Tuaàn Thaùnh vaø Phuïc Sinh naêm 2021
tröôùc nhöõng haïn cheá vì ñaïi dòch
Tuaàn Thaùnh vaø Phuïc Sinh naêm 2021 tröôùc nhöõng haïn cheá vì ñaïi dòch.
Giuse Traàn Ñöùc Anh O.P
Vatican (Vatican News 28-03-2021) - Vôùi chuùa nhaät Leã Laù, 28 thaùng 3 naêm 2021, coäng ñoaøn Giaùo Hoäi treân theá giôùi böôùc vaøo tuaàn leã troïng nhaát trong naêm Phuïng vuï. Ñaây laø laàn thöù 2 caùc buoåi leã dieãn ra trong nhöõng giôùi haïn vì ñaïi dòch Covid-19. Taïi nhieàu nôi, nhöõng giôùi haïn naøy thaùi quaù vaø bò coi laø vi phaïm töï do toân giaùo cuûa ngöôøi daân.
Taïi caùc nôi treân theá giôùi, Tuaàn Thaùnh vaø leã Phuïc Sinh seõ ñöôïc cöû haønh trong nhöõng tình traïng raát khaùc nhau, tuøy theo tình hình ñaïi dòch vaø caùc quy ñònh veà an toaøn söùc khoûe cuûa caùc chính phuû.
Vatican
Taïi Vatican, gioáng nhö Tuaàn Thaùnh naêm 2020, caùc leã nghi dieãn ra trong ñeàn thôø Thaùnh Pheâroâ troáng roãng, vaø Ñöùc Thaùnh Cha chuû leã ôû khu vöïc tröôùc baøn thôø Ngai Toøa phía ñaàu thaùnh ñöôøng. Taïi ñaây coù toøa cuûa thaùnh Pheâroâ trong tö caùch laø Giaùm Muïc Roma. Hai beân coù 4 pho töôïng lôùn cuûa 4 vò thaùnh Tieán só Hoäi Thaùnh laø thaùnh Ambrosio vaø Augustino cuûa Giaùo Hoäi Latinh, Atanasio vaø Gioan Kim Khaåu cuûa Giaùo Hoäi ñoâng phöông.
Naêm 2020, döï leã chæ coù khoaûng 30 ngöôøi coù nhieäm vuï trong thaùnh leã, nhö 6 Ñöùc OÂng phuï giuùp Ñöùc Thaùnh Cha, ban giuùp leã, ca ñoaøn thu nhoû goàm 6 ngöôøi vaø nhöõng ngöôøi ñoïc saùch thaùnh. Nhöng naêm nay, gioáng nhö trong thôøi gian qua, coù theå soá ngöôøi tham döï nhieàu hôn.
Naêm 2020 Ñöùc Thaùnh Cha khoâng chuû söï leã Laøm Pheùp Daàu saùng thöù Naêm Tuaàn Thaùnh vaø chæ cöû haønh thaùnh leã ban chieàu, töôûng nieäm Chuùa Gieâsu laäp pheùp Thaùnh Theå. Nhöng naêm 2021 ngaøi seõ cöû haønh Leã Daàu luùc 10 giôø röôõi saùng thöù Naêm 1 thaùng 4 naêm 2021. Thaùnh leã luùc 6 giôø chieàu do Ñöùc Hoàng Y Giovanni Battista Re, Nieân tröôûng Hoàng Y ñoaøn chuû söï vaø khoâng coù söï hieän dieän cuûa Ñöùc Thaùnh Cha.
Nghi leã Thöù Saùu Tuaàn Thaùnh naêm 2021 vôùi Ñöùc Thaùnh Cha khoâng khaùc bieät so vôùi naêm 2020, goàm buoåi töôûng nieäm cuoäc Thöông Khoù cuûa Chuùa Gieâsu luùc 6 giôø chieàu vaø sau ñoù, luùc 9 giôø toái, ngaøi seõ chuû söï buoåi Ñi Ñaøng Thaùnh Giaù troïng theå taïi Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ. Buoåi ngaém Ñaøng Thaùnh giaù seõ ñöôïc truyeàn ñi qua heä thoáng truyeàn hình theá giôùi, Mondovisione.
Naêm 2020 caùc baøi suy nieäm 14 chaëng ñaøng Thaùnh Giaù do 14 ngöôøi ñöôïc ban Tuyeân uùy nhaø tuø "Due Palazzi" (Hai toøa nhaø) ôû thaønh phoá Padova, baéc YÙ, soaïn thaûo döôùi söï höôùng daãn cuûa cha Marco Pozza tuyeân uùy nhaø tuø. Naêm nay caùc baøi suy nieäm Ñaøng Thaùnh Giaù do moät nhoùm caùc Höôùng Ñaïo Sinh Coâng Giaùo thuoäc mieàn Umbria mieàn trung YÙ vaø giaùo xöù Caùc Thaùnh Töû Ñaïo Uganda ôû ñòa phöông soaïn.
Ñaøng Thaùnh Giaù tieán theo loä trình ñöôïc caùc ngoïn löûa saùng, ñaët trong caùc chaäu saønh, baét ñaàu töø khu vöïc caïnh caây thaùp buùt ôû giöõa Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ, vôùi caùc chaëng ñöôïc xaùc ñònh baèng aùnh saùng cuûa caùc ngoïn ñuoác. Taïi buïc treân theàm ñeàn thôø chæ coù Ñöùc Thaùnh Cha vaø moät Ñöùc OÂng thuoäc ban nghi leã phuïng vuï.
Thöù Baåy Tuaàn Thaùnh naêm 2021 leã Voïng vaø saùng chuùa nhaät Phuïc Sinh 4 thaùng 4 naêm 2021 cuõng töông töï nhö naêm 2020.
Coäng hoøa Slovak
Trong soá nhöõng nôi chính quyeàn coøn caám ngaët ngheøo caùc buoåi leã toân giaùo vì ñaïi dòch, coù Coäng hoøa Slovak, quoác gia coù 5 trieäu daân, ña soá laø tín höõu Coâng giaùo. Hoâm 17/3 vöøa qua, chính phuû quyeát ñònh keùo daøi tình traïng khaån tröông nhö theá theâm 40 ngaøy nöõa, keå caû nhöõng ngaøy leã Phuïc Sinh. Vì theá, caùc Giaùo Hoäi Kitoâ: Coâng Giaùo, Tin Laønh vaø Chính Thoáng vaø nhieàu thaønh phaàn trong xaõ hoäi daân söï Slovak ñang thænh caàu Toøa Baûo hieán cöùu xeùt vieäc chính phuû nöôùc naøy hoaøn toaøn caám caùc buoåi leã toân giaùo nhaân danh vieäc choáng söï lan laây cuûa virus corona.
Chính phuû Slovak ñang ôû trong tình traïng chia reõ noäi boä neân ñaõ khoâng giaûi quyeát vaán ñeà, khieán caùc Giaùo Hoäi phaûi phaûn öùng choáng laïi söï vi phaïm caùc quyeàn cuûa ngöôøi daân. OÂng Jan Figel, thuoäc ñaûng Daân chuû Thieân Chuùa Giaùo, cöïu ngoaïi tröôûng cuûa Lieân hieäp AÂu Chaâu, ñaõ khôûi xöôùng vieäc ñeä ñôn leân toøa baûo hieán ñeå kieän chính phuû.
Philippines
Taïi Philippines, chính phuû cuûa Toång thoáng Rodrigo Duterte, ñöùng tröôùc söï taùi gia taêng lan laây Coronavirus, ñaõ ra leänh caám caùc cuoäc tuï hoïp coâng chuùng, keå caùc caùc buoåi leã toân giaùo. Ñöùc Cha Broderick Pabillo, Giaùm Muïc Phuï taù kieâm Giaùm quaûn Toâng toøa toång giaùo phaän thuû ñoâ Manilla, ñaõ coâng boá thö muïc vuï hoâm 24/3 vöøa qua, noùi raèng caùc buoåi leã coù soá ít tín höõu coù theå ñöôïc cöû haønh beân trong caùc nhaø thôø. Trong thö Ñöùc Cha khaúng ñònh quyeàn phuïng töï vaø aán ñònh soá tín höõu döï leã laø 10% khaû naêng ñoùn nhaän cuûa nhaø thôø, vì ñaây khoâng phaûi laø moät söï taäp hôïp ñoâng ñaûo.
Thö cuûa Ñöùc Cha Pabillo coù ñoaïn vieát: "Chuùng ta ñaõ coù moät naêm kinh nghieäm vôùi caùc thuû tuïc baûo veä an ninh y teá trong caùc nhaø thôø cuûa chuùng ta... Ngoaøi ra töø 'taäp hoïp ñoâng ñaûo' maø chính phuû söû duïng ñeå caám ñoaùn coù ñònh nghóa khoâng roõ raøng". Ñöùc Cha cuõng pheâ bình chính phuû thieáu söï coäng taùc vôùi caùc toå chöùc toân giaùo khi ñeà ra caùc bieän phaùp lieân heä tôùi caùc toân giaùo.
Phaûn öùng laïi, toång thoáng Duterte noùi raèng chính phuû seõ ñoùng cöûa caùc nhaø thôø ñòa phöông neáu caùc Linh Muïc cöû haønh thaùnh leã coâng coäng baát chaáp leänh cuûa nhaø chöùc traùch y teá.
