Khoâng coù ñoái nghòch
giöõa caàu nguyeän chieâm nieäm vaø haønh ñoäng
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ: Khoâng coù ñoái nghòch giöõa caàu nguyeän chieâm nieäm vaø haønh ñoäng.
Hoàng Thuûy
Vatican (Vatican News 5-05-2021) - Tieáp tuïc loaït baøi giaùo lyù veà caàu nguyeän, trong buoåi tieáp kieán chung tröïc tuyeán vaøo saùng thöù Tö 05 thaùng 05 naêm 2021, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ trình baøy veà ñeà taøi chieâm nieäm. Theo ngaøi, khoâng coù ñoái nghòch giöõa caàu nguyeän vaø haønh ñoäng. Trong Tin möøng chæ coù moät tieáng goïi duy nhaát, ñoù laø theo Chuùa treân con ñöôøng tình yeâu. Baùc aùi vaø chieâm nieäm ñoàng nghóa vôùi nhau.
Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích raèng chieâm nieäm laø moät haønh ñoäng cuûa traùi tim maø qua ñoù chuùng ta ngaém nhìn Chuùa Gieâ-su vôùi ñöùc tin, aâm thaàm suy tö veà nhöõng lôøi noùi vaø maàu nhieäm cöùu ñoä cuûa Chuùa. Nhö ngöôøi noâng daân chaát phaùc ôû Ars ñaõ noùi vôùi Thaùnh Gioan Vianeâ: khi caàu nguyeän tröôùc Nhaø Taïm Thaùnh Theå, "Toâi nhìn Chuùa vaø Ngöôøi nhìn toâi".
Khi ngaém nhìn Chuùa theo caùch naøy, chuùng ta caûm nhaän ñöôïc aùnh maét yeâu thöông cuûa Ngöôøi daønh cho chuùng ta vaø taâm hoàn chuùng ta ñöôïc thanh taåy. Ñieàu naøy cuõng giuùp chuùng ta nhìn ngöôøi khaùc döôùi aùnh saùng cuûa chaân lyù vaø loøng traéc aån maø Chuùa Gieâ-su mang ñeán cho taát caû moïi ngöôøi. Chính Chuùa Kitoâ laø göông maãu cho moïi caùch caàu nguyeän chieâm nieäm: giöõa luùc ñang hoaït ñoäng trong söù vuï coâng khai, Ngöôøi luoân daønh thôøi gian cho vieäc caàu nguyeän, ñieàu dieãn taû söï hieäp thoâng yeâu thöông cuûa Ngöôøi vôùi Chuùa Cha.
Ñöùc Thaùnh Cha caàu nguyeän raèng qua vieäc caàu nguyeän, chuùng ta ñöôïc kieân trì keát hieäp vôùi Chuùa treân con ñöôøng tình yeâu, nôi chieâm nieäm vaø baùc aùi hoøa laøm moät. Vì, nhö Thaùnh Gioan Thaùnh Giaù, baäc thaày vó ñaïi veà caàu nguyeän chieâm nieäm cuûa Giaùo hoäi daïy chuùng ta: moät haønh ñoäng yeâu thöông thuaàn tuùy höõu ích cho Giaùo hoäi hôn taát caû nhöõng vieäc laøm khaùc goäp laïi.
Baûn chaát chieâm nieäm cuûa con ngöôøi
Môû ñaàu baøi giaùo lyù Ñöùc Thaùnh Cha nhaän ñònh: "Chieàu kích chieâm nieäm cuûa con ngöôøi - chöa phaûi laø lôøi caàu nguyeän chieâm nieäm - hôi gioáng nhö "muoái" cuûa cuoäc soáng: noù mang laïi höông vò, noù öôùp noàng ngaøy soáng cuûa chuùng ta. Chuùng ta coù theå chieâm nieäm baèng caùch ngaém nhìn maët trôøi moïc vaøo buoåi saùng, hoaëc nhìn nhöõng haøng caây vöôn mình trong saéc xanh cuûa muøa xuaân; chuùng ta coù theå chieâm nieäm baèng caùch nghe nhaïc hoaëc nghe tieáng chim, ñoïc saùch, ngaém nhìn moät taùc phaåm ngheä thuaät hoaëc nhìn vaøo kieät taùc ñoù laø khuoân maët con ngöôøi..."
Nhaéc laïi laù thö muïc vuï ñaàu tieân cuûa Ñöùc Hoàng y Carlo Maria Martini trong söù vuï giaùm muïc giaùo phaän Milan, coù töïa ñeà "Chieàu kích chieâm nieäm cuûa cuoäc soáng", Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt: "Trong thöïc teá, nhöõng ngöôøi soáng trong moät thaønh phoá roäng lôùn, nôi maø moïi thöù - chuùng ta coù theå noùi - laø nhaân taïo vaø nôi moïi thöù ñeàu hoaït ñoäng, coù nguy cô maát khaû naêng chieâm nieäm. Tröôùc heát, chieâm nieäm khoâng phaûi laø moät caùch laøm, maø laø moät caùch hieän höõu.
