Ñöùc Thaùnh cha gaëp gôõ
caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo Irak taïi Ur
Ñöùc Thaùnh cha gaëp gôõ caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo Irak taïi Ur.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Ur (RVA News 06-03-2021) - Hoaït ñoäng thöù hai cuûa Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ saùng ngaøy 6 thaùng 3 naêm 2021 laø cuoäc gaëp gôõ lieân toân taïi coå thaønh Ur.
Sau 50 phuùt bay, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ tôùi phi tröôøng Nassiriya vaø ñöôïc giaùo quyeàn cuøng chính quyeàn ñòa phöông tieáp ñoùn. Töø ñaây, ngaøi duøng xe ñi tôùi coå thaønh Ur, caùch ñoù 5 caây soá röôõi.
Ur cuûa ngöôøi Canñeâ
Ur laø moät trong nhöõng coå thaønh quan troïng nhaát cuûa ñeá quoác Sumeri xöa kia, caùch trung taâm Nassiriya 24 caây soá. Xöa kia ñaây laø kinh ñoâ cuûa ñeá quoác naøy, traûi roäng treân toaøn mieàn Mesopotamia. Ur coù töø 4000 naêm tröôùc Coâng nguyeân.. Ngaøy nay, di tích thaønh Ur chæ coøn laïi nhöõng khu vöïc khaûo coå. Theo truyeàn thoáng, taïi ñaây Abraham, toå phuï cuûa nhieàu ngöôøi, ñaõ noùi vôùi Thieân Chuùa laàn ñaàu tieân, nhö ñöôïc thuaät laïi trong saùch Saùng theá ñoaïn 11 (11,28--31). Ur cuõng ñöôïc coi laø nôi sinh cuûa vò Toå phuï cuûa caùc tín höõu Do thaùi, Kitoâ vaø Hoài giaùo. Thieân Chuùa goïi Abraham haõy giaõ töø queâ höông, vaø taát caû gia saûn, ñeå ñi tôùi xöù Canaan.
Gaëp gôõ lieân toân
Taïi Ur, luùc quaù 11 giôø 20 phuùt, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ döï cuoäc gaëp gôõ lieân toân cuøng vôùi 150 ngöôøi thuoäc caùc toân giaùo. Treân leã ñaøi chính, coù hôn 20 vò laõnh ñaïo toân giaùo khaùc, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ chaøo thaêm moãi ngöôøi tröôùc khi baét ñaàu cuoäc gaëp gôõ vaø caàu nguyeän, giöõa caùnh ñoàng quanh ñoù laø nhöõng di tích coå thaønh.
Cuoäc gaëp gôõ môû ñaàu vôùi baøi thaùnh ca, vaø moät ñoaïn saùch Saùng theá veà Abraham, do moät linh muïc haùt leân, roài tôùi moät ñoaïn kinh Coran cuõng ñöôïc ñaïi dieän Hoài giaùo haùt.
Chöùng töø
Tieáp ñeán moïi ngöôøi ñaõ nghe chöùng töø cuûa hai ngöôøi treû, roài ñeán moät phuï nöõ theo ñaïo Sabea mandea, sau cuøng laø chöùng töø cuûa moät tín höõu Hoài giaùo.
Hai thanh nieân laø Dawood Ara, 19 tuoåi, Kitoâ höõu töø thaønh Bassora vaø anh Hasan Salim, ngöôøi Hoài giaùo, cuõng 19 tuoåi vaø sinh taïi Bassara. Hai ngöôøi cuøng lôùp hoïc.
Caû hai ñaõ laøm vieäc baùn phaàn ñeå coù tieàn traû hoïc phí. Hoï thueâ moät cöûa tieäm ôû trung taâm thaønh phoá Bassora ñeå baùn quaàn aùo, caû hai ñöôïc gia ñình lieân heä khích leä. Hai ngöôøi laøm vieäc vôùi nhau vaø toå chöùc caùc hoaït ñoäng phoøng ngöøa Covid-19, tuy khoâng cuøng moät toân giaùo. Hai thanh nieân caàu mong nhöõng ngöôøi khaùc cuõng soáng cuøng kinh nghieäm nhö vaäy.
