Boä Giaùo lyù ñöùc tin leân tieáng
veà vaéc-xin choáng Covid-19
Boä Giaùo lyù ñöùc tin leân tieáng veà vaéc-xin choáng Covid-19.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 22-12-2020) - Boä Giaùo lyù ñöùc tin khaúng ñònh raèng vieäc söû duïng vaéc-xin choáng Covid-19 ñöôïc cheá taïo vôùi caùc doøng teá baøo ruùt töø baøo thai bò phaù laø ñieàu hôïp luaân lyù Coâng giaùo.
Caùc yù kieán khaùc nhau
Trong thoâng tö coâng boá ngaøy 21 thaùng 12 naêm 2020, Boä Giaùo lyù ñöùc tin nhaän ñònh raèng trong nhöõng thaùng gaàn ñaây coù caùc cuoäc thaûo luaän trong dö luaän quaàn chuùng veà tính chaát luaân lyù cuûa vieäc söû duïng moät soá vaéc-xin choáng Covid-19 duøng caùc doøng teá baøo ruùt töø caùc baøo thai bò phaù. Veà vaán ñeà naøy, coù nhöõng yù kieán khaùc nhau hoaëc ñoâi khi traùi ngöôïc nhau cuûa moät soá giaùm muïc, caùc Hieäp hoäi Coâng giaùo vaø caùc chuyeân gia ñöôïc phoå bieán qua caùc phöông tieän truyeàn thoâng. Boä ñöôïc yeâu caàu cho yù kieán veà tính chaát luaân lyù cuûa vaán ñeà naøy.
Vaán ñeà ñaõ ñöôïc Toøa Thaùnh cöùu xeùt
"Ñaõ coù moät tuyeân boá quan troïng cuûa Haøn laâm vieän Toøa Thaùnh beânh vöïc söï soáng veà vaán ñeà naøy, ñöôïc trình baøy vôùi töïa ñeà "Nhöõng suy tö luaân lyù veà caùc vaéc-xin ñöôïc cheá taïo töø caùc teá baøo laáy töø baøo thai ngöôøi bò phaù", ngaøy 5 thaùng 6 naêm 2005. Boä Giaùo lyù ñöùc tin cuõng ñaõ leân tieáng veà ñieàu naøy trong Huaán thò "Dignitas Personae" (Phaåm giaù con ngöôøi), ngaøy 8 thaùng 9 naêm 2008 trong hai ñoaïn soá 34 vaø 35. Naêm 2017, Haøn laâm vieän Toøa Thaùnh baûo veä söï soáng laïi noùi veà ñeà taøi naøy vôùi moät thoâng tö.
Phaân bieät caùc traùch nhieäm khaùc nhau
Boä Giaùo lyù ñöùc tin vieát: "Nhö Huaán thò 'Phaåm giaù con ngöôøi' ñaõ khaúng ñònh, trong nhöõng tröôøng hôïp söû duïng caùc teá baøo ruùt töø caùc baøo thai bò phaù ñeå taïo ra nhöõng doøng teá baøo ñöôïc söû duïng trong vieäc nghieân cöùu khoa hoïc, "coù nhöõng traùch nhieäm khaùc nhau" veà söï coäng taùc vaøo söï aùc. Ví duï, "trong caùc xí nghieäp söû duïng caùc doøng teá baøo coù nguoàn goác baát hôïp phaùp, traùch nhieäm cuûa hoï khaùc vôùi traùch nhieäm cuûa nhöõng ngöôøi quyeát ñònh phöông höôùng saûn xuaát, so vôùi nhöõng ngöôøi khoâng coù quyeàn quyeát ñònh naøo".
Hôïp luaân lyù khi söû duïng vaéc-xin töø teá baøo baøo thai bò phaù
"Theo nghóa ñoù, khi khoâng coù caùc loaïi vaéc-xin choáng Covid-19 khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc veà maët luaân lyù (ví duï taïi nhöõng nöôùc khoâng cung caáp cho caùc baùc só vaø beänh nhaân nhöõng vaéc-xin khoâng coù vaán ñeà luaân lyù, hoaëc taïi nhöõng nöôùc aáy, vieäc phaân phoái vaéc-xin khoù khaên hôn vì nhöõng ñieàu kieän baûo toàn vaø chuyeân chôû, hoaëc khi vieäc phaân phoái caùc loaïi vaéc-xin khaùc nhau trong cuøng moät nöôùc, töø phía nhaø chöùc traùch y teá, khoâng cho pheùp caùc coâng daân ñöôïc choïn löïa vaéc-xin ñeå chuûng ngöøa) thì laø ñieàu hôïp luaân lyù khi söû duïng vaéc-xin choáng Covid-19 duøng caùc doøng teá baøo ruùt töø caùc baøo thai bò phaù trong tieán trình nghieân cöùu vaø söû duïng".
Khoâng buoäc traùnh söï coäng taùc 'thuï ñoäng' vôùi söï aùc
Boä Giaùo lyù ñöùc tin giaûi thích raèng: trong tröôøng hôïp söû duïng vaéc-xin noùi ôû ñaây chæ laø moät söï coäng taùc 'theå lyù thuï ñoäng', moät söï coäng taùc "xa" vôùi söï aùc. Nghóa vuï luaân lyù phaûi traùnh söï coäng taùc theå lyù thuï ñoäng, khoâng phaûi laø ñieàu boù buoäc, neáu coù moät nguy cô traàm troïng nhö söï lan traøn Coronavirus trong ñaïi dòch hieän nay. Vì theá, trong hoaøn caûnh naøy, coù theå söû duïng taát caû caùc vaéc-xin ñöôïc nhìn nhaän laø an toaøn vaø höõu hieäu, vôùi yù thöùc chaéc chaén raèng vieäc duøng caùc vaéc-xin aáy khoâng coù nghóa laø chính thöùc coäng taùc vaøo vieäc phaù thai, töø ñoù ngöôøi ta ruùt ra nhöõng teá baøo ñeå cheá taïo vaéc-xin.
Nghóa vuï phaûi baûo veä söùc khoûe baûn thaân vaø tha nhaân
Boä cuõng khaúng ñònh raèng vieäc chích ngöøa vaéc-xin phaûi coù tính caùch töï nguyeän. Daàu sao luaân lyù tính cuûa vieäc chích ngöøa khoâng nhöõng tuøy thuoäc nghóa vuï phaûi baûo veä söùc khoûe cuûa baûn thaân, nhöng coøn phaûi theo ñuoåi coâng ích nöõa. Neáu khoâng coù phöông tieän khaùc ñeå chaën ñöùng hoaëc phoøng ngöøa dòch, thì neân chích ngöøa, nhaát laø ñeå baûo veä nhöõng ngöôøi yeáu vaø deã bò laây nhieãm nhaát. Daàu sao, nhöõng ngöôøi vì lyù do löông taâm töø choái caùc vaéc-xin ñöôïc saûn xuaát vôùi caùc doøng teá baøo ruùt töø caùc baøo thai bò phaù, thì phaûi coá gaéng duøng caùc phöông thöùc phoøng ngöøa thích hôïp khaùc ñeå traùnh trôû thaønh ngöôøi truyeàn beänh.
Nghóa vuï luaân lyù cuûa caùc haõng döôïc phaåm vaø chính quyeàn
Sau cuøng, Boä Giaùo lyù ñöùc tin khaúng ñònh raèng moät nghóa vuï luaân lyù cuûa caùc haõng döôïc phaåm, caùc chính quyeàn vaø caùc toå chöùc quoác teá, laø phaûi laøm sao ñeå caùc vaéc-xin höõu hieäu vaø an toaøn veà phöông dieän y teá, cuõng nhö coù theå chaáp nhaän ñöôïc veà phöông dieän luaân lyù, cuõng ñöôïc caùc nöôùc ngheøo nhaát coù theå coù ñöôïc maø khoâng toán keùm naëng neà ñoái vôùi hoï. Chaúng vaäy, söï khoâng theå coù vaéc-xin trôû thaønh moät lyù do khaùc ñeå kyø thò vaø baát coâng khieán caùc nöôùc ngheøo tieáp tuïc phaûi soáng trong söï ngheøo naøn veà y teá, kinh teá vaø xaõ hoäi.
Thoâng tö treân ñaây mang chöõ kyù cuûa Ñöùc Hoàng y Luis Ladaria cuøng vôùi Ñöùc Toång giaùm muïc Toång thö kyù Giacomo Morandi vaø ñöôïc Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ cöùu xeùt, ñoàng thôøi pheâ chuaån vieäc coâng boá trong buoåi tieáp kieán ngaøy 17 thaùng 12 naêm 2020 daønh cho Ñöùc Hoàng y Toång tröôûng Boä Giaùo lyù ñöùc tin.
(Rei 21-12-2020)