Neàn thaàn hoïc taïi Ñöùc
ngaøy nay ñi xuoáng
Neàn thaàn hoïc taïi Ñöùc ngaøy nay ñi xuoáng.
G. Traàn Ñöùc Anh OP
Frankfurt (Vatican News 30-08-2020) - Dö luaän Coâng Giaùo taïi nhieàu nôi toû ra lo ngaïi vì traøo löu cuûa nhieàu ngöôøi Coâng Giaùo, keå caû nhieàu vò trong haøng Giaùo Phaåm taïi Ñöùc, muoán ñi con ñöôøng rieâng, soá ngöôøi xin ra khoûi Giaùo Hoäi ngaøy caøng gia taêng vaø caû chaát löôïng neàn thaàn hoïc taïi nöôùc naøy cuõng ñi xuoáng.
Ngaøy 20 thaùng 7 naêm 2020, Boä giaùo só ñaõ coâng boá Huaán Thò daøi 28 trang, goàm 11 chöông, veà caùc giaùo xöù vôùi töïa ñeà: "Hoaùn caûi muïc vuï coäng ñoaøn giaùo xöù ñeå phuïc vuï söù maïng truyeàn giaùo cuûa Giaùo Hoäi", nhaém muïc ñích khích leä caùc xöù ñaïo ñaåy maïnh söù maïng loan baùo Tin Möøng cuûa Giaùo Hoäi, ñoàng thôøi ñieàu chænh nhöõng sai traùi hoaëc caûn trôû söù maïng naøy. Ñaëc bieät trong 5 chöông sau cuøng, Huaán thò nhaéc laïi caùc qui luaät hieän haønh cuûa Giaùo Hoäi, vaø nhaém ñieàu chænh nhöõng aùp duïng khoâng ñuùng ñaén caùc qui luaät ñoù laøm cho vieäc chu toaøn söù maïng loan baùo Tin Möøng bò trì treä, ví duï vieäc goäp caùc giaùo xöù taïi nhöõng nôi thieáu linh muïc.
Phaûn öùng tieâu cöïc ñoái vôùi Vaên kieän Toøa Thaùnh
Tuy Huaán Thò ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha pheâ chuaån, nhöng trong thôøi gian qua, nhieàu Giaùm Muïc taïi Ñöùc pheâ bình Huaán thò cuûa Boä giaùo só, nhaát laø caùc ñieàu khoaûn taùi khaúng ñònh chæ coù Linh Muïc môùi coù theå laøm cha sôû, giaùo daân coù theå coäng taùc vaøo vieäc ñieàu haønh giaùo xöù; ñeå giaûng trong thaùnh leã phaûi laø Linh Muïc hoaëc laø phoù teá, giaùo daân coù theå dieãn giaûi vaø phaùt bieåu trong caùc buoåi phuïng vuï khaùc.
Tröôùc nhöõng phaûn öùng ñoù, Ñöùc Hoàng Y Benjamin Stella, Toång tröôûng Boä giaùo só, tuyeân boá saün saøng gaëp caùc Giaùm Muïc Ñöùc, ñeå giaûi thích vaø trao ñoåi veà Huaán thò naøy. Hoâm 24 thaùng 8 naêm 2020, sau cuoäc hoïp cuûa Ban thöôøng vuï, Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Ñöùc cho bieát chaáp nhaän lôøi môøi cuûa Boä giaùo só, vaø seõ ñeán Roma ñeå ñoái thoaïi, nhöng seõ coù moät soá ñaïi dieän giaùo daân ñi theo.
Soá ngöôøi Coâng giaùo Ñöùc rôøi boû Giaùo Hoäi gia taêng
Tình traïng khoù khaên cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Ñöùc trong thôøi gian gaàn ñaây ñöôïc dö luaän Coâng Giaùo theá giôùi ñaëc bieät quan taâm, nhö thoáng keâ coâng boá ngaøy 26 thaùng 6 naêm 2020 cho thaáy: daân Ñöùc ngaøy caøng boû ñaïo Kitoâ: trong naêm 2019, 27 giaùo phaän Coâng Giaùo taïi Ñöùc maát 272,771 tín höõu, töùc laø taêng 26% so vôùi naêm 2018 tröôùc ñoù. 20 Giaùo Hoäi Tin Laønh ôû Ñöùc maát khoaûng 270 ngaøn tín höõu, töùc laø taêng khoaûng 22.7% so vôùi naêm tröôùc ñoù.
Soá tín höõu Coâng Giaùo hieän chieám 27.2% daân Ñöùc töùc laø 22 trieäu 600 ngaøn ngöôøi, coøn Tin laønh chieám 25%, töùc laø 20 trieäu 700 ngaøn ngöôøi.
Sa suùt veà thaàn hoïc
Cuøng vôùi söï sa suùt veà soá tín höõu, nhieàu chuyeân gia cuõng nhaän xeùt coù söï giaûm suùt chaát löôïng trong ngaønh thaàn hoïc Coâng Giaùo taïi Ñöùc: "Thaàn hoïc taïi Ñöùc ñang bò khuûng hoaûng, ngoaïi tröø moät soá ít tröôøng hôïp ngoaïi leä!". Ñoù laø keát luaän cuûa moät giaùo sö thaàn hoïc ngöôøi Ñöùc, Ulrich Lehner, taïi Ñaïi hoïc Notre Dame bang Indiana Hoa Kyø. OÂng ñaõ ñaäu tieán só thaàn hoïc taïi Ñaïi hoïc Regensburg nam Ñöùc vaø ñaäu theâm baèng haäu tieán só (Habilitation) veà söû hoïc taïi Ñaïi hoïc Trung AÂu. OÂng cuõng laø taùc giaû cuûa nhieàu cuoán saùch.
Caùch haønh ñoäng thieân vò
Trong cuoäc phoûng vaán daønh cho haõng tin CNA tieáng Ñöùc, Giaùo sö Lehner khoâng nhöõng pheâ bình chaát löôïng suy keùm cuûa thaàn hoïc Ñöùc, nhöng coøn pheâ bình caùch haønh ñoäng thieân vò cuûa moät soá giaùo sö thaàn hoïc taïi nöôùc naøy. OÂng noùi: "Toâi ñaõ theo doõi nhieàu boå nhieäm giaùo sö thaàn hoïc taïi Ñöùc vaø chæ coù theå noùi: trình ñoä taàm thöôøng thì luoân möôùn nhöõng giaùo sö taàm thöôøng. Theo oâng, moät soá giaùo sö vaän ñoäng boå nhieäm cöïu sinh vieân cuûa mình vaøo caùc gheá giaùo sö, duø khaû naêng yeáu keùm cuûa nhöõng ngöôøi naøy. Ñieàu ñaùng noùi laø ñaëc bieät nhöõng öùng vieân trung thaønh vôùi Giaùo Hoäi, thì chaúng bao giôø coù cô may ñöôïc boå nhieäm, vì hoï ñaõ bò gaït ra ngoaøi töø tröôùc."
Giaùo sö Ulrich Lehner tröng daãn ví duï: moät nöõ thaàn hoïc gia coù 3 ngöôøi con, bò loaïi trong tieán trình boå nhieäm vì caùc giaùo sö trong ban tuyeån choïn khaùm phaù thaáy baø ñi döï leã haèng ngaøy. Baø coi troïng ñöùc tin cuûa mình nhöng ban tuyeån choïn quan nieäm baø ta quaù nghieâm tuùc trong vieäc soáng ñaïo, neân khoâng theå laøm giaùo sö. Moät vuï khaùc: moät öùng vieân coù 5 ngöôøi con cuõng bò loaïi. Coù nhieàu tröôøng hôïp, caùc öùng vieân giaùo sö bò baùc khoâng phaûi theo tieâu chuaån nghieân cöùu giaûng daïy, nhöng thöôøng theo caùc tieâu chuaån khaùc cuûa ban quaûn trò ñaïi hoïc.
OÂng Lehner noùi: "Giaû söû nhöõng ngöôøi ôû ngoaøi giôùi ñaïi hoïc bieát caùc giaùo sö ôû Ñöùc saùng cheá ra nhöõng tieâu chuaån hoaëc leøo laùi ñeå vieäc thu nhaän nhöõng ngöôøi Coâng Giaùo suøng ñaïo khoâng theå tieán haønh, thì thaàn hoïc seõ maát luoân caû nhöõng tieáng taêm ít oûi coøn laïi."
Chaát löôïng neàn thaàn hoïc ñi xuoáng
Trong moät baøi ñaêng ngaøy 3 thaùng 8 naêm 2020 treân trang maïng cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Ñöùc (katholisch.de) moät nhaø ñaïo ñöùc xaõ hoäi Bernhard Emunds, thuoäc Hoïc vieän thaùnh George veà trieát vaø thaàn hoïc cuûa doøng Teân ôû Frankfurt, ñöôïc trích daãn noùi raèng thaàn hoïc taïi caùc nöôùc noùi tieáng Ñöùc "coù tieáng taêm vaø taàm quan troïng cuûa hoï ñöôïc ca ngôïi treân theá giôùi"!
Giaùo Sö Lehner khoâng ñoàng yù vôùi lôøi quaû quyeát ñoù vaø noùi raèng: "Thaàn hoïc Ñöùc ngaøy nay khoâng nhö caùch ñaây 25 naêm nöõa. Khaùc vôùi thôøi ñoù, thaàn hoïc Ñöùc hieän thôøi khoâng coøn aûnh höôûng treân theá giôùi".
Nhö moät baèng chöùng, giaùo sö Lehner tröng daãn söï khan hieám baûn dòch caùc taùc phaåm thaàn hoïc tieáng Ñöùc sang caùc thöù tieáng Anh, Phaùp, hoaëc Taây Ban Nha. Ngöôïc laïi söï nghieân cöùu cuûa theá giôùi thu huùt raát ít söï chuù yù cuûa caùc giaùo sö thaàn hoïc ôû Ñöùc. Ñieàu naøy coù nghóa laø hoï bò taùch rôøi khoûi söï nghieân cöùu theá giôùi. "Tuy ngöôøi ta coøn hoïc tieáng Ñöùc trong chöông trình tieán só ôû Myõ, nhöng toâi nhaän xeùt raèng.. caùc sinh vieân ban tieán só ôû Ñöùc khoâng theå ñoïc nhöõng vaên baûn daøi baèng tieáng Anh. Caùc nhaø thaàn hoïc Ñöùc phaàn lôùn chæ trích daãn nhau."
Thieáu thaàn hoïc gia taïi Ñöùc
Theo trang maïