Baùo caùo veà vuï cöïu Hoàng y McCarrick:
moät trang söû ñau thöông
maø töø ñoù Giaùo hoäi phaûi hoïc hoûi
Baùo caùo veà vuï cöïu Hoàng y McCarrick: moät trang söû ñau thöông maø töø ñoù Giaùo hoäi phaûi hoïc hoûi.
Vatican (Vatican News 10-11-2020) - Ngaøy 10 thaùng 11 naêm 2020 Toøa Thaùnh ñaõ coâng boá Baùo caùo veà vuï cöïu hoàng y toång giaùm muïc Washington bò hoài tuïc. Ñöùc Hoàng y Parolin noùi raèng chuùng ta ñöôïc thuùc tìm kieám söï thaät ñeå nhöõng sai laàm trong quaù khöù khoâng coøn laëp laïi.
Baùo caùo veà nhöõng ñieàu bieát ñöôïc qua caùc toå chöùc cuûa Giaùo hoäi vaø tieán trình ra quyeát ñònh cuûa Toøa Thaùnh lieân quan ñeán cöïu Hoàng y Theodore Edgar McCarrick (töø naêm 1930 ñeán naêm 2017) ñaõ ñöôïc coâng boá hoâm nay. Taøi lieäu naøy ñaõ ñöôïc Phuû Quoác vuï khanh Toøa Thaùnh thay maët Ñöùc Giaùo hoaøng soaïn thaûo. Ñaây laø moät vaên baûn quan troïng, ñöôïc hình thaønh sau hai naêm laøm vieäc.
Thieáu caùc caùo buoäc laïm duïng treû vò thaønh nieân cho ñeán naêm 2017
Baùo caùo laø keát quaû cuûa noã löïc cuûa Ñöùc Thaùnh Cha trong vieäc ñieàu tra taän caên vuï vieäc cöïu Hoàng y McCarrick, bò keát toäi laïm duïng tình duïc treû em vaø ngöôøi lôùn, vaø noù cuõng laø moät haønh ñoäng quan taâm cuûa ngaøi ñoái vôùi coäng ñoàng Coâng giaùo Hoa Kyø, nhöõng ngöôøi bò thöông toån vaø hoang mang vì vuï vieäc.
Baùo caùo cho thaáy moät soá ñieåm quan troïng. Ñieàu ñaàu tieân lieân quan ñeán nhöõng loãi laàm ñaõ gaây ra, nhöõng ñieàu ñaõ cho pheùp moät ngöôøi chòu traùch nhieäm veà nhöõng toäi aùc ñoù laïi ñaït ñöôïc nhöõng vò trí cao trong haøng giaùo phaåm: nhöõng sai laàm ñaõ daãn ñeán vieäc ra maét caùc chuaån möïc môùi trong Giaùo hoäi, ñeå ngaên lòch söû ñöôïc laëp laïi.
Yeáu toá thöù hai lieân quan ñeán vieäc thieáu caùc caùo buoäc chi tieát lieân quan ñeán laïm duïng treû em cuûa cöïu Hoàng y McCarrick, cho ñeán naêm 2017. Lôøi caùo buoäc chi tieát ñaàu tieân lieân quan ñeán treû vò thaønh nieân laø vaøo ba naêm tröôùc; ñieàu naøy ñaõ ñöa ñeán moät thuû tuïc giaùo luaät, ñöôïc keát thuùc vôùi hai quyeát ñònh lieân tieáp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ, ñaàu tieân laø töôùc boû chöùc Hoàng y cuûa cöïu Hoàng y McCarrick vaø sau ñoù buoäc oâng phaûi hoài tuïc.
