Toâng huaán haäu Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc
Christus Vivit - Chuùa Kitoâ Ñang Soáng
cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ
Göûi Ngöôøi Treû vaø Coäng Ñoaøn Daân Chuùa
(Baûn dòch Vieät ngöõ cuûa HÑGMVN)
Chöông Saùu
Ngöôøi Treû Vôùi Coäi Reã
179. Ñoâi khi toâi baét gaëp nhöõng caây nhoû xinh xinh, nhaùnh chuùng höôùng leân trôøi cöù vöôn leân cao maõi, töïa nhö moät baøi ca hy voïng. Vaø roài, sau moät côn baõo toâi thaáy chuùng guïc ngaõ vaø ñaõ cheát. Bôûi leõ, vôùi boä reã löa thöa chuùng vöôn caønh leân cao trong khi reã khoâng ñöôïc beùn saâu vaøo loøng ñaát, neân nhanh choùng bò vuøi daäp döôùi söùc maïnh cuûa thieân nhieân. Bôûi theá toâi ñau buoàn khi thaáy nhöõng ngöôøi treû ñöôïc gôïi yù xaây döïng moät töông lai maø khoâng coù coäi reã, nhö theå theá giôùi môùi chæ baét ñaàu hoâm nay vaäy. Vì "chuùng ta khoâng theå lôùn leân neáu thieáu ñi nhöõng boä reã maïnh meõ ñeå naâng ñôõ mình ñöùng vöõng vaø gaén chaët vaøo maët ñaát. Thaät deã bò cuoán bay ñi maát khi chuùng ta khoâng coù moät nôi naøo ñeå baùm víu, khoâng coù choã naøo ñeå ñònh cö." [98]
Ñöøng ñeå mình bò baät reã
180. Ñaây khoâng phaûi laø moät vaán ñeà thöù yeáu, toâi thaáy caàn daønh moät chöông ngaén ñeå thaûo luaän veà noù. Neáu hieåu vaán ñeà naøy cho ñuùng, chuùng ta seõ nhaän ra söï khaùc bieät giöõa nieàm vui cuûa tuoåi treû vôùi söï suøng baùi tuoåi treû ñaày sai laàm - ñoù voán laø ñieàu moät soá ngöôøi ñaõ söû duïng ñeå daãn duï ngöôøi treû vaø lôïi duïng hoï phuïc vuï cho muïc ñích cuûa mình.
181. Chuùng ta haõy thöû nghó veà ñieàu naøy: Neáu coù ai ñoù ñeà nghò vaø noùi vôùi caùc con raèng haõy phôùt lôø lòch söû vaø khoâng caàn traân troïng kinh nghieäm cuûa caùc baäc tieàn boái; khinh thöôøng quaù khöù maø chæ nhaém ñeán töông lai ñöôïc hoï theâu deät neân, thì chaúng phaûi ñoù laø caùch thöùc deã daøng ñeå hoï loâi keùo caùc con laøm ñieàu hoï baûo hay sao? Hoï muoán caùc con noâng caïn, maát goác vaø hoaøi nghi moïi söï, ñeå caùc con chæ bieát tin vaøo lôøi höùa vaø tuaân theo theo nhöõng keá hoaïch cuûa hoï maø thoâi. Ñoù chính laø caùch thöùc maø caùc yù thöùc heä khaùc nhau thöïc hieän. Hoï tieâu huûy (hoaëc phaân raõ) moïi söï khaùc bieät ñeå coù theå thoáng trò maø khoâng bò phaûn khaùng. Ñeå ñaït ñöôïc ñieàu ñoù, hoï caàn laøm cho ngöôøi treû xem thöôøng lòch söû, choái boû kho taøng thieâng lieâng vaø nhaân baûn ñöôïc truyeàn laïi qua caùc theá heä, vaø khoâng bieát ñeán taát caû nhöõng gì coù tröôùc mình.
182. Ñoàng thôøi, nhöõng keû löøa mò coøn duøng moät nguoàn khaùc, ñoù laø "söï suøng baùi tuoåi treû", nhö theå coi taát caû nhöõng gì khoâng coøn treû thì ñaùng cheâ bai vaø loãi thôøi. Thaân xaùc treû trung trôû thaønh bieåu töôïng cho traøo löu suøng baùi naøy; vaø taát caû nhöõng gì thuoäc veà thaân xaùc ñoù ñeàu ñöôïc thaàn töôïng hoaù vaø ñaùng ham muoán voâ haïn, trong khi nhöõng gì "khoâng treû trung" thì bò coi thöôøng. Theá nhöng, ñoù laø moät thöù vuõ khí roát cuoäc chæ laøm haï caáp ñaëc bieät laø ngöôøi treû, töôùc maát cuûa hoï nhöõng giaù trò thöïc vaø lôïi duïng hoï ñeå ñaït ñöôïc nhöõng lôïi ích caù nhaân, kinh teá hoaëc chính trò.
183. Caùc baïn treû thaân meán, ñöøng cho pheùp ngöôøi ta lôïi duïng tuoåi treû cuûa caùc con, ñaåy caùc con ñeán moät loái soáng noâng caïn ñoàng hoaù caùi ñeïp chæ vôùi daùng veû beân ngoaøi. Nhöng haõy bieát raèng coù moät veû ñeïp tuyeät vôøi nôi moät ngöôøi lao ñoäng trôû veà nhaø vôùi veû laám lem phôø phaïc, nhöng laïi chan chöùa nieàm vui khi ñem côm baùnh veà cho con caùi. Coù moät veû ñeïp kyø dieäu cuûa moät gia ñình nhoû hoaø hôïp quaây quaàn beân maâm côm gia ñình duø raát ñaïm baïc nhöng bieát chia seû quaûng ñaïi cho nhau. Coù veû ñeïp nôi moät ngöôøi vôï, daãu hôi nheách nhaùc vaø hình haøi ñaõ in daáu thôøi gian, nhöng vaãn taän tuïy chaêm soùc ngöôøi choàng oám ñau, maëc cho ñaõ tuoåi cao söùc yeáu. Daãu muøa xuaân cuûa thôøi "löu luyeán aáy" ñaõ qua ñi, vaãn coù moät veû ñeïp cuûa caùc caëp ñoâi trung thaønh yeâu thöông nhau ñi qua muøa thu cuûa cuoäc ñôøi vaø veû ñeïp cuûa caùc cuï oâng cuï baø vaãn naém tay saùnh böôùc beân nhau ñeán cuoái cuoäc ñôøi. Coù moät veû ñeïp, vöôït treân caùi ñeïp ngoaïi hình vaø thôøi trang, nôi nhöõng ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ theo ñuoåi ôn goïi cuûa mình vôùi tình yeâu, ñeå phuïc vuï queân mình vì coäng ñoàng vaø ñaát nöôùc, nôi nhöõng ngöôøi laøm vieäc quaûng ñaïi ñeå xaây döïng moät gia ñình haïnh phuùc, noã löïc laøm vieäc chaêm chæ trong aâm thaàm voâ vò lôïi ñeå taùi thieát moät xaõ hoäi hoaø hôïp tieán boä. Khaùm phaù, boäc loä vaø bieåu döông nhöõng veû ñeïp naøy, voán laø nhöõng phaûn chieáu soáng ñoäng veû ñeïp cuûa Ñöùc Kitoâ treân thaäp giaù, laø ta ñaõ ñaët neàn taûng cho söï lieân ñôùi xaõ hoäi ñích thaät vaø cho neàn vaên hoaù gaëp gôõ.
