Phuïng vuï vaø caàu nguyeän
keát hieäp chuùng ta vôùi Chuùa Ki-toâ
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ: Phuïng vuï vaø caàu nguyeän keát hieäp chuùng ta vôùi Chuùa Ki-toâ.
Hoàng Thuûy
Vatican (Vatican News 3-02-2021) - Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ khaúng ñònh raèng khoâng coù phuïng vuï thì Ki-toâ giaùo khoâng coù Chuùa Ki-toâ, noù chæ laø duy noäi taâm, bôûi vì caùc nghi leã phuïng vuï, Thaùnh Kinh vaø caùc bí tích laø nhöõng "trung gian cuï theå" ñeå ñi ñeán cuoäc gaëp gôõ vôùi Chuùa, Ñaáng hieän dieän trong Thaùnh Thaàn qua caùc daáu chæ bí tích. Do ñoù caùc Ki-toâ höõu khoâng theå chæ döïa vaøo vieäc caàu nguyeän caù nhaân, moái töông qua cuûa mình vôùi Chuùa, theo moät linh ñaïo khoâng ñeå yù ñeán taàm quan troïng cuûa phuïng vuï coäng ñoaøn.
Trong buoåi tieáp kieán chung tröïc tuyeán saùng thöù Tö 03 thaùng 02 naêm 2021, Ñöc Thaùnh Cha ñaõ baét ñaàu loaït baøi giaùo lyù veà chuû ñeà phuïng vuï thaùnh, vieäc caàu nguyeän coâng khai cuûa Giaùo hoäi. Ngaøi suy tö veà caùch maø caàu nguyeän phuïng vuï lieân keát chuùng ta vôùi Chuùa Ki-toâ.
Coâng ñoàng Vatican II nhaán maïnh taàm quan troïng cuûa phuïng vuï, cuøng vôùi vieäc caàu nguyeän caù nhaân, ñoái vôùi ñôøi soáng thieâng lieâng cuûa caùc Kitoâ höõu. Thaät vaäy, taát caû caùc linh ñaïo Kitoâ giaùo ñeàu ñaët neàn taûng treân vieäc cöû haønh caùc maàu nhieäm thaùnh, trong ñoù Chuùa Gieâsu Kitoâ, vôùi quyeàn naêng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, hieän dieän ôû giöõa daân Ngöôøi qua trung gian cuûa caùc daáu chæ bí tích laø baùnh vaø röôïu, nöôùc vaø daàu. Cuõng nhö trong maàu nhieäm Nhaäp Theå Con Thieân Chuùa ñaõ maëc laáy xaùc phaøm vaø cö nguï giöõa chuùng ta, thì baây giôø Ngöôøi cuõng hieän dieän trong moïi quyeàn naêng cöùu ñoä cuûa Ngöôøi, qua vieäc cöû haønh phuïng vuï lôøi Chuùa vaø bí tích.
Vì phuïng vuï laø nguoàn maïch vaø laø ñænh cao cuûa lôøi caàu nguyeän Kitoâ giaùo cuûa chuùng ta, taát caû Ki-toâ höõu ñöôïc môøi goïi tham gia tích cöïc vaøo haønh ñoäng thôø phöôïng cao caû naøy, baèng caùch daâng hieán cuoäc soáng cuûa mình trong söï keát hieäp vôùi Chuùa Kitoâ nhö cuûa leã thaùnh thieän vaø ñeïp loøng Chuùa Cha.
Caùm doã thöïc haønh moät Ki-toâ giaùo duy noäi taâm, khoâng phuïng vuï
Ñöùc Thaùnh Cha baét ñaàu baøi giaùo lyù vôùi löu yù raèng trong lòch söû Giaùo Hoäi thöôøng coù moät caùm doã thöïc haønh moät Ki-toâ giaùo duy noäi taâm, khoâng nhaän ra taàm quan troïng thieâng lieâng cuûa caùc nghi thöùc phuïng vuï coâng coäng. Ngaøi noùi: "Thoâng thöôøng, khuynh höôùng naøy cho raèng mình coù söï thuaàn khieát hôn cuûa moät toân giaùo khoâng phuï thuoäc vaøo caùc nghi leã beân ngoaøi, voán bò xem laø gaùnh naëng voâ ích hoaëc coù haïi. Troïng taâm cuûa söï chæ trích khoâng phaûi laø moät hình thöùc nghi leã cuï theå, hay moät caùch thöùc cöû haønh cuï theå naøo, maø laø chính phuïng vuï."
"Thaät vaäy, trong Giaùo Hoäi, ngöôøi ta coù theå tìm thaáy moät soá hình thöùc linh ñaïo khoâng hoøa nhaäp ñöôïc caùch thích hôïp vôùi thôøi ñieåm phuïng vuï. Nhieàu tín höõu, trong khi haêng haùi tham döï caùc nghi leã, ñaëc bieät laø Thaùnh Leã Chuùa Nhaät, laïi kín muùc nguoàn dinh döôõng cho ñöùc tin vaø ñôøi soáng thieâng lieâng cuûa hoï töø caùc hình thöùc ñaïo ñöùc caù nhaân."