Thö cuûa Ñöùc Hoàng y O'Connor
Baùo caùo cho thaáy raèng caû vaøo thôøi ñieåm khi laø öùng vieân chöùc giaùm muïc (1977), cuõng nhö taïi thôøi ñieåm ñöôïc boå nhieäm vaøo giaùo phaän Metuchen (1981) vaø sau ñoù laø Newark (1986), khoâng ai trong soá nhöõng ngöôøi ñöôïc hoûi yù kieán ñeå coù ñöôïc thoâng tin ñaõ ñöa ra nhöõng daáu hieäu tieâu cöïc veà haønh vi ñaïo ñöùc cuûa cöïu Hoàng y McCarrick. Vaøo nhöõng naêm 1990, moät soá laù thö naëc danh choáng laïi vò giaùm muïc McCarrick ñaõ ñeán tay caùc Hoàng y vaø Toøa Söù thaàn ôû Washington nhöng khoâng ñöôïc coi laø ñaùng tin caäy khi khoâng coù caùc yeáu toá cuï theå. Moät ñieåm quan troïng trong vuï vieäc laø cöïu Hoàng y McCarrick ñöôïc boå nhieäm laøm toång giaùm muïc cuûa Washington. Tröôùc nhöõng yù kieán tích cöïc khaùc nhau, coù yù kieán tieâu cöïc cuûa Ñöùc Hoàng Y Toång Giaùm muïc New York, John O'Connor. Maëc duø khoâng coù thoâng tin tröïc tieáp, Ñöùc Hoàng y giaûi thích trong moät böùc thö naêm 1999 göûi cho Söù thaàn Toøa thaùnh raèng ngaøi coi vieäc boå nhieäm McCarrick laø moät sai soùt bôûi nguy cô xaûy ra moät vuï beâ boái nghieâm troïng, do coù nhöõng tin ñoàn raèng tröôùc ñaây toång giaùm muïc ñaõ nguû chung giöôøng vôùi nhöõng ngöôøi treû tuoåi trong nhaø xöù, vaø vôùi caùc chuûng sinh trong moät ngoâi nhaø beân bôø bieån.
Quyeát ñònh ñaàu tieân cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II
Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ yeâu caàu Ñöùc Söù thaàn xaùc minh tính xaùc thöïc cuûa nhöõng lôøi caùo buoäc naøy. Cuoäc ñieàu tra khoâng ñöa ra baát kyø baèng chöùng cuï theå naøo. Ñöùc Giaùo hoaøng hoan ngheânh ñeà nghò töø boû öùng cöû vieân ñöôïc ñöa ra bôûi Söù thaàn Toøa thaùnh taïi Hoa Kyø luùc ñoù laø Gabriel Montalvo vaø cuûa Toång tröôûng Boä Giaùm muïc Giovanni Battista Re luùc ñoù.
Laù thö cöïu Hoàng y McCarrick göûi Ñöùc Giaùo hoaøng
Moät söï vieäc môùi laøm thay ñoåi tieán trình cuûa caùc söï kieän. Sau khi bieát roõ veà vieäc mình ñöôïc ñeà cöû vaø veà söï deø daët veà vieäc boå nhieäm mình, vaøo ngaøy 6 thaùng 8 naêm 2000, cöïu Hoàng y McCarrick ñaõ vieát thö cho Ñöùc cha Stanislaw Dziwisz, khi ñoù laø thö kyù rieâng cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng ngöôøi Ba Lan. OÂng tuyeân boá mình voâ toäi vaø theà raèng oâng "khoâng bao giôø quan heä tình duïc vôùi baát kyø ngöôøi naøo, nam hay nöõ, giaø hay treû, giaùo só hay giaùo daân". Ñöùc Gioan Phaoloâ II tin raèng toång giaùm muïc ñang noùi söï thaät vaø thoâng qua caùc chæ daãn göûi cho Quoác vuï khanh Toøa Thaùnh luùc ñoù laø Ñöùc Hoàng y Angelo Sodano, ngaøi xaùc nhaän raèng McCarrick seõ ñöôïc ñöa vaøo danh saùch öùng vieân ruùt goïn vaø cuoái cuøng choïn oâng cho toøa Washington. Theo moät soá lôøi khai ñöôïc trích daãn trong Baùo caùo, kinh nghieäm caù nhaân cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II khi laøm Toång Giaùm muïc ôû Ba Lan cuõng coù theå giuùp hieåu boái caûnh cuûa thôøi kyø naøy: trong nhieàu naêm, ngaøi ñaõ chöùng kieán vieäc cheá ñoä söû duïng caùc caùo buoäc sai ñeå laøm maát uy tín cuûa caùc linh muïc vaø giaùm chöùc.