Tieáp lôøi hai thanh nieân, baø Rafah Husein Baher, moät nöõ tín ñoà ñaïo Sabea Madea, keå laïi kinh nghieäm ñau thöông khi con caùi, anh em vaø hoï haøng cuûa baø phaûi troán chaïy trong söï haõi. Baø ñöôïc nhieàu ngöôøi baïn ôû Irak giuùp ñôõ nhö trong moät gia ñình duy nhaát. Taïi Bassora, coù moät ngöôøi Sabeo Mandeo teân laø Najy ñaõ maát maïng ñeå cöùu gia ñình ngöôøi laùng gieàng Hoài giaùo. Khuûng boá ñaõ vi phaïm phaåm giaù thaùnh thieâng cuûa daân chuùng, vaø baø noùi vôùi Ñöùc Thaùnh cha raèng cuoäc vieáng thaêm cuûa ngaøi taïi Irak coù nghóa laø mieàn Mesopotamia coøn ñöôïc toân troïng vaø ngöôõng moä. Cuoäc vieáng thaêm cuûa ngaøi laø moät chieán thaéng cuûa caùc nhaân ñöùc, laø moät bieåu töôïng loøng quí chuoäng cuûa ngöôøi Irak..
Moät chöùng töø khaùc laø cuûa Giaùo sö Ali Zghair Thejeel, sinh taïi Ur, moät thaønh vôùi hôn 6,000 naêm lòch söû, vaø hieän oâng laø moät giaùo sö ñaïi hoïc. OÂng cho bieát ñaõ khuyeán khích daân chuùng ñeán vieáng thaêm Ur vaø ñöôïc cha Imad Albana, thuoäc giaùo hoäi Canñeâ ôû Bassorah khuyeán khích vaø göûi moät ñoaøn 30 ngöôøi ñeán vieáng thaêm Ur, vaø töø ñoù coù nhieàu tín höõu khaùc ñeán haønh höông taïi ñaây. OÂng cuõng gaëp gôõ nhieàu vò laõnh ñaïo vaø chöùc saéc Coâng giaùo, caùc giaùm muïc vaø linh muïc. Taát caû ñeàu coá gaéng coå voõ caùc ñoaøn haønh höông ñeán ñaây vaø hoï cöû haønh thaùnh leã taïi thaønh phoá lòch söû naøy.
OÂng ca ngôïi Giaùo hoäi Irak ñoái xöû ñoàng ñeàu vôùi taát caû moïi ngöôøi, baát phaân bieät toân giaùo vaø chuûng toäc. OÂng cuõng coäng taùc vôùi Caritas Irak ñeå cung caáp thuoác men vaø löông thöïc cho nhieàu thaønh phoá khaùc, ngoaøi thaønh Nassiriya.
OÂng höùa vôùi Ñöùc Thaùnh cha seõ tieáp tuïc coâng vieäc, hoaït ñoäng cho hoøa bình, an ninh, tình huynh ñeä vaø cuoäc soáng chung hoøa bình taïi thaønh phoá naøy.
Dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh cha
Trong dieãn vaên sau caùc chöùng töø, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ ñi töø nôi moïi ngöôøi ñang hieän dieän, queâ höông cuûa Toå phuï Abraham ñeå neâu baät nhöõng ñieåm chung cuûa caùc tín höõu Do thaùi, Kitoâ vaø Hoài giaùo, töø ñoù coù ôn goïi soáng vaø ñoái xöû vôùi nhau nhö anh chò em. Ñöùc Thaùnh cha noùi:
Queâ höông cuûa Toå phuï Abraham
"Nôi ñöôïc chuùc phuùc naøy ñöa chuùng ta trôû laïi caên coäi, trôû veà nguoàn maïch hoaït ñoäng cuûa Thieân Chuùa, söï khai sinh caùc toân giaùo chuùng ta. Taïi ñaây, nôi Abraham Toå phuï chuùng ta ñaõ soáng, döôøng nhö chuùng ta trôû veà nhaø. Taïi ñaây, Abraham ñaõ nghe tieáng goïi cuûa Thieân Chuùa, ñaõ khôûi haønh töø ñaây cuoäc haønh trình thay ñoåi lòch söû. Chuùng ta laø thaønh quaû cuûa ôn goïi vaø haønh trình aáy. Thieân Chuùa baûo Abraham haõy ngöôùc maét nhìn trôøi vaø ñeám caùc vì sao (Xc St 15,5). Trong caùc vì sao aáy, Abraham ñaõ thaáy lôøi höùa veà doøng doõi cuûa mình, thaáy chuùng ta. Vaø hoâm nay, chuùng ta, ngöôøi Do Thaùi, Kitoâ vaø Hoài giaùo, cuøng vôùi nhöõng anh chò em thuoäc caùc toân giaùo khaùc, chuùng ta toân kính toå phuï Abraham vaø laøm nhö ngaøi: chuùng ta haõy nhìn trôøi vaø tieán böôùc treân maët ñaát".