Phuïng vuï vaø cuoäc soáng
Ñöùc Thaùnh Cha nhaän ñònh raèng trong nhöõng thaäp kyû gaàn ñaây, Giaùo hoäi ñaõ thöïc hieän ñöôïc nhieàu tieán boä lieân quan ñeán ñaëc tính trung taâm cuûa phuïng vuï trong ñôøi soáng ñöùc tin. "Hieán cheá Phuïng vuï cuûa Coâng ñoàng Vatican II trình baøy moät ñieåm then choát trong cuoäc haønh trình laâu daøi naøy. Noù taùi khaúng ñònh moät caùch toaøn dieän vaø cô caáu taàm quan troïng cuûa phuïng vuï thaùnh ñoái vôùi ñôøi soáng cuûa ngöôøi Kitoâ höõu, nhöõng ngöôøi tìm thaáy trong phuïng vuï söï trung gian khaùch quan xuaát phaùt töø thöïc teá raèng Chuùa Gieâsu Kitoâ khoâng phaûi laø moät yù töôûng hay moät tình caûm, maø laø moät Ngöôøi soáng, vaø Maàu nhieäm cuûa Ngöôøi laø moät söï kieän lòch söû."
"Lôøi caàu nguyeän cuûa Kitoâ höõu noái keát vôùi nhöõng caùch dieãn taû cuï theå cuûa ñöùc tin nhö Saùch Thaùnh, caùc Bí tích, caùc nghi thöùc phuïng vuï, coäng ñoaøn. Trong ñôøi soáng Ki-toâ giaùo, chuùng ta khoâng boû theå qua laõnh vöïc theå lyù vaø vaät chaát bôûi vì trong Chuùa Gieâ-su Ki-toâ noù ñaõ trôû thaønh con ñöôøng cöùu ñoä. Chuùng ta coù theå noùi raèng baây giôø chuùng ta caàu nguyeän baèng thaân xaùc. Thaân xaùc ñi vaøo trong caàu nguyeän."
Vieäc caàu nguyeän döïa treân phuïng vuï
Do ñoù, Ñöùc Thaùnh Cha nhaán maïnh: "Khoâng coù linh ñaïo Kitoâ giaùo naøo khoâng baét nguoàn töø vieäc cöû haønh caùc maàu nhieäm thaùnh. Saùch Giaùo lyù vieát: 'Söù maïng cuûa Chuùa Kitoâ vaø cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn laø coâng boá, hieän thöïc vaø thoâng truyeàn maàu nhieäm cöùu ñoä trong Phuïng vuï cuûa Hoäi Thaùnh; söù vuï aáy ñöôïc tieáp noái nôi taâm hoàn ngöôøi caàu nguyeän' (s. 2655). Baûn thaân phuïng vuï khoâng chæ laø lôøi caàu nguyeän töï phaùt, maø laø moät ñieàu gì ñoù coøn hôn theá nöõa, vaø nguyeân thuûy hôn: ñoù laø moät haønh ñoäng hình thaønh toaøn boä kinh nghieäm Kitoâ giaùo vaø do ñoù, hình thaønh caû lôøi caàu nguyeän. Phuïng vuï laø moät söï kieän, noù ñang dieãn ra, noù hieän dieän, noù laø cuoäc gaëp gôõ. Moät cuoäc gaëp gôõ vôùi Chuùa Ki-toâ."
Chuùa Kitoâ hieän dieän trong Chuùa Thaùnh Thaàn qua caùc daáu chæ bí tích. Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Ngöôøi Kitoâ höõu chuùng ta caàn phaûi tham döï vaøo caùc maàu nhieäm thaùnh. Moät Kitoâ giaùo khoâng coù phuïng vuï laø moät Kitoâ giaùo khoâng coù Chuùa Kitoâ. Ngay caû trong nghi thöùc ñôn giaûn nhaát, chaúng haïn nhö nghi thöùc maø moät soá Ki-toâ höõu ñaõ cöû haønh vaø tieáp tuïc cöû haønh taïi nhöõng nôi bò giam giöõ, hoaëc bí maät trong moät ngoâi nhaø trong thôøi gian bò baùch haïi, Chuùa Gieâ-su Ki-toâ thöïc söï hieän dieän vaø ban chính mình cho caùc tín höõu cuûa Ngöôøi."