Quyeát ñònh cuûa Ñöùc Bieån Ñöùc XVI
Vaøo naêm 2005, khi nhöõng caùo buoäc cöïu Hoàng y McCarrick quaáy roái vaø laïm duïng ngöôøi lôùn laïi noåi leân, Ñöùc taân Giaùo hoaøng Bieån Ñöùc XVI ñaõ nhanh choùng yeâu caàu Hoàng y ngöôøi Myõ töø chöùc, khi vöøa ñöôïc gia haïn taïi chöùc theâm hai naêm. Töø naêm 2006, McCarrick trôû thaønh giaùm muïc höu trí. Baùo caùo cho thaáy trong thôøi kyø naøy, Ñöùc giaùm muïc Carlo Maria Viganoø, vôùi tö caùch laø ñaïi dieän cho caùc cô quan ñaïi dieän cuûa Giaùo hoaøng, ñaõ baùo caùo thoâng tin nhaän ñöôïc töø Toøa söù thaàn vôùi Boä Ngoaïi giao, nhaán maïnh taàm quan troïng cuûa noù. Tuy nhieân, trong khi gioùng leân hoài chuoâng caûnh baùo, ngaøi cuõng hieåu raèng mình khoâng ñang ñoái maët vôùi nhöõng lôøi buoäc toäi ñaõ ñöôïc chöùng minh. Ñöùc Hoàng y Quoác vuï khanh Tarcisio Bertone trình baøy vaán ñeà vôùi Ñöùc Giaùo hoaøng Bieån Ñöùc XVI. Vì khoâng coù naïn nhaân vò thaønh nieân, vaø vì trong tröôøng hôïp naøy laø moät vò Hoàng y ñaõ töø chöùc, neân tieán trình xeùt xöû theo giaùo luaät ñaõ ñöôïc quyeát ñònh khoâng tieán haønh.
Khuyeán nghò, khoâng tröøng phaït
Trong nhöõng naêm tieáp theo, baát chaáp lôøi yeâu caàu töø Boä Giaùm muïc veà vieäc soáng moät cuoäc soáng aån daät hôn, cöïu Hoàng y McCarrick tieáp tuïc ñi töø beân naøy sang beân kia quaû ñòa caàu, bao goàm caû Roma. Trong Baùo caùo noùi roõ laø chöa töøng coù "cheá taøi". Ñaây laø nhöõng khuyeán nghò maø ñeå ñöôïc aùp duïng vaøo thöïc teá, giaû ñònh laø coù söï thieän chí cuûa ñöông söï. Treân thöïc teá, vieäc hoàng y McCarrick tieáp tuïc du haønh ñöôïc boû qua. Ñoái maët vôùi moät ñôn khieáu naïi môùi choáng laïi McCarrick ñöôïc thoâng baùo vaøo naêm 2012, Ñöùc cha Viganoø, trong khi ñöôïc boå nhieäm laøm Söù thaàn taïi Hoa Kyø, nhaän ñöôïc chæ thò ñieàu tra töø Toång tröôûng Boä Giaùm muïc. Tuy nhieân, theo nhöõng gì neâu ra töø Baùo caùo, vò Söù thaàn naøy khoâng thöïc hieän taát caû caùc cuoäc ñieàu tra maø ngaøi ñöôïc yeâu caàu. Ngaøi cuõng khoâng laøm ñieàu gì ñaùng keå ñeå haïn cheá caùc hoaït ñoäng vaø vieäc ñi laïi cuûa Hoàng y McCarrick.
