Toå chöùc Adveniat baùo ñoäng
choáng naïn taøn phaù mieàn Amazonia
Toå chöùc Adveniat baùo ñoäng choáng naïn taøn phaù mieàn Amazonia.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Amazon (RVA News 18-03-2021) - Toå chöùc baùc aùi Adveniat cuûa Hoäi ñoàng Giaùm muïc Ñöùc, chuyeân trôï giuùp Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Myõ chaâu Latinh, baùo ñoäng veà naïn taøn phaù mieàn Amazonia, laø moät nguy cô ñoái vôùi nhaân loaïi vaø keâu goïi taêng cöôøng mieàn naøy.
Tuyeân boá nhaân ngaøy theá giôùi veà nöôùc, cöû haønh vaøo 22 thaùng 3 naêm 2021, baø Patricia Gualingua, ñoái taùc vieân cuûa Adveniat, noùi raèng naïn phaù huûy mieàn Amazonia gaây nguy hieåm cho söï khai sinh nöôùc ngoït cho toaøn traùi ñaát. Neáu khoâng coù nöôùc thì traùi ñaát seõ khoâ caèn.
Baø Patricia Gualingua, ngöôøi Ecuador, chuyeân daán thaân baûo veä moâi tröôøng. Tuyeân boá hoâm 16 thaùng 3 naêm 2021, taïi Sarayaku, baø noùi: "Chuùng toâi daán thaân khoâng nhöõng cho söï soáng coøn cuûa chuùng toâi, nhöng cho nhaân loaïi nöõa, cho caùc theá heä mai sau." Mieàn Amazonia laø moät trong nhöõng nguoàn nöôùc ngoït quan troïng nhaát treân theá giôùi. Nhöõng ngöôøi daán thaân baûo veä mieàn naøy thöôøng bò ñe doïa tính maïng. Caùch ñaây vaøi ngaøy, moät thoå daân baûo veä moâi tröôøng taïi Peru ñaõ bò gieát. Nhöõng vuï töông töï cuõng ñaõ xaûy ra taïi caùc nöôùc Bolivia, Colombia, Brazil, hoaëc Ecuador.
Theo baø Gualingua, moät soá boä laïc thoå daân ñaõ bieán maát. Vaø tình traïng cuûa caùc saéc daân soáng coâ laäp thaät laø kinh khuûng, hoï coù nguy cô bò trieät tieâu. Caùc chính phuû khoâng hoaït ñoäng theo tieâu chuaån luaät phaùp, nhöng ñaët söï khai thaùc boùc loät mieàn Amazonia leân haøng öu tieân.
Baø Gualingua thuoäc boä toäc Kichwa baûn ñòa. Laøng Sarayaku cuûa baø ñaõ thaønh coâng trong vieäc ngaên chaën yù ñònh baønh tröôùng cuûa caùc coâng ty khai thaùc daàu hoûa.
Cha Michael Heinz, doøng Ngoâi Lôøi, giaùm ñoác ñieàu haønh toå chöùc Adveniat keâu goïi kieåm soaùt nghieâm ngaët taát caû caùc döï aùn khai thaùc daàu hoûa hieän nay laøm sao ñeå caùc döï aùn ñoù toân troïng nghieâm tuùc nhöõng ñoøi hoûi veà moâi tröôøng vaø nhaân ñaïo. Chæ khi naøo ngöôøi ta ngöng caùc döï aùn khai thaùc daàu trong töông lai thì môùi coù theå ngaên chaën söï tieáp tuïc taøn phaù mieàn Amazonia. Caùc döï aùn naøy phaûi coù söï thoûa thuaän cuûa caùc boä laïc thoå daân soáng taïi vuøng lieân heä vaø hoï khoâng theå bò hy sinh cho caùc lôïi loäc kinh teá quoác teá vaø caùc coâng ty naêng löôïng.
Theo baø Gualingua, moät nguyeân nhaân khaùc ñe doïa taøn phaù mieàn Amazonia laø söï oâ nhieãm moâi tröôøng vaø söï tieâu thuï thaùi quaù. Baø noùi: "Söï oâ nhieãm caùc doøng soâng gaây thieät haïi cho heä thoáng moâi sinh cuûa mieàn Amazonia. Naïn ñoán caây, nhöõng giaáy pheùp cho pheùp khai thaùc nghieân lieäu nhö daàu hoûa vaø quaëng moû laø ñe doïa lôùn cho heä thoáng soâng ngoøi roäng lôùn ôû mieàn naøy. Vì theá caàn phaûi taùi troàng caây vaø baûo veä caùc röøng nguyeân sinh."
(KNA 16-3-2021)