Söûa loãi anh chò em trong tình yeâu meán
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ: Söûa loãi anh chò em trong tình yeâu meán.
Mai Kha, SJ - CTV
Vatican (Vatican News 6-09-2020) - Tröa Chuùa Nhaät ngaøy 6 thaùng 9 naêm 2020, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ ñoïc kinh truyeàn tin vôùi caùc tín höõu. Döïa treân baøi Tin Möøng Chuùa Nhaät XXIII thöôøng nieân, Ñöùc Thaùnh Cha khai trieån vieäc söûa loãi nhö laø ñaëc tính cuûa ngöôøi Kitoâ höõu, vöøa mang tính caù nhaân vöøa mang tính coäng ñoaøn.
Baøi huaán duï cuûa Ñöùc Thaùnh Cha tröôùc khi ñoïc Kinh Truyeàn Tin:
Anh chò em thaân meán,
Tin Möøng Chuùa nhaät hoâm nay (Mt 18,15-20) trích töø baøi giaûng thöù tö cuûa Ñöùc Gieâ-su trong Tin Möøng Mat-theâu, trình thuaät ñöôïc bieát döôùi teân goïi "Baøi giaûng veà Giaùo Hoäi" hay "Giaùo huaán coäng ñoaøn". Trình thuaät naøy noùi ñeán vieäc söûa loãi anh em, vaø môøi goïi chuùng ta suy nieäm veà chieàu kích keùp cuûa söï hieän höõu Ki-toâ giaùo: chieàu kích coäng ñoaøn, heä ôû vieäc duy trì söï hieäp thoâng, töùc laø söï hieäp nhaát cuûa Giaùo hoäi, vaø chieàu kích caù nhaân, heä ôû vieäc quan taâm vaø toân troïng moïi phaùn quyeát caù nhaân.
Ñeå söûa loãi ngöôøi anh em laàm laïc, Ñöùc Gieâ-su gôïi yù moät loái sö phaïm phuïc hoài. Loái sö phaïm cuûa Chuùa Gieâsu luoân laø loái sö phaïm phuïc hoài. Loái sö phaïm phuïc hoài naøy ngang qua ba giai ñoaïn. Giai ñoaïn thöù nhaát noùi raèng: "anh haõy ñi söûa loãi noù, moät mình anh vôùi noù maø thoâi" (c. 15), ñieàu naøy coù nghóa laø khoâng beâu toäi ngöôøi aáy ra giöõa coâng chuùng. Söûa loãi laø ñeán vôùi ngöôøi anh em vôùi söï deø daët, khoâng phaûi ñeå phaùn xeùt nhöng ñeå giuùp ngöôøi aáy nhaän ra nhöõng gì mình ñaõ laøm. Bao nhieâu laàn chuùng ta ñaõ coù kinh nghieäm naøy: moät ai ñoù ñeán noùi vôùi chuùng ta: "Nghe naøy, trong vieäc naøy, baïn ñaõ sai. Baïn phaûi thay ñoåi moät chuùt". Coù leõ luùc ñaàu chuùng ta böïc mình, nhöng roài chuùng ta caûm ôn, bôûi vì ñaây laø cöû chæ cuûa tình huynh ñeä, cuûa söï hieäp thoâng, cuûa söï giuùp ñôõ vaø cöùu vôùt.
Khoâng deã ñeå thöïc haønh lôøi daïy naøy cuûa Ñöùc Gieâ-su vì nhieàu lyù do. Coù theå vì sôï ngöôøi anh em, chò em seõ phaûn öùng caùch tieâu cöïc; ñoâi khi thieáu ñi söï tin töôûng caàn thieát vôùi ngöôøi anh chò em ñoù... vaø coøn nhieàu lyù do khaùc nöõa. Nhöng taát caû nhöõng laàn chuùng ta ñaõ thöïc hieän, thì chuùng ta caûm nhaän ñaáy chính laø con ñöôøng cuûa Chuùa.
Tuy vaäy, coù theå xaûy ra laø, cho duø toâi coù yù toát, giai ñoaïn thöù nhaát vaãn bò thaát baïi. Trong tröôøng hôïp naøy, toát nhaát laø ñöøng neân boû cuoäc vaø noùi: "Toâi töø boû, toâi röûa tay luoân". Khoâng, loái naøy khoâng phaûi cuûa Kitoâ höõu. Ñöøng boû cuoäc, ñieàu quan troïng laø khoâng neân boû cuoäc nhöng tìm ñeán söï hoã trôï cuûa vaøi anh chò em khaùc. Ñöùc Gieâ-su noùi: "Coøn neáu noù khoâng chòu nghe, thì haõy ñem theo moät hay hai ngöôøi nöõa, ñeå moïi coâng vieäc ñöôïc giaûi quyeát, caên cöù vaøo lôøi hai hoaëc ba chöùng nhaân" (c. 16). Ñaây laø moät trong nhöõng ñieàu luaät cuûa oâng Moâ-seâ (x. Ñnl 19, 15). Ñieàu naøy coù veû nhö ñang choáng laïi bò caùo, nhöng thöïc ra laø ñeå baûo veä ngöôøi ñoù khoûi nhöõng ngöôøi vu khoáng. Nhöng ôû ñaây, Ñöùc Gieâ-su coøn ñi xa hôn ôû choã, nhöõng nhaân chöùng ñöôïc yeâu caàu khoâng phaûi ñeå keát aùn maø ñeå trôï giuùp. "Chuùng ta ñoàng yù vôùi nhau, toâi vôùi anh ñi noùi chuyeän vôùi nhau veà ñieàu naøy, veà ñieàu ñang sai. Nhöng chuùng ta noùi chuyeän nhö nhöõng ngöôøi anh em". Ñaây laø thaùi ñoä phuïc hoài maø Chuùa Gieâsu muoán nôi chuùng ta. Tieáp ñeán, Ñöùc Gieâ-su ñaët tình huoáng laø giai ñoaïn naøy cuõng khoâng ñem laïi keát quaû vôùi caùc nhaân chöùng, ñieàu khaùc vôùi luaät Moâ-seâ laø, ñeå laøm chöùng chæ caàn hai hay ba chöùng nhaân laø ñuû keát aùn.
Trong thöïc teá, ngay caû loøng baùc aùi cuûa hai hay ba ngöôøi anh em vaãn chöa ñuû, do ngöôøi naøy cöùng ñaàu. Trong tröôøng hôïp naøy, Ñöùc Gieâ-su noùi tieáp: "haõy ñi thöa coäng ñoaøn" (c. 17), nghóa laø Hoäi Thaùnh. Trong moät soá tröôøng hôïp, taát caû coäng ñoaøn ñeàu tham gia. Coù nhöõng ñieàu maø anh chò em trong coäng ñoaøn khoâng theå laøm ngô, ñoù laø khi caàn moät tình yeâu lôùn ñeå ñöôïc laïi ngöôøi anh em mình. Tuy vaäy, ñoâi khi caû ñieàu naøy cuõng khoâng ñuû. Vaø do ñoù, Ñöùc Gieâ-su noùi: "Neáu Hoäi Thaùnh maø noù cuõng chaúng nghe, thì haõy keå noù nhö moät ngöôøi ngoaïi hay moät ngöôøi thu thueá (c. 17). Caâu noùi naøy, thoaït nghe thì coù veû nhö moät thaùi ñoä ruoàng boû, nhöng thöïc ra, ñoù laø lôøi môøi goïi chuùng ta phoù maëc ngöôøi anh em trong tay Chuùa. Chæ coù Cha treân trôøi môùi coù theå baøy toû moät tình yeâu lôùn hôn taát caû nhöõng gì chuùng ta hôïp laïi.
Giaùo huaán naøy cuûa Chuùa Gieâ-su giuùp chuùng ta raát nhieàu, bôûi vì - haõy nghó veà moät ví duï - khi chuùng ta nhìn thaáy moät sai laàm, moät khuyeát ñieåm, moät sô xuaát ôû anh chò em, thöôøng thì vieäc ñaàu tieân chuùng ta laøm laø ñi noùi vôùi ngöôøi khaùc veà ñieàu ñoù, ngoài leâ ñoâi maùch. Vaø caâu chuyeän ngoài leâ ñoùng cöûa traùi tim coäng ñoaøn, ngaên caûn söï hieäp nhaát Giaùo hoäi. Keû ngoài leâ ñoâi maùch laø ma quyû, keû luoân ñi noùi nhöõng ñieàu xaáu cuûa ngöôøi khaùc, vì hoï laø keû noùi doái, coá gaéng laøm maát söï hieäp nhaát Giaùo hoäi, xa laùnh anh em mình vaø khoâng taïo neân coäng ñoaøn. Xin anh chò em, chuùng ta coá gaéng khoâng ngoài leâ ñoâi maùch. Ngoài leâ ñoâi maùch laø moät beänh dòch coøn toài teä hôn caû Covid! Haõy coá gaéng: khoâng ngoài leâ ñoâi maùch.
Ñoù laø tình yeâu cuûa Ñöùc Gieâ-su khi Ngaøi tieáp ñoùn ngöôøi thu thueá vaø daân ngoaïi, ñieàu aáy töøng khieán daân chuùng söûng soát kinh ngaïc. Ñaây khoâng phaûi laø söï keát aùn maø khoâng coù baùo tröôùc, nhöng laø ñeå nhaän thaáy raèng ñoâi khi noã löïc cuûa chuùng ta khoâng ñem laïi keát quaû gì, vaø raèng chæ khi ñeán vôùi Chuùa môùi laøm cho ngöôøi anh em ñoái dieän vôùi chính löông taâm cuûa mình vaø vôùi traùch nhieäm veà nhöõng haønh ñoäng ñaõ laøm. Neáu ñieàu gì ñoù chöa ñöôïc, thì haõy im laëng vaø caàu nguyeän cho ngöôøi anh chò em coù loãi, nhöng ñöøng bao giôø ngoài leâ ñoâi maùch.
Xin Meï Maria Ñoàng Trinh giuùp chuùng ta bieát laøm cho vieäc söûa loãi anh em trôû neân moät thoùi quen toát laønh haàu trong coäng ñoaøn chuùng ta luoân coù nhöõng töông quan huynh ñeä, ñöôïc ñaët neàn treân söï tha thöù laãn nhau vaø nhaát laø treân söùc maïnh tuyeät ñoái cuûa loøng thöông xoùt Chuùa.