Ñöùc Thaùnh cha laàn löôït quaûng dieãn hai haønh ñoäng treân ñaây vaø ruùt ra nhöõng heä luaän thöïc haønh. Ngaøi noùi:
Haõy nhìn leân Trôøi Cao
1. Chuùng ta haõy nhìn trôøi. Khi chieâm ngaém trôøi sau bao ngaøn naêm, cuøng caùc vì sao xuaát hieän. Chuùng soi saùng nhöõng ñeâm taêm toái nhaát ñeå cuøng nhau chieáu saùng. Trôøi ban cho chuùng ta moät söù ñieäp hieäp nhaát: Ñaáng Toái Cao treân chuùng ta môøi goïi chuùng ta ñöøng bao giôø phaân reõ khoûi ngöôøi anh em ôû caïnh chuùng ta... Neáu chuùng ta muoán baûo toàn tình huynh ñeä, chuùng ta khoâng theå khoâng nhìn Trôøi Cao. Chuùng ta, laø doøng doõi cuûa Abraham vaø ñaïi dieän caùc toân giaùo khaùc nhau, tröôùc heát chuùng ta caûm thaáy vai troø naøy, ñoù la giuùp ñôõ anh chò em chuùng ta haõy nhìn leân vaø caàu nguyeän vôùi Trôøi Cao. Taát caû chuùng ta ñeàu caàn ñieàu naøy, vì chuùng ta khoâng ñuû cho chính mình. Con ngöôøi khoâng phaûi laø toaøn naêng, töï mình khoâng theå thaønh coâng. Neáu gaït boû Thieân Chuùa ra ngoaøi, roát cuoäc ta seõ thôø laïy nhöõng söï vaät traàn theá.... Trong theá giôùi ngaøy nay, ngöôøi ta thöôøng queân Ñaáng Toái Cao hoaëc trình baøy moät hình aûnh meùo moù veà Ngaøi, caùc tín höõu Kitoâ ñöôïc keâu goïi laøm chöùng veà loøng nhaân töø cuûa Thieân Chuùa, chöùng toû tình phuï töû cuûa Chuùa baèng tình huynh ñeä giöõa con ngöôøi vôùi nhau.
Choáng laïm duïng toân giaùo
Töø nôi nguoàn maïch ñöùc tin, töø phaàn ñaát naøy cuûa Toå phuï Abraham cuûa chuùng ta, chuùng ta haõy quaû quyeát Thieân Chuùa laø Ñaáng Thöông Xoùt vaø söï xuùc phaïm, phaïm thöôïng naëng nhaát chính laø laøm oâ danh Chuùa khi gheùt boû ngöôøi anh em. Ñoá kî, cöïc ñoan vaø baïo löïc khoâng naûy sinh töø taâm hoàn ñaïo ñöùc, nhöng ñoù laø nhöõng ñieàu phaûn boäi toân giaùo. Vaø chuùng ta khoâng theå im laëng khi nhöõng keû khuûng boá laïm duïng toân giaùo. Ñuùng hôn, chuùng ta coù nghóa vuï phaûi ñaùnh tan nhöõng hieåu laàm. Chuùng ta ñöøng ñeå cho aùnh saùng cuûa trôøi cao che phuû baèng maây muø oaùn gheùt!
Leân aùn chieán tranh vaø khuûng boá
Trong chieàu höôùng naøy, Ñöùc Thaùnh cha nhaéc ñeán naïn khuûng boá, chieán tranh vaø baïo löïc maø Irak ñaõ phaûi traûi qua, ñaëc bieät laø nhöõng ngöôøi Yazidi ñaõ bò baùch haïi, hoï khoùc thöông caùi cheát cuûa nhieàu ngöôøi nam, haøng ngaøn phuï nöõ, thieáu nöõ vaø treû em bò baét coùc vaø baùn ñi nhö noâ leä vaø phaûi chòu baïo haønh veà theå lyù vaø cöôõng baùch caûi ñaïo.
Ngaøi cuõng noùi ñeán naïn khuûng boá lan traøn ôû mieàn baéc Irak, phaù huûy caùc gia saûn toân giaùo quí giaù, trong ñoù coù caùc nhaø thôø, ñan vieän, nôi thôø phöôïng cuûa caùc coäng ñoaøn khaùc nhau. Nhöng trong ñeâm ñen aáy ñaõ coù nhöõng vì sao chieáu saùng. Nhö caùc baïn treû Hoài giaùo thieän nguyeän giuùp söûa sang laïi caùc nhaø thôø vaø ñan vieän, kieán taïo tình thaân höõu huynh ñeä treân nhöõng ñoå naùt cuûa oaùn gheùt, coù nhöõng tín höõu Kitoâ vaø Hoài giaùo ñang cuøng nhau taùi thieát caùc Ñeàn thôø Hoài giaùo vaø nhaø thôø Kitoâ.
Böôùc ñi treân traùi ñaát
2. Sang ñeán ñieåm thöù hai: Chuùng ta haõy böôùc ñi treân traùi ñaát. Ñöùc Thaùnh cha noùi: Maét höôùng nhìn trôøi khoâng laøm chia trí, nhöng khích leä Abraham tieán böôùc treân maët ñaát, thöïc hieän moät haønh trình, qua doøng doõi, ñi tôùi moïi nôi. Haønh trình cuûa Toå phuï Abraham laø moät cuoäc xuaát cö, ñoøi nhöõng hy sinh. Toå phuï ñaõ phaûi rôøi boû queâ höông, nhaø cöûa vaø gia ñình. Nhöng khi töø boû gia ñình nhö theá. Abraham trôû thaønh toå phuï cuûa moät gia ñình caùc daân toäc. Caû chuùng ta cuõng xaûy ra töông töï; Trong haønh trình, chuùng ta ñöôïc keâu goïi boû nhöõng lieân heä vaø raøng buoäc, kheùp kín chuùng ta trong caùc nhoùm rieâng, ngaên caûn chuùng ta ñoùn nhaän tình thöông voâ bieân cuûa Thieân Chuùa vaø nhìn thaáy nôi tha nhaân nhöõng ngöôøi anh chò em. Ñuùng vaäy, chuùng ta caàn ra khoûi chính mình, vì chuùng ta caàn nhau.
Traùnh töï coâ laäp, xa caùch tha nhaân
Ñöùc Thaùnh cha cuõng nhaän ñònh raèng: Ñaïi dòch cho chuùng ta hieåu raèng "khoâng ai töï cöùu thoaùt moät mình" (Ft 54). Nhöng vaãn luoân coù caùm doã xa caùch ngöôøi khaùc, maïnh ai naáy lo vaø roát cuoäc thaùi ñoä naøy mau leï ñöa tôùi "taát caû ñeàu choáng laïi nhau" vaø tình traïng naøy coøn teä hôn laø ñaïi dòch. Giöõa nhöõng baõo toá, söï coâ laäp khoâng cöùu thoaùt chuùng ta, chuùng ta seõ khoâng töï cöùu thoaùt baèng söï chaïy ñua voõ trang vaø thieát laäp nhöõng töôøng thaønh, vì chuùng caøng laøm cho chuùng ta xa caùch vaø giaän döõ hôn.
Con ñöôøng hoøa bình
"Con ñöôøng maø trôøi cao chæ cho chuùng ta chính laø con ñöôøng khaùc, ñoù laø con ñöôøng hoøa bình. Con ñöôøng naøy, nhaát laø trong baõo toá, ñoøi chuùng ta cuøng cheøo veà moät höôùng. Thaät laø ñieàu khoâng xöùng ñaùng, trong khi taát caû chuùng ta bò thöû thaùch vì ñaïi dòch, nhaát laø taïi ñaây caùc xung ñoät ñaõ taïo neân bao nhieâu laàm than, coù ngöôøi chæ tham lam nghó ñeán chuyeän laøm aên cuûa mình. Seõ khoâng coù hoøa bình neáu khoâng coù chia seû vaø ñoùn tieáp, khoâng coù coâng lyù ñaûm baûo coâng baèng vaø thaêng tieán cho taát caû moïi ngöôøi, baét ñaàu töø nhöõng ngöôøi yeáu theá nhaát. Seõ khoâng coù hoøa bình neáu khoâng coù nhöõng daân toäc giuùp ñôõ caùc daân toäc khaùc. Seõ khoâng coù hoøa bình bao laâu coøn nhöõng lieân minh naøy choáng laïi nhöõng lieân minh khaùc, chæ gia taêng chia reõ. Hoøa bình khoâng ñoøi keû thaéng ngöôøi baïi, nhöng laø nhöõng anh chò em, tuy coù nhöõng hieåu laàm vaø veát thöông quaù khöù, tieán böôùc töø xung ñoät ñeán ñoaøn keát.