Chieâm nieäm, ñöùc tin vaø tình yeâu
Ñöùc Thaùnh Cha noùi theâm raèng chieàu kích chieâm nieäm trong baûn chaát cuûa chuùng ta ñoøi chuùng ta ñi vaøo trong ñöùc tin vaø tình yeâu tröôùc khi trôû thaønh ngöôøi caàu nguyeän. Ngaøi noùi: "Ñeå laø nhöõng ngöôøi chieâm nieäm, ñieàu naøy khoâng phuï thuoäc vaøo ñoâi maét, maø phuï thuoäc vaøo traùi tim. Vaø ôû ñaây, ngöôøi caàu nguyeän caàu nguyeän nhö moät haønh ñoäng cuûa ñöùc tin vaø tình yeâu, nhö laø 'hôi thôû' cuûa moái quan heä cuûa chuùng ta vôùi Thieân Chuùa. Caàu nguyeän thanh loïc traùi tim vaø noù cuõng giuùp chuùng ta coù caùi nhìn chính xaùc, giuùp naém baét thöïc teá töø moät quan ñieåm khaùc."
Trích daãn lôøi cuûa vò thaùnh Gioan Vianeâ, Cha sôû xöù Ars, moâ taû söï bieán ñoåi cuûa traùi tim do taùc ñoäng cuûa caàu nguyeän, Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Chieâm nieäm laø laáy ñöùc tin maø chieâm ngaém Ñöùc Gieâsu." Vaø tröng daãn saùch Giaùo lyù Coâng giaùo: "Moät ngöôøi daân queâ laøng Ars ñaõ töøng noùi vôùi thaùnh Gio-an Vianeâ, cha sôû cuûa mình, veà nhöõng luùc caàu nguyeän tröôùc Nhaø Taïm. [...] AÙnh saùng toân nhan Ngöôøi soi saùng con maét linh hoàn, daïy cho ta bieát nhìn taát caû trong aùnh saùng cuûa chaân lyù vaø loøng thöông xoùt Ngöôøi daønh cho moïi ngöôøi" (GLCG, 2715), Ñöùc Thaùnh Cha khaúng ñònh: "Moïi thöù baét nguoàn töø ñieàu naøy: töø moät traùi tim caûm thaáy raèng noù ñöôïc ngaém nhìn caùch yeâu thöông. Khi ñoù thöïc teá ñöôïc chieâm nieäm baèng ñoâi maét khaùc."
Chieâm ngaém Chuùa laø ñuû; khoâng caàn nhieàu lôøi
Tieáp tuïc baøi giaùo lyù, Ñöùc Thaùnh Cha trích daãn lôøi thaùnh Gioan Vianeâ: "Toâi nhìn Chuùa vaø Chuùa nhìn toâi!", vaø nhaän ñònh: "Söï chieâm nieäm yeâu thöông, tieâu bieåu cuûa lôøi caàu nguyeän thaúm saâu nhaát, khoâng caàn nhieàu lôøi. Chæ caàn moät aùnh nhìn laø ñuû . Noù ñuû ñeå tin chaéc raèng cuoäc ñôøi cuûa chuùng ta ñöôïc bao boïc bôûi moät tình yeâu bao la vaø thuûy chung maø khoâng gì coù theå chia caét chuùng ta vôùi tình yeâu naøy."
Ñöùc Thaùnh Cha noùi theâm: "Chuùa Gieâ-su laø moät baäc thaày veà caùi nhìn naøy. Cuoäc soáng cuûa Ngöôøi khoâng bao giôø thieáu thôøi gian, khoâng gian, söï tónh laëng, söï hieäp thoâng yeâu thöông, ñieàu cho pheùp söï hieän höõu cuûa moät ngöôøi khoâng bò taøn phaù bôûi nhöõng thöû thaùch khoâng theå traùnh khoûi, nhöng duy trì veû ñeïp nguyeân veïn. Bí quyeát cuûa Chuùa chính laø moái quan heä cuûa Ngöôøi vôùi Cha treân trôøi."
