Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ cöû haønh
Thaùnh leã kính Loøng Chuùa Thöông xoùt
Nguy cô "maûnh aùo chuøng Coâng Giaùo" cuûa Chuùa Gieâsu bò xeù theâm.
GiuseTraàn Ñöùc Anh OP
Vatican (Vatican News 11-04-2021) - Trong voøng 10 ngaøy qua, vaán ñeà chia reõ trong Giaùo Hoäi Coâng Giaùo laïi ñöôïc moät soá vò laõnh ñaïo Coâng Giaùo noùi ñeán, nhö tieáng chuoâng caûnh giaùc caùc tín höõu caàn luoân luoân coá gaéng baûo toàn söï hieäp nhaát.
Ñöùc Hoàng Y Cantalamessa
Thöïc vaäy, trong nghi thöùc töôûng nieäm cuoäc Thöông khoù cuûa Chuùa Gieâsu chieàu Thöù Saùu Tuaàn Thaùnh 2 thaùng 4 naêm 2021 do Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ chuû söï taïi Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ, nhö thöôøng leä, ngaøi khoâng giaûng, Ñöùc Hoàng Y Raniero Cantalamessa, 87 tuoåi, doøng Cappucchino, Giaûng thuyeát vieân taïi Phuû Giaùo Hoaøng töø 41 naêm nay, ñaõ ñeà caäp ñeán vaán ñeà chia reõ nôi caùc tín höõu Coâng Giaùo.
Ñöùc Hoàng Y nhaéc ñeán thoâng ñieäp "Fratelli Tutti" cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ vaø nhaán maïnh raèng "Tình huynh ñeä ñöôïc xaây döïng töø chuùng ta... Tình huynh ñeä ñaïi ñoàng baét ñaàu vôùi tình huynh ñeä trong Giaùo Hoäi Coâng Giaùo... vaø tình huynh ñeä naøy ñang bò thöông toån! Chieác aùo chuøng cuûa Chuùa Kitoâ ñaõ bò xeù thaønh nhöõng maûnh do nhöõng chia reõ giöõa caùc Giaùo Hoäi Kitoâ, nhöng ñieàu khoâng keùm traàm troïng hôn, ñoù laø moãi maûnh aùo cuûa Chuùa thöôøng bò xeù thaønh nhöõng maûnh khaùc nöõa...".
Ñöùc Hoàng Y Cantalamessa ñaëc bieät môøi goïi caùc tín höõu Coâng Giaùo haõy xeùt mình veà toäi chia reõ vì ñaây laø "coâng vieäc tuyeät haûo cuûa ma quæ, diabolos, töùc laø keû chia reõ, laø keû thuø gieo raéc coû luøng, nhö Chuùa Gieâsu ñaõ noùi trong moät duï ngoân cuûa Ngöôøi (xem Mt 13,25). Ñöùc Hoàng Y noùi: "Chuùng ta phaûi hoïc töø Tin Möøng vaø göông cuûa Chuùa Gieâsu. Quanh Ngöôøi baáy giôø coù söï chia reõ maïnh meõ veà chính trò. Coù 4 phe: Pha-ri-seâu, ngöôøi Sa-du-xeâ, ngöôøi theo vua Heâ-roâ-ñeâ, vaø nhöõng ngöôøi Zeâ-loát, Nhieät thaønh. Chuùa Gieâsu khoâng ñöùng veà phe naøo, vaø Ngöôøi maïnh meõ choáng laïi nhöõng toan tính loâi keùo Ngöôøi veà phe naøy hay phe kia. Coäng ñoaøn Kitoâ sô khai cuõng trung thaønh noi theo choïn löïa ñoù. Ñieàu naøy laø taám göông ñaëc bieät cho caùc muïc töû, hoï phaûi laø nhöõng muïc töû cuûa toaøn ñoaøn chieân, chöù khoâng phaûi cuûa moät phe naøo trong ñoù. Vì theá, hoï phaûi laø nhöõng ngöôøi ñaàu tieân phaûi nghieâm tuùc xeùt mình vaø töï hoûi mình ñang daãn ñoaøn chieân ñi veà ñaâu: veà phe cuûa hoï hay laø veà Chuùa Gieâsu".
Qua nhöõng lôøi treân ñaây, khoâng bieát Ñöùc Hoàng Y Cantalamessa aùm chæ ñeán tình caûnh ñaëc bieät naøo. Coù baùo ôû YÙ aùp duïng vaøo söï chia reõ cuûa caùc tín höõu Coâng Giaùo giöõa caùc ñaûng phaùi khaùc nhau, nhöng cuõng coù nhöõng ngöôøi nghó ñeán tình traïng chia reõ veà chính trò giöõa caùc tín höõu Coâng Giaùo ôû Myõ, nhaát laø trong dòp baàu cöû toång thoáng hoài naêm ngoaùi, ngöôøi thì uûng hoä öùng cöû vieân cuûa ñaûng Coäng hoøa, ngöôøi thì uûng hoä öùng vieân ñaûng Daân chuû, vaø trong laõnh vöïc naøy, caû vaán ñeà luaân lyù ñaïo ñöùc, ñaëc bieät laø vaán ñeà baûo veä söï soáng vaø luaân lyù tính duïc cuõng ñöôïc neâu leân.
