Neáu chuùng ta coù thoùi quen nguyeàn ruûa,
haõy thay ñoåi noù thaønh thoùi quen chuùc laønh
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ: Neáu chuùng ta coù thoùi quen nguyeàn ruûa, haõy thay ñoåi noù thaønh thoùi quen chuùc laønh.
Hoàng Thuûy
Vatican (Vatican News 2-12-2020) - Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi caùc tín höõu vui möøng chuùc tuïng Chuùa vôùi loøng bieát ôn loøng nhaân töø voâ bieân cuûa Ngöôøi. Vaø ngaøi cuõng keâu goïi ñöøng nguyeàn ruûa noùi xaáu anh chò em, nhöng haõy chuùc laønh cho nhau vaø nhö theá, chaéc chaén theá giôùi seõ khoâng coøn chieán tranh.
Trong baøi giaùo lyù taïi buoåi tieáp kieán chung tröïc tuyeán saùng thöù Tö 2 thaùng 12 naêm 2020 Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ suy tö veà vieäc ngôïi khen chuùc tuïng Chuùa nhö moät chieàu kích quan troïng cuûa vieäc caàu nguyeän.
Ñoäng töø benedire trong tieáng YÙ - "chuùc tuïng, chuùc laønh" - coù nghóa laø noùi moät ñieàu toát, mong muoán ñieàu toát cho moät ngöôøi. Khi taïo döïng vaø naâng ñôõ theá giôùi, Thieân Chuùa ñaõ noùi moät lôøi toát laønh; Ngöôøi "chuùc laønh" cho coâng trình saùng taïo vaø thaáy raèng noù toát ñeïp. Thieân Chuùa khoâng ruùt laïi lôøi chuùc laønh ngay caû khi con ngöôøi sa ngaõ trong toäi loãi, quay löng laïi vôùi Ngöôøi; traùi laïi, Ngöôøi vaãn tieáp tuïc mong muoán ñieàu toát laønh cho chuùng ta.
Trong lòch söû cöùu ñoä, phuùc laønh lôùn nhaát cuûa Thieân Chuùa chính laø Chuùa Gieâ-su Ki-toâ. Thaùnh Phao-loâ khuyeân chuùng ta haõy chuùc tuïng Thieân Chuùa, Ñaáng ñaõ chuùc phuùc cho chuùng ta trong Chuùa Kitoâ, vaø laøm cho chuùng ta trôû thaønh nhöõng ngöôøi con yeâu daáu cuûa Ngöôøi (x. Ep 1, 3-6). Ñeå ñaùp laïi caùc chuùc laønh cuûa Thieân Chuùa, ñeán löôït chuùng ta chuùc tuïng Ngöôøi, nguoàn coäi cuûa moïi ñieàu toát laønh, baèng nhöõng lôøi caàu nguyeän ngôïi khen, toân thôø vaø caûm taï cuûa chuùng ta. Nhö Saùch Giaùo lyù daïy: "Lôøi caàu nguyeän chuùc tuïng laø söï ñaùp traû cuûa con ngöôøi ñoái vôùi caùc aân ban cuûa Thieân Chuùa" (soá 2626).
Chuùc tuïng laø moät chieàu kích thieát yeáu cuûa vieäc caàu nguyeän
Ñöùc Thaùnh Cha baét ñaàu baøi giaùo lyù baèng vieäc tröng daãn moät soá ví duï töø saùch Saùng Theá cho thaáy chuùc tuïng laø moät chieàu kích thieát yeáu cuûa vieäc caàu nguyeän. Trong caùc trình thuaät veà saùng taïo (x. St 1-2), Thieân Chuùa luoân luoân chuùc laønh cho söï soáng. Ngöôøi chuùc laønh cho caùc loaøi vaät (1,22), cho ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ (1,28), cuoái cuøng Ngöôøi chuùc laønh cho ngaøy Sa-baùt, ngaøy nghæ ngôi vaø giaûi trí cuûa moïi taïo vaät (2,3). Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt: Trong nhöõng trang ñaàu tieân cuûa Kinh Thaùnh, caùc lôøi chuùc laønh ñöôïc laäp laïi lieân tuïc. Thieân Chuùa chuùc laønh, nhöng loaøi ngöôøi cuõng chuùc tuïng, vaø chaúng bao laâu ngöôøi ta phaùt hieän ra raèng phuùc laønh coù moät söùc maïnh ñaëc bieät, ñoàng haønh vôùi ngöôøi nhaän ñöôïc noù trong suoát cuoäc ñôøi, vaø giuùp traùi tim con ngöôøi saün saøng ñeå mình ñöôïc Thieân Chuùa bieán ñoåi (VAT. II, Sacrosanctum Concilium, 61).