Caàu nguyeän
Cuoäc gaëp gôõ lieân toân ñöôïc tieáp noái vôùi kinh nguyeän cuûa caùc con caùi Abraham daâng leân Thieân Chuùa Toaøn naêng, laø Ñaáng döïng neân con ngöôøi vaø yeâu thöông gia ñình nhaân loaïi. Moät linh muïc ñaõ xöôùng leân nhöõng yù nguyeän baèng tieáng Araäp:
"Chuùng con laø con caùi Toå phuï Abraham, thuoäc Do Thaùi giaùo, Kitoâ giaùo vaø Hoài giaùo, cuøng vôùi nhöõng ngöôøi thuoäc caùc tín ngöôõng khaùc vaø ngöôøi thieän chí, chuùng con caûm taï Chuùa vì ñaõ ban cho chuùng con Abraham nhö ngöôøi cha chung trong ñöùc tin, ngöôøi con noåi baät cuûa phaàn ñaát cao thöôïng vaø quí meán naøy.
"Chuùng con caûm taï Chuùa vì taám göông can ñaûm, beàn chí vaø ñaïi ñaûm, quaûng ñaïi vaø hieáu khaùch cuûa cha chung cuûa chuùng con. Ñaëc bieät, chuùng con caûm taï Chuùa vì nieàm tin anh duõng cuûa Abraham, ñöôïc toû ra qua söï saün saøng saùt teá con ñeå vaâng theo leänh Chuùa. Chuùng con caûm taï Chuùa vì khi chuùc phuùc cho toå phuï Abraham cuûa chuùng con, Chuùa bieán toå phuï thaønh moät phuùc laønh cho moïi daân toäc.
"Laïy Thieân Chuùa cuûa Toå phuï Abraham vaø laø Chuùa cuûa chuùng con, chuùng con caàu xin Chuùa ban cho chuùng con ñöùc tin maïnh meõ, hoaït ñoäng trong söï thieän, moät ñöùc tin môû taâm hoàn chuùng con cho Chuùa vaø moïi anh chò em chuùng con, moät nieàm hy voïng khoâng theå daäp taét, coù khaû naêng nhaän thaáy khaép nôi loøng trung tín cuûa Chuùa ñoái vôùi nhöõng lôøi Chuùa höùa... Xin bieán moãi ngöôøi chuùng con thaønh nhaân chöùng veà söï chaêm soùc yeâu thöông cuûa Chuùa cho taát caû moïi ngöôøi, ñaëc bieät nhöõng ngöôøi tò naïn vaø di taûn, nhöõng ngöôøi goùa buïa vaø moà coâi, ngöôøi ngheøo vaø beänh nhaân."
Trong lôøi nguyeän, moïi ngöôøi cuõng hieäp yù caàu xin Chuùa ôn an bình vaø aùnh saùng cho nhöõng ngöôøi quaù coá, ñaëc bieät caùc naïn nhaân baïo löïc vaø chieán tranh, xin giuùp ñôõ caùc chính quyeàn, vaø giuùp chuùng con chaêm soùc traùi ñaát, xin naâng ñôõ ñoâi tay chuùng con trong vieäc taùi thieát ñaát nöôùc naøy...
Cuoäc gaëp gôõ keát thuùc vôùi baøi thaùnh ca. Ñöùc Thaùnh cha coøn chuïp hình löu nieäm vôùi caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo, tröôùc khi trôû laïi phi tröôøng Nassiriya ñeå ñaùp maùy bay trôû laïi thuû ñoâ Baghdad, vaø veà Toøa Söù thaàn ñeå duøng böõa vaø nghæ tröa.