta, Toång Thö kyù cuûa Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh veà caùc Vaên baûn Luaät ñaõ trình baøy veà tieán trình söûa ñoåi.
Lyù do cuûa vieäc söûa ñoåi
Theo Ñöùc cha Arrietq, trong nhöõng naêm ngay sau khi Boä Giaùo luaät naêm 1983 ñöôïc ban haønh, ngöôøi ta thaáy raèng vaán ñeà hình luaät trong Quyeån VI ñaõ khoâng ñaùp öùng ñöôïc nhöõng mong ñôïi maø noù neâu leân. Caùc vaên baûn môùi thöôøng khoâng xaùc ñònh hình phaït, chính vì ngöôøi ta tin raèng caùc caù nhaân Giaùm muïc vaø caùc Beà treân, nhöõng ngöôøi chòu traùch nhieäm aùp duïng hình phaït, seõ quyeát ñònh toát hôn khi naøo vaø caùch thöùc tröøng phaït moät caùch thích ñaùng nhaát.
Kinh nghieäm cuûa vaøi naêm sau ñoù cho thaáy nhöõng khoù khaên cuûa caùc Ñaáng Baûn quyeàn trong vieäc aùp duïng hình luaät vaø cuõng coù söï cheânh leäch veà ñaùnh giaù, phaûn öùng thieáu ñoàng nhaát vì moïi ngöôøi ñeàu ñaùnh giaù caùch khoâng ñeàu. Hôn nöõa, ñieàu naøy cuõng laøm taêng theâm khoù khaên cuï theå cuûa nhieàu ngöôøi trong vieäc keát hôïp caùc ñoøi hoûi cuûa baùc aùi vôùi nhöõng yeâu caàu cuûa coâng baèng.
Trong hoaøn caûnh naøy, Toøa Thaùnh nhaän thaáy caàn phaûi boå sung cho nhöõng thieáu soùt cuûa heä thoáng hình luaät moät höôùng daãn trong caùc tröôøng hôïp nghieâm troïng nhaát. Vieäc naøy ñaõ ñöôïc döï kieán töø naêm 1988, nhöng chæ baét ñaàu töø naêm 2001.
Boái caûnh chung naøy ñaõ khieán Ñöùc Bieån Ñöùc XVI, ngöôøi ñaõ laõnh ñaïo Boä Giaùo lyù Ñöùc tin trong thôøi gian daøi vaø coù kinh nghieäm cuï theå veà caùc giôùi haïn cuûa hình luaät , ñaõ giao nhieäm vuï chính thöùc cho Hoäi ñoàng Giaùo hoaøng veà caùc Vaên baûn Luaät ñeå baét ñaàu vieäc söûa ñoåi Quyeån VI cuûa Boä Giaùo luaät. Ñoù laø vaøo thaùng 9/2009. Moät nhoùm nghieân cöùu goàm caùc chuyeân gia giaùo luaät veà hình luaät ngay laäp töùc ñöôïc thaønh laäp, baét ñaàu caùc cuoäc hoïp laøm vieäc sau ñoù trong 12 naêm.
Tieán trình söûa ñoåi
Ñöùc cha Arrieta cho bieát: Coâng vieäc söûa ñoåi Quyeån VI ñöôïc thöïc hieän caùch taäp theå vaø vôùi söï coäng taùc raát roäng raõi vaø lieân tuïc trao ñoåi caùc ñeà xuaát vaø nhaän xeùt, vôùi söï tham gia cuûa raát nhieàu ngöôøi treân khaép theá giôùi. Coâng vieäc cuûa nhoùm nghieân cöùu coù maët ôû Roma luoân ñöôïc chia seû vôùi moät nhoùm ñoâng hôn caùc nhaø giaùo luaät. Sau khi ñaït ñöôïc Ñeà aùn ñaàu tieân, vaøo muøa heø naêm 2011, noù ñaõ ñöôïc göûi ñeán taát caû caùc Hoäi ñoàng Giaùm muïc, caùc Boä cuûa Giaùo trieàu Roâma, caùc Beà treân Thöôïng caáp cuûa caùc doøng tu, caùc Phaân khoa Giaùo luaät, taát caû caùc Coá vaán vaø raát nhieàu nhaø giaùo luaät khaùc. Töø cuoäc tham vaán, hôn 150 taäp yù kieán ñaõ ñöôïc ñöa ra. Sau khi ñöôïc heä thoáng hoùa, taøi lieäu naøy ñaõ ñöôïc söû duïng cho caùc coâng vieäc tieáp theo cuûa nhoùm, cho ñeán giöõa naêm 2016, ñeå ñöa ra moät ñeà aùn söûa ñoåi môùi.
