Nhaän ra Chuùa nôi nhöõng ngöôøi ngheøo khoå,
beänh taät, tuø nhaân, thieáu thoán
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ cöû haønh Thaùnh leã Chuùa Ki-toâ Vua vuõ truï: Nhaän ra Chuùa nôi nhöõng ngöôøi ngheøo khoå, beänh taät, tuø nhaân, thieáu thoán.
Hoàng Thuûy
Vatican (Vatican News 22-11-2020) - Trong Thaùnh leã chuyeån trao Thaùnh giaù Ngaøy Giôùi treû Theá giôùi, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ môøi goïi moïi ngöôøi, ñaëc bieät laø caùc baïn treû, nhaän ra Chuùa nôi nhöõng ngöôøi ngheøo khoå, beänh taät, tuø nhaân, thieáu thoán,... Ngaøi khuyeán khích caùc baïn treû ñöøng chæ tìm kieám haïnh phuùc trong troø tieâu khieån, ñöøng giôùi haïn cuoäc ñôøi trong tieâu thuï, ñöøng giôùi haïn tình yeâu ôû caûm xuùc, nhöng haõy ñöa ra nhöõng choïn löïa lôùn trong cuoäc ñôøi mình ñeå thöïc hieän nhöõng giaác mô cuûa Thieân Chuùa. Vaø ngaøi thoâng baùo töø naêm 2021 Ngaøy Giôùi treû Theá giôùi caáp giaùo phaän seõ ñöôïc cöû haønh vaøo Chuùa Nhaät leã Chuùa Ki-toâ Vua.
Vaøo luùc 10 giôø saùng Chuùa Nhaät 22 thaùng 11 naêm 2020, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chuû söï Thaùnh leã kính troïng theå Chuùa Ki-toâ Vua Vuõ truï. Ñaëc bieät, vaøo cuoái Thaùnh leã coù nghi leã chuyeån trao Thaùnh giaù Ngaøy giôùi treû vaø böùc aûnh Ñöùc Meï laø Phaàn roãi cuûa daân thaønh Roma - nhöõng bieåu töôïng cuûa Ngaøy Giôùi treû Theá giôùi.
Vì ñaïi dòch Covid-19 neân Thaùnh leã chæ ñöôïc cöû haønh taïi baøn thôø Ngai toøa beân trong ñeàn thôø thaùnh Pheâ-roâ, vôùi söï tham döï cuûa moät soá ít ngöôøi, trong ñoù coù hai phaùi ñoaøn ñaïi dieän cho giôùi treû Panama vaø Boà Ñaøo Nha.
Cuøng ñoàng teá vôùi Ñöùc Thaùnh Cha trong Thaùnh leã coù Ñöùc Hoàng y Kevin Farrell, Toång tröôûng Boä Giaùo daân, Gia ñình vaø Söï soáng, laø cô quan phuï traùch muïc vuï giôùi treû; Ñöùc Hoàng y Manuel Joseù Clemente, Thöôïng phuï cuûa Lisbon; Ñöùc Hoàng y Joseù Tolentino de Mendonca, ngöôøi Boà Ñaøo Nha, Thö vieän tröôûng cuûa Toøa Thaùnh; cuøng moät soá ít giaùm muïc vaø linh muïc.
Trong baøi giaûng, döïa treân baøi Tin Möøng leã Chuùa Ki-toâ Vua vuõ truï, Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi moïi ngöôøi, ñaëc bieät laø caùc baïn treû nhaän ra Chuùa nôi nhöõng ngöôøi ngheøo khoå, beänh taät, tuø nhaân, thieáu thoán,... Ngaøi khuyeán khích caùc baïn treû ñöøng chæ tìm kieám haïnh phuùc trong troø tieâu khieån, ñöøng giôùi haïn cuoäc ñôøi trong tieâu thuï, ñöøng giôùi haïn tình yeâu ôû caûm xuùc, nhöng haõy ñöa ra nhöõng choïn löïa lôùn trong cuoäc ñôøi mình ñeå thöïc hieän nhöõng giaác mô cuûa Thieân Chuùa. Ñöùc Thaùnh Cha baét ñaàu baøi giaûng nhö sau:
Nhöõng coâng vieäc cuûa loøng thöông xoùt bieán cuoäc soáng chuùng ta thaønh vónh cöûu
Ñoaïn Tin möøng thaùnh Maùt-theâu chuùng ta vöøa nghe laø ñoaïn cuoái cuøng tröôùc trình thuaät veà cuoäc Thöông Khoù cuûa Chuùa Gieâ-su. Tröôùc khi ñoå traøn tình yeâu cuûa Ngöôøi cho chuùng ta treân Thaùnh giaù, Chuùa Gieâ-su chia seû vôùi chuùng ta nhöõng öôùc muoán cuoái cuøng cuûa Ngöôøi. Chuùa noùi vôùi chuùng ta raèng vieäc toát maø chuùng ta laøm cho moät trong nhöõng anh chò em nhoû beù nhaát cuûa chuùng ta - nhöõng ngöôøi ñoùi khaùt, khaùch laï, ngöôøi thieáu thoán, beänh nhaân hay tuø nhaân - laø chuùng ta laøm cho Chuùa (X. Mt 25,37-30). Nhö theá, Chuùa trao cho chuùng ta danh saùch nhöõng quaø taëng maø Ngöôøi muoán coù cho tieäc cöôùi vónh cöûu vôùi chuùng ta treân thieân ñaøng. Nhöõng moùn quaø naøy laø caùc coâng vieäc cuûa loøng thöông xoùt; chuùng laøm cho cuoäc soáng cuûa chuùng ta trôû thaønh vónh cöûu.
