Töø Radio Vatican ñeán Vatican News
Töø Radio Vatican ñeán Vatican News.
G. Traàn Ñöùc Anh O.P
Vatican (Vatican News 13-12-2020) - Sau 85 naêm hieän dieän vaø hoaït ñoäng nhö moät cô quan truyeàn thoâng ñoäc laäp cuûa Toøa Thaùnh, töø giöõa thaùng 6 naêm 2015, Ñaøi Phaùt Thanh Vatican ñaõ ñöôïc goäp vôùi 8 cô quan khaùc thaønh Boä Truyeàn thoâng cuûa Vatican.
Thaønh laäp Ñaøi Vatican
Trong voøng 3 thaùng nöõa, ngaøy 12 thaùng 2 naêm 2021, laø kyû nieäm ñuùng 90 naêm Ñöùc Thaùnh Cha Pioâ XI khaùnh thaønh Ñaøi Phaùt Thanh Vatican vôùi söù ñieäp truyeàn thanh "Qui arcano Dei" (Do yù ñònh nhieäm maàu cuûa Thieân Chuùa). Ngaøi ñaõ uûy thaùc cho nhaø baùc hoïc Guglielmo Marconi (1874-1937) phuï traùch phaàn kyõ thuaät cuûa ñaøi. OÂng ñaõ ñöôïc giaûi Nobel vaät lyù naêm 1909 vì ñaõ phaùt minh ra voâ tuyeán ñieän.
Toaøn boä Ñaøi ñöôïc Ñöùc Giaùo Hoaøng uûy thaùc cho doøng Teân phuï traùch vaø vôùi thôøi gian Ñaøi daàn daàn phaùt trieån vôùi gaàn 40 ban vôùi hôn 40 thöù tieáng, trong ñoù Ban tieáng Vieät khôûi söï hoaït ñoäng caùch ñaây 40 naêm. Tieáng noùi cuûa caùc vò Giaùo Hoaøng vaø hoaït ñoäng cuûa Toøa Thaùnh ñöôïc truyeàn ñi caùc nôi treân theá giôùi.
Soá nhaân vieân vaø maùy phaùt
Hoài naêm thaùnh 2000, Ñaøi Vatican coù 400 nhaân vieân caùc caáp, thuoäc 61 quoác tòch, ñoâng nhaát laø 235 ngöôøi YÙ. Xeùt veà baäc soáng trong Giaùo Hoäi, caùc nhaân vieân goàm 55 Linh Muïc vaø tu só, trong soá naøy coù 25 Linh Muïc doøng Teân vaø 9 nöõ tu; 346 ngöôøi coøn laïi laø giaùo daân.
Ñaøi coù 4 maùy phaùt 500 KW vaø 5 maùy phaùt 100 KW cho soùng ngaén, 3 aêng ten quay. Caùi lôùn nhaát cao 106 meùt, caùi thöù hai 86 meùt taïi trung taâm phaùt truyeàn roäng 440 heùcta (gaáp 10 laàn thaønh Vatican). Ngoaøi 5 heä thoáng maùy phaùt soùng ñoàng thôøi cho caùc mieàn khaùc nhau, caùc chöông trình cuûa Ñaøi Vatican cuõng ñoàng thôøi ñöôïc truyeàn ñi qua 3 veä tinh, vaø qua Internet. Khoaûng 800 ñaøi ñòa phöông ôû 5 chaâu tieáp vaän hoaëc phaùt laïi caùc chöông trình cuûa Vatican, theo khuynh höôùng thôøi ñoù laø nhieàu ñaøi phaùt thanh ôû ñòa phöông xin phaùt laïi hoaëc tieáp vaän cho caùc chöông trình cuûa Ñaøi Vatican, chaúng haïn taïi 16 nöôùc AÂu Chaâu vôùi 280 ñaøi; taïi 13 nöôùc Myõ chaâu la tinh vôùi 188 ñaøi, khoâng keå toaøn boä heä thoáng haøng traêm ñaøi phaùt thanh coâng giaùo ñòa phöông taïi Brazil. Taïi Phi chaâu, caùc chöông trình cuûa Ñaøi Vatican ñöôïc phaùt laïi taïi caùc ñaøi ñòa phöông ôû 8 quoác gia; taïi Baéc Myõ, phaùt laïi chöông trình cuûa Ñaøi Vatican coù Heä thoáng phaùt thanh Lôøi Vónh Cöûu (EWTN) cuûa Meï Angelica goàm 15 ñaøi ñòa phöông, Rieâng taïi AÙ chaâu vaø Thaùi Bình Döông, Chöông trình cuûa Ñaøi Vatican ñöôïc tieáp vaän ôû UÙc, Liban vaø Phi luaät taân. Ñaøi Veritas tieáp vaän chöông trình tieáng Hoa cuûa Vatican.
