Toâng thö thieát laäp
thöøa taùc vuï Giaùo lyù vieân Antiquum ministerium
Toâng thö thieát laäp thöøa taùc vuï Giaùo lyù vieân Antiquum ministerium.
(Baûn dòch cuûa UÛy ban Giaùo lyù Ñöùc tin tröïc thuoäc HÑGM Vieät Nam)
Vatican (Vatican News 22-05-2021) - Ngaøy 11 thaùng 5 naêm 2021, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ban haønh Toâng thö döôùi daïng Töï saéc Antiquum ministerium - Thöøa taùc vuï coå kính - thieát laäp thöøa taùc vuï Giaùo lyù vieân.
Toâng Thö
Döôùi Daïng Töï Saéc Cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
Antiquum Ministerium
Thöøa Taùc Vuï Coå Kính
Thieát Laäp Thöøa Taùc Vuï Giaùo Lyù Vieân
1. Thöøa taùc vuï cuûa Giaùo lyù vieân trong Giaùo hoäi laø moät thöøa taùc vuï coå kính. Caùch chung caùc nhaø thaàn hoïc cho raèng nhöõng maãu göông ñaàu tieân ñaõ coù trong caùc baûn vaên Taân Öôùc. Vieäc daïy giaùo lyù ñaõ khôûi söï töø "caùc thaày daïy", ñöôïc Thaùnh Toâng Ñoà ñeà caäp ñeán trong thö göûi coäng ñoaøn Coâ-rin-toâ: "Trong Hoäi Thaùnh, Thieân Chuùa ñaõ ñaët moät soá ngöôøi, thöù nhaát laø caùc Toâng Ñoà, thöù hai laø caùc ngoân söù, thöù ba laø caùc thaày daïy, roài ñeán nhöõng ngöôøi ñöôïc ôn laøm pheùp laï, ñöôïc nhöõng ñaëc suûng ñeå chöõa beänh, ñeå giuùp ñôõ ngöôøi khaùc, ñeå quaûn trò, ñeå noùi caùc thöù tieáng laï. Chaúng leõ ai cuõng laø toâng ñoà? Chaúng leõ ai cuõng laø ngoân söù, ai cuõng laø thaày daïy sao? Chaúng leõ ai cuõng ñöôïc ôn laøm pheùp laï, ai cuõng ñöôïc ôn chöõa beänh sao? Chaúng leõ ai cuõng noùi ñöôïc caùc tieáng laï, ai cuõng giaûi thích ñöôïc caùc tieáng laï sao? Trong caùc aân hueä cuûa Thieân Chuùa, anh em cöù tha thieát tìm nhöõng ôn cao troïng nhaát. Nhöng ñaây toâi xin chæ cho anh em con ñöôøng troåi vöôït hôn caû" (1 Cr 12,28-31).
Thaùnh Lu-ca khôûi ñaàu Tin Möøng cuûa ngaøi baèng nhöõng lôøi naøy: "Thöa ngaøi Theâ-oâ-phi-loâ ñaùng kính, sau khi ñaõ caån thaän tra cöùu ñaàu ñuoâi moïi söï, thì thieát töôûng cuõng neân tuaàn töï vieát ra ñeå kính taëng ngaøi, mong ngaøi seõ nhaän thöùc ñöôïc raèng giaùo huaán ngaøi ñaõ hoïc hoûi thaät laø vöõng chaéc" (Lc 1,3-4). Coù leõ Thaùnh söû yù thöùc roõ raèng nhöõng ñieàu ngaøi vieát ra cung caáp moät hình thöùc giaûng daïy ñaëc bieät voán coù theå mang laïi söï baûo ñaûm chaéc chaén cho nhöõng ngöôøi ñaõ ñöôïc röûa toäi. Coøn Toâng ñoà Phao-loâ thì noùi vôùi caùc tín höõu Ga-la-ta raèng: "Ngöôøi ñöôïc hoïc Lôøi Chuùa haõy chia seû moïi cuûa caûi vôùi ngöôøi daïy doã mình" (Gl 6,6). Nhö moät chöùng cöù, baûn vaên naøy coøn coáng hieán moät chi tieát khaùc, khi noùi veà söï hieäp thoâng ñôøi soáng nhö daáu chæ hoa traùi cuûa vieäc daïy giaùo lyù ñích thöïc.