Ñöùc Hoàng Y Parolin
3 ngaøy sau baøi giaûng cuûa Ñöùc Hoàng Y Cantalamessa, trong moät cuoäc phoûng vaán daønh cho ñaøi phaùt thanh Coâng Giaùo Cope cuûa Taây Ban Nha, truyeàn ñi chieàu ngaøy thöù Hai sau Phuïc Sinh, 5/4, Ñöùc Hoàng Y Parolin, Quoác vuï khanh Toøa Thaùnh, baøy toû lo aâu vì nhöõng xung khaéc giöõa phe caáp tieán vaø baûo thuû trong Giaùo Hoäi Coâng Giaùo vaø nhaän xeùt raèng tình traïng naøy chæ gaây thieät haïi cho Giaùo Hoäi.
Theo Ñöùc Hoàng Y Quoác Vuï Khanh, "coù leõ vaán ñeà naøy naûy sinh töø vieäc Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ nhaán maïnh raát nhieàu veà vieäc caûi toå Giaùo Hoäi vaø coù nhieàu laãn loän veà ñieàu naøy. Cô caáu cuûa Giaùo Hoäi, kho taøng ñöùc tin, caùc bí tích, thöøa taùc vuï toâng ñoà laø nhöõng ñieàu khoâng theå thay ñoåi ñöôïc, nhöng toaøn theå ñôøi soáng cuûa Giaùo Hoäi coù theå canh taân", ñoù laø moät cuoäc soáng "trong ñoù coù nhöõng ngöôøi toäi loãi hoaït ñoäng, vaø vì theá cuõng caàn ñöôïc lieân tuïc ñoåi môùi".
Ñöùc Hoàng Y Parolin giaûi thích raèng "nhieàu khi nhöõng chia reõ vaø choáng ñoái naûy sinh töø söï hieåu laãm, laãn loän, töø söï thieáu khaû naêng phaân bieät giöõa ñieàu thieát yeáu vaø khoâng theå thay ñoåi, vôùi ñieàu khoâng coát yeáu vaø phaûi ñöôïc caûi toå, phaûi thay ñoåi theo tinh thaàn cuûa Tin Möøng".
Vaøi phaûn öùng
Coù tôø baùo caáp tieán ôû Myõ döïa ngay nhaän ñònh cuûa Ñöùc Hoàng Y Parolin ñeå pheâ bình caùc nhoùm Coâng Giaùo baûo thuû khoâng bieát phaân bieät nhöõng ñieàu coù theå thay ñoåi, nhö Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñang laøm, vaø cöù khö khö baûo veä nhöõng luaân lyù hoaëc ñaïo lyù truyeàn thoáng ñeå khoâng chaáp nhaän caùc caëp ñoàng phaùi, truyeàn chöùc cho nöõ giôùi, daân chuû hoùa cô cheá Giaùo Hoäi, bieán vieäc ñoäc thaân linh muïc thaønh ñieàu tuøy yù, nhö Con ñöôøng coâng nghò ôû Ñöùc ñang coå voõ.
Ñöùc Hoàng Y Brandmueller
Cuõng lieân quan ñeán laäp tröôøng ñoái nghòch giöõa nhöõng ngöôøi baûo thuû vaø caáp tieán, ñaëc bieät laø hieän töôïng nhieàu Giaùm Muïc taïi caùc nöôùc noùi tieáng Ñöùc, trong ñoù coù caùc vò Chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc taïi Ñöùc vaø AÙo, khoâng keå haøng traêm linh muïc vaø thaàn hoïc gia ôû Ñöùc, oà aït pheâ bình, phaûn ñoái thoâng caùo cuûa Ñöùc Hoàng Y Toång tröôûng Boä giaùo lyù ñöùc tin, ñaõ ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ pheâ chuaån, trong ñoù coù xaùc quyeát raèng Giaùo Hoäi khoâng coù quyeàn chuùc laønh cho caùc caëp ñoàng phaùi, vì vieäc laøm naøy coù nghóa laø coâng nhaän caùc caëp ñoù nhö "hoân phoái", vaø traùi vôùi ñaïo lyù cuûa Giaùo Hoäi veà hoân nhaân nhö söï keát hôïp giöõa moät ngöôøi nam vaø moät ngöôøi nöõ.