Tieàn trình do Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ thöïc hieän
Vaøo thôøi ñieåm Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ ñöôïc baàu, cöïu Hoàng y McCarrick ñaõ hôn taùm möôi tuoåi. Thoùi quen ñi laïi cuûa cöïu Hoàng y naøy khoâng coù baát kyø thay ñoåi naøo vaø taân Giaùo hoaøng khoâng ñöôïc cung caáp baát kyø taøi lieäu naøo thoâng baùo cho ngaøi veà möùc ñoä nghieâm troïng cuûa caùc caùo buoäc, vaãn chæ lieân quan ñeán ngöôøi lôùn, choáng laïi cöïu toång giaùm muïc cuûa Washington. Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñöôïc cho bieát raèng ñaõ coù "tin ñoàn" vaø caùo buoäc veà "haønh vi traùi ñaïo ñöùc vôùi ngöôøi lôùn" tröôùc khi Hoàng y McCarrick ñöôïc boå nhieäm laøm giaùm muïc Washington. Tuy nhieân, tin raèng nhöõng lôøi buoäc toäi ñaõ ñöôïc Ñöùc Gioan Phaoloâ II phaân tích vaø baùc boû, cuõng nhö nhaän thöùc roõ raèng McCarrick vaãn hoaït ñoäng trong trieàu ñaïi Giaùo hoaøng cuûa Ñöùc Bieån Ñöùc XVI, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ khoâng caûm thaáy caàn phaûi thay ñoåi "nhöõng gì ñaõ ñöôïc thieát laäp bôûi nhöõng ngöôøi tieàn nhieäm cuûa ngaøi", do ñoù noù khoâng ñuùng khi noùi raèng ngaøi ñaõ loaïi boû hoaëc giaûm nheï caùc bieän phaùp tröøng phaït hoaëc haïn cheá ñoái vôùi vò toång giaùm muïc höu trí. laïm duïng treû em. Ngaøi ñaõ ñöa ra caâu traû lôøi ngay laäp töùc. Quyeát ñònh raát nghieâm troïng vaø chöa töøng coù veà vieäc hoài tuïc ñöôïc ñöa ra khi keát thuùc moät tieán trình giaùo luaät nhanh choùng.
Ñieàu Giaùo hoäi ñaõ hoïc ñöôïc
Vuï vieäc cöïu Hoàng y McCarrick laø moät trang ñau thöông maø toaøn theå Giaùo hoäi ñaõ hoïc töø ñoù. Thöïc teá laø coù theå ñoïc moät soá bieän phaùp ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñöa ra sau hoäi nghò thöôïng ñænh veà baûo veä treû vò thaønh nieân vaøo thaùng 2 naêm 2019, chính döôùi aùnh saùng cuûa söï vieäc naøy, bao goàm caû vieäc baõi boû bí maät giaùo hoaøng ñoái vôùi caùc tröôøng hôïp laïm duïng tình duïc.
Ñöùc Hoàng y Parolin: ñöôïc thuùc ñaåy tìm kieám söï thaät
Trong moät tuyeân boá, Ñöùc Hoàng y Quoác vuï khanh Toøa Thaùnh Pietro Parolin khaúng ñònh: "Nhö coù theå thaáy roõ töø quy moâ cuûa baùo caùo vaø soá löôïng taøi lieäu vaø thoâng tin cuûa vuï aùn, ngöôøi ta ñöôïc thuùc ñaåy tìm kieám söï thaät". Ngaøi nhaán maïnh: "Chuùng toâi coâng boá Baùo caùo vôùi noãi ñau ñôùn vì nhöõng veát thöông maø vuï vieäc ñaõ gaây ra cho caùc naïn nhaân, gia ñình cuûa hoï, Giaùo hoäi taïi Hoa Kyø, Giaùo hoäi Hoaøn vuõ. Nhö Ñöùc Giaùo hoaøng, toâi cuõng coù theå xem lôøi khai cuûa caùc naïn nhaân ñöôïc löu trong Acta vaø Baùo caùo döïa treân ñoù, vaø ñöôïc löu trong kho löu tröõ cuûa Toøa thaùnh. Söï ñoùng goùp cuûa hoï laø caên baûn". Vaø ngaøi keát luaän: "Ñi keøm vôùi söï ñau ñôùn laø moät caùi nhìn hy voïng. Ñeå nhöõng hieän töôïng naøy khoâng laëp laïi, beân caïnh nhöõng quy luaät hieäu quaû hôn, chuùng ta caàn söï hoaùn caûi con tim. Caàn coù nhöõng muïc töû nhöõng ngöôøi loan baùo Tin Möøng ñaùng tin caäy, vaø taát caû chuùng ta phaûi yù thöùc roõ raèng ñieàu naøy chæ coù theå thöïc hieän ñöôïc vôùi ôn Chuùa Thaùnh Thaàn, trong khi tin töôûng vaøo lôøi cuûa Chuùa Gieâsu: "Khoâng coù Thaày, anh em khoâng laøm ñöôïc gì'".