2. Ngay töø nhöõng ngaøy ñaàu, coäng ñoaøn Kitoâ höõu ñaõ bieát ñeán moät hình thöùc thöøa taùc vuï phoå bieán, ñöôïc nhöõng ngöôøi nam vaø nöõ ñaûm nhaän. Nhöõng ngöôøi naøy, nhôø taùc ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, ñaõ hieán troïn ñôøi mình ñeå xaây döïng Giaùo hoäi. Ñoâi khi, caùc ñaëc suûng maø Chuùa Thaùnh Thaàn khoâng ngöøng tuoân ñoå treân nhöõng ngöôøi ñaõ ñöôïc röûa toäi ñaõ maëc laáy moät hình thöùc phuïc vuï tröïc tieáp coäng ñoaøn Kitoâ höõu, caùch cuï theå vaø roõ raøng, qua nhieàu hình thöùc bieåu hieän khaùc nhau, vaø ñöôïc nhìn nhaän nhö moät coâng vieäc phuïc vuï khoâng theå thieáu cho coäng ñoaøn. Toâng ñoà Phao-loâ chöùng thöïc ñieàu naøy moät caùch ñaày thaåm quyeàn khi noùi: "Coù nhieàu ñaëc suûng khaùc nhau, nhöng chæ coù moät Thaàn Khí. Coù nhieàu vieäc phuïc vuï khaùc nhau, nhöng chæ coù moät Chuùa. Coù nhieàu hoaït ñoäng khaùc nhau, nhöng vaãn chæ coù moät Thieân Chuùa laøm moïi söï trong moïi ngöôøi. Thaàn Khí toû mình ra nôi moãi ngöôøi moät caùch, laø vì ích chung. Ngöôøi thì ñöôïc Thaàn Khí ban cho ôn khoân ngoan ñeå giaûng daïy, ngöôøi thì ñöôïc Thaàn Khí ban cho ôn hieåu bieát ñeå trình baøy. Keû thì ñöôïc Thaàn Khí ban cho loøng tin; keû thì cuõng ñöôïc chính Thaàn Khí duy nhaát aáy ban cho nhöõng ñaëc suûng ñeå chöõa beänh. Ngöôøi thì ñöôïc ôn laøm pheùp laï, ngöôøi thì ñöôïc ôn noùi tieân tri; keû thì ñöôïc ôn phaân ñònh thaàn khí; keû khaùc thì ñöôïc ôn noùi caùc thöù tieáng laï; keû khaùc nöõa laïi ñöôïc ôn giaûi thích caùc tieáng laï. Nhöng chính Thaàn Khí duy nhaát aáy laøm ra taát caû nhöõng ñieàu ñoù vaø phaân chia cho moãi ngöôøi moãi caùch, tuøy theo yù cuûa Ngöôøi." (1 Cr 12,4-11).
Vì theá, trong truyeàn thoáng ñaëc suûng roäng lôùn cuûa Taân Öôùc, chuùng ta coù theå nhaän ra söï hieän dieän tích cöïc cuûa nhöõng ngöôøi ñaõ ñöôïc röûa toäi. Hoï thi haønh taùc vuï thoâng truyeàn giaùo huaán cuûa caùc Toâng ñoà vaø caùc Thaùnh söû moät caùch coù toå chöùc, thöôøng xuyeân vaø gaén keát vôùi nhöõng hoaøn caûnh soáng khaùc nhau (x. Vaticanoâ II, Hieán cheá tín lyù veà Maïc Khaûi Thieân Chuùa [Dei Verbum], 8). Giaùo hoäi muoán nhìn nhaän vieäc phuïc vuï naøy nhö moät dieãn taû cuï theå ñaëc suûng caù nhaân voán goùp phaàn to lôùn vaøo vieäc thöïc thi söù vuï phuùc aâm hoùa. Vieäc nhìn vaøo ñôøi soáng cuûa nhöõng coäng ñoaøn Kitoâ höõu ñaàu tieân daán thaân vaøo vieäc loan baùo vaø phaùt trieån Tin Möøng, coøn thoâi thuùc Giaùo hoäi trong thôøi ñaïi chuùng ta bieát nhaän ra nhöõng hình thöùc môùi meû khaû thi, nhôø ñoù Giaùo hoäi tieáp tuïc trung thaønh vôùi Lôøi Chuùa, haàu coù theå rao giaûng Tin Möøng cuûa Ngaøi cho moïi loaøi thuï taïo.