184. Cuøng vôùi nhöõng chieán löôïc suøng baùi tuoåi treû vaø veû beà ngoaøi sai laïc, ngaøy nay ngöôøi ta coøn coå voõ moät thöù linh ñaïo khoâng coù Thieân Chuùa, moät kieåu tình caûm khoâng coäng ñoàng vaø khoâng daán thaân ñeán vôùi nhöõng ngöôøi ñau khoå, noãi sôï ngöôøi ngheøo xem hoï nhö moät moái nguy hieåm, vaø raát nhieàu ñeà nghò laøm chuùng con tin vaøo moät töông lai thieân ñöôøng ngaøy caøng xa vôøi. Cha khoâng muoán giôùi thieäu vôùi caùc con nhöõng ñeà nghò nhö theá, vaø vôùi caû taám loøng, cha xin caùc con haõy caån troïng ñöøng ñeå mình bò aûnh höôûng bôûi yù thöùc heä ñoù, bôûi noù khoâng nhöõng khoâng laøm caùc con neân treû trung hôn, maø coøn bieán caùc con thaønh noâ leä. Cha ñeà nghò vôùi caùc con moät con ñöôøng khaùc, khôûi ñi töø söï töï do, nhieät huyeát vaø saùng taïo, höôùng tôùi nhöõng chaân trôøi môùi, vaø ñoàng thôøi, giuùp chuùng con chaêm soùc nhöõng coäi reã nuoâi döôõng vaø naâng ñôõ mình.
185. Theo höôùng ñoù, toâi muoán löu yù raèng "nhieàu Nghò phuï Thöôïng Hoäi ñoàng ñeán töø nhöõng boái caûnh khoâng phaûi Taây phöông ñaõ cho thaáy laø, taïi nhöõng quoác gia cuûa hoï, hieän töôïng toaøn caàu hoaù cuõng ñoàng thôøi hình thaønh neân moät hình thöùc thöïc daân vaên hoaù, taùch ngöôøi treû ra khoûi nhöõng coäi reã vaên hoaù vaø toân giaùo cuûa mình. Hoäi Thaùnh caàn quan taâm ñoàng haønh vôùi nhöõng ngöôøi treû trong tieán trình naøy giuùp hoï khoâng ñaùnh maát nhöõng neùt quyù giaù nhaát trong caên tính cuûa hoï". [99]
186. Ngaøy nay chuùng ta thaáy moät xu theá "ñoàng daïng hoaù" ngöôøi treû, laøm môø nhaït ñi nhöõng neùt ñoäc ñaùo veà nguoàn goác cuûa hoï, vaø bieán hoï thaønh nhöõng thöù saûn phaåm deã uoán naén haøng loaït. Ñieàu naøy taïo ra moät söï huûy hoaïi vaên hoaù nghieâm troïng töông töï nhö söï tuyeät chuûng cuûa caùc loaøi ñoäng thöïc vaät.[100] Vì lyù do naøy, khi noùi chuyeän vôùi caùc baïn treû baûn ñòa quy tuï taïi Panama vöøa qua, toâi ñaõ khuyeán khích hoï "chaêm soùc coäi reã cuûa mình, bôûi vì töø chính coäi reã aáy seõ phaùt sinh nguoàn söùc maïnh, giuùp caùc con lôùn leân, trieån nôû vaø troå sinh nhieàu hoa traùi". [101]
Töông quan cuûa caùc con vôùi ngöôøi cao nieân
