Ngöôøi tò naïn Rohingya
ñau khoå vaø sôï haõi tröôùc naïn buoân ngöôøi
Ngöôøi tò naïn Rohingya ñau khoå vaø sôï haõi tröôùc naïn buoân ngöôøi.
Hoàng Thuûy
Rakhine (Vatican News 31-08-2020) - Cha Jeyaraj Veluswamy, doøng Teân, ngöôøi AÁn Ñoä, keâu goïi "ñöøng queân hoaøn caûnh khoù khaên cuûa hôn 850,000 ngöôøi tò naïn Rohingya. Trong khi ñaïi dòch Covid-19 ñang dieãn ra, hoï ñang phaûi soáng trong tình traïng 'ñòa nguïc' trong 34 traïi do Cao uûy Tò naïn Lieân hôïp quoác (UNHCR) vaø Toå chöùc Quoác teá veà Di daân thieát laäp (IOM) ôû Cox's Bazar, Bangladesh."
Cha Veluswamy phuï traùch veà muïc vuï vaø xaõ hoäi cho ngöôøi tò naïn Rohingya ôû Bangladesh noùi raèng duø theá giôùi ñang quan taâm ñeán ñaïi dòch, cha cuõng muoán nhaéc raèng ngaøy 25 thaùng 8 naêm 2020 laø troøn 3 naêm cuoäc di cö oà aït cuûa nhöõng ngöôøi tò naïn töø Myanmar ñeán Bangladesh, baét ñaàu vaøo naêm 2017.
Nguy cô dòch beänh do ñieàu kieän soáng toài taøn
Theo cha, ôû moät quoác gia ña daïng veà saéc toäc nhö Myanmar (trong 14 bang vaø caùc khu vöïc, coù 135 nhoùm saéc toäc), tröôøng hôïp cuûa hôn 1.2 trieäu ngöôøi tò naïn Rohingya chaïy sang Bangladesh laø noåi baät, vaø ngaøy nay hoï cuõng gaëp phaûi taùc ñoäng cuûa ñaïi dòch Covid-19. Cha noùi: "Hieän taïi noãi sôï haõi ñang phoå bieán trong caùc gia ñình Rohingya vaø hoï raát khoù thöïc hieän caùc bieän phaùp phoøng ngöøa ñeå baûo veä mình khoûi virus."
Theo caùc nguoàn tin ñòa phöông, ñaõ coù 79 tröôøng hôïp ñöôïc xaùc nhaän nhieãm Covid-19 trong caùc traïi Rohingya tính ñeán ngaøy 13 thaùng 8 naêm 2020. Nguy cô xaûy ra dòch beänh raát cao vì ñieàu kieän soáng trong nhöõng traïi naøy thöôøng toài taøn, khoâng an toaøn vaø ñoâi khi laø aùc moäng.
Moùn moài beùo bôû cuûa boïn buoân ngöôøi
Cha Veluswamy cho bieát, do tuyeät voïng, nhieàu thanh nieân Rohingya ñaõ nhôø ñeán nhöõng keû buoân ngöôøi ñeå ñöôïc ñöa ñeán caùc nöôùc khaùc nhö Malaysia, Indonesia ñeå thoaùt khoûi hoaøn caûnh hieän taïi. Baùo caùo noùi: "Ngöôøi Rohingya khoâng coù khaû naêng töï veä vaø deã bò toån thöông. Ñoái vôùi nhöõng keû buoân ngöôøi, hoaøn caûnh cuûa hoï laø moät thöông vuï beùo bôû.
Theo döõ lieäu cuûa Toå chöùc Quoác teá veà Di daân, khoaûng 1,400 ngöôøi Rohingya ñang keït treân bieån vaø tính ñeán thaùng 6 naêm 2020, ít nhaát 130 ngöôøi trong soá hoï ñaõ cheát. Nhöõng keû buoân ngöôøi tính phí 2,300 USD cho moãi ngöôøi ñöôïc ñöa ñeán bôø bieån cuûa Malaysia hoaëc Indonesia, hai ñieåm ñeán ñöôïc yeâu thích ôû Ñoâng Nam AÙ. Toå chöùc phi chính phuû "Fortify Rights" öôùc tính trong 4 naêm qua, khoaûng 168,000 ngöôøi Rohingya ñaõ bí maät rôøi khoûi bang Rakhine cuûa Myanmar vaø caùc traïi ôû Cox's Bazar. (Fides 29/08/2020)