"Ta ôû ñoù!"
Moãi ngöôøi chuùng ta coù theå hoûi: Toâi coù thöïc haønh nhöõng vieäc naøy chöa? Toâi coù laøm ñieàu gì ñoù cho ngöôøi khoán khoå khoâng? Hay toâi chæ laøm vieäc toát cho nhöõng ngöôøi thaân yeâu vaø baïn beø cuûa toâi? Toâi coù giuùp ñôõ ngöôøi khoâng theå giuùp laïi cho toâi khoâng? Toâi coù laø baïn cuûa moät ngöôøi ngheøo naøo khoâng? Chuùa Gieâ-su noùi vôùi baïn: "Ta ôû ñoù. Ta ñang ñôïi con ôû ñoù, nôi maø con khoâng nghó ñeán vaø coù leõ laø nôi thaäm chí con khoâng muoán nhìn ñeán: ôû ñoù, nôi ngöôøi ngheøo". Ta ôû ñoù, nôi maø naõo traïng ñang thònh haønh nghó raèng cuoäc soáng toát ñeïp neáu noù toát ñeïp ñoái vôùi toâi, khoâng quan taâm ñeán Ta. Ta ôû ñoù. Chuùa Gieâ-su cuõng noùi nhöõng lôøi naøy vôùi baïn, ngöôøi treû ñang coá gaéng thöïc hieän caùc öôùc mô trong cuoäc soáng.
Thaùnh Martino thaønh Tours thaáy Chuùa nôi ngöôøi ngheøo
Ta ôû ñoù. Chuùa Gieâ-su ñaõ noùi nhöõng lôøi naøy vôùi moät ngöôøi lính treû caùch nay haøng theá kyû. Anh ta 18 tuoåi vaø chöa ñöôïc röûa toäi. Moät ngaøy kia, anh nhìn thaáy moät ngöôøi ngheøo ñang van xin ngöôøi daân giuùp ñôõ nhöng khoâng nhaän ñöôïc söï giuùp ñôõ naøo, vì "moïi ngöôøi ñi phôùt qua" oâng. Ngöôøi thanh nieân ñoù, "khi nhìn thaáy nhöõng ngöôøi khaùc khoâng ñoäng loøng traéc aån, anh ñaõ hieåu raèng ngöôøi ngheøo ñoù chôø anh giuùp ñôõ. Tuy nhieân anh khoâng coù gì treân ngöôøi, chæ tröø boä ñoà lao ñoäng. Anh ñaõ caét aùo choaøng laøm hai vaø trao cho ngöôøi ngheøo moät nöûa. Moät soá ngöôøi qua ñöôøng cöôøi nhaïo anh ta. Ñeâm hoâm sau anh naèm mô: anh thaáy Chuùa Gieâ-su ñang maëc nöûa taám aùo choaøng maø anh taëng cho ngöôøi ngheøo vaø Chuùa noùi vôùi anh: 'Martino, con ñaõ maëc cho Ta chieác aùo naøy'" (x. Sulpicius Severus, Vita Martini, III). Thaùnh Martino laø thanh nieân ñoù. Ngaøi ñaõ coù giaác mô ñoù bôûi vì ngaøi ñaõ haønh ñoäng nhö nhöõng ngöôøi coâng chính trong Tin Möøng hoâm nay duø raèng khoâng yù thöùc ñieàu ñoù.