3. Lòch söû cuûa vieäc phuùc aâm hoùa suoát hai thieân nieân kyû qua cho thaáy roõ söï höõu hieäu cuûa söù vuï giaùo lyù vieân. Caùc giaùm muïc, linh muïc vaø phoù teá, cuøng vôùi nhöõng ngöôøi nam vaø nöõ soáng ñôøi thaùnh hieán, ñaõ daâng troïn cuoäc ñôøi cho vieäc daïy giaùo lyù, ñeå ñöùc tin coù theå trôû neân söï naâng ñôõ höõu hieäu cho ñôøi soáng cuûa moãi ngöôøi. Moät soá trong caùc vò naøy cuõng taäp hoïp xung quanh mình nhöõng anh chò em khaùc coù cuøng ñaëc suûng, vaø laäp neân nhöõng hoäi doøng toaøn hieán cho vieäc daïy giaùo lyù.
Chuùng ta khoâng theå queân voâ soá giaùo daân nam nöõ tham gia tröïc tieáp vaøo söù vuï rao giaûng Tin Möøng qua vieäc daïy giaùo lyù. Hoï laø nhöõng ngöôøi nam vaø nöõ coù ñöùc tin saâu xa, nhöõng chöùng nhaân ñích thöïc cuûa söï thaùnh thieän, trong moät soá tröôøng hôïp cuõng laø nhöõng vò saùng laäp caùc Giaùo hoäi vaø cuoái cuøng ñaõ cheát nhö caùc vò töû ñaïo. Ngaøy nay cuõng vaäy, nhieàu giaùo lyù vieân coù khaû naêng vaø taän tuïy laø nhöõng ngöôøi laõnh ñaïo coäng ñoaøn trong nhöõng mieàn khaùc nhau cuûa theá giôùi vaø thöïc hieän moät söù vuï voâ giaù laø truyeàn thuï vaø laøm taêng tröôûng ñöùc tin. Moät doøng doõi thaät daøi caùc chaân phöôùc, caùc thaùnh vaø caùc vò töû ñaïo töøng laø giaùo lyù vieân ñaõ thaêng tieán vöôït böïc söù maïng cuûa Giaùo hoäi vaø ñaùng ñöôïc coâng nhaän, vì hoï laø nguoàn phong phuù khoâng chæ cho vieäc daïy giaùo lyù, maø coøn cho toaøn boä lòch söû linh ñaïo Kitoâ giaùo.
4. Töø Coâng ñoàng Ñaïi keát Vaticanoâ II, Giaùo hoäi ñeà cao taàm quan troïng cuûa vieäc giaùo daân daán thaân trong hoaït ñoäng phuùc aâm hoùa. Caùc Nghò Phuï cuûa Coâng Ñoàng nhieàu laàn nhaán maïnh ñeán nhu caàu lôùn lao laøm cho Kitoâ höõu giaùo daân ñöôïc tham gia tröïc tieáp vaøo vieäc gaày döïng Giaùo hoäi (plantatio Ecclesiae) vaø vieäc phaùt trieån coäng ñoaøn Kitoâ höõu, baèng nhöõng hình thöùc khaùc nhau, qua ñoù, ñaëc suûng cuûa hoï coù theå ñöôïc dieãn taû. "Cuõng theá, lieân quan ñeán vieäc truyeàn giaùo cho löông daân, phaûi thaät söï ñeà cao coâng lao to lôùn cuûa ñoäi nguõ giaûng vieân giaùo lyù, nam cuõng nhö nöõ, nhöõng ngöôøi thaám nhuaàn tinh thaàn toâng ñoà, ñaõ vaát vaû raát nhieàu ñeå mang laïi söï trôï giuùp ñaëc bieät vaø voâ cuøng caàn thieát cho vieäc truyeàn baù ñöùc tin vaø môû roäng Giaùo hoäi. Hieän nay, vì soá giaùo só khoâng ñuû ñeå ñaùp öùng cho vieäc rao giaûng Tin Möøng cuõng nhö thi haønh muïc vuï cho löôïng ngöôøi quaù ñoâng, neân phaän vuï cuûa caùc giaûng vieân giaùo lyù laïi caøng trôû neân quan troïng hôn" (x. Vaticanoâ II, Saéc leänh veà hoaït ñoäng truyeàn giaùo cuûa Giaùo hoäi [Ad Gentes], 17).
