Nhö Chuùa Gieâsu, chuùng ta ñöôïc keâu goïi
phuïc vuï Thieân Chuùa vaø tha nhaân
Ñöùc Thaùnh cha: Nhö Chuùa Gieâsu, chuùng ta ñöôïc keâu goïi phuïc vuï Thieân Chuùa vaø tha nhaân.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (RVA News 30-08-2020) - Tröa Chuùa nhaät 30 thaùng 8 naêm 2020, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ chuû söï buoåi ñoïc kinh Truyeàn tin vôùi hôn 500 tín höõu Roma vaø nhieàu ngöôøi haønh höông töø caùc nöôùc, taïi Quaûng tröôøng thaùnh Pheâroâ. Ñöùc Thaùnh cha nhaéc nhôù cöû haønh Ngaøy Theá giôùi baûo veä moâi tröôøng 1 thaùng 9, ñoàng thôøi baøy toû lo aâu veà tình hình ôû mieàn ñoâng Ñòa Trung Haûi, vôùi nguy cô xung ñoät giöõa Thoå Nhó Kyø, Hy laïp vaø caùc cöôøng quoác khaùc, ñaëc bieät laø Phaùp.
Huaán duï cuûa Ñöùc Thaùnh cha
Trong baøi huaán duï ngaén tröôùc khi ñoïc kinh, Ñöùc Thaùnh cha dieãn giaûi yù nghóa baøi Tin möøng Chuùa nhaät thöù XXII thöôøng nieân naêm A, vôùi lôøi Chuùa Gieâsu daïy: ai muoán theo Ngaøi caàn phaûi boû mình, vaùc thaäp giaù haèng ngaøy maø theo.
Chuùa baùo tröôùc cuoäc khoå naïn cuûa Ngaøi
Môû ñaàu baøi huaán duï, Ñöùc Thaùnh cha noùi:
Anh chò em thaân meán, chaøo anh chò em!
Ñoaïn Tin möøng hoâm nay (xc. Mt 16,21-27) noái tieáp Tin möøng Chuùa nhaät tuaàn tröôùc (xc. Mt 16,13-20). Sau khi oâng Pheâroâ, nhaân danh caùc moân ñeä khaùc, tuyeân xöng nieàm tin nôi Chuùa Gieâsu laø Ñöùc Messia vaø laø Con Thieân Chuùa, chính Chuùa Gieâsu baét ñaàu noùi vôùi caùc oâng veà cuoäc khoå naïn cuûa Ngaøi. Treân ñöôøng tieán veà Jerusalem, Chuùa coâng khai giaûi thích cho nhöõng ngöôøi baïn cuûa Ngaøi veà ñieàu ñang chôø ñôïi Ngaøi trong chaëng choùt taïi thaønh Thaùnh: Chuùa loan baùo maàu nhieäm caùi cheát vaø söï soáng laïi, söï haï nhuïc vaø vinh quang cuûa Ngaøi. Chuùa cho bieát Ngaøi seõ "phaûi chòu ñau khoå nhieàu do caùc kyø laõo, tröôûng teá vaø luaät só, seõ bò gieát roài soáng laïi ngaøy thöù ba" (Mt 16,21). Nhöng nhöõng lôøi cuûa Chuùa khoâng ñöôïc hieåu, vì caùc moân ñeä coù moät nieàm tin chöa tröôûng thaønh vaø quaù gaén boù vôùi naõo traïng cuûa traàn theá (xc. Rm 12,2).