187. Taïi Thöôïng Hoäi ñoàng, chuùng ta ñaõ nghe noùi raèng "Giôùi treû vöôn mình ñeán töông lai vaø ñaày nghò löïc cuøng söùc naêng ñoäng ñeå ñoái phoù vôùi cuoäc soáng. Tuy nhieân [...] ñoâi khi hoï coù khuynh höôùng ít ñeå yù ñeán kyù öùc cuûa quaù khöù maø mình xuaát thaân, ñaëc bieät laø nhöõng ñieàu toát hoï ñaõ laõnh nhaän ñöôïc töø oâng baø, cha meï, vaø haønh trang vaên hoaù maø xaõ hoäi ñaõ ñem laïi cho hoï. Giuùp ngöôøi treû khaùm phaù moät quaù khöù phong phuù vaø soáng ñoäng, baèng caùch nhôù ñeán quaù khöù vaø döïa treân ñoù ñeå thöïc hieän nhöõng choïn löïa vaø ñeå phaùt trieån tieàm naêng, ñoù laø moät haønh vi yeâu thöông ñích thöïc daønh cho hoï, taïo ñieàu kieän cho hoï tröôûng thaønh vaø ñeå hoï thöïc hieän nhöõng choïn löïa neân laøm". [102]
188. Lôøi Chuùa khuyeân chuùng ta ñöøng queân tieáp xuùc vôùi nhöõng baäc cao nieân, ñeå coù theå hoïc hoûi töø kinh nghieäm cuûa caùc vò: "Haõy coù maët khi caùc baäc laõo thaønh hoäi hoïp, thaáy vò naøo khoân ngoan, haõy heát loøng gaén boù... Thaáy ngöôøi hoïc thöùc uyeân thaâm, con haõy naêng lui tôùi, chaân ñi moøn ngöôõng cöûa nhaø hoï" (Hc 6,34.36). Duø sao ñi nöõa, nhöõng thaùng naêm daøi hoï ñaõ soáng vaø taát caû nhöõng gì hoï ñaõ traûi qua trong cuoäc soáng ñeàu ñaùng ñeå chuùng ta kính troïng caùc ngaøi: "Thaáy ngöôøi ñaàu baïc, ngöôi phaûi ñöùng leân" (Lv 19, 32). Vì, "söùc maïnh laø nieàm töï haøo cuûa giôùi thanh nieân, maùi ñaàu baïc laø vinh döï cuûa haøng boâ laõo" (Cn 20, 29).
189. Kinh Thaùnh noùi vôùi chuùng ta: "Haõy laéng nghe cha con, ñaáng sinh thaønh ra con, ñöøng khinh deå meï con khi ngöôøi giaø yeáu" (Cn 23, 22). Leänh truyeàn toân kính cha meï laø "ñieàu raên thöù nhaát coù keøm theo lôøi höùa" (Ep 6,2, x. Xh 20,12; Ñnl 5,16; Lv 19,3), vaø lôøi höùa ñoù laø: "ñeå ngöôi ñöôïc haïnh phuùc vaø höôûng thoï treân maët ñaát naøy" (Ep 6, 3).
190. Ñieàu ñoù khoâng coù nghóa laø con phaûi ñoàng yù taát caû nhöõng gì maø caùc ngaøi noùi, hoaëc phaûi chaáp nhaän moïi haønh ñoäng cuûa hoï. Moät ngöôøi treû caàn phaûi luoân coù tinh thaàn pheâ bình. Thaùnh Basilioâ Caû khuyeân nhöõng ngöôøi treû bieát quyù troïng caùc taùc giaû Hy Laïp coå, nhöng chæ chaáp nhaän nhöõng gì toát ñeïp maø hoï daïy.[103] Vaán ñeà ñôn giaûn chæ laø môû loøng ra ñeå ñoùn nhaän söï khoân ngoan ñöôïc löu truyeàn qua caùc theá heä, moät söï khoân ngoan gaàn guõi vôùi thaân phaän khoán khoå cuûa con ngöôøi, vaø khoâng coù lyù do gì ñeå tan bieán tröôùc nhöõng caùi môùi laï cuûa xaõ hoäi tieâu thuï vaø thò tröôøng.