Cuøng vôùi giaùo huaán quan troïng cuûa Coâng Ñoàng, caàn noùi ñeán moái quan taâm thöôøng xuyeân cuûa caùc Ñöùc Giaùo hoaøng, Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc, caùc Hoäi ñoàng Giaùm muïc vaø caù nhaân caùc Giaùm muïc laø nhöõng ngöôøi ñaõ goùp phaàn canh taân ñaùng keå cho vieäc daïy giaùo lyù trong nhöõng thaäp nieân gaàn ñaây. Saùch Giaùo Lyù cuûa Hoäi Thaùnh Coâng Giaùo, Toâng huaán Daïy giaùo lyù (Catechesi Tradendae), Höôùng daãn Giaùo lyù Toång quaùt, Höôùng daãn Toång quaùt vieäc Daïy giaùo lyù, vaø Chæ nam Huaán giaùo môùi ñaây, cuõng nhö nhöõng saùch giaùo lyù caáp quoác gia, mieàn vaø giaùo phaän, ñaõ minh ñònh giaù trò trung taâm cuûa vieäc daïy giaùo lyù voán daønh öu tieân cho vieäc giaùo duïc vaø huaán luyeän thöôøng xuyeân caùc tín höõu.
5. Khoâng laøm suy giaûm söù maïng cuûa Giaùm muïc nhö laø giaùo lyù vieân ñaàu tieân trong Giaùo phaän cuûa ngaøi, söù maïng maø ngaøi chia seû vôùi linh muïc ñoaøn cuûa ngaøi, cuõng khoâng laøm suy giaûm traùch nhieäm rieâng cuûa caùc baäc cha meï trong vieäc giaùo duïc Kitoâ giaùo cho con caùi cuûa hoï (x. CIC 774 khoaûn 2; CCEO 618), nhöng caàn coâng nhaän vai troø cuûa nhöõng giaùo daân, nam cuõng nhö nöõ, trong tö caùch nhöõng ngöôøi ñaõ ñöôïc röûa toäi, yù thöùc mình ñöôïc môøi goïi coäng taùc vaøo vieäc daïy giaùo lyù (x. CIC 225; CCEO 401 & 406). Söï hieän dieän cuûa hoï ngaøy nay coøn khaån thieát hôn, vì coù söï tieán trieån trong nhaän thöùc veà nhu caàu phuùc aâm hoùa trong theá giôùi ñöông thôøi (x. Toâng huaán Nieàm vui cuûa Tin Möøng [Evangelii Gaudium], 163-168), vaø söï troãi daäy cuûa neàn vaên hoùa mang tính toaøn caàu hoùa (x. Thoâng ñieäp veà tình Huynh ñeä vaø tình Baèng höõu xaõ hoäi [Fratelli Tutti], 100. 138). Ñieàu ñoù ñoøi hoûi söï töông taùc chaân thöïc vôùi nhöõng ngöôøi treû, maø khoâng queân nhu caàu phaûi coù nhöõng phöông phaùp luaän saùng taïo vaø nhöõng caùch theá coù khaû naêng thích öùng vieäc loan baùo Tin Möøng vôùi söï bieán ñoåi mang tính truyeàn giaùo maø Giaùo hoäi ñaõ ñaûm nhaän. Trung thaønh vôùi quaù khöù vaø traùch nhieäm ñoái vôùi hieän taïi laø nhöõng ñieàu kieän caàn thieát cho Giaùo hoäi thöïc hieän söù maïng cuûa mình trong theá giôùi.