Ngaân saùch
Ngaân saùch cho ñeán naêm 2015 cuûa Ñaøi Vatican vaøo khoaûng 30 trieäu Euro, trong ñoù moät nöûa daønh ñeå traû löông caùc nhaân vieân vaø moät nöûa cho caùc chi phí khaùc cuûa Ñaøi. Ñoù laø moät gaùnh naëng lôùn veà taøi chaùnh cho Toøa Thaùnh. Vì theá döôùi thôøi Ñöùc Giaùo Hoaøng Bieån Ñöùc 16, caùc vò laõnh ñaïo cuûa Ñaøi Vatican lieân tuïc ñöôïc yeâu caàu giaûm bôùt chi phí cuûa Ñaøi ñöùng tröôùc tình traïng taøi chaùnh khoù khaên cuûa Toøa Thaùnh.
Nhu caàu caûi toå
Trong nhöõng ngaøy Coâng nghò Hoàng Y hoài thaùng 4 naêm 2013 ñeå chuaån bò baàu ngöôøi keá nghieäm Ñöùc Giaùo Hoaøng Bieån Ñöùc 16, caùc Hoàng Y ñaõ thænh caàu vò Giaùo Hoaøng töông lai caûi toå caùc cô caáu trung öông cuûa Toøa Thaùnh, trong ñoù coù caû vaán ñeà taøi chaùnh. Vì vaäy, sau khi ñöôïc baàu laøm Giaùo Hoaøng, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ xuùc tieán vieäc caûi toå giaùo trieàu, trong ñoù coù döï aùn giaûm bôùt con soá 12 Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh baèng caùch goäp laïi. Döï aùn goäp caùc cô quan truyeàn thoâng cuûa Toøa Thaùnh cuõng ñöôïc nghieân cöùu vaø tieán haønh trong chieàu höôùng naøy.
Töï saéc thaønh laäp Boä Truyeàn thoâng
Keát quaû laø ngaøy 27 thaùng 6 naêm 2015, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ ban haønh töï saéc "Boái caûnh truyeàn thoâng ngaøy nay" (L'attuale contesto comunicativo) thaønh laäp Boä truyeàn thoâng, ban ñaàu goïi laø "Segreteria per la Comunicazione", vaø sau ñoåi thaønh "Dicastero per la Comunicazione". Trong Töï Saéc, Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích raèng ñoái töôïng nhaém tôùi trong vieäc caûi toå naøy laø ñeå caùc cô quan truyeàn thoâng cuûa Toøa Thaùnh coù khaû naêng "ngaøy caøng ñaùp öùng nhöõng ñoøi hoûi cuûa söù vuï Giaùo Hoäi", trong moät moâi tröôøng bieán chuyeån mau leï nhö moâi tröôøng thoâng tin ña phöông tieän vaø xaõ hoäi, ngaøy caøng phöùc taïp vaø leä thuoäc nhau."
Vì theá thaùch ñoá ñoái vôùi Boä Truyeàn thoâng laø laøm sao ñoàng qui 9 cô quan khaùc nhau vaø ñoäc laäp cuûa Toøa Thaùnh vaø Quoác gia thanh Vatican thaønh moät thöïc taïi duy nhaát, moät Boä thuoäc giaùo trieàu Roma, vôùi moät heä thoáng bieân taäp vaø haønh chaùnh thoáng nhaát.
9 cô quan thaønh 1
Vaø theá laø 9 cô quan ñöôïc qui veà cuøng moät moái: kyø cöïu nhaát laø nhaø in ña ngöõ Vatican coù töø naêm 1587, roài tôùi baùo "Quan saùt vieân Roma" coù töø naêm 1861, Nhaø xuaát baûn vaø nhaø saùch Vatican töø naêm 1926, Ñaøi Vatican töø naêm 1931 nhö ñaõ noùi treân, roài Phoøng baùo chí Toøa Thaùnh coù töø naêm 1939, tieáp ñeán laø Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh truyeàn thoâng xaõ hoäi, baét nguoàn töø Ñöùc Giaùo Hoaøng Pioâ 12 naêm 1948, vaø naêm 1964 ñöôïc Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ caûi toå, ñaët döôùi quyeàn moät vò Toång giaùm muïc Chuû tòch, vôùi traùch nhieäm theo doõi vaø thaåm ñònh, trong nhaõn giôùi giaùo huaán cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng, caùc laõnh vöïc nhö ñieän aûnh, phaùt thanh, truyeàn hình, taïp chí vaø nhaät baùo. Hoäi ñoàng naøy ñaõ giuùp Ñöùc Giaùo Hoaøng soaïn Huaán thò muïc vuï noåi tieáng "Communio et Progressio", Hieäp thoâng vaø tieán boä, coâng boá naêm 1971. Hoäi ñoàng cuõng giuùp thaêng tieán Ngaøy Theá Giôùi truyeàn thoâng xaõ hoäi töø naêm 1967.