Tham döï phuïng vuï soát saéng
Ñöùc Thaùnh Cha noùi tieáp raèng bôûi baûn chaát, phuïng vuï môøi goïi chuùng ta tham döï moät caùch soát saéng, ñeå chuùng ta coù theå nhaän ñöôïc aân suûng Chuùa ban qua phuïng vuï. Trích lôøi saùch Giaùo lyù giaûi thích veà ñieàu naøy: "Caàu nguyeän noäi taâm hoùa vaø ñoàng hoùa vôùi phuïng vuï trong vaø sau khi cöû haønh" (sñd), Ñöùc Thaùnh Cha nhaän ñònh raèng nhieàu lôøi caàu nguyeän cuûa Ki-toâ höõu khoâng baét nguoàn töø phuïng vuï, nhöng taát caû nhöõng lôøi caàu nguyeän ñoù, neáu laø cuûa Ki-toâ höõu, ñeàu giaû ñònh laø phuïng vuï, töùc laø trung gian bí tích cuûa Chuùa Gieâ-su Ki-toâ.
Ngaøi giaûi thích: "Moãi khi chuùng ta cöû haønh moät Bí tích Röûa toäi, hoaëc thaùnh hieán baùnh vaø röôïu trong Bí tích Thaùnh Theå, hoaëc xöùc daàu thaùnh cho thaân theå moät ngöôøi beänh, thì Chuùa Kitoâ ôû ñaây! Chuùa hieän dieän gioáng nhö Ngöôøi ñaõ hieän dieän khi chöõa laønh chi theå ñau yeáu cuûa moät ngöôøi beänh, hoaëc khi trao ban di chuùc cuûa Ngöôøi trong Böõa Tieäc Ly ñeå cöùu ñoä theá gian."
Cöû haønh phuïng vuï
Lôøi caàu nguyeän cuûa ngöôøi Kitoâ höõu laøm cho söï hieän dieän bí tích cuûa Chuùa Gieâsu trôû thaønh cuûa mình. Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích: "Nhöõng gì beân ngoaøi chuùng ta trôû thaønh moät phaàn cuûa chuùng ta: phuïng vuï dieãn taû ñieàu naøy ngay caû trong cöû chæ aên uoáng raát töï nhieân. Thaùnh leã khoâng theå chæ ñöôïc 'laéng nghe', nhö theå chuùng ta chæ laø khaùn giaû cuûa moät ñieàu gì ñoù troâi ñi maø khoâng coù söï tham döï cuûa chuùng ta. Thaùnh leã luoân ñöôïc cöû haønh vaø khoâng chæ linh muïc chuû söï Thaùnh leã, nhöng taát caû Ki-toâ höõu, nhöõng ngöôøi soáng Thaùnh leã. Vaø trung taâm laø Chuùa Kitoâ! Taát caû chuùng ta, trong söï ña daïng cuûa caùc aân suûng vaø thöøa taùc vuï, tham gia vaøo haønh ñoäng cuûa Chuùa, bôûi vì Ngöôøi laø Nhaân vaät chính cuûa phuïng vuï."
"Khi nhöõng Ki-toâ höõu ñaàu tieân baét ñaàu thôø phöôïng, hoï ñaõ laøm ñieàu ñoù baèng caùch hieän thöïc hoùa nhöõng vieäc laøm vaø lôøi noùi cuûa Chuùa Gieâ-su, vôùi aùnh saùng vaø quyeàn naêng cuûa Chuùa Thaùnh Linh, ñeå cuoäc soáng cuûa hoï, ñaït ñöôïc nhôø aân suûng ñoù, seõ trôû thaønh cuûa leã thieâng lieâng daâng leân Thieân Chuùa. Caùch tieáp caän naøy laø moät 'cuoäc caùch maïng' thöïc söï. Thaùnh Phao-loâ vieát trong thö göûi tín höõu Roâ-ma: 'Thöa anh em, vì Thieân Chuùa thöông xoùt chuùng ta, toâi khuyeân nhuû anh em haõy hieán daâng thaân mình laøm cuûa leã soáng ñoäng, thaùnh thieän vaø ñeïp loøng Thieân Chuùa. Ñoù laø caùch thöùc xöùng hôïp ñeå anh em thôø phöôïng Ngöôøi' (12,1). Cuoäc soáng ñöôïc môøi goïi ñeå trôû thaønh vieäc thôø phöôïng Thieân Chuùa, nhöng ñieàu naøy khoâng theå xaûy ra neáu khoâng coù caàu nguyeän, ñaëc bieät laø caàu nguyeän trong phuïng vuï."
Ñöùc Thaùnh Cha keát thuùc baøi giaùo lyù: "Chôù gì yù nghó naøy giuùp cho taát caû chuùng ta khi tham döï Thaùnh leã Chuùa Nhaät: Toâi ñi caàu nguyeän trong coäng ñoaøn, toâi ñi caàu nguyeän vôùi Chuùa Kitoâ ñang hieän dieän. Khi chuùng ta cöû haønh moät bí tích röûa toäi, thì chính Chuùa Ki-toâ ôû ñoù, hieän dieän, laøm pheùp röûa. Ñaây khoâng phaûi laø moät yù töôûng, moät caùch noùi. Chuùa Kitoâ hieän dieän vaø trong phuïng vuï baïn caàu nguyeän vôùi Chuùa Kitoâ beân caïnh baïn."