Khôi daäy loøng nhieät thaønh caù nhaân cuûa moïi ngöôøi ñaõ ñöôïc röûa toäi vaø hoài sinh nhaän thöùc cuûa hoï veà lôøi goïi thöïc thi söù vuï rieâng trong coäng ñoaøn, ñoøi hoûi phaûi laéng nghe tieáng noùi cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, Ñaáng luoân hieän dieän vaø laøm troå sinh hoa traùi thieâng lieâng (x. CIC 774 khoaûn 1; CCEO 617). Ngaøy nay cuõng vaäy, Chuùa Thaùnh Thaàn keâu goïi nhöõng ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ ra ñi vaø gaëp gôõ taát caû nhöõng ngöôøi ñang mong ñôïi khaùm phaù veû ñeïp, söï thieän haûo vaø söï thaät cuûa ñöùc tin Kitoâ giaùo. Caùc chuû chaên coù nhieäm vuï naâng ñôõ hoï trong tieán trình naøy vaø laøm cho cuoäc soáng cuûa coäng ñoaøn Kitoâ höõu ñöôïc phong phuù nhôø nhaän ra nhöõng thöøa taùc vuï giaùo daân coù khaû naêng goùp phaàn vaøo söï bieán ñoåi xaõ hoäi, baèng caùch "ñem caùc giaù trò Kitoâ giaùo thaám nhaäp caùc laõnh vöïc xaõ hoäi, chính trò vaø kinh teá" (Nieàm vui cuûa Tin Möøng, 102).
6. Toâng ñoà giaùo daân chaéc haún coù tính chaát "traàn theá". Söù vuï naøy ñoøi hoûi giaùo daân "tìm kieám vöông quoác Thieân Chuùa baèng caùch daán thaân vaøo caùc vieäc traàn theá vaø xeáp ñaët chuùng theo yù Thieân Chuùa" (x. Vaticanoâ II, Hieán cheá tín lyù veà Giaùo hoäi [Lumen Gentium], 31). Trong cuoäc soáng thöôøng ngaøy cuûa hoï, ñöôïc deät neân bôûi caùc moái töông quan gia ñình vaø xaõ hoäi, giaùo daân phaûi nhaän ra raèng hoï "ñöôïc ñaëc bieät keâu môøi laøm cho Giaùo hoäi hieän dieän vaø taùc ñoäng trong nhöõng nôi choán vaø moâi tröôøng maø chæ nhôø hoï Giaùo hoäi môùi coù theå trôû thaønh muoái cuûa traàn gian" (sñd., 33). Tuy vaäy, chuùng ta caàn nhôù raèng cuøng vôùi hoaït ñoäng toâng ñoà naøy, "giaùo daân cuõng coù theå ñöôïc môøi goïi goùp phaàn tröïc tieáp hôn vaøo hoaït ñoäng toâng ñoà cuûa haøng giaùo phaåm baèng nhieàu caùch, gioáng nhö nhöõng giaùo daân nam nöõ ñaõ töøng lao nhoïc trong Chuùa Kitoâ ñeå giuùp ñôõ Toâng ñoà Phao-loâ rao giaûng Tin Möøng" (sñd., 33).