191. Theá giôùi chöa bao giôø, vaø cuõng seõ khoâng bao giôø höôûng lôïi ích gì töø söï ñoaïn tuyeät giöõa caùc theá heä. Ñoù laø nhöõng baøi ca quyeán ruõ laøm meâ nguû veà moät töông lai khoâng coäi reã vaø maát goác. Ñoù laø moät söï doái traù löøa gaït caùc con tin raèng chæ coù nhöõng gì môùi meû môùi laø toát ñeïp. Khi coù moái lieân keát giöõa caùc theá heä, thì ngöôøi ta seõ nuoâi giöõ moät kyù öùc taäp theå trong caùc coäng ñoàng, vì moãi theá heä khi aáy seõ tieáp nhaän nhöõng giaùo huaán töø nhöõng ngöôøi ñi tröôùc, roài chuyeån giao nhöõng di saûn ñoù cho theá heä theo sau. Baèng caùch naøy, ngöôøi ta seõ coù caùc khung tham chieáu ñeå kieán thieát moät xaõ hoäi môùi vöõng chaéc. Nhö chaâm ngoân ngöôøi xöa coù noùi: "Neáu nhö ngöôøi treû coù söï hieåu bieát vaø ngöôøi giaø coù söùc maïnh, thì khoâng coù gì khoâng theå laøm ñöôïc".
Nhöõng giaác mô vaø nhöõng thò kieán
192. Tieân tri Gioâen coù moät lôøi loan baùo giuùp ta hieåu vaán ñeà naøy moät caùch tuyeät vôøi. Vôùi lôøi aáy Ñöùc Chuùa phaùn: "Ta seõ ñoå thaàn khí Ta treân heát thaûy ngöôøi phaøm. Con trai con gaùi caùc ngöôi seõ trôû thaønh caùc tieân tri; ngöôøi giaø ñöôïc baùo moäng, thanh nieân thaáy thò kieán" (Ge 3,1; x. Cv 2,17). Khi caû ngöôøi treû laãn ngöôøi giaø ñeàu môû loøng ra ñoùn nhaän Thaùnh Thaàn, hoï seõ laø moät söï keát hôïp tuyeät vôøi. Ngöôøi giaø mô veà nhöõng öôùc mô vaø ngöôøi treû thaáy nhöõng thò kieán. Hai söï vieäc naøy boå tuùc cho nhau nhö theá naøo?
193. Ngöôøi cao tuoåi coù nhöõng giaác mô ñöôïc deät neân töø nhöõng kyù öùc vaø hình aûnh mang daáu aán nhöõng traûi nghieäm qua doøng thôøi gian cuûa hoï. Neáu ngöôøi treû bieát beùn reã mình töø trong nhöõng giaác mô ñoù cuûa ngöôøi giaø, thì hoï seõ coù theå thaáy ñöôïc töông lai, coù ñöôïc nhöõng thò kieán môû roäng taàm nhìn ñeán chaân trôøi vaø tìm thaáy ñöôïc nhöõng loái ñi môùi. Nhöng neáu ngöôøi giaø khoâng mô, thì ngöôøi treû seõ khoâng coøn coù theå nhìn thaáy roõ ñöôïc chaân trôøi ñích.
194. Thaät tuyeät vôøi neáu chuùng ta tìm thaáy ñöôïc, trong nhöõng gì cha meï chuùng ta löu giöõ ñöôïc trong kyù öùc, kyû nieäm naøo ñoù giuùp ta hình dung ñöôïc nhöõng giaác mô maø oâng baø noäi ngoaïi ñaõ töøng mô veà chuùng ta. Moãi ngöôøi chuùng ta, ngay caû tröôùc khi sinh ra, ñaõ nhaän ñöôïc nhö phuùc laønh töø oâng baø, moät öôùc mô ñong ñaày tình yeâu vaø hy voïng, veà moät cuoäc soáng toát ñeïp hôn. Vaø neáu ñoù khoâng phaûi laø oâng baø cuûa chuùng ta, thì chaéc chaén coù oâng baø coá toå tröôùc ñoù cuûa chuùng ta ñaõ mô giaác mô haïnh phuùc aáy khi ngaém nhìn con caùi hay chaùu chaét mình naèm trong noâi. Giaác mô ñaàu tieân laø giaác mô taïo döïng cuûa Thieân Chuùa, Cha chuùng ta, ñi tröôùc vaø ñoàng haønh vôùi ñôøi soáng cuûa con caùi Ngaøi. Kyù öùc veà phuùc laønh naøy, chuyeån giao töø theá heä naøy sang theá heä khaùc, laø moät gia saûn quyù baùu chuùng ta phaûi bieát giöõ gìn cho soáng ñoäng ñeå roài chuùng ta coù theå tieáp tuïc chuyeån giao.