Coâng vieäc cuûa loøng thöông xoùt vinh danh Thieân Chuùa hôn baát cöù ñieàu gì khaùc
Tieáp tuïc baøi giaûng Ñöùc Thaùnh Cha keâu goïi: Caùc baïn treû thaân meán, anh chò em thaân meán, chuùng ta ñöøng töø boû nhöõng öôùc mô vó ñaïi. Chuùng ta ñöøng chæ laøm nhöõng gì phaûi laøm. Chuùa khoâng muoán chuùng ta thu heïp chaân trôøi cuûa chuùng ta hay tieáp tuïc döøng laïi beân leà ñöôøng cuoäc soáng. Ngöôøi muoán chuùng ta maïnh daïn vaø vui veû chaïy ñua, höôùng tôùi nhöõng muïc tieâu cao caû. Chuùng ta khoâng ñöôïc taïo döïng ñeå mô veà nhöõng kyø nghæ hay caùc ngaøy cuoái tuaàn, nhöng ñeå thöïc hieän nhöõng öôùc mô cuûa Thieân Chuùa treân theá giôùi naøy. Thieân Chuùa ban cho chuùng ta khaû naêng mô öôùc ñeå chuùng ta coù theå oâm choaøng laáy veû ñeïp cuûa cuoäc soáng. Caùc coâng vieäc cuûa loøng thöông xoùt laø nhöõng coâng vieäc ñeïp nhaát cuûa cuoäc soáng. Neáu anh chò em ñang mô veà vinh quang thaät söï, khoâng phaûi laø vinh quang cuûa theá giôùi ñeán roài qua ñi naøy, nhöng vinh quang cuûa Thieân Chuùa, thì ñaây laø con ñöôøng caàn ñi. Bôûi vì nhöõng coâng vieäc cuûa loøng thöông xoùt vinh danh Thieân Chuùa hôn baát cöù ñieàu gì khaùc.
Nhöõng choïn löïa lôùn
Chuùng ta coù theå baét ñaàu thöïc hieän nhöõng öôùc mô naøy töø ñaâu? Töø nhöõng choïn löïa lôùn. Tin Möøng hoâm nay cuõng noùi vôùi chuùng ta veà ñieàu naøy. Thaät söï laø vaøo ngaøy phaùn xeùt cuoái cuøng, Chuùa seõ phaùn xeùt chuùng ta veà caùc choïn löïa cuûa chuùng ta. Ngöôøi haàu nhö khoâng phaùn xeùt nhöng chæ phaân taùch chieân ra khoûi deâ, nhöng thieän hay aùc phuï thuoäc nôi chuùng ta. Do ñoù, cuoäc soáng laø thôøi gian ñeå ñöa ra nhöõng choïn löïa maïnh meõ, quyeát ñònh vaø vónh cöûu. Nhöõng löïa choïn taàm thöôøng daãn ñeán moät cuoäc soáng taàm thöôøng; nhöõng löïa choïn tuyeät vôøi daãn ñeán moät cuoäc soáng tuyeät vôøi. Thaät vaäy, chuùng ta trôû thaønh nhöõng gì chuùng ta choïn, toát hôn hoaëc xaáu hôn. Neáu chuùng ta choïn aên troäm, chuùng ta seõ trôû thaønh keû troäm. Neáu chuùng ta choïn nghó veà chính mình, chuùng ta trôû thaønh ngöôøi quy kyû. Neáu chuùng ta choïn thuø gheùt, chuùng ta seõ trôû neân giaän döõ. Neáu chuùng ta choïn tieâu hao thôøi gian treân ñieän thoaïi di ñoäng, chuùng ta seõ bò nghieän noù. Tuy nhieân neáu chuùng ta choïn Chuùa, chuùng ta lôùn leân trong tình yeâu cuûa Ngöôøi moãi ngaøy, vaø neáu chuùng ta choïn yeâu thöông ngöôøi khaùc, chuùng ta tìm thaáy haïnh phuùc thaät söï. Bôûi vì veû ñeïp cuûa caùc choïn löïa cuûa chuùng ta döïa treân tình yeâu. Chuùa Gieâ-su bieát raèng neáu chuùng ta soáng kheùp kín vaø thôø ô, chuùng ta tieáp tuïc bò teâ lieät, nhöng neáu chuùng ta hieán thaân cho ngöôøi khaùc, chuùng ta trôû neân töï do. Chuùa cuûa söï soáng muoán chuùng ta coù ñöôïc cuoäc soáng vieân maõn, vaø Ngöôøi noùi vôùi chuùng ta bí maät cuûa cuoäc soáng: chuùng ta chæ sôû höõu noù baèng caùch cho ñi.