Vai troø caùc giaùo lyù vieân naém giöõ laø hình thöùc phuïc vuï chuyeân bieät giöõa nhöõng hình thöùc khaùc trong coäng ñoaøn Kitoâ höõu. Caùc giaùo lyù vieân ñöôïc keâu goïi tröôùc heát laø chuyeân vieân trong muïc vuï truyeàn ñaït ñöùc tin, ñöôïc khai trieån qua nhöõng giai ñoaïn khaùc nhau, töø vieäc loan baùo tieân khôûi lôøi rao giaûng Tin Möøng ñaàu tieân (kerygma) ñeán vieäc höôùng daãn ñôøi soáng môùi cuûa chuùng ta trong Ñöùc Kitoâ vaø chuaån bò cho caùc Bí tích khai taâm Kitoâ giaùo, roài ñeán vieäc huaán luyeän thöôøng xuyeân voán coù theå cho pheùp moãi ngöôøi giaûi thích nieàm hy voïng trong loøng hoï (x. 1 Pr 3,15). Ñoàng thôøi, moãi giaùo lyù vieân phaûi laø moät nhaân chöùng cuûa ñöùc tin, moät thaày daïy vaø moät ngöôøi khai daãn vaøo maàu nhieäm (mystagogue), moät ngöôøi ñoàng haønh vaø moät nhaø giaùo duïc, ngöôøi giaûng daïy nhaân danh Giaùo hoäi. Chæ nhôø caàu nguyeän, hoïc hoûi vaø tröïc tieáp tham döï vaøo ñôøi soáng coäng ñoaøn, hoï môùi coù theå lôùn leân trong caên tính naøy cuõng nhö trong söï toaøn veïn vaø traùch nhieäm bao haøm trong caên tính aáy (x. Hoäi Ñoàng Giaùo Hoaøng Cho Vieäc Thaêng Tieán Coâng Cuoäc Taân Phuùc AÂm Hoùa, Chæ nam Huaán giaùo, 113).
7. Vôùi taàm nhìn raát xa, Thaùnh Phao-loâ VI ñaõ ban haønh Toâng thö Ministeria Quaedam (Moät soá thöøa taùc vuï) vôùi yù ñònh khoâng chæ thích nghi caùc thöøa taùc vuï Ñoïc saùch vaø Giuùp leã vôùi nhöõng hoaøn caûnh lòch söû thay ñoåi (x. Toâng thö Thaàn Khí cuûa Thieân Chuùa [Spiritus Domini]), nhöng coøn khuyeán khích caùc Hoäi ñoàng Giaùm muïc coå voõ cho caùc thöøa taùc vuï khaùc, bao goàm thöøa taùc vuï Giaùo lyù vieân. "Theâm vaøo nhöõng thöøa taùc vuï chung cho toaøn theå Giaùo hoäi La Tinh, khoâng coù gì ngaên caûn caùc Hoäi ñoàng Giaùm muïc xin pheùp Toøa Thaùnh ñeå thieát laäp nhöõng thöøa taùc vuï khaùc, vì nhöõng lyù do rieâng, ñöôïc xem laø caàn thieát hay raát ích lôïi trong vuøng mieàn cuûa caùc ngaøi. Chaúng haïn, trong soá nhöõng thöøa taùc vuï naøy, coù caùc thöøa taùc vuï Giöõ cöûa, Tröø quyû vaø Daïy giaùo lyù. Lôøi môøi goïi tha thieát naøy cuõng ñöôïc tìm thaáy trong Toâng huaán Loan baùo Tin Möøng [Evangelii Nuntiandi]; khi keâu goïi phaân ñònh nhöõng nhu caàu hieän taïi cuûa coäng ñoaøn Giaùo hoäi trong söï tieáp noái trung thaønh vôùi nhöõng coäi nguoàn cuûa mình, Ñöùc Thaùnh cha khuyeán khích phaùt trieån nhöõng hình thöùc thöøa taùc vuï môùi cho hoaït ñoäng muïc vuï ñöôïc ñoåi môùi. "Nhöõng thöøa taùc vuï nhö theá, tuy coù veû môùi meû nhöng gaén lieàn vôùi nhöõng kinh nghieäm maø Giaùo hoäi ñaõ traûi qua trong suoát lòch söû, chaúng haïn nhö thöøa taùc vuï giaùo lyù vieân... ñeàu quyù giaù cho vieäc thieát laäp, cho ñôøi soáng vaø söï taêng tröôûng cuûa Giaùo hoäi cuõng nhö cho khaû naêng taùc ñoäng cuûa Giaùo hoäi treân nhöõng ngöôøi xung quanh vaø ñeán vôùi nhöõng ngöôøi ôû xa Giaùo hoäi" (Thaùnh Phaoloâ VI, Toâng huaán Loan baùo Tin Möøng [Evangelii Nuntiandi], 73).