Hình aûnh Thieân Chuùa nôi con ngöôøi khoâng theå bò xoùa boû
Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích yù nghóa cuûa töø chuùc laønh - "benedire" trong tieáng YÙ - coù nghóa laø "noùi toát": Do ñoù, vaøo thuôû ban ñaàu cuûa theá giôùi, coù moät Thieân Chuùa Ñaáng "noùi-ñieàu toát", chuùc laønh, noùi-ñieàu laønh. Ngöôøi thaáy raèng moïi coâng vieäc do tay Ngöôøi laøm ñeàu toát ñeïp, vaø khi Ngöôøi taïo döïng con ngöôøi, vaø coâng trình saùng taïo ñöôïc hoaøn thaønh, Ngöôøi nhaän thaáy raèng con ngöôøi "raát toát" (St 1,31)
Hình aûnh "toát" cuûa Thieân Chuùa trong con ngöôøi khoâng theå bò xoùa boû duø con ngöôøi phaïm toäi. Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích: Nhöng khoâng laâu sau ñoù, veû ñeïp maø Thieân Chuùa ñaõ in saâu trong taùc phaåm cuûa Ngöôøi bò thay ñoåi, vaø con ngöôøi trôû thaønh moät taïo vaät suy thoaùi, coù khaû naêng gieo raéc söï döõ vaø söï cheát treân theá giôùi; nhöng khoâng gì coù theå xoùa ñöôïc daáu aán ñaàu tieân cuûa Thieân Chuùa, moät daáu aán cuûa söï toát laønh maø Thieân Chuùa ñaõ ñaët treân theá giôùi, trong baûn chaát con ngöôøi, trong taát caû chuùng ta: khaû naêng chuùc tuïng vaø ñöôïc chuùc laønh. Thieân Chuùa khoâng sai laàm trong coâng trình saùng taïo cuõng khoâng sai khi taïo döïng con ngöôøi. Nieàm hy voïng cuûa theá giôùi hoaøn toaøn naèm trong chuùc laønh cuûa Thieân Chuùa: Ngöôøi tieáp tuïc mong muoán ñieàu toát cho chuùng ta, nhö nhaø thô Peùguy noùi, Thieân Chuùa laø ngöôøi ñaàu tieân tieáp tuïc hy voïng ñieàu toát laønh cho chuùng ta.
Chuùa Gieâ-su Ki-toâ laø phuùc laønh vó ñaïi nhaát
Ñoù laø lyù do maø phuùc laønh vó ñaïi nhaát cuûa Thieân Chuùa laø Chuùa Gieâ-su Ki-toâ, moùn quaø tuyeät vôøi cuûa Thieân Chuùa. Ñoù laø moät phuùc laønh cho toaøn theå nhaân loaïi, moät phuùc laønh ñaõ cöùu ñoä taát caû chuùng ta. Ngöôøi laø Ngoâi Lôøi vónh cöûu, qua Ngöôøi Chuùa Cha ñaõ chuùc phuùc cho chuùng ta "khi chuùng ta coøn laø toäi nhaân" (Rm 5,8) Thaùnh Phaoloâ ñaõ noùi: Ngoâi Lôøi ñaõ laøm ngöôøi vaø hieán daâng cho chuùng ta treân thaäp giaù.
Thaùnh Phao-loâ xuùc ñoäng coâng boá keá hoaïch tình yeâu cuûa Thieân Chuùa vaø noùi: "Chuùc tuïng Thieân Chuùa laø Thaân Phuï Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, Chuùa chuùng ta. Trong Ñöùc Ki-toâ, töø coõi trôøi, Ngöôøi ñaõ thi aân giaùng phuùc cho ta höôûng muoân vaøn ôn phuùc cuûa Thaùnh Thaàn..." (Ep 1,3-6).