Phaûn öùng khoâng hieåu cuûa caùc moân ñeä
Ñöùng tröôùc vieãn töôïng Chuùa Gieâsu coù theå thaát baïi vaø cheát treân thaäp giaù, chính oâng Pheâroâ ñaõ noåi loaïn vaø noùi vôùi Chuùa: "Xin Thieân Chuùa thöông ñöøng ñeå Thaày gaëp phaûi chuyeän aáy!" (v.22). Tin nôi Chuùa Gieâsu, muoán theo Ngaøi, nhöng khoâng chaáp nhaän vinh quang cuûa Ngaøi qua khoå naïn. Ñoái vôùi oâng Pheâroâ vaø caùc moân ñeä khaùc - vaø caû chuùng ta nöõa! - thaäp giaù laø moät "chöôùng ngaïi", moät côù vaáp phaïm, trong khi Chuùa Gieâsu coi vieäc "troán chaïy khoûi thaäp giaù laø "ñieàu vaáp phaïm", laø "göông muø", nghóa laø muoán traùnh khoâng tuaân theo yù Chuùa Cha, traùnh söù maïng maø Chuùa Cha ñaõ uûy thaùc cho Ngaøi ñeå cöùu ñoä chuùng ta. Vì theá, Chuùa Gieâsu traû lôøi Pheâroâ: "Satan, haõy lui ra ñaèng sau Thaày! Con caûn loái Thaày, vì tö töôûng cuûa con khoâng phaûi laø tö töôûng cuûa Thieân Chuùa, nhöng laø cuûa ngöôøi phaøm!" (v.23) Möôøi phuùt tröôùc ñoù, Chuùa Gieâsu ñaõ khen Pheâroâ, vaø höùa cho oâng laø neàn taûng Giaùo hoäi cuûa Ngaøi; möôøi phuùt sau Chuùa goïi oâng laø Satan. Phaûi hieåu ñieàu naøy ra sao? Ñoù laø ñieàu cuõng xaûy ra cho chuùng ta: trong nhöõng luùc soát saéng, ñaày thieän chí, gaàn tha nhaân, chuùng ta nhìn Chuùa Gieâsu vaø tieán böôùc, nhöng trong nhöõng luùc chuùng ta gaëp thaùnh giaù, chuùng ta boû chaïy. Ma quæ, Satan, caùm doã chuùng ta, nhö Chuùa noùi vôùi Pheâroâ. Ñoù chính laø ñaëc tính cuûa aùc thaàn, cuûa ma quæ, laø laøm cho chuùng ta xa lìa thaäp giaù, thaäp giaù cuûa Chuùa Gieâsu.
Boû mình vaø vaùc thaäp giaù theo Chuùa
Roài ngoû lôøi vôùi caùc moân ñeä, Chuùa Gieâsu tieáp: "Neáu ai muoán theo Thaày, thì haõy boû mình ñi, vaùc thaùnh giaù haèng ngaøy maø theo Thaày" (v.24). Qua caùch thöùc naøy, Chuùa chæ roõ con ñöôøng cuûa ngöôøi moân ñeä chaân thöïc, qua hai thaùi ñoä: Thöù nhaát laø "töø boû chính mình", ñaây khoâng coù nghóa laø moät söï thay ñoåi hôøi hôït, nhöng laø moät söï hoaùn caûi, moät söï ñaûo loän caùc giaù trò. Thaùi ñoä thöù hai laø vaùc thaäp giaù cuûa mình. Ñaây khoâng phaûi chæ laø kieân nhaãn chòu ñöïng nhöõng saàu muoän haèng ngaøy, nhöng laø, vôùi tinh thaàn ñöùc tin vaø traùch nhieäm, nhaän phaàn cô cöïc vaø ñau khoå maø cuoäc chieán ñaáu choáng söï aùc keùo theo. Cuoäc soáng cuûa Kitoâ höõu luoân luoân laø moät cuoäc chieán ñaáu. Kinh thaùnh daïy raèng cuoäc soáng cuûa tín höõu laø chieán ñaáu choáng aùc thaàn, choáng laïi Söï AÙc.
Vaùc thaäp giaù haèng ngaøy
Ñöùc Thaùnh cha cuõng giaûi thích raèng: "Nhö theá, quyeát taâm "vaùc thaäp giaù" trôû neân söï tham phaàn vôùi Chuùa Kitoâ vaøo vieäc cöùu ñoä theá giôùi. Khi nghó ñeán ñieàu ñoù, chuùng ta haõy laøm sao ñeå thaùnh giaù treân töôøng nhaø, hoaëc thaùnh giaù nhoû maø chuùng ta ñeo ôû coå, trôû thaønh daáu hieäu öôùc muoán cuûa chuùng ta keát hieäp vôùi Chuùa Kitoâ trong vieäc yeâu thöông phuïc vuï anh chò em, nhaát laø nhöõng ngöôøi nhoû beù vaø mong manh nhaát. Thaäp giaù laø daáu hieäu thaùnh cuûa Tình yeâu Thieân Chuùa vaø Hy sinh cuûa Chuùa Gieâsu, vaø khoâng ñöôïc thu heïp vaøo moät ñoà vaät meâ tín hay moät ñoà trang söùc. Moãi laàn chuùng ta nhìn ngaém hình aûnh Chuùa Kitoâ chòu ñoùng ñinh, chuùng ta haõy nghó raèng Chuùa, nhö Ngöôøi Toâi Tôù ñích thöïc cuûa Thieân Chuùa, ñaõ thöïc thi söù maïng cuûa Ngaøi baèng caùch hieán maïng soáng, ñoå maùu ñaøo ñeå chuoäc toäi. Vì theá, neáu chuùng ta muoán laø moân ñeä cuûa Chuùa, chuùng ta ñöôïc keâu goïi noi göông Ngaøi, hieán thaân khoâng chuùt deø daët vì yeâu meán Chuùa vaø tha nhaân."
Vaø Ñöùc Thaùnh cha keát luaän vôùi lôøi nguyeän: "Xin Ñöùc Trinh Nöõ Maria cuøng vôùi Con cuûa Meï, treân ñoài Canveâ, giuùp chuùng con ñöøng lui böôùc tröôùc nhöõng thöû thaùch vaø ñau khoå vaãn ñi keøm vieäc laøm chöùng cho Tin möøng".
Nhaén nhuû vaø môøi goïi
Sau khi ñoïc kinh truyeàn tin vaø ban pheùp laønh Toøa Thaùnh cho caùc tín höõu, Ñöùc Thaùnh cha noùi:
Anh chò em thaân meán,
Ngaøy kia, 1/9, laø Ngaøy Theá giôùi caàu nguyeän cho vieäc chaêm soùc thieân nhieân. Töø ngaøy ñoù cho ñeán 4/10, chuùng ta seõ cuøng vôùi caùc anh chò em Kitoâ thuoäc caùc Giaùo hoäi vaø truyeàn thoáng khaùc nhau, cöû haønh Ngaøy Kyû nieäm Traùi ñaát, ñeå nhôù vieäc thaønh laäp Ngaøy Traùi ñaát caùch ñaây 50 naêm.
Toâi chaøo möøng nhieàu saùng kieán khaùc nhau ñöôïc ñeà ra ôû caùc nôi treân theá giôùi nhaân dòp naøy, trong ñoù coù buoåi hoøa nhaïc dieãn ra hoâm nay, taïi nhaø thôø chính toøa Port-Louis, thuû ñoâ nöôùc Mauritius, môùi bò moät thaûm hoïa moâi tröôøng [taøu chôû daàu cuûa Nhaät bò ñaém laøm daàu thoâ traøo ra bieån].
Toâi lo laéng theo doõi nhöõng caêng thaúng ôû mieàn ñoâng Ñòa Trung Haûi, bò vaây buûa vì nhieàu baát oån. Toâi keâu goïi haõy ñoái thoaïi xaây döïng vaø toân troïng coâng phaùp quoác teá, ñeå giaûi quyeát caùc xung ñoät ñang ñe doïa hoøa bình cuûa caùc daân toäc vaø cuûa mieàn aáy."
[Caêng thaúng gia taêng sau khi ngöôøi ta khaùm phaù thaáy nhöõng moû daàu khí quan troïng. Thoå Nhó Kyø ñaõ göûi caùc taøu ñeán thaêm doø khu vöïc ñoù, vaø Hy Laïp cuõng laøm nhö vaäy]
Ñöùc Thaùnh cha noùi theâm raèng: "Toâi thaân aùi chaøo thaêm taát caû anh chò em, ngöôøi Roma töø Italia, caùc nôi khaùc ñeán Roma ngaøy hoâm nay. Toâi thaáy caùc laù côø, toâi chaøo coäng ñoaøn toân giaùo Ñoâng Timor ôû Italia, toâi chaøo caùc tín höõu haønh höông töø Londrina vaø Formosa ôû Brazil, caùc baïn treû Gantorto, giaùo phaän Vicenza, Italia vaø toâi thaáy nhieàu laù côø Ba Lan. Toâi chaøo thaêm anh chò em Ba Lan, vaø caû nhöõng ngöôøi Argentina vôùi caùc laù côø treân tay..."
Sau cuøng, Ñöùc Thaùnh cha noùi: "Toâi caàu chuùc taát caû moät Chuùa nhaät toát ñeïp. Vaø xin anh chò em vui loøng ñöøng queân caàu nguyeän cho toâi!"