Ñöùc Cha Galantino
vaø Cô quan Quaûn Trò Taøi Saûn cuûa Toøa Thaùnh
Ñöùc Cha Galantino vaø Cô quan Quaûn Trò Taøi Saûn cuûa Toøa Thaùnh.
Giuse Traàn Ñöùc Anh O.P
Vatican (Vatican News 25-04-2021) - Toøa Thaùnh ñang ñöùng tröôùc vieãn töôïng thieáu huït ngaân saùch chöa töøng coù. Theo Boä kinh teá cuûa Toøa Thaùnh, ngaân saùch döï chi naêm 2021, ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ chaáp thuaän, seõ thieáu huït khoaûng 50 trieäu Euro vaø neáu khoâng coù ngaân khoaûn quyeân goùp ñöôïc, goïi laø "Ñoàng tieàn Thaùnh Pheâroâ", thì soá thieáu huït ñoù coù theå leân tôùi 80 trieäu Euro. "Ñöùng muõi chòu saøo" vaø giöõ vai chính trong vieäc goùp phaàn giaûi quyeát tình traïng naøy laø Cô quan quaûn trò taøi saûn cuûa Toøa Thaùnh, goïi taét laø Apsa (Amministrazione del Patrimonio della Santa Sede), hieän do Ñöùc Cha Nunzio Galantino ñieàu khieån.
Thaân theá Ñöùc Cha Galantino
Ñöùc Cha Nunzio Galantino naêm nay 73 tuoåi, khoâng heà ñöôïc ñaøo taïo trong ngaønh quaûn trò vaø caøng khoâng phaûi laø moät chuyeân gia veà kinh teá hoaëc taøi chaùnh, nhöng töø 3 naêm nay, ngaøi laø Chuû tòch cô quan Apsa thuoäc haøng quan troïng nhaát cuûa Toøa Thaùnh veà phöông dieän taøi chaùnh: quaûn lyù ngaân quyõ, caùc baát ñoäng saûn vaø caùc taøi saûn khaùc cuûa Toøa Thaùnh, ñoàng thôøi coù nhieäm vuï cung caáp cho Toøa Thaùnh vôùi taát caû caùc cô quan phuï thuoäc caùc phöông tieän vaät chaát ñeå chu toaøn söù vuï. Apsa cuõng lo vieäc ñaàu tö vaø laøm sao ñeå caùc ñoäng saûn baát ñoäng saûn cuûa Toøa Thaùnh sinh lôïi ñeå chu caáp cho caùc nhu caàu cuûa Toøa Thaùnh.
Ñöùc Cha Galantino sinh naêm 1948 taïi laøng Cerignola thuoäc tænh Foggia nam Italia, thuï phong linh muïc naêm 1972, khi 24 tuoåi, vaø hai naêm sau toát nghieäp trieát hoïc, roài laøm giaùo sö taïi ñaïi chuûng vieän Benevento 4 naêm, tröôùc khi ñi hoïc taïi Giaùo hoaøng Phaân khoa thaàn hoïc ôû Napoli, ñaäu tieán só thaàn hoïc tín lyù taïi ñaây naêm 1985 vôùi luaän aùn töïa ñeà "Lòch söû tính nhö söï trung thaønh vôùi traùi ñaát trong Dietrich Bonhoeffer", moät muïc sö Tin Laønh noåi tieáng cuûa Ñöùc. Sau ñoù cha laøm giaùo sö taïi Phaân khoa thaàn hoïc Napoli. Suoát trong thôøi gian theo hoïc vaø giaûng daïy, töø 1977 ñeán 2011, Cha Galantino vaãn laøm cha sôû giaùo xöù thaùnh Phanxicoâ Assisi ôû laøng queâ cuûa ngaøi.
Thaêng Giaùm Muïc
Thaùng 11 naêm 2011, cha Galantino ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc 16 boå nhieäm laøm Giaùm Muïc giaùo phaän Cassano all'Jonio, moät giaùo phaän beù nhoû chæ coù 103 ngaøn tín höõu Coâng Giaùo vaø Cassano chæ coù hôn 16 ngaøn daân cö. Nhöng trong nhieäm vuï naøy, Ñöùc Cha Galantino ñaõ "loït maét xanh" cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ vaø thaùng 12 naêm 2013, ngaøi ñöôïc boå nhieäm laøm Toång thö kyù Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Italia, vaø 4 naêm sau ñoù, ngaøy 26 thaùng 6 naêm 2018, Ñöùc Cha ñöôïc boå nhieäm laøm Chuû tòch Cô quan quaûn trò taøi saûn cuûa Toøa Thaùnh.
Theo Toâng hieán "Muïc Töû nhaân laønh" do Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ 2 ban haønh hoài cuoái thaùng 6 naêm 1988, Chuû tòch Cô quan Apsa laø Hoàng Y. Nhöng cho ñeán nay Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ vaãn ñeå yeân Ñöùc Cha Galantino nhö moät Giaùm Muïc.