Thieân Chuùa khoâng bao giôø ngöøng chuùc laønh cho chuùng ta
Theo Ñöùc Thaùnh Cha, khoâng coù toäi loãi naøo coù theå xoùa boû hoaøn toaøn hình aûnh Chuùa Kitoâ hieän dieän trong moãi ngöôøi chuùng ta, hình aûnh Chuùa Ki-toâ ñaõ ban cho chuùng ta. Toäi loãi coù theå laøm cho hình aûnh naøy bò bieán daïng, nhöng khoâng theå xoùa ñi loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa. Moät toäi nhaân coù theå soáng trong sai loãi trong thôøi gian daøi, nhöng Thieân Chuùa kieân nhaãn ñeán cuøng, vôùi hy voïng raèng cuoái cuøng traùi tim ñoù seõ môû ra vaø thay ñoåi. Thieân Chuùa gioáng nhö moät ngöôøi cha toát, moät ngöôøi meï hieàn: hoï khoâng bao giôø heát yeâu thöông ngöôøi con cuûa mình, duø cho noù coù theå laøm ñieàu gì sai ñi nöõa.
Ñoái vôùi Thieân Chuùa, chuùng ta quan troïng hôn caùc toäi ñaõ phaïm
Ñöùc Thaùnh Cha chia seû moät caûm nghieäm rieâng tö khi ngaøi coøn laøm toång giaùm muïc Buenos Aires, nhieàu laàn ngaøi nhìn thaáy raát nhieàu baø meï xeáp haøng daøi ñeå vaøo nhaø tuø thaêm con cuûa hoï. Hoï khoâng heát yeâu thöông con vaø hoï bieát raèng nhöõng ngöôøi ngoài treân xe buyùt ñi ngang qua seõ nhìn hoï vaø noùi: "AØ ñaây laø baø meï cuûa teân tuø nhaân...". Hoï khoâng xaáu hoå vì ñieàu naøy, bôûi vì con cuûa hoï quan troïng hôn söï xaáu hoå hoï gaëp phaûi. Cuõng theá, ñoái vôùi Thieân Chuùa, chuùng ta quan troïng hôn moïi toäi loãi maø chuùng ta ñaõ phaïm. Thieân Chuùa laø cha, laø meï, vaø luoân chuùc laønh cho chuùng ta. Ngöôøi seõ khoâng bao giôø ngöøng chuùc laønh cho chuùng ta.
AÂn suûng cuûa Thieân Chuùa thay ñoåi cuoäc soáng
Ñöùc Thaùnh Cha chæ ra aán töôïng maïnh meõ cuûa nhöõng baûn vaên Kinh Thaùnh veà phöôùc laønh khi ñöôïc ñoïc ôû trong moät nhaø tuø hay trong moät nhoùm phuïc hoài. Nhöõng ngöôøi ôû ñoù nhaän ra raèng hoï vaãn ñöôïc chuùc laønh baát chaáp nhöõng loãi laàm nghieâm troïng cuûa hoï, caûm thaáy raèng Cha treân trôøi tieáp tuïc mong muoán ñieàu toát ñeïp cho hoï vaø hy voïng raèng cuoái cuøng hoï seõ môû loøng vôùi ñieàu toát ñeïp. Ngay caû khi nhöõng ngöôøi thaân nhaát cuûa hoï boû rôi hoï vì cho raèng hoï laø nhöõng ngöôøi khoâng theå hoaùn caûi hay thay ñoåi, thì ñoái vôùi Chuùa, hoï vaãn luoân laø nhöõng ngöôøi con. Thieân Chuùa khoâng theå xoùa nhoøa hình aûnh ngöôøi con trong chuùng ta, moãi ngöôøi chuùng ta laø con trai, con gaùi cuûa Ngöôøi. Ñoù laø lyù do coù nhöõng pheùp laï xaûy ra: nhöõng ngöôøi nam ngöôøi nöõ ñöôïc taùi sinh nhôø phuùc laønh cuûa Chuùa. Bôûi vì aân suûng cuûa Thieân Chuùa thay ñoåi cuoäc soáng.