Sau ñoù laø thôøi gian suy tö ñeå ñaùnh giaù xem lieäu coù phuø hôïp ñeå ñöa vaøo baûn vaên nhöõng thay ñoåi trieät ñeå hôn nöõa khoâng. Sau caùc nghieân cöùu môùi, yù kieán cho raèng hieän taïi khoâng theå thöïc hieän caùc thay ñoåi theâm. Caùc cuoäc tham vaán khaùc vôùi caùc Ban vaø caùc coá vaán ñaõ daãn ñeán vieäc hoaøn thieän vaên baûn ñaõ ñöôïc Hoäi ñoàng Giaùo hoaøng thoâng qua vaøo ngaøy 20 thaùng 1 naêm 2020. Vaên baûn naøy, vôùi moät soá ñieàu chænh theâm, chuû yeáu laø veà caùc vaán ñeà kinh teá, ñaõ ñöôïc Hoäi ñoàng Giaùo hoaøng aán ñònh vaø trình leân Ñöùc Thaùnh Cha. Ngaøi ñaõ kyù Toâng vaøo Leã troïng Chuùa Thaùnh Thaàn hieän xuoáng, thieát laäp vieäc ban haønh Toâng hieán.
3 ñieåm chính yeáu cuûa baûn vaên môùi
Ñöùc cha trình baøy veà ba ñieåm môùi chính yeáu cuûa vaên baûn môùi Tröôùc heát, vaên baûn hieän nay ñaõ xaùc ñònh ñaày ñuû caùc luaät hình söï chöa coù tröôùc ñaây, ñeå ñöa ra chæ daãn chính xaùc vaø an toaøn cho nhöõng ngöôøi phaûi aùp duïng chuùng. Ñeå ñaûm baûo raèng luaät hình söï cuõng ñöôïc söû duïng thoáng nhaát trong toaøn Giaùo hoäi. Hôn nöõa, caùc haønh vi phaïm toäi hieän nay ñöôïc quy ñònh roõ hôn, phaân bieät caùc toäi danh maø tröôùc ñaây thöôøng ñöôïc nhoùm laïi vôùi nhau; caùc bieän phaùp xöû phaït hieän ñaõ ñöôïc lieät keâ ñaày ñuû trong khoaûn 1336;
Ñieåm môùi thöù hai laø ñoái vôùi coäng ñoaøn: ñieàu chuùng ta thaáy laø luaät hình söï cuõng quan troïng ñoái vôùi vieäc baûo toàn coäng ñoaøn tín höõu, khaéc phuïc tai tieáng ñaõ gaây ra vaø do ñoù cuõng söûa chöõa nhöõng thieät haïi. Cuï theå, caùc vaên baûn môùi keâu goïi vieäc aùp ñaët luaät hình söï (GL khoaûn 1319~2), hoaëc baét ñaàu thuû tuïc xöû phaït (GL khoaûn 1341) vôùi ñieàu kieän laø cô quan coù thaåm quyeàn thaän troïng cho laø caàn thieát hoaëc neáu hoï ñaõ xaùc ñònh chaéc chaén raèng baèng nhöõng caùch khaùc thì khoâng theå coù ñuû khaû naêng taùi laäp coâng lyù, söûa ñoåi ngöôøi vi phaïm vaø söûa chöõa vuï beâ boái (GL khoaûn 1341). Ñaây laø moät yeâu caàu cuûa caritas pastoralis - baùc aùi muïc vuï, ñieàu tieáp ñoù ñöôïc phaûn aùnh trong caùc yeáu toá môùi khaùc nhau cuûa heä thoáng hình söï vaø ñaëc bieät, trong nhu caàu ñeàn buø vuï beâ boái vaø thieät haïi ñaõ gaây ra, ñeå tha thöù moät hình phaït hoaëc hoaõn vieäc aùp duïng.
Khía caïnh thöù ba cuûa vaên baûn môùi laø cung caáp cho caáp thaåm quyeàn nhöõng coâng cuï ñeå hoï coù theå kòp thôøi ngaên chaën toäi aùc, thay ñoåi caùch haønh xöû vaø ñeå traùnh ñöôïc nhöõng thieät haïi maø Ñöùc Giaùo Hoaøng ñaõ ñeà caäp trong Toâng Hieán.
Nhöõng bieän phaùp giuùp ngaên chaën toäi phaïm
Ñöùc cha Toång Thö kyù Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh veà caùc vaên baûn luaät cuõng noùi ñeán moät coâng cuï khaùc giuùp cho Ñaáng Baûn quyeàn trong vieäc ngaên chaën toäi phaïm, ñoù laø caùc bieän phaùp xöû lyù toäi phaïm hieän ñaõ ñöôïc xaùc ñònh trong Quyeån VI: khuyeán caùo, khieån traùch, ngaên chaën vaø giaùm saùt toäi phaïm. Ñaây khoâng phaûi laø nhöõng bieän phaùp tröøng phaït hình söï nghieâm khaéc, vaø coù theå ñöôïc söû duïng ngay caû khi khoâng coù tieán trình sô boä, nhöng luoân tuaân thuû caùc yeâu caàu veà caùc thuû tuïc haønh chính.