Hoaït ñoäng cuûa cô quan Apsa
Ngoaøi chöùc naêng voán coù, hoài naêm 2020, Cô quan Apsa ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha giao theâm vieäc, ñoù laø quaûn lyù luoân taøi chaùnh cuûa Phuû Quoác vuï khanh. Töø tröôùc ñeán nay, Phuû Quoác vuï khanh Toøa Thaùnh, giuùp Ñöùc Thaùnh Cha quaûn trò caùc ngaân khoaûn nhö "Ñoàng tieàn Thaùnh Pheâroâ" hoaëc caùc khoaûn tieàn khaùc tröïc thuoäc Ñöùc Thaùnh Cha. Vieäc quaûn lyù naøy khoâng phaûi trình baùo cho cô quan naøo khaùc cuûa Toøa Thaùnh ngoaøi Ñöùc Thaùnh Cha, vaø khoâng thuoäc ngaân saùch ñöôïc coâng boá cuûa Toøa Thaùnh hoaëc quoác gia thaønh Vatican. Tuy nhieân trong thôøi gian qua coù nhöõng xì-caêng-ñan, ví duï soá tieàn haøng traêm trieäu Euro bò thaát thoaùt trong cuoäc ñaàu tö vaøo vieäc mua ngoâi nhaø ôû Luaân Ñoân, Anh Quoác; hoaëc quyõ Centurione do oâng Enrico Crasso quaûn lyù bò thieáu huït 4.6% trong naêm 2018 vaø ñoàng thôøi phaûi chòu chi phí 2 trieäu Euro, khieán cho ngöôøi ta ñaët caâu hoûi veà vieäc söû duïng taøi chaùnh cuûa Vatican coù khoân ngoan hay khoâng.
Ngaøy 12 thaùng 3 naêm 2021, cha Juan Antonio Guerrero, doøng Teân, Boä tröôûng Kinh teá cuûa Toøa Thaùnh cho bieát ngaân saùch döï chi naêm 2021 cuûa Toøa Thaùnh, ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha pheâ chuaån, seõ bò thieáu huït gaàn 50 trieäu Euro vaø neáu khoâng coù ngaân khoaûn goïi laø Ñoàng tieàn thaùnh Pheâroâ do caùc tín höõu ñoùng goùp, thì möùc thieáu huït seõ leân tôùi 80 trieäu Euro trong naêm 2021.
Caét giaûm löông
Tình hình ñaïi dòch cho ñeán nay vaãn chöa coù nhöõng daáu hieäu phuïc hoài chaéc chaén, neân ngaøy 24 thaùng 3 naêm 2021, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ban haønh töï saéc caét giaûm löông cuûa caùc Hoàng Y, giaùo só, tu só nhaân vieân ñeå giaûm bôùt chi phí nhaân söï cuûa Toøa Thaùnh, Quoác gia thaønh Vatican vaø caùc cô quan lieân heä. Baét ñaàu töø ngaøy 1 thaùng 4 naêm 2021, caùc Hoàng Y ôû Roma bò giaûm löông 10% so vôùi löông cuoái cuøng. Caùc vò laõnh ñaïo caùc cô quan Toøa Thaùnh nhö Boä tröôûng vaø Toång thö kyù bò giaûm löông caên baûn 8%, khoâng tính phuï caáp ñaét ñoû vaø thaâm nieân cho ñeán nay. caùc giaùo só vaø tu só ôû caáp cao bò giaûm löông 3% theo möùc löông choùt. Ngoaøi ra trong khoaûng töø 1/4 vöøa qua ñeán 31 thaùng 3 naêm 2022, seõ ngöng tính thaâm nieân 2 naêm moät naác cho caùc giaùo só vaø tu só, cuõng nhö cho taát caû caùc nhaân vieân hôïp ñoàng töø caáp 4 ñeán caáp 10.
Lo laéng nhöng khoâng maát nguû
Ñaâu laø thaùi ñoä cuûa Ñöùc Cha Galantino, chuû tòch cô quan Apsa coù nhieäm vuï thu tieàn vaø chi cho caùc nhu caàu cuûa Toøa Thaùnh?
Trong cuoäc phoûng vaán hoâm 16 thaùng 4 naêm 2021 daønh cho taïp chí tröïc tuyeán "Vida Nueva" ôû Taây Ban Nha, ñöôïc hoûi veà vieãn töôïng naøy, Ñöùc Cha Galantino traán an raèng Toøa Thaùnh seõ khoâng bò "phaù saûn" hay "xaäp tieäm", tuy raèng ngaøi khoâng phuû nhaän mình coù lo laéng. Ñöùc Cha noùi:
"Neáu toâi khoâng lo laéng, thì toâi thaät laø ngöôøi hôøi hôït. Taâm traïng naøy laø ñieàu xaûy ra cho moät ngöôøi cha gia ñình ñöùng tröôùc nghóa vuï ñöông ñaàu vôùi nhöõng nhu caàu vaø chi phí cuûa gia ñình. Nhöng söï lo laéng naøy khoâng laøm cho toâi maát nguû. Toâi bieát roõ mình khoâng phaûi laø ngöôøi duy nhaát phaûi nhaän thöùc veà khoù khaên kinh teá. Vaû laïi khoù khaên naøy cuõng khoâng phaûi laø ñieàu môùi meû".