Vöôït qua nhöõng caâu hoûi "taïi sao" ñeå hoûi "vì ai, cho ai"
Ñöùc Thaùnh Cha löu yù: Tuy nhieân coù nhöõng caûn trôû khieán caùc quyeát ñònh cuûa chuùng ta trôû neân khoù khaên: sôï haõi, söï baát an, nhöõng caâu hoûi chöa ñöôïc giaûi ñaùp... Tuy vaäy, tình yeâu ñoøi hoûi chuùng ta vöôït qua nhöõng ñieàu naøy vaø ñöøng tieáp tuïc baên khoaên vôùi nhöõng caâu hoûi taïi sao veà cuoäc soáng vaø chôø ñôïi nhöõng caâu traû lôøi töø treân trôøi rôi xuoáng. Khoâng, tình yeâu thuùc ñaåy chuùng ta vöôït qua nhöõng caâu hoûi taïi sao, vaø thay vaøo ñoù laø caâu hoûi cho ai, töø caâu hoûi "Taïi sao toâi soáng?" ñeán caâu hoûi "Toâi ñang soáng cho ai?". Töø caâu "Taïi sao ñieàu naøy ñang xaûy ra vôùi toâi?" ñeán caâu "Toâi coù theå giuùp ai?" Vì ai? Khoâng chæ cho chính toâi! Cuoäc soáng ñaõ ñaày nhöõng choïn löïa maø chuùng ta ñaõ choïn cho mình: hoïc gì, laøm baïn vôùi ai, mua nhaø loaïi naøo, ñeå thoûa maõn sôû thích hay caùc quan taâm. Chuùng ta coù theå laõng phí nhieàu naêm suy nghó veà chính mình maø khoâng thöïc söï baét ñaàu yeâu thöông. Alessandro Manzoni ñöa ra moät lôøi khuyeân hay: "Chuùng ta neân nhaém vaøo vieäc laøm toát hôn laø caûm thaáy toát: vaø do ñoù, cuoái cuøng, chuùng ta seõ trôû neân toát hôn". (I Promessi Sposi [The Betrothed], chuongw XXXVIII).
Tình yeâu laø moät quaø taëng, moät löïa choïn vaø moät hy sinh
Khoâng chæ nhöõng nghi ngôø vaø baên khoaên coù theå huûy hoaïi nhöõng löïa choïn tuyeät vôøi vaø quaûng ñaïi, maø coøn nhieàu trôû ngaïi khaùc. Chuû nghóa tieâu duøng cuoàng nhieät coù theå khieán traùi tim chuùng ta choaùng ngôïp bôûi nhöõng thöù thöøa thaõi. Noãi aùm aûnh veà tieâu khieån döôøng nhö laø caùch duy nhaát ñeå thoaùt khoûi vaán ñeà, nhöng noù chæ ñôn giaûn laø trì hoaõn chuùng. Söï chuù taâm vaøo caùc quyeàn cuûa chuùng ta coù theå khieán chuùng ta lô laø traùch nhieäm cuûa mình vôùi ngöôøi khaùc. Tieáp ñeán, laø vieäc hieåu raát sai veà tình yeâu, laø ñieàu khoâng chæ laø nhöõng caûm xuùc maïnh meõ vaø "thích", nhöng treân heát noù laø moät quaø taëng, moät löïa choïn vaø moät hy sinh. Ngheä thuaät löïa choïn toát, ñaëc bieät laø ngaøy nay, coù nghóa laø khoâng ñeå mình bò raäp theo thoùi ñôøi, khoâng bò meâ hoaëc bôûi cô cheá tieâu thuï laøm maát neùt ñaëc saéc cuûa chuùng ta, vaø bieát töø boû veû hoøa nhoaùng beà ngoaøi. Löïa choïn cuoäc soáng coù nghóa laø choáng laïi "neàn vaên hoùa vöùt boû" vaø mong muoán coù "moïi thöù ngay baây giôø", ñeå höôùng cuoäc soáng cuûa chuùng ta tôùi muïc tieâu laø thieân ñaøng, höôùng tôùi öôùc mô cuûa Thieân Chuùa.
"Ñieàu gì toát nhaát cho toâi?"
