Vaøi phaûn öùng veà döï aùn
vieáng thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha taïi Iraq
Vaøi phaûn öùng veà döï aùn vieáng thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha taïi Iraq.
G. Traàn Ñöùc Anh OP
Vatican (Vatican News 20-12-2020) - Tin Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ seõ vieáng thaêm Iraq vaøo thaùng 3 naêm 2020 mang laïi vui möøng, phaán khôûi vaø hy voïng cho Giaùo Hoäi, chính quyeàn vaø nhaân daân Iraq, nhöng cuõng coù moät soá ngöôøi taïi Taây phöông lo ngaïi chuyeán toâng du cuûa ngaøi coù theå laøm lan laây virus corona taïi moät nöôùc coù heäthoáng y teá yeáu keùm.
Caùch ñaây 2 tuaàn, ngaøy 7 thaùng 12 naêm 2020, Phoøng baùo chí Toøa Thaùnh thoâng baùo Ñöùc Thaùnh Cha seõ vieáng thaêm Iraq trong 4 ngaøy töø 5 ñeán 8 thaùng 3 naêm 2021, vaø cho bieát chöông trình toång quaùt, theo ñoù ngaøi seõ thaêm thuû ñoâ Baghdad, bình nguyeân Ur, coù lieân heä tôùi Toå Phuï Abraham, thaønh phoá Erbil cuõng nhö hai thaønh phoá Mossul vaø Qaraqosh ôû bình nguyeân Ninive, nôi voán coù ñoâng ñaûo tín höõu Kitoâ.
Döï aùn thaêm Iraq ñaõ coù töø laâu
Chuyeán Toâng du Iraq seõ laø cuoäc toâng du ñaàu tieân cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ töø gaàn 17 thaùng, töùc laø keå töø thaùng 11 naêm 2019 taïi 2 nöôùc AÙ chaâu: Thaùi Lan vaø Nhaät Baûn. Cuoäc vieáng thaêm cuûa ngaøi taïi Iraq ñaõ ñöôïc mong ñôïi töø laâu. Ngaøy 10 thaùng 6 naêm 2019, chính Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ baøy toû yù ñònh vieáng thaêm Iraq khi tieáp kieán caùc tham döï vieân Lieân hieäp caùc toå chöùc baùc aùi trôï giuùp caùc Giaùo Hoäi Ñoâng phöông, goïi taét laø Roaco. YÙ ñònh naøy caøng cuï theå hôn khi ngaøi tieáp toång thoáng Iraq, oâng Berham Salih, ngaøy 25 thaùng 1 naêm 2020.
Phaûn öùng vui möøng vaø hy voïng
Phaûn öùng töø phía Giaùo quyeàn vaø chính quyeàn Iraq raát laø phaán khôûi vaø vui möøng. Nhö Ñöùc Cha Michael Najeeb Moussa O.P, Toång Giaùm Muïc giaùo phaän Mossul ôû mieàn baéc Iraq, noùi vôùi vôùi haõng tin Sir cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc YÙ truyeàn ñi hoâm 8 thaùng 12 naêm 2020, töùc laø 1 ngaøy sau khi coù tin Ñöùc Thaùnh Cha seõ thaêm Iraq. Ñöùc Toång Giaùm Muïc noùi raèng: "Chuùng toâi vui möøng vì Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ seõ ñeán thaêm thaønh Mossul vaø vuøng bình nguyeân Ninive vaøo thaùng 3 naêm tôùi. Daân chuùng vui möøng vì tin naøy. Toâi hy voïng nhieàu ngöôøi, nhôø cuoäc vieáng thaêm cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng, coù theå trôû veà gia cö vaø queâ höông cuûa hoï".
Giaù trò bieåu töôïng cuûa cuoäc vieáng thaêm
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Moussa cho bieát cuoäc vieáng thaêm cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng coù moät giaù trò bieåu töôïng raát cao ñoái vôùi caùc tín höõu Kitoâ. Ñaây laø moät bieán coá raát quan troïng. Caùc tín höõu Kitoâ Iraq vaø nhöõng ngöôøi Yezidi ñaõ phaûi soáng trong kinh hoaøng töø naêm 2014 ñeán 2017 döôùi cheá ñoä Nhaø Nöôùc Hoài giaùo IS, vaø caû thôøi kyø sau khi nhaø ñoäc taøi Saddam Hussein bò suïp ñoå hoài naêm 2003. Sau khi caùc löïc löôïng Nhaø Nöôùc Hoài giaùo IS chieám vuøng bình nguyeân Ninive vaø thaønh Mossul hoài thaùng 8 naêm 2014, phaàn lôùn caùc tín höõu Kitoâ vaø ngöôøi Yezedi taïi ñaây phaûi tò naïn leân mieàn baéc. Mossul laø thaønh phoá coù 3 trieäu daân tröôùc chieán tranh, ñöùng thöù 2 taïi Iraq, coù raát ñoâng Kitoâ höõu, nhöng ngaøy nay taïi thaønh phoá naøy chæ coøn 50 gia ñình Kitoâ, nhieàu nhaø cuûa hoï vaãn troáng roãng hoaëc bò taøn phaù. Ñöùc Toång Giaùm Muïc Moussa hy voïng cuoäc vieáng thaêm cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng seõ giuùp nhieàu gia ñình Kitoâ hoài höông nhö moät daáu chæ hoøa bình vaø thònh vöôïng, khoâng nhöõng taïi thaønh Mossul nhöng caû vuøng bình nguyeân Ninive. Hieän thôøi nhieàu gia ñình vaãn coøn soáng trong caùc traïi tò naïn ôû thaønh Erbil thuoäc vuøng Kurdistan ôû maïn baéc Iraq (Sir, Kath. 9-12-2020).
Ñöùc Hoàng Y Louis R. Sako
Veà phaàn Ñöùc Hoàng Y Louis Raphael Sako, Thöôïng Phuï Coâng Giaùo Canñeâ, ngaøi môøi goïi caùc tín höõu Kitoâ Iraq vaø toaøn Trung Ñoâng taän duïng cuoäc vieáng thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha nhö moät cô hoäi Chuùa Quan Phoøng ban ñeå thöïc hieän moät cuoäc löõ haønh hoaùn caûi vaø trôû veà vôùi nhöõng nguoàn maïch ñaàu tieân, ñeå haêng say loan baùo ôn cöùu ñoä ñöôïc höùa trong Tin Möøng, möu ích cho taát caû moïi ngöôøi. Trong söù ñieäp muïc töû göûi caùc tín höõu, Ñöùc Hoàng Y môøi goïi moïi ngöôøi "tænh thöùc ñeå traùnh cô hoäi thuaän tieän naøy qua ñi maø khoâng ñeå laïi daáu veát naøo trong chuùng ta, trong Giaùo Hoäi vaø ñaát nöôùc chuùng ta".
Taän duïng cuoäc thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha ñeå hoaùn caûi vaø ñoåi môùi
Söù ñieäp cuûa Ñöùc Hoàng Y Sako cuõng chöùa ñöïng nhieàu gôïi yù quí giaù ñeå soáng cuoäc vieáng thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha, laøm sao ñeå "Giaùo Hoäi haêng say hôn, trôû laïi vôùi tinh thaàn quyeát lieät cuûa Tin Möøng, gaàn guõi hôn vôùi daân chuùng, quaûng ñaïi vaø vui töôi phuïc vuï baèng moïi phöông theá, theo göông cha oâng cuûa chuùng ta, caùc thaùnh vaø caùc vò töû ñaïo".
Lo ngaïi taïi Taây phöông
Ngoaøi caùc phaûn öùng vui möøng vaø tích cöïc nhö theá, taïi Taây phöông, ngöôøi ta cuõng ghi nhaän coù nhöõng ngöôøi baøy toû ngaïc nhieân vaø lo ngaïi veà döï aùn vieáng thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha taïi Iraq trong khi ñaïi dòch Covid-19 vaãn coøn lan maïnh taïi nöôùc naøy. Lo ngaïi naøy töø phía caùc chuyeân gia y teá vaø caùc nhaø thaàn hoïc luaân lyù Coâng Giaùo ñöôïc kyù giaû Joshua McElwee thu thaäp vaø trình baøy trong moät baøi ñaêng treân maïng cuûa taïp chí tröïc tuyeán "Phoùng vieân Coâng Giaùo quoác gia" (National Catholic Reporter) ôû Myõ truyeàn ñi ngaøy 14 thaùng 12 naêm 2020. Hoï e raèng cuoäc vieáng thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha coù theå laøm cho virus corona laây lan maïnh hôn trong moät nöôùc voán coù heä thoáng y teá keùm phaùt trieån.
"Maëc duø moät soá quoác gia ñang coù chöông trình chuûng ngöøa cho daân chuùng töø ñaàu naêm môùi vaø trong muøa xuaân, nhöng taïi Iraq khoù loøng coù chöông trình nhö vaäy, vì caû trong thôøi tröôùc ñaïi dòch, caùc thuoác men cô baûn vaãn ôû trong tình traïng thieáu thoán taïi nöôùc naøy".
Vaøi nhaø luaân lyù ñaët vaán ñeà
Trong boái caûnh ñoù, caùc baùc só vaø thaàn hoïc gia maø kyù giaû Joshua McElwee phoûng vaán, lo ngaïi raèng cuoäc vieáng thaêm 4 ngaøy cuûa Ñöùc Thaùnh Cha taïi Iraq coù theå taïo dòp cho nhöõng ngöôøi thuoäc ban toå chöùc vaø nhaân vieân an ninh taïi nöôùc naøy coù theå bò laây nhieãm virus corona, cho duø ban toå chöùc coù theå haïn cheá soá ngöôøi tham döï caùc buoåi leã hoaëc gaëp gôõ vôùi Ñöùc Giaùo Hoaøng.
Chaúng haïn baùc só Howard Forman, moät baùc só X quang vaø giaùm ñoác chöông trình quaûn lyù saên soùc söùc khoûe taïi tröôøng Y khoa Yale beân Myõ veà söùc khoûe coäng ñoàng, nhaän ñònh raèng "Thaät raát khoù bieän minh cho chuyeán ñi nhö theá cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng". Maëc duø baùc só ñaùnh giaù cao taàm quan troïng söù vuï cuûa ngaøi, nhöng theo oâng, chuyeán ñi Iraq cuûa ngaøi khoâng coù ích lôïi trong vieäc giaûm bôùt söï laây nhieãm virus.
Hoaëc cha Andrea Vicini SJ, voán laø moät baùc só vaø hieän laø moät giaùo sö veà ñaïo ñöùc sinh hoïc taïi Hoïc Vieän cuûa doøng Teân ôû thaønh phoá Boston, Hoa Kyø, cuõng baøy toû lo ngaïi vì cuoäc vieáng thaêm cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng coù theå taïo neân nguy cô laây nhieãm virus corona cho daân chuùng. Cha noùi: "Cuoäc vieáng thaêm cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng phaûi laø moät cuoäc vieáng thaêm khoâng gaây ruûi ro cho ai.. Hieän thôøi chuùng ta khoâng theå thöïc söï coù moät tình traïng khoâng coù ruûi ro cho söùc khoûe cuûa nhöõng ngöôøi lieân heä.. Trong moät ñaïi dòch, nhöõng ngöôøi ñau khoå nhaát chính laø nhöõng ngöôøi deã bò toån thöông nhaát. Phaûi chaêng chuùng ta muoán laøm cho hoï bò nguy hieåm hôn do moät tình traïng chuùng ta gaây ra?".
Hy voïng vaéc-xin giaûm bôùt nguy cô
Theo taùc giaû baøi baùo, coù theå khoâng coù nguy cô laây nhieãm töø phía phaùi ñoaøn Vatican thaùp tuøng Ñöùc Giaùo Hoaøng trong cuoäc vieáng thaêm, vì trong thôøi gian ngaén tôùi ñaây, caùc nhaân vieân Vatican seõ ñöôïc chích ngöøa virus corona vôùi vaéc-xin baét ñaàu ñöôïc phoå bieán. Tobias Winright, giaùo sö veà ñaïo ñöùc y teá taïi Ñaïi hoïc Thaùnh Louis ôû Myõ ñeà nghò Vatican coù theå duøng vaéc-xin mình coù ñeå chích ngöøa cho nhöõng ngöôøi ôû Iraq maø Ñöùc Giaùo Hoaøng ñònh gaëp, hoaëc cô quan cöùu trôï Coâng Giaùo Hoa Kyø coù theå cung caáp caùc vaéc-xin aáy thay cho Vatican".
Toøa Thaùnh thaän troïng
Ñieàu chaéc chaén laø phía Toøa Thaùnh cuõng nhö chính quyeàn vaø giaùo quyeàn Coâng Giaùo taïi Iraq raát quan taâm ñeán caùc vaán ñeà virus corona lieân quan ñeán döï aùn vieáng thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha. Trong thoâng caùo ngaøy 7/12/2020, Giaùm ñoác Phoøng baùo chí Toøa Thaùnh noùi: "Chöông trình vieáng thaêm seõ ñöôïc thoâng baùo vaøo thôøi gian thích hôïp, ñeå yù ñeán dieãn tieán cuûa tình traïng khaån tröông veà y teá treân theá giôùi".
Kinh nghieäm quaù khöù
Cuõng neân nhaéc laïi raèng caùch ñaây hôn 5 naêm, khi Toøa Thaùnh coâng boá döï aùn vieáng thaêm Coäng hoøa Trung Phi hoài cuoái thaùng 11 naêm 2015, coù nhieàu giôùi chöùc höõu traùch, nhö quaân ñoäi Phaùp hoaëc ñoäi quaân baûo hoøa cuûa Lieân Hieäp Quoác taïi nöôùc naøy heát söùc khuyeân can Ñöùc Thaùnh Cha ñöøng vieáng thaêm, vì tình traïng noäi chieán taïi Trung Phi vaãn coøn ôû möùc ñoä cao giöõa caùc nhoùm voõ trang, nhöng Ñöùc Thaùnh Cha nhaát quyeát tieán haønh vaø cuoäc vieáng thaêm cuûa ngaøi ñöôïc ñöôïc chaøo möøng nhö moät thaønh coâng lôùn veà nhieàu phöông dieän.