Quan taâm ñeán nhöõng khoù khaên
Ñöùc Cha Galantino cho bieát "moät trong nhöõng bieän phaùp ñaàu tieân maø Apsa ñaõ vaø tieáp tuïc laøm, ñöùng tröôùc ñaïi dòch, vôùi nhöõng haäu quaû tieâu cöïc maø noù gaây ra, ñoù laø vôùi nhöõng ngöôøi coù hôïp ñoàng thueâ caùc baát ñoäng saûn thöông maïi, taøi saûn cuûa Toøa Thaùnh, Apsa ñaõ giaûm bôùt 1 phaàn 3 tieàn thueâ nhaø, vaø hoï coù theå hoaõn vieäc traû 1 phaàn 3 tieàn thueá coøn laïi khi tình traïng trôû laïi bình thöôøng. Vì theá, Ñöùc Cha noùi, "chuùng toâi chæ yeâu caàu hoï traû 1 phaàn 3 coøn laïi veà tieàn thueâ nhaø. Chuùng toâi ñöa ra quyeát ñònh naøy ñeå giuùp taát caû nhöõng ngöôøi phaûi ñoùng cöûa moät phaàn hoaëc ñoùng hoaøn toaøn caùc hoaït ñoäng cuûa hoï. Cuøng vôùi ñieàu ñoù, Apsa tieáp tuïc traû löông ñeàu ñaën cho moïi nhaân vieân cuûa Toøa Thaùnh. Söï quan taâm ñeán nhöõng ngöôøi tuùng thieáu trong thôøi ñaïi dòch naøy khoâng thieáu, nhöng coøn coù phaàn gia taêng. Ngoaøi nhöõng ñieàu ñoù chuùng toâi tìm caùch giaûm bôùt caùc chi phí quaûn trò."
Duyeät laïi ñöôøng loái quaûn lyù
Ñöùc Cha Galantino xaùc quyeát raèng "Chuùng toâi khoâng thaáy coù nguy cô bò phaù saûn, nhöng ñieàu toâi thaáy laø caàn duyeät laïi caùch thöùc quaûn lyù taøi saûn, caùc taøi nguyeân cuûa Toøa Thaùnh, phaàn lôùn tuøy thuoäc tieàn daâng cuùng cuûa caùc tín höõu, lôïi nhuaän vaø söï gia taêng giaù trò caùc ñoäng saûn vaø baát ñoäng saûn cuûa Toøa Thaùnh, khôûi ñaàu töø nhöõng gia saûn tröôùc ñaây ñeå laïi".
Trong cuoäc phoûng vaán, traû lôøi caâu hoûi veà vieäc quaûn trò taøi saûn tröôùc ñaây cuûa Phuû Quoác vuï khanh Toøa Thaùnh, Ñöùc Cha Galantino noùi: ngoaøi nhöõng tin töùc vaø giaû thuyeát cuûa baùo chí, nhaø chöùc traùch tö phaùp ñieàu tra cuûa Vatican seõ xaùc ñònh xem coù nhöõng gì laø baát hôïp leä hay khoâng vaø ñöa ra caùc bieän phaùp.
Heát söùc minh baïch
Moät ñieàu maø Ñöùc Cha Galantino nhaán maïnh trong tieán trình caûi toå taøi chaùnh cuûa Toøa Thaùnh laø quyeát taâm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha vaø cuûa Giaùo trieàu Roma laøm sao ñaït tôùi moät söï minh baïch, hieäu naêng hôn trong vieäc kieåm soaùt vaø thích öùng hôn kinh teá cuûa Toøa Thaùnh vôùi söù maïng cuûa Giaùo Hoäi, laøm sao ñeå Daân Chuùa, khi quaûng ñaïi hoã trôï söù maïng cuûa Giaùm Muïc Roma, hoï coù theå thi haønh vieäc daâng cuùng naøy trong söï tin töôûng nhöõng ñoùng goùp cuûa hoï ñöôïc quaûn trò moät caùch thích hôïp, minh baïch vaø ñöôïc kieåm soaùt phaûi pheùp. Noùi khaùc ñi, "vieäc loan baùo vaø rao giaûng Tin Möøng cuõng tieán qua söï ñaùng tín nhieäm vaø thanh danh cuûa nhöõng ngöôøi ñöôïc keâu goïi loan baùo vaø truyeàn giaûng Tin Möøng".