Chaéc haún "ñaõ coù söï yù thöùc ngaøy caøng nhieàu hôn veà caên tính vaø söù maïng cuûa giaùo daân trong Giaùo hoäi. Thöïc vaäy, chuùng ta coù theå caäy döïa vaøo nhieàu giaùo daân, duø haàu nhö vaãn chöa ñuû, laø nhöõng ngöôøi coù moät caûm thöùc saâu xa veà coäng ñoaøn vaø moät söï trung thaønh lôùn lao ñoái vôùi caùc nhieäm vuï baùc aùi, daïy giaùo lyù vaø cöû haønh ñöùc tin" (Toâng huaán Nieàm vui cuûa Tin Möøng [Evangelii Gaudium], 102). Heä quaû laø vieäc tieáp nhaän thöøa taùc vuï giaùo daân, nhö thöøa taùc vuï Giaùo lyù vieân chaúng haïn, seõ nhaán maïnh hôn nöõa vieäc daán thaân truyeàn giaùo voán thuoäc söù vuï cuûa moãi ngöôøi ñaõ ñöôïc röûa toäi, duø vieäc daán thaân naøy phaûi ñöôïc thöïc hieän moät caùch hoaøn toaøn "traàn theá", traùnh baát cöù hình thöùc giaùo só hoùa naøo.
8. Thöøa taùc vuï naøy roõ raøng coù khía caïnh ôn goïi, nhö ñöôïc minh chöùng bôûi Nghi thöùc Thieát laäp, vaø do ñoù keâu goïi söï phaân ñònh thích ñaùng cuûa Giaùm muïc. Thöïc vaäy, thöøa taùc vuï naøy laø moät hình thöùc phuïc vuï beàn vöõng daønh cho Giaùo hoäi ñòa phöông, töông öùng vôùi nhöõng nhu caàu muïc vuï ñöôïc Baûn Quyeàn ñòa phöông xaùc ñònh, nhöng hình thöùc phuïc vuï naøy ñöôïc thöïc hieän nhö coâng vieäc cuûa giaùo daân, nhö baûn chaát cuûa thöøa taùc vuï ñoøi hoûi. Ñieàu thích ñaùng laø nhöõng ngöôøi ñöôïc keâu goïi vaøo thöøa taùc vuï Giaùo lyù vieân ñöôïc thieát laäp phaûi laø nhöõng ngöôøi nam vaø nöõ coù moät ñöùc tin saâu xa vaø tröôûng thaønh nhaân baûn, tham döï tích cöïc vaøo ñôøi soáng coäng ñoaøn Kitoâ höõu, coù khaû naêng tieáp ñoùn, quaûng ñaïi vaø ñôøi soáng hieäp thoâng huynh ñeä. Hoï cuõng caàn ñöôïc huaán luyeän veà Thaùnh Kinh, thaàn hoïc, muïc vuï vaø sö phaïm ñeå trôû thaønh nhöõng ngöôøi coù khaû naêng thoâng truyeàn söï thaät cuûa ñöùc tin vaø laø nhöõng ngöôøi ñaõ coù kinh nghieäm daïy giaùo lyù (x. Vaticanoâ II, Saéc leänh veà Nhieäm vuï Muïc töû cuûa caùc Giaùm muïc trong Giaùo hoäi [Christus Dominus], 14; CIC 231 khoaûn 1; CCEO 409 khoaûn 1). Laø nhöõng coäng söï vieân trung thaønh cuûa caùc linh muïc vaø phoù teá, ñieàu thieát yeáu laø hoï phaûi saün saøng thi haønh söù vuï cuûa mình baát cöù nôi naøo caàn ñeán söù vuï naøy, vaø hoï phaûi ñöôïc thuùc ñaåy bôûi loøng nhieät thaønh toâng ñoà.