3 cô quan coøn laïi ñöôïc goäp vaøo Boä truyeàn thoâng laø Trung Taâm truyeàn hình Vatican, Sôû nhieáp aûnh, vaø sau cuøng laø Ban Internet Vatican.
Nhu caàu giaûm chi cuûa Toøa Thaùnh
Ñaèng sau muïc ñích ñaùp öùng nhöõng bieán chuyeån mau leï trong laõnh vöïc truyeàn thoâng, vôùi caùc kyõ thuaät ngaøy caøng taân tieán, coøn coù muïc ñích tieát kieäm ngaân saùch cuûa Toøa Thaùnh, phoái hôïp hoaït ñoäng vaø taêng cöôøng hieäu naêng cuûa Toøa Thaùnh trong laõnh vöïc naøy. Trung taâm phaùt tuyeán Santa Maria di Galeria caùch Roma 25 caây soá bò ñoùng cöûa vaø 30 nhaân vieân ñöôïc chuyeån veà Roma vì ñaøi khoâng coøn phaùt qua soùng ñieän nöõa, nhöng qua Internet.
Veà nhaân söï, hai ngaøy sau khi coâng boá töï saéc thaønh laäp, töùc laø ngaøy 29 thaùng 6 naêm 2015, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ boå nhieäm caùc chöùc saéc cho Boä truyeàn thoâng, vôùi vò Boä tröôûng laø Ñöùc OÂng Eduardo Viganoø, ngöôøi YÙ, nguyeân moät giaùo sö veà ñieän aûnh vaø sau ñoù laøm Giaùm ñoác Trung Taâm truyeàn hình Vatican. Vò Toång thö kyù laø Ñöùc OÂng Lucio Adrian Ruiz, ngöôøi Argentina, nguyeân laø tröôûng ban Internet cuûa Toøa Thaùnh. 5 vò Giaùm ñoác cuõng ñöôïc boå nhieäm cho Boä naøy: Ban toång vuï, Ban bieân taäp, Ban Kyõ thuaät, Ban Thaàn hoïc muïc vuï, vaø sau cuøng laø Giaùm ñoác Phoøng baùo chí Toøa Thaùnh.
Thöïc taïi Truyeàn Thoâng môùi
Trong baûn tin ngaøy 13 thaùng 12 naêm 2017, haõng tin Sir cuûa Hoäi ñoàng giaùm muïc YÙ cho bieát soá nhaân vieân cuûa Boä coøn 350 ngöôøi goàm caùc bieân taäp vieân, kyõ thuaät vieân vaø nhaân vieân haønh chaùnh.
Trong coâng cuoäc caûi toå naøy, caùc cha doøng Teân khoâng coøn giöõ caùc traùch nhieäm ñieàu haønh Ñaøi Vatican nöõa, chæ coøn laïi hôn 10 linh muïc phuï traùch caùc ban caùc ngoân ngöõ khaùc nhau, vaø danh xöng "Radio Vatican" nhö moät thöïc taïi quoác teá khoâng coøn nöõa, vaø chæ coøn laïi Radio Vaticana tieáng YÙ, ñöôïc phaùt thanh treân baêng taàn FM cho vuøng Roma, vaø qua heä thoáng DAB + kyõ thuaät soá treân caïn (digital terrestre).
Caùc hoaït ñoäng truyeàn thoâng khaùc cuûa Boä ñöôïc theå hieän qua trang maïng chính thöùc cuûa Toøa Thaùnh (Vatican.va), Phoøng baùo chí Toøa thaùnh, Coång thoâng tin ñieän töû Vatican News, baùo Ngöôøi Quan saùt Roma, Vatican Media vôùi caùc dich vuï hình aûnh, audio vaø video, vaø sau cuøng laø Radio Vaticana tieáng YÙ nhö vöøa noùi. Moät trang söû 84 naêm cuûa Ñaøi Phaùt Thanh Vatican ñaõ ñöôïc laät qua, tuy raèng ngaøy nay teân Radio Vatican ñang ñöôïc laáy laïi qua danh xöng Radio Vatican - Vatican News.
Cuõng neân noùi theâm raèng trong thoâng caùo coâng boá ngaøy 2 thaùng 10 naêm 2020, Boä Kinh teá cuûa Toøa Thaùnh cho bieát chi phí cuûa Boä truyeàn thoâng Toøa Thaùnh coù soá chi trong naêm 2019 laø 45 trieäu Euro treân toång soá 318 trieäu Euro chi phí cuûa Toøa Thaùnh naêm 2019, vaø soá thieáu huït trong ngaân saùch laø 11 trieäu Euro.