Ñöùc Thaùnh Cha keát thuùc baøi giaûng nhö sau: Moãi ngaøy, trong loøng chuùng ta, chuùng ta ñoái maët vôùi nhieàu löïa choïn. Toâi muoán ñöa ra cho anh chò em moät lôøi khuyeân cuoái cuøng ñeå giuùp anh chò em choïn löïa toát. Neáu chuùng ta nhìn vaøo trong noäi taâm cuûa mình, chuùng ta coù theå thaáy ñang noåi leân hai caâu hoûi khaùc nhau. Moät caâu hoûi laø "Toâi caûm thaáy thích laøm gì?" Caâu hoûi naøy thöôøng ñaùnh löøa, bôûi vì noù aùm chæ raèng ñieàu quan troïng laø haõy nghó veà baûn thaân vaø taän höôûng taát caû nhöõng ham muoán vaø thoâi thuùc cuûa chuùng ta. Nhöng caâu hoûi maø Chuùa Thaùnh Thaàn gôïi leân trong loøng chuùng ta laø moät caâu hoûi raát khaùc: khoâng phaûi laø "Toâi caûm thaáy thích laøm gì?" nhöng laø "Ñieàu gì toát nhaát cho toâi?" Ñaây laø choïn löïa chuùng ta phaûi thöïc hieän moãi ngaøy: toâi caûm thaáy thích laøm gì hay ñieàu gì toát nhaát cho toâi? Söï phaân ñònh noäi taâm naøy coù theå ñöa ñeán keát quaû hoaëc laø nhöõng choïn löïa taàm thöôøng hoaëc laø nhöõng quyeát ñònh cuûa söï soáng, tuøy thuoäc vaøo chuùng ta. Chuùng ta haõy nhìn leân Chuùa Gieâ-su vaø xin Ngöôøi ban cho chuùng ta söï can ñaûm ñeå choïn ñieàu gì laø toát nhaát cho chuùng ta, ñeå chuùng ta coù theå theo Ngöôøi treân con ñöôøng yeâu thöông. Vaø baèng caùch naøy chuùng ta khaùm phaù ñöôïc nieàm vui, ñeå soáng chöù khoâng phaûi chæ ñeå ñi ngang qua.
Ngaøy Giôùi treû Theá giôùi ñöôïc cöû haønh vaøo leã Chuùa Ki-toâ Vua
Vaøo cuoái Thaùnh leã, tröôùc khi hai phaùi ñoaøn caùc baïn treû ngöôøi Panama vaø Boà Ñaøo Nha chuyeån trao Thaùnh giaù vaø aûnh Ñöùc Meï laø Phaàn roãi cuûa daân thaønh Roma, bieåu töôïng cuûa Ngaøy Giôùi treû Theá giôùi, cho nhau. Ñöùc Thaùnh Cha thoâng baùo:
"Trong khi chuùng ta chuaån bò cho Ñaïi hoäi Giôùi treû Theá giôùi lieân luïc ñòa laàn tôùi, toâi cuõng muoán thay ñoåi vieäc cöû haønh noù trong caùc Giaùo hoäi ñòa phöông. 35 naêm sau khi thaønh laäp Ngaøy Giôùi treû Theá giôùi, sau khi laéng nghe nhieàu yù kieán khaùc nhau vaø tham khaûo yù kieán cuûa Boä Giaùo daân, Gia ñình vaø Söï soáng, cô quan chòu traùch nhieäm veà muïc vuï giôùi treû, toâi ñaõ quyeát ñònh, baét ñaàu töø naêm tôùi, chuyeån vieäc cöû haønh Ngaøy Giôùi treû Theá giôùi caáp giaùo phaän töø Chuùa Nhaät Leã Laù ñeán Chuùa Nhaät leã Chuùa Kitoâ Vua Vuõ truï. Troïng taâm cuûa cöû haønh vaãn laø Maàu nhieäm Chuùa Gieâsu Kitoâ, Ñaáng Cöùu Chuoäc Nhaân Loaïi, nhö thaùnh Gioan Phaoloâ II, ngöôøi khôûi xöôùng vaø laø boån maïng cuûa Ngaøy Giôùi treû Theá giôùi, luoân nhaán maïnh.
Caùc baïn treû thaân meán, baèng cuoäc ñôøi mình caùc con haõy keâu lôùn raèng Chuùa Kitoâ ñang soáng vaø hieån trò, Chuùa Ki-toâ laø Vua! Neáu caùc con giöõ im laëng, chính nhöõng vieân ñaù seõ keâu leân! (x. Lc 19,40)."
Sau nhöõng lôøi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha, 5 baïn treû cuûa Panama ñaõ röôùc Thaùnh giaù vaø aûnh Ñöùc Meï ñeán tröôùc baøn thôø vaø trao laïi cho 5 baïn treû Boà Ñaøo Nha.