Vì vaäy, sau khi ñaõ suy xeùt moïi söï, vaø vôùi naêng quyeàn toâng toøa,
toâi thieát laäp thöøa taùc vuï Giaùo lyù vieân giaùo daân.
Boä Phuïng töï vaø Kyû luaät Bí tích seõ sôùm ban haønh Nghi thöùc Thieát laäp thöøa taùc vuï Giaùo lyù vieân giaùo daân.
9. Vì theá, toâi môøi goïi caùc Hoäi ñoàng Giaùm muïc laøm cho thöøa taùc vuï Giaùo lyù vieân neân hieäu quaû, baèng caùch xaùc ñònh tieán trình huaán luyeän caàn thieát vaø tieâu chuaån mang tính quy phaïm cho vieäc tieáp nhaän vaøo thöøa taùc vuï naøy, cuõng nhö ñaët ra nhöõng hình thöùc thích hôïp nhaát cho vieäc phuïc vuï maø nhöõng ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ seõ ñöôïc keâu goïi ñeå thöïc thi, phuø hôïp vôùi noäi dung cuûa Toâng Thö naøy.
10. Caùc Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc cuûa caùc Giaùo hoäi Ñoâng Phöông hay caùc Hoäi nghò Giaùo phaåm coù theå thích nghi thöøa taùc vuï ñöôïc thieát laäp ôû ñaây vôùi caùc Giaùo hoäi ñaëc thuø cuûa mình, phuø hôïp vôùi luaät rieâng cuûa moãi Giaùo hoäi.
11. Caùc giaùm muïc neân coá gaéng tuaân theo lôøi khuyeân cuûa caùc Nghò phuï Coâng ñoàng: "Caùc chuû chaên... bieát raèng mình ñöôïc Ñöùc Kitoâ thieát laäp khoâng phaûi ñeå chæ rieâng caùc ngaøi laõnh laáy taát caû söù meänh cöùu ñoä cuûa Giaùo hoäi ñoái vôùi theá giôùi, nhöng ñeå nhaän laõnh phaän vuï cao caû laø chaên daét caùc tín höõu vaø nhìn nhaän caùc phaän vuï vaø ñaëc suûng cuûa hoï, ñeå moïi ngöôøi theo caùch thöùc rieâng cuûa mình, ñoàng loøng coäng taùc vaøo troïng traùch chung naøy" (Hieán cheá tín lyù veà Giaùo hoäi [Lumen Gentium], 30). Öôùc gì söï phaân ñònh caùc aân hueä maø Chuùa Thaùnh Thaàn khoâng ngöøng ban cho Giaùo hoäi, seõ naâng ñôõ noã löïc cuûa caùc ngaøi trong vieäc laøm cho thöøa taùc vuï Giaùo lyù vieân giaùo daân neân hieäu quaû, vì söï taêng tröôûng cuûa caùc coäng ñoaøn cuûa caùc ngaøi.
Toâi truyeàn raèng nhöõng ñieàu ñöôïc quy ñònh trong Toâng Thö döôùi daïng Töï Saéc naøy coù hieäu löïc chính thöùc vaø beàn vöõng, baát chaáp taát caû nhöõng gì traùi ngöôïc, duø ñaùng keå tôùi ñaâu, ñoàng thôøi ñöôïc coâng boá treân baùo Quan saùt vieân Roâ-ma (L'Osservatore Romano), coù hieäu löïc cuøng ngaøy, vaø ñöôïc phaùt haønh sau ñoù trong Coâng Baùo Toøa Thaùnh (Acta Apostolicae Sedis)
Ban haønh taïi Roâ-ma, caïnh Ñeàn thôø Thaùnh Gio-an La-teâ-ra-noâ, ngaøy 10 thaùng 5 naêm 2021, nhaèm ngaøy leã nhôù Thaùnh Gio-an thaønh A-vi-la, Linh muïc vaø Tieán só Hoäi Thaùnh, naêm thöù Chín trieàu ñaïi giaùo hoaøng cuûa toâi.
(Baûn dòch cuûa UÛy ban Giaùo lyù Ñöùc tin tröïc thuoäc Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam)