Ki-toâ höõu caàn loøng can ñaûm
nhö ngoân söù Elia
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ: Ki-toâ höõu caàn loøng can ñaûm nhö ngoân söù Elia.
Hoàng Thuûy
Vatican (Vatican News 7-10-2020) - Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ môøi goïi caùc tín höõu theo göông ngoân söù Elia, kieân trì trong caàu nguyeän, kieân nhaãn phaân ñònh yù Chuùa moãi ngaøy trong cuoäc soáng ñeå chính chuùng ta seõ tìm ñöôïc söï hieän dieän an uûi vaø chaêm soùc quan phoøng cuûa Chuùa, seõ coù can ñaûm leân aùn nhöõng baát coâng nhö ngoân söù Elia.
Sau hai thaùng daønh caùc baøi giaùo lyù trong caùc buoåi tieáp kieán chung ñeå chia seû nhöõng suy tö veà aûnh höôûng cuûa ñaïi dòch Covid-19, trong baøi giaùo lyù trong buoåi tieáp kieán chung saùng thöù Tö 7 thaùng 10 naêm 2020 taïi ñaïi thính ñöôøng Phao-loâ VI, Ñöùc Thaùnh Cha tieáp tuïc loaït baøi giaùo lyù veà chuû ñeà caàu nguyeän. Cuï theå, ngaøi suy tö veà cuoäc ñôøi cuûa vò ñaïi ngoân söù Elia.
Trong Tin Möøng, ngoân söù Elia xuaát hieän trong bieán coá Chuùa bieán hình, laøm chöùng raèng Chuùa Gieâ-su laø Ñaáng hoaøn thaønh caùc lôøi ngoân söù trong Cöïu Öôùc. Ngoân söù Elia ñöôïc truyeàn thoáng ñan tu toân kính nhö göông maãu caàu nguyeän vaø ñöùc tin khoâng lay chuyeån giöõa nhöõng thöû thaùch. Caàu nguyeän vaø chieâm nieäm naâng ñôõ oâng khoâng chæ trong thaønh coâng maø caû khi ñoái maët vôùi thuø ñòch vaø baùch haïi. Theo Ñöùc Thaùnh Cha, ngoân söù daïy chuùng ta raèng caàu nguyeän keát hieäp vôùi Chuùa khoâng theå taùch rôøi vôùi vieäc quan taâm ñeán nhu caàu cuûa tha nhaân. Ngoân söù tìm ñöôïc yù Chuùa trong caàu nguyeän vaø nhôø ñoù oâng coù loøng can ñaûm leân aùn baát coâng. Ñöùc Thaùnh Cha baét ñaàu baøi giaùo lyù nhö sau:
Ngoân söù Elia vaø Kinh Thaùnh
Hoâm nay, chuùng ta tieáp tuïc caùc baøi giaùo lyù veà caàu nguyeän, vaø chuùng ta gaëp moät trong nhöõng nhaân vaät haáp daãn nhaát trong toaøn boä Kinh Thaùnh: ngoân söù Elia. OÂng vöôït qua caùc ranh giôùi cuûa thôøi ñaïi cuûa oâng vaø chuùng ta coù theå thaáy söï hieän dieän cuûa oâng ngay caû trong moät soá ñoaïn Phuùc aâm. OÂng hieän ra beân caïnh Chuùa Gieâsu, cuøng vôùi oâng Moâseâ, khi Chuùa Gieâ-su bieán hình (x. Mt 17,3). Chính Chuùa Gieâsu ñaõ noùi ñeán oâng Elia ñeå coâng nhaän lôøi chöùng cuûa Gioan Taåy Giaû (x. Mt 17, 10-13).
Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích veà nguoàn goác vaø söù maïng cuûa ngoân söù Elia: Trong Kinh thaùnh, oâng Elia xuaát hieän ñoät ngoät, moät caùch bí aån, ñeán töø moät ngoâi laøng nhoû, hoaøn toaøn xa xoâi (x. 1V 17,1); vaø cuoái cuøng oâng rôøi ñi, tröôùc maét cuûa moân ñeä EÂ-li-seâ, treân moät coã xe löûa seõ ñöa oâng vaøo thieân ñaøng (x. 2V 2,11-12). Do ñoù, oâng laø moät ngöôøi khoâng coù nguoàn goác chính xaùc, vaø treân heát laø khoâng coù ñieåm keát thuùc, ñöôïc ñöa leân thieân ñaøng: vì lyù do naøy, oâng ñöôïc mong ñôïi trôû laïi tröôùc khi Ñaáng Cöùu Theá ñeán, nhö moät vò tieàn hoâ. Vì vaäy, Elia ñöôïc mong ñôïi trôû laïi.
Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt: Kinh thaùnh trình baøy vôùi chuùng ta veà oâng Elia nhö moät ngöôøi coù ñöùc tin keát tinh: chính teân cuûa oâng, coù theå coù nghóa laø "Gia-veâ laø Thieân Chuùa", chöùa ñöïng bí maät veà söù meänh cuûa oâng. Trong suoát cuoäc ñôøi oâng seõ laø: moät ngöôøi chính tröïc, khoâng coù khaû naêng thoûa hieäp vôùi nhöõng ñieàu nhoû nhaët taàm thöôøng. Bieåu töôïng cuûa oâng laø löûa, hình aûnh cuûa quyeàn naêng thanh taåy cuûa Thieân Chuùa. OÂng seõ laø ngöôøi ñaàu tieân bò thöû thaùch khaéc nghieät vaø vaãn trung thaønh. OÂng laø taám göông cuûa taát caû nhöõng ngöôøi coù ñöùc tin, ñaõ bieát ñeán nhöõng caùm doã vaø ñau khoå, nhöng khoâng ngöøng soáng ñeán cuøng lyù töôûng maø vì ñoù hoï ñöôïc sinh ra.
Ñôøi soáng caàu nguyeän
Ñöùc Thaùnh Cha nhaán maïnh vai troø cuûa caàu nguyeän trong ñôøi soáng ngoân söù Elia: Caàu nguyeän laø nhöïa soáng khoâng ngöøng nuoâi soáng oâng. Ñaây laø lyù do taïi sao oâng laø moät trong nhöõng ngöôøi ñöôïc yeâu quyù nhaát cuûa truyeàn thoáng ñan tu, ñeán noãi moät soá ñaõ choïn oâng laøm cha thieâng lieâng cuûa ñôøi soáng thaùnh hieán cho Thieân Chuùa. OÂng Elia laø ngöôøi cuûa Thieân Chuùa, laø ngöôøi baûo veä quyeàn toái thöôïng cuûa Ñaáng Toái Cao. Tuy nhieân, oâng cuõng phaûi ñoái phoù vôùi söï yeáu ñuoái cuûa chính mình. Khoù coù theå noùi nhöõng kinh nghieäm naøo höõu ích nhaát ñoái vôùi oâng: coù phaûi laø söï thaát baïi cuûa caùc tieân tri giaû treân nuùi Carmel (x. 1V 18,20-40), hay söï boái roái khi oâng ghi nhaän raèng "oâng khoâng hôn caùc toå phuï cuûa mình" (x. 1V 19,4). Trong taâm hoàn cuûa nhöõng ngöôøi caàu nguyeän, caûm giaùc veà söï yeáu ñuoái cuûa baûn thaân quyù giaù hôn nhöõng khoaûnh khaéc ñöôïc toân vinh, khi döôøng nhö cuoäc soáng laø moät chuoãi cuûa nhöõng chieán thaéng vaø thaønh coâng.
Chia seû kinh nghieäm caàu nguyeän, Ñöùc Thaùnh Cha noùi: Trong luùc caàu nguyeän, luoân xaûy ra ñieàu naøy: chuùng ta caûm thaáy coù nhöõng thôøi khaéc caàu nguyeän ñöa chuùng ta leân cao, vaø caû söï nhieät thaønh; vaø coù nhöõng giaây phuùt caàu nguyeän ñau ñôùn, khoâ khan, thöû thaùch... Caàu nguyeän laø nhö theá naøy: haõy ñeå Chuùa naâng mình leân vaø haõy ñeå baûn thaân bò ñaùnh bôûi nhöõng tình huoáng xaáu vaø thaäm chí bôûi nhöõng caùm doã. Ñaây laø moät thöïc teá raèng caàu nguyeän laø nhö theá, ñöôïc tìm thaáy trong nhieàu ôn goïi khaùc trong Kinh Thaùnh, ngay caû trong Taân öôùc, ví duï chuùng ta haõy nghó veà thaùnh Pheâroâ vaø thaùnh Phaoloâ. Cuoäc ñôøi caùc ngaøi laø nhö theá: coù nhöõng giaây phuùt haân hoan vaø cuõng coù nhöõng thôøi khaéc chìm xuoáng, ñau khoå.
Ñôøi soáng hoaït ñoäng xuaát phaùt töø chieâm nieäm
OÂng Elia laø ngöôøi coù ñôøi soáng chieâm nieäm, ñoàng thôøi laø ngöôøi hoaït ñoäng, quan taâm ñeán caùc bieán coá cuûa thôøi ñaïi mình, daùm ñaû kích vua vaø hoaøng haäu sau khi hoï ñaõ gieát oâng Na-boát ñeå chieám vöôøn nho cuûa oâng (x. 1V 21,1-24). Qua ñieàu naøy, Ñöùc Thaùnh Cha nhaén nhuû: Caùc tín höõu chuùng ta, nhöõng Ki-toâ höõu nhieät thaønh cuõng caàn ñieàu naøy bieát bao ñeå coù loøng can ñaûm cuûa oâng Elia, phaûn öùng tröôùc ngöôøi coù traùch nhieäm laõnh ñaïo, daùm noùi: "Khoâng ñöôïc laøm ñieàu naøy! Ñieàu naøy laø gieát ngöôøi!" Chuùng ta caàn tinh thaàn cuûa oâng Elia. Vì vaäy, oâng cho chuùng ta thaáy raèng khoâng ñöôïc coù söï phaân ñoâi trong ñôøi soáng cuûa nhöõng ngöôøi caàu nguyeän, khoâng coù söï khaùc nhau: hoï ñöùng tröôùc maët Chuùa vaø ñi gaëp anh em maø Ngöôøi sai hoï ñi.