Vöông quoác Bæ
Taïi nöôùc Bæ, cuõng coù tình traïng chính phuû haïn cheá ngaët ngheøo caùc buoåi leã toân giaùo nhö vaäy, nhaân danh caùc bieän phaùp choáng Covid-19. Nhöng Giaùo Hoäi Coâng Giaùo ñaõ kieän leân toøa aùn toái cao vaø toøa ñaõ ñaùp öùng phaàn naøo yeâu caàu cuûa caùc Giaùo Hoäi. Daàu vaäy chính phuû vaãn giôùi haïn vaø chæ cho toái ña 15 ngöôøi döï leã, baát luaän ñoù laø thaùnh ñöôøng lôùn hay nhoû. Leã an taùng thì ñöôïc toái ña 50 ngöôøi tham döï.
UÛy ban caùc Giaùm Muïc thuoäc AÂu Chaâu, goïi taét laø goïi taét laø Comece, ñaõ toá giaùc caùc chính quyeàn laáy côù choáng Covid-19 ñeå giôùi haïn töï do toân giaùo.
Coäng hoøa Lieân bang Ñöùc
Taïi Ñöùc, hoâm 22/3, baø Thuû töôùng Angela Merkel ñaõ ra leänh giôùi nghieâm ngaët ngheøo töø ngaøy 1 ñeán 5/4 truøng vaøo nhöõng ngaøy Tuaàn Thaùnh vaø Phuïc sinh, khieán Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Ñöùc maïnh meõ phaûn ñoái. Ñöùc Cha Baetzing, Chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc, noùi raèng "Hoài leã Giaùng Sinh chuùng toâi ñaõ chöùng toû coù theå cöû haønh thaùnh leã an toaøn veà y teá. Phuïc Sinh laø leã quan troïng nhaát ñoái vôùi chuùng toâi, chuùng toâi khoâng muoán töø boû leã Phuïc Sinh. Chuùng toâi seõ ñöa vaán ñeà naøy ra thaûo luaän vôùi caùc chính quyeàn tieåu bang".
Hoâm sau caùc Giaùm Muïc khaùc cuõng hôïp tieáng phaûn ñoái, khieán baø thuû töôùng leân tieáng xin loãi vaø noùi raèng quyeát ñònh cuûa baø laø ñieàu sai laàm vaø baø ruùt laïi quyeát ñònh ñoù.
Scotland
Taïi ñöùc Scotland, hoâm 24/3, coù moät tin vui lôùn ñoái vôùi caùc Giaùo Hoäi Kitoâ vì toøa aùn toái cao ñaõ tuyeân boá leänh chính phuû caám ngaët caùc buoåi leã toân giaùo laø baát hôïp phaùp. Ñôn kieän leân toøa aùn toái cao do 27 vò laõnh ñaïo toân giaùo ñeä trình. Hoâm tröôùc ñoù, chính phuû Scotland tuyeân boá caùc buoåi leã coâng coäng coù theå môû laïi töø ngaøy 26 thaùng 3 naêm 2021 vôùi soá toái ña 50 ngöôøi tham döï.
Linh Muïc Kinh só Coâng Giaùo Tom White, haït tröôûng ôû thaønh phoá Glasgow, 1 trong 27 ngöôøi ñaõ kieän chính phuû, tuyeân boá: "Toâi raát vui möøng vì phaùn quyeát cuûa toøa aùn toái cao. Ñieàu naøy chöùng toû toøa ñaõ hieåu nhu caàu thieát yeáu caàn baûo veä khoâng nhöõng söùc khoûe theå lyù vaø vaät chaát cuûa xaõ hoäi chuùng ta, nhöng caû nhöõng nhu caàu tinh thaàn, vì vaäy Toøa ñaõ laät ngöôïc leänh caám baát hôïp phaùp ñoái vôùi caùc buoåi leã toân giaùo".
Caùc nôi khaùc
Taïi YÙ vaø nhieàu nöôùc khaùc, khoâng coù tình traïng chính phuû haïn cheá ngaët ngheøo nhö nhöõng tröôøng hôïp noùi treân, nhöng caùc Giaùm Muïc khoâng queân leân tieáng nhaéc nhôû caùc tín höõu nghieâm tuùc tuaân giöõ caùc bieän phaùp an ninh y teá ñeå phoøng ngöøa lan laây Coronavirus nhö ñeo khaåu trang, giöõ söï giaõn caùch 2 meùt, boû moät soá cöû chæ bieåu töôïng nhö ñi röôùc laù, röûa chaân chieàu thöù Naêm tuaàn thaùnh, hoân kính Thaùnh Giaù chieàu thöù Saùu Tuaàn Thaùnh.