195. Ñoù laø lyù do vì sao chuùng ta neân ñeå cho nhöõng vò lôùn tuoåi keå nhöõng caâu chuyeän daøi cuûa hoï, nhöõng caâu chuyeän ñoâi khi töôûng chöøng nhö mang tính thaàn thoaïi, huyeãn töôûng. Nhöng, thöïc ra, chuùng laø nhöõng giaác mô cuûa ngöôøi giaø, thöôøng cuõng chöùa ñaày nhöõng kinh nghieäm quyù baùu, vôùi nhöõng bieåu töôïng huøng hoàn vaø nhöõng thoâng ñieäp aån saâu döôùi ñoù. Nhöõng caâu chuyeän naøy thöôøng daøi caàn coù moät khoaûng thôøi gian ñeå keå laïi, chuùng ta caàn saün saøng kieân nhaãn laéng nghe, vaø haõy ñeå cho chuùng laéng ñoïng, cho duø nhöõng caâu chuyeän aáy thöôøng daøi doøng hôn, khaùc vôùi caùch maø chuùng ta vaãn quen nghe nhìn treân caùc maïng xaõ hoäi ngaøy nay. Chuùng ta phaûi nhìn nhaän raèng moïi söï khoân ngoan caàn thieát cho cuoäc soáng vöôït ra khoûi ranh giôùi cuûa nhöõng nguoàn thoâng tin truyeàn thoâng hieän nay.
196. Trong quyeån saùch "Söï Khoân ngoan cuûa Thôøi gian" [104] toâi ñaõ dieãn taû moät soá suy tö cuûa mình döôùi hình thöùc caùc caâu hoûi. "Toâi xin gì vôùi caùc vò cao nieân, thuoäc nhoùm theá heä cuûa toâi? Toâi xin chuùng toâi laø nhöõng ngöôøi löu giöõ kyù öùc. Chuùng ta, nhöõng ngöôøi oâng ngöôøi baø, caàn phaûi laäp moät ca ñoaøn. Toâi hình dung nhöõng ngöôøi giaø nhö moät ca ñoaøn thöôøng tröïc cuûa moät ngoâi ñeàn thaùnh thieâng lieâng quan troïng, ôû ñoù caùc lôøi caàu nguyeän khaån naøi vaø nhöõng baøi thaùnh ca chuùc tuïng naâng ñôõ toaøn theå coäng ñoàng ñang laøm vieäc vaø chieán ñaáu trong cuoäc soáng". [105] Thaät laø toát ñeïp khi "nam thanh nöõ tuù, boâ laõo cuøng nhi ñoàng, cuøng ca tuïng thaùnh danh Ñöùc Chuùa" (Tv 148,12-13).
197. Chuùng ta, nhöõng ngöôøi cao nieân coù theå truyeàn laïi nhöõng gì cho theá heä treû? "Chuùng ta coù theå nhaéc cho nhöõng ngöôøi treû hoâm nay, nhöõng ngöôøi ñang soáng nhöõng tham voïng taùo baïo vaø caû nhöõng baát an, raèng moät cuoäc soáng thieáu vaéng tình yeâu laø moät cuoäc ñôøi caèn coãi". [106] Chuùng ta coù theå noùi gì vôùi hoï? "Chuùng ta coù theå noùi vôùi nhöõng ngöôøi treû ñang sôï haõi raèng hoï coù theå vöôït qua nhöõng lo laéng veà töông lai". [107] Chuùng ta coù theå daïy hoï ñieàu gì? "Chuùng ta coù theå daïy nhöõng ngöôøi treû, voán quaù baän taâm veà baûn thaân mình, raèng cho ñi thì vui hôn laø nhaän laõnh. Raèng tình yeâu khoâng chæ theå hieän baèng lôøi noùi maø coøn baèng haønh ñoäng nöõa" [108]
Cuøng nhau maïo hieåm
198. Moät tình yeâu hieán thaân vaø haønh ñoäng, nhieàu luùc sai laàm. Keû haønh ñoäng, maïo hieåm, thöôøng maéc sai laàm. ÔÛ ñaây chuùng ta coù theå nhaän ra chöùng taù raát hay cuûa baø Maria Gabriella Perin, bò moà coâi cha sau khi chaøo ñôøi. Baø ñaõ keå laïi aûnh höôûng cuûa bieán coá naøy nhö theá naøo ñoái vôùi cuoäc soáng cuûa mình, trong moät moái quan heä khoâng daøi laâu nhöng ñaõ bieán baø thaønh moät ngöôøi meï vaø giôø ñaây laø ngöôøi baø. "Nhöõng gì toâi bieát ñoù laø Thieân Chuùa laø Ñaáng ñaõ laøm ra nhöõng caâu chuyeän. Trong quyeàn naêng vaø loøng thöông xoùt cuûa Ngaøi, Ngaøi duøng nhöõng chieán thaéng cuõng nhö nhöõng thaát baïi cuûa chuùng ta, ñeå deät neân moät taám thaûm tuyeät ñeïp ñaày haøi höôùc. Maët traùi taám thaûm troâng coù veû loän xoän vôùi nhöõng sôïi chæ roái raém - töùc caùc söï kieän xaûy ñeán trong cuoäc soáng chuùng ta - vaø coù leõ ñaây laø phía maø chuùng ta caûm thaáy maát bình an khi coù nhöõng nghi ngôø. Nhöng maët phaûi cuûa taám thaûm thì cho thaáy moät caâu chuyeän tuyeät vôøi, ñaây chính laø maët Thieân Chuùa nhìn thaáy". [109] Khi nhöõng ngöôøi giaø chieâm nghieäm saâu saéc veà cuoäc soáng, hoï thöôøng tröïc giaùc thaáy nhöõng gì phía sau môù chæ roái raém ñoù. Vaø hoï nhaän ra nhöõng gì Thieân Chuùa coù theå thöïc hieän saùng taïo ngay caû töø nhöõng sai laàm cuûa chuùng ta.
199. Neáu chuùng ta cuøng ñi treân cuoäc haønh trình, ngöôøi treû vaø ngöôøi giaø, chuùng ta seõ coù coù theå caém reã saâu trong hieän taïi, vaø töø ñaây ñeå cuøng nhìn veà quaù khöù vaø höôùng veà töông lai. OÂn laïi quaù khöù ñeå hoïc baøi hoïc lòch söû vaø chöõa laønh nhöõng veát thöông cuõ ñoâi khi coøn taùi phaùt. Höôùng tôùi töông lai ñeå nuoâi döôõng loøng haêng haùi, ñeå laøm cho nhöõng giaác mô naåy maàm, khôi leân nhöõng vieãn töôïng vaø laøm cho hy voïng nôû hoa. Baèng caùch ñoù, chuùng ta ñöôïc hieäp nhaát, coù theå hoïc hoûi laãn nhau, söôûi aám con tim, khôi ñoäng taâm trí vôùi aùnh saùng cuûa Phuùc aâm, vaø theâm söùc maïnh môùi cho ñoâi tay cuûa mình.
200. Coäi reã khoâng phaûi laø nhöõng moû neo coät chaët chuùng ta vaøo quaù khöù, ngaên caûn khoâng cho ta nhaäp theå trong theá giôùi hieän taïi ñeå saùng taïo ñieàu gì ñoù môùi meû. Ngöôïc laïi, chuùng laø moät caên cöù ñieåm xuaát phaùt, cho ta lôùn leân vaø ñöông ñaàu vôùi nhöõng thaùch thöùc môùi. Bôûi theá, cuõng seõ chaúng ích gì khi "chæ ngoài ñoù maø hoaøi nieäm thôøi ñaõ qua; chuùng ta phaûi ñoùn nhaän neàn vaên hoaù cuûa chuùng ta caùch thöïc teá vôùi tình yeâu, vaø laøm ñaày noù baèng Phuùc aâm. Ngaøy hoâm nay chuùng ta ñöôïc sai ñi ñeå loan baùo Tin Möøng cuûa Chuùa Gieâsu cho thôøi ñaïi môùi. Chuùng ta caàn phaûi yeâu thôøi ñaïi naøy, vôùi caû nhöõng cô hoäi vaø ruûi ro; vôùi nhöõng nieàm vui vaø nhöõng noãi buoàn; nhöõng söï giaøu coù vaø nhöõng giôùi haïn; nhöõng thaønh coâng vaø nhöõng thaát baïi cuûa noù". [110]
201. Trong Thöôïng Hoäi ñoàng, moät baïn treû trong caùc döï thính vieân ñeán töø ñaûo Samoa, ñaõ noùi veà Hoäi Thaùnh nhö moät chieác thuyeàn nhoû, trong ñoù, ngöôøi giaø giuùp daãn ñöôøng chæ loái, baèng vieäc ñònh vò caùc ngoâi sao, trong khi ngöôøi treû tieáp tuïc cheøo, vaø hình dung nhöõng gì ñang chôø hoï phía tröôùc. Chuùng ta ñöøng ñeå mình ñi laïc ñöôøng bôûi nhöõng ngöôøi treû cho raèng ngöôøi lôùn chæ laø moät quaù khöù khoâng coøn yù nghóa gì, cuõng nhö nhöõng ngöôøi lôùn, voán tin chaéc raèng mình luoân bieát ngöôøi treû caàn phaûi haønh ñoäng nhö theá naøo. Thay vaøo ñoù, taát caû chuùng ta haõy böôùc leân cuøng moät chieác thuyeàn vaø cuøng nhau tìm kieám moät theá giôùi toát ñeïp hôn, vôùi söùc naêng ñoäng luoân luoân môùi cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn.
- - - - - - -
[98] Huaán töø trong buoåi Canh thöùc vôùi Giôùi treû, Ngaøy Giôùi treû Theá giôùi laàn thöù XXXIV taïi Panama (26/01/2019): L'Osservatore Romano, 28-29/01/2019, 6.
[99] VK 14.
[100] X. Thoâng ñieäp Laudato Si' (24/05/2015), 145: AAS 107 (2015), 906.
[101] Söù ñieäp video göûi ñeán Hoäi nghò Theá giôùi veà Giôùi treû baûn xöù Panama (17-21/01/2019): L'Osservatore Romano, 19/01/2019, 8.
[102] VK 35.
[103] X. Ad Adolescentes, I, 2: PG 31, 566.
[104] X. La saggezza del tempo. In dialogo con Papa Francesco sulle grandi questioni della vita. A cura di Antonio Spadaro, Venezia 2018.
[105] Ibid., 12.
[106] Ibid., 13.
[107] Ibid..
[108] Ibid..
[109] Ibid., 162-163
[110] EDUARDO PIRONIO, Thoâng ñieäp cho Giôùi treû Argentina taïi Hoäi nghò Giôùi treû Quoác teá taïi Cordoba, (12-15/09/1985), 2.