Caàu nguyeän vaø haønh ñoäng; haønh ñoäng sau khi caàu nguyeän
Töø göông maãu cuûa ngoân söù Elia, Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc nhôû caùc tín höõu: Caàu nguyeän khoâng phaûi laø ñoùng kín chæ mình vôùi Chuùa ñeå trang ñieåm cho taâm hoàn mình. Ñaây laø caàu nguyeän giaû vôø. Caàu nguyeän laø gaëp Chuùa vaø ñeå chính mình ñöôïc sai ñi ñeå phuïc vuï anh chò em. Thöû thaùch cuûa vieäc caàu nguyeän laø tình yeâu cuï theå ñoái vôùi tha nhaân. Vaø ngöôïc laïi: caùc tín höõu haønh ñoäng trong theá giôùi sau khi ñaõ thinh laëng vaø caàu nguyeän; neáu khoâng thì haønh ñoäng cuûa hoï laø boác ñoàng, thieáu saùng suoát, ñoù laø söï voäi vaõ ñieân cuoàng maø khoâng coù muïc tieâu. Khi caùc tín höõu laøm nhö theá, hoï laøm nhöõng ñieàu baát coâng, bôûi vì hoï khoâng ñeán vôùi Chuùa tröôùc ñeå caàu nguyeän, ñeå phaân ñònh ñieàu gì phaûi laøm.
Kinh nghieäm ñöùc tin
Ñöùc Thaùnh Cha noùi tieáp: Caùc trang cuûa Kinh thaùnh cho pheùp chuùng ta giaû ñònh raèng ngay caû ñöùc tin cuûa Elia cuõng coù söï tieán trieån: oâng cuõng lôùn leân trong lôøi caàu nguyeän, trau doài noù töøng chuùt moät. Treân haønh trình, göông maët Thieân Chuùa trôû neân roõ raøng hôn ñoái vôùi oâng. Cho ñeán khi ñaït ñeán ñænh ñieåm trong kinh nghieäm phi thöôøng ñoù, khi Thieân Chuùa hieän ra vôùi oâng Elia treân nuùi Hoâ-reùp (x. 1V 19,9-13). Thieân Chuùa khoâng hieän ra trong gioù baõo cuoàng noä, khoâng ôû trong traän ñoäng ñaát hay ngoïn löûa thieâu ruïi, maø trong "tieáng gioù nheï hiu hiu" (c. 12). Chính baèng daáu hieäu khieâm nhöôøng naøy maø Thieân Chuùa giao tieáp vôùi Elia, khi ñoù laø moät nhaø tieân tri boû troán, maát bình an. Thieân Chuùa ñeán gaëp moät con ngöôøi meät moûi, moät ngöôøi töôûng raèng mình ñaõ thaát baïi treân moïi maët traän, vaø vôùi laøn gioù nheï hiu hiu aáy, vôùi chuoãi thinh laëng traàm laéng, taâm hoàn oâng tìm laïi söï bình tónh vaø bình yeân.
Caâu chuyeän Elia laø caâu chuyeän daønh cho taát caû chuùng ta
Lieân heä vôùi cuoäc soáng, Ñöùc Thaùnh Cha nhaän ñònh raèng: Ñaây laø caâu chuyeän veà Elia, nhöng coù veû nhö noù ñöôïc vieát cho taát caû chuùng ta. Trong moät vaøi chieàu toái, chuùng ta coù theå caûm thaáy mình voâ duïng vaø ñôn ñoäc. Chính luùc ñoù lôøi caàu nguyeän seõ ñeán vaø goõ cöûa traùi tim chuùng ta. Taát caû chuùng ta ñeàu coù theå nhaän laáy moät maûnh aùo choaøng cuûa Elia, nhö moân ñeä EÂ-li-seâ cuûa oâng ñaõ nhaän laáy nöûa taám aùo choaøng cuûa oâng. Vaø ngay caû khi chuùng ta ñaõ laøm sai ñieàu gì ñoù, hoaëc chuùng ta caûm thaáy bò ñe doïa vaø sôï haõi, khi trôû veà vôùi Chuùa baèng lôøi caàu nguyeän, söï thanh thaûn vaø bình an cuõng seõ trôû laïi nhö theå bôûi moät pheùp laï. Ñaây laø ñieàu Elia daïy chuùng ta.