Söï kieän Chuùa bieán hình laø moät ví duï Ñöùc Thaùnh Cha duøng ñeå giaûi thích cuoäc soáng caàu nguyeän cuûa Chuùa Gieâ-su. "Caùc saùch Tin Möøng ñaët söï kieän naøy vaøo thôøi ñieåm quan troïng trong söù meänh cuûa Chuùa Gieâ-su khi söï choáng ñoái vaø choái töø ñang gia taêng xung quanh Ngöôøi. Ngay caû trong soá caùc moân ñeä cuûa Ngöôøi, nhieàu ngöôøi ñaõ khoâng hieåu Ngöôøi vaø ñaõ rôøi boû Ngöôøi; moät trong soá Möôøi Hai nuoâi döôõng yù nghó phaûn boäi. Chuùa Gieâ-su baét ñaàu coâng khai noùi veà söï ñau khoå vaø caùi cheát ñang chôø ñôïi Ngöôøi ôû Gieârusalem. Chính trong boái caûnh ñoù, Chuùa Gieâ-su ñaõ ñi leân moät ngoïn nuùi cao cuøng vôùi Pheâ-roâ, Gia-coâ-beâ vaø Gioan. Tin Möøng thaùnh Maùc-coâ keå: 'Roài Ngöôøi bieán ñoåi hình daïng tröôùc maét caùc oâng. Y phuïc Ngöôøi trôû neân röïc rôõ, traéng tinh, khoâng coù thôï naøo ôû traàn gian giaët traéng ñöôïc nhö vaäy' (9, 2-3). Ngay vaøo thôøi ñieåm ngöôøi ta khoâng hieåu Chuùa Gieâ-su - hoï ñaõ boû Ngaøi maø ñi, hoï boû maëc Ngöôøi vì hoï khoâng hieåu - trong thôøi ñieåm maø Ngöôøi bò hieåu laàm, ngay khi moïi thöù döôøng nhö trôû neân môø mòt giöõa côn loác cuûa söï hieåu laàm, ñoù laïi laø nôi aùnh saùng thaàn linh chieáu roïi. Ñoù laø aùnh saùng cuûa tình yeâu thöông cuûa Chuùa Cha; noù laáp ñaày traùi tim Chuùa Con vaø bieán ñoåi toaøn theå Con ngöôøi cuûa Ngöôøi."
Khoâng coù ñoái nghòch giöõa chieâm nieäm vaø haønh ñoäng
Ñöùc Thaùnh Cha caûnh giaùc choáng laïi loái suy nghó taùch bieät chieâm nieäm vaø haønh ñoäng. Ngaøi noùi: "Moät soá baäc thaày tu ñöùc ngaøy xöa hieåu vieäc chieâm nieäm traùi ngöôïc vôùi haønh ñoäng, vaø ñeà cao nhöõng ôn goïi chaïy troán khoûi theá gian vaø caùc vaán ñeà cuûa noù ñeå daâng mình hoaøn toaøn cho vieäc caàu nguyeän. Trong thöïc teá, Chuùa Gieâsu Kitoâ, trong con ngöôøi cuûa Ngöôøi vaø Tin Möøng, khoâng coù söï ñoái laäp giöõa chieâm nieäm vaø haønh ñoäng. Trong Tin Möøng vaø trong Chuùa Gieâsu khoâng coù gì maâu thuaãn. Söï ñoái laäp naøy coù theå xuaát phaùt töø aûnh höôûng cuûa tröôøng phaùi trieát hoïc taân Platon, nhöng chaéc chaén noù chöùa ñöïng moät thuyeát nhò nguyeân, ñieàu khoâng thuoäc veà söù ñieäp Kitoâ giaùo."
Tieáng goïi duy nhaát trong Tin Möøng: theo Chuùa treân haønh trình cuûa tình yeâu
Vaø Ñöùc Thaùnh Cha khaúng ñònh: "Chæ coù moät tieáng goïi quan troïng, moät lôøi keâu goïi quan troïng duy nhaát trong Tin Möøng, ñoù chính laø ñi theo Chuùa Gieâsu treân con ñöôøng tình yeâu. Ñaây laø ñænh ñieåm vaø laø trung taâm cuûa moïi thöù. Theo nghóa naøy, baùc aùi vaø chieâm nieäm ñoàng nghóa vôùi nhau, chuùng coù cuøng moät yù nghóa.
Nhöõng pheùp laï vó ñaïi Ki-toâ höõu coù theå thöïc hieän
Ñöùc Thaùnh Cha keát thuùc baøi giaùo lyù baèng vieäc nhaéc laïi giaùo huaán cuûa Thaùnh Gioan Thaùnh giaù, moät trong nhöõng nhaø thaàn bí noåi tieáng nhaát vaø baäc thaày veà caàu nguyeän chieâm nieäm: "Moät haønh ñoäng nhoû cuûa tình yeâu trong saùng seõ höõu ích cho Giaùo hoäi hôn taát caû nhöõng vieäc laøm khaùc coäng laïi. Ñieàu phaùt xuaát töø kinh nguyeän chöù khoâng phaûi töø söï giaû ñònh cuûa baûn ngaõ cuûa chuùng ta, ñieàu ñöôïc thanh taåy bôûi söï khieâm nhöôøng, cho duø ñoù laø moät haønh ñoäng yeâu thöông thaàm kín vaø thaàm laëng, laø pheùp laï vó ñaïi nhaát maø moät Ki-toâ höõu coù theå thöïc hieän: Toâi nhìn Chuùa vaø Ngöôøi nhìn toâi." Chính haønh ñoäng yeâu thöông aáy trong cuoäc ñoái thoaïi thaàm laëng vôùi Chuùa Gieâsu ñaõ ñem laïi raát nhieàu lôïi ích cho Giaùo hoäi.