Tình yeâu Chuùa vaø tha nhaân
laø neàn taûng cuûa ñôøi soáng Ki-toâ höõu
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ: Tình yeâu Chuùa vaø tha nhaân laø neàn taûng cuûa ñôøi soáng Ki-toâ höõu.
Hoàng Thuûy
Vatican (Vatican News 25-10-2020) - Trong buoåi ñoïc kinh Truyeàn Tin tröa Chuùa Nhaät 25 thaùng 10 naêm 2020, giaûi thích ñoaïn Tin Möøng thaùnh Maùt-theâu trong ñoù Chuùa Gieâsu ñöôïc hoûi ñieàu raên chính cuûa taát caû Luaät Thieân Chuùa laø gì, Ñöùc Thaùnh Cha nhaán maïnh raèng "moät trong nhöõng ñieåm môùi laï chính yeáu trong giaùo huaán cuûa Chuùa Gieâ-su laø tình yeâu thöông thöïc söï ñoái vôùi tha nhaân ñöôïc naûy sinh töø moái quan heä thöïc söï vôùi Thieân Chuùa.
Trong baøi huaán duï ngaén tröôùc khi ñoïc kinh Truyeàn Tin tröa Chuùa Nhaät 25 thaùng 10 naêm 2020, Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc raèng ñôøi soáng luaân lyù vaø toân giaùo khoâng bò giaûm xuoáng thaønh vieäc giöõ luaät caùch lo laéng vaø bò eùp buoäc, nhöng phaûi laáy tình yeâu laøm nguyeân taéc. Vaø ngaøi nhaán maïnh ñaëc tính keùp khoâng theå phaân taùch cuûa tình yeâu: yeâu Chuùa vaø tha nhaân.
Môû ñaàu baøi huaán duï, Ñöùc Thaùnh Cha toùm taét noäi dung baøi Tin Möøng Chuùa Nhaät XXX Thöôøng nieân naêm A: Trong trang Tin Möøng hoâm nay (x. Mt 22,34-40), moät tieán só Luaät hoûi Chuùa Gieâ-su ñieàu raên naøo laø "ñieàu raên troïng nhaát" (c.36), nghóa laø ñieàu raên chính yeáu cuûa toaøn boä Luaät Chuùa. Chuùa Gieâ-su traû lôøi: "Ngöôi phaûi yeâu meán Ñöùc Chuùa, Thieân Chuùa cuûa ngöôi heát loøng, heát linh hoàn vaø heát trí khoân ngöôi" (c.37). Vaø ngay laäp töùc Chuùa noùi theâm: "Coøn ñieàu raên thöù hai, cuõng gioáng ñieàu raên aáy, ñoù laø: 'Ngöôi phaûi yeâu ngöôøi thaân caän nhö chính mình'" (c.39).
Hai nguyeân taéc quan troïng cho cuoäc soáng Ki-toâ höõu
Ñöùc Thaùnh Cha nhaän ñònh: Caâu traû lôøi cuûa Chuùa Gieâ-su nhaéc laïi vaø lieân keát hai giôùi luaät caên baûn maø Thieân Chuùa ñaõ ban cho daân Ngöôøi qua trung gian oâng Moâ-seâ (x. Ñnl 6,5; Lv 19,18). Vaø do ñoù, caâu traû lôøi vöôït qua caïm baãy hoï ñaët ra ñeå "thöû Ngöôøi" (c.35). Treân thöïc teá, ngöôøi ñoái thoaïi vôùi Chuùa ñang coá gaéng keùo Ngöôøi vaøo cuoäc tranh caõi giöõa caùc chuyeân gia Luaät veà thöù baäc cuûa caùc giôùi luaät. Nhöng Chuùa Gieâ-su ñöa ra hai nguyeân taéc quan troïng cho caùc tín ñoà moïi thôøi ñaïi, laø hai nguyeân taéc cho cuoäc soáng cuûa chuùng ta.
Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích hai nguyeân taéc: Nguyeân taéc thöù nhaát laø ñôøi soáng luaân lyù vaø toân giaùo khoâng theå bò giaûm thieåu thaønh moät söï vaâng phuïc giöõ leà luaät ñaày lo laéng vaø bò eùp buoäc nhöng phaûi laáy tình yeâu thöông laøm nguyeân taéc. Thöù hai laø tình yeâu thöông phaûi cuøng höôùng veà Thieân Chuùa vaø tha nhaân vaø hai ñieàu naøy khoâng theå taùch rôøi nhau. Ñaây laø moät trong nhöõng ñieåm môùi laï trong giaùo huaán cuûa Chuùa Gieâ-su vaø noù giuùp chuùng ta hieåu raèng seõ khoâng coù tình yeâu Thieân Chuùa thaät söï neáu tình yeâu naøy khoâng ñöôïc bieåu loä trong tình yeâu thöông tha nhaân; vaø cuõng theá, noù khoâng phaûi laø tình yeâu thöông tha nhaân thaät söï neáu noù khoâng phaùt xuaát töø töông quan vôùi Thieân Chuùa.