Chuùa Gieâ-su nhìn thaáy phuùc laønh cuûa Chuùa Cha nôi chuùng ta
Lieân quan ñeán ñieàu naøy, Ñöùc Thaùnh Cha trích daãn caâu chuyeän veà oâng Gia-keâu, ngöôøi bò xem laø keû toäi loãi (x. Lc 19, 1-10). Moïi ngöôøi ñeàu nhìn thaáy söï xaáu xa trong oâng; nhöng Chuùa Gieâ-su nhaän thaáy moät tia saùng toát laønh, vaø töø söï toø moø muoán thaáy Chuùa Gieâ-su cuûa oâng, Ngöôøi ñeå cho loøng thöông xoùt cöùu ñoä ñi qua vaø thay ñoåi traùi tim vaø cuoäc soáng cuûa oâng. Ñöùc Thaùnh Cha noùi: Trong nhöõng ngöôøi bò töø choái, Chuùa Gieâ-su ñaõ nhìn thaáy chuùc laønh khoâng theå xoùa nhoøa cuûa Chuùa Cha. Hôn nöõa, Ngöôøi ñeán ñeå ñoàng hoùa vôùi moïi ngöôøi thieáu thoán ñau khoå (x. Mt 25,31-46).
Chuùc tuïng, thôø laïy vaø taï ôn Chuùa
Ñöùc Thaùnh Cha keát luaän raèng chuùng ta ñaùp laïi phuùc laønh cuûa Chuùa baèng lôøi chuùc tuïng ñöôïc thöïc hieän qua lôøi caàu nguyeän ngôïi khen, thôø laïy, taï ôn. Ngaøi noùi: Caàu nguyeän laø nieàm vui vaø loøng bieát ôn. Thieân Chuùa khoâng ñôïi chuùng ta hoaùn caûi tröôùc khi Ngöôøi baét ñaàu yeâu thöông chuùng ta, nhöng Ngöôøi ñaõ laøm ñieàu ñoù thaät laâu tröôùc ñoù, khi chuùng ta vaãn coøn trong toäi loãi.
Khoâng nguyeàn ruûa, nhöng haõy chuùc phuùc
Ñöùc Thaùnh Cha löu yù raèng chuùng ta khoâng chæ chuùc tuïng Thieân Chuùa, Ñaáng chuùc laønh cho chuùng ta, nhöng chuùng ta phaûi chuùc laønh cho moïi thöù trong Ngöôøi, taát caû moïi ngöôøi, chuùc tuïng Thieân Chuùa vaø chuùc laønh cho caùc anh em, chuùc laønh cho theá giôùi vaø ñaây laø goác reã cuûa söï hieàn dòu Ki-toâ giaùo. Ngaøi nhaán maïnh: Neáu taát caû chuùng ta ñeàu laøm nhö theá, chieán tranh chaéc chaén seõ khoâng toàn taïi. Theá giôùi naøy caàn phuùc laønh vaø chuùng ta coù theå chuùc laønh vaø nhaän phuùc laønh. Chuùa Cha yeâu thöông chuùng ta. Vaø ñieàu chuùng ta coù laø nieàm vui chuùc tuïng Ngöôøi vaø taï ôn Ngöôøi, vaø hoïc töø Ngöôøi khoâng nguyeàn ruûa, nhöng haõy chuùc phuùc.
Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi neáu chuùng ta coù thoùi quen noùi nhöõng lôøi xaáu xa, nguyeàn ruûa, haõy xin Chuùa ban ôn ñeå thay ñoåi thoùi quen naøy ñeå chuùng ta coù moät traùi tim ñöôïc chuùc laønh vaø töø moät traùi tim ñöôïc chuùc laønh seõ khoâng phaùt ra nhöõng lôøi nguyeàn ruûa. Xin Chuùa daïy chuùng ta ñöøng bao giôø nguyeàn ruûa nhöng haõy chuùc phuùc.