Trong cuoäc phoûng vaán daønh cho baùo Il Messaggero (Ngöôøi söù giaû), ra ngaøy 3 thaùng 4 naêm 2021 ôû Roma, Ñöùc Hoàng Y Walter Brandmueller, ngöôøi Ñöùc, 92 tuoåi, nguyeân Chuû tòch UÛy ban Toøa Thaùnh veà caùc khoa söû hoïc, xaùc quyeát raèng cuoäc ly giaùo taïi Ñöùc ñaõ baét ñaàu roài. Ngaøi noùi:
"Veà maët kyõ thuaät, chuùng ta coù theå noùi veà ly giaùo khi ñang coù moät tieán trình ñöa tôùi söï taùch bieät khoûi söï hieäp thoâng phaåm traät, khoûi söï hieäp thoâng vôùi Ñöùc Giaùo Hoaøng. Tieán trình naøy ñang tieáp tuïc vaø coù theå buøng leân trong nhöõng thaùng tôùi ñaây... Ly giaùo, noùi moät caùch ñôn giaûn, laø phuû nhaän söï hieäp thoâng phaåm traät tôùi Ñöùc Giaùm Muïc hoaëc vôùi Ñöùc Giaùo Hoaøng, ñoù laø ñieàu ñang xaûy ra tröôùc maét chuùng ta, chæ caàn xem nhöõng tuyeân ngoân hoaëc phaùt bieåu cuûa bao nhieâu Giaùm Muïc Ñöùc".
Ñöùc Hoàng Y Bradmueller nhaéc laïi raèng naêm ngoaùi Ñöùc nguyeân Giaùo Hoaøng Bieån Ñöùc 16 ñaõ toá caùo nguy cô ly giaùo gaàn keà cuûa Giaùo Hoäi Ñöùc. Ñoái vôùi Ñöùc Hoàng Y, nhöõng chuû ñeà ñöôïc caùc Giaùm Muïc Ñöùc töø nhieàu naêm nay thaûo luaän vaãn laø nhöõng ñeà taøi ñöôïc ñeà ra trong Con ñöôøng Coâng nghò khai maïc hoài thaùng gieâng naêm ngoaùi, 2020, ñoù laø truyeàn chöùc linh muïc cho phuï nöõ, chaáp nhaän ñoàng tính luyeán aùi, chuùc hoân cho caùc caëp ñoàng phaùi, cho nhöõng ngöôøi ly dò taùi hoân röôùc leã.
Ñöùc Hoàng Y Brandmueller noùi: "Theo yù toâi, tình traïng Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Ñöùc bò toån haïi khoâng nhöõng vì söï phuû nhaän hieäp thoâng phaåm traät, nhöng coøn vì söï baát ñoàng vôùi Huaán Quyeàn cuûa Hoäi Thaùnh. Nhieàu khi coù theå coù nhöõng söï baát ñoàng nhöng khoâng nhaát thieát laø ly giaùo. Tuy nhieân tröôøng hôïp naøy ôû Ñöùc hoaøn toaøn môùi, vaø theo yù toâi thaät ñaùng lo aâu". Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Ñöùc ngaøy caøng rôi vaøo nhöõng laäp tröôøng cuûa Tin Laønh, coù leõ hoï muoán moät Giaùo Hoäi hieäp nhaát vôùi Tin Laønh".
Theo Ñöùc Hoàng Y Brandmueller, "Phaàn lôùn caùc tín höõu Coâng Giaùo taïi Ñöùc döûng döng ñoái vôùi taát caû nhöõng vaán ñeà noùi treân. Chuùng toâi coù moät xaõ hoäi tuïc hoùa cao ñoä, söï tham döï Thaùnh leã Chuùa Nhaät cuøng laém laø 10%. Nhöõng ngöôøi theo caùc laäp tröôøng caáp tieán laø nhöõng ngöôøi gaén boù vôùi UÛy ban trung öông giaùo daân Coâng Giaùo Ñöùc, nhöng phaàn lôùn giaùo daân coøn laïi laø nhöõng ngöôøi döûng döng. Traøo löu tuïc hoùa lan maïnh vaø khoaûng caùch giöõa caùc tín höõu vôùi Giaùo Hoäi gia taêng".
Thay lôøi keát
Quaû thöïc, hieåm hoïa "maûnh aùo chuøng" cuûa Chuùa Gieâsu nôi coäng ñoaøn Coâng Giaùo coù nguy cô bò xeù theâm. Trong boái caûnh naøy, lôøi môøi goïi cuûa Ñöùc Hoàng Y Cantalamessa trong baøi giaûng chieàu Thöù Saùu Tuaàn thaùnh vöøa qua raát laø thôøi söï: "Trong ngaøy naøy, chuùng ta haõy daâng leân Ñaáng ñaõ cheát treân thaäp giaù 'ñeå tuï hoïp laïi caùc con caùi Chuùa bò taûn maùt' (Ga 11,52), vôùi taâm hoàn thoáng hoái vaø tinh thaàn khieâm haï chuùng ta haõy daâng leân kinh nguyeän maø Giaùo Hoäi daâng leân Chuùa trong moãi Thaùnh leã tröôùc phaàn röôùc leã: [...] xin ñöøng chaáp toäi chuùng con nhöng xin nhìn ñeán Hoäi Thaùnh Chuùa, xin ban cho Hoäi Thaùnh ñöôïc bình an vaø hieäp nhaát theo yù Chuùa. Chuùa laø Ñaáng haèng soáng vaø hieån trò ñôøi ñôøi. Amen".