Moïi giôùi raên phaûi lieân keát vôùi tình yeâu Thieân Chuùa vaø tha nhaân
Chuùa Gieâ-su keát thuùc caâu traû lôøi cuûa mình baèng nhöõng lôøi sau: "Taát caû Luaät Moâ-seâ vaø caùc saùch ngoân söù ñeàu tuyø thuoäc vaøo hai ñieàu raên aáy" (c.40). Ñieàu naøy coù nghóa laø taát caû caùc giôùi luaät Chuùa ban cho daân Ngöôøi phaûi lieân keát vôùi tình yeâu Thieân Chuùa vaø tha nhaân. Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt: Treân thöïc teá, taát caû caùc ñieàu raên ñeàu nhaém thöïc hieän vaø baøy toû tình yeâu coù hai chieàu kích khoâng theå chia caét naøy.
Tình yeâu ñoái vôùi Thieân Chuùa ñöôïc theå hieän treân heát trong vieäc caàu nguyeän, ñaëc bieät laø trong vieäc thôø laïy Chuùa. Ñöùc Thaùnh Cha löu yù raèng chuùng ta thöôøng boû queân vieäc thôø laïy. Chuùng ta caàu nguyeän vôùi nhöõng lôøi taï ôn, caàu xin ñieàu gì ñoù vaø lô laø vieäc thôø laïy. Thôø laïy Chuùa laø troïng taâm cuûa vieäc caàu nguyeän. Vaø tình yeâu thöông ñoái vôùi tha nhaân, coøn ñöôïc goïi laø tình baùc aùi huynh ñeä, bao goàm söï gaàn guõi, laéng nghe, chia seû, quan taâm ñeán ngöôøi khaùc. Thaùnh Gioan vieát: "Ai khoâng yeâu thöông ngöôøi anh em maø hoï troâng thaáy, thì khoâng theå yeâu meán Thieân Chuùa Ñaáng maø hoï khoâng troâng thaáy" (1 Ga 4,20).
Tình yeâu tha nhaân laø baèng chöùng söï hoaùn caûi vaø neân thaùnh
Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc nhôû: Trong ñoaïn Tin Möøng hoâm nay, moät laàn nöõa, Chuùa Gieâ-su laïi giuùp chuùng ta ñi ñeán suoái nguoàn Tình Yeâu haèng soáng vaø tuoân traøo. Nguoàn suoái naøy laø chính Thieân Chuùa, ñöôïc yeâu thöông troïn veïn trong moät söï hieäp thoâng maø khoâng coù gì vaø khoâng ai coù theå phaù vôõ ñöôïc. Moät söï hieäp thoâng laø moät moùn quaø caàn ñöôïc caàu xin moãi ngaøy, nhöng cuõng laø moät cam keát caù nhaân khoâng ñeå cuoäc soáng cuûa chuùng ta trôû thaønh noâ leä cuûa caùc thaàn töôïng cuûa theá giôùi. Vaø baèng chöùng veà haønh trình hoaùn caûi vaø neân thaùnh cuûa chuùng ta luoân bao goàm tình yeâu tha nhaân. Bao laâu chuùng ta coøn ñoùng chaët loøng mình tröôùc moät ngöôøi anh chò em, thì chuùng ta vaãn coøn ôû xa möùc ñoä laø moân ñeä nhö Chuùa Gieâ-su yeâu caàu chuùng ta. Nhöng loøng thöông xoùt cuûa Chuùa khoâng cho pheùp chuùng ta naûn loøng, ngöôïc laïi môøi goïi chuùng ta baét ñaàu laïi moãi ngaøy ñeå soáng hôïp vôùi Tin Möøng.
Öôùc gì söï chuyeån caàu Meï Maria môû loøng chuùng ta ñoùn nhaän "giôùi raên quan troïng", giôùi raên keùp daïy tình yeâu thöông toùm goïn taát caû luaät cuûa Chuùa vaø ôn cöùu ñoä cuûa chuùng ta tuøy thuoäc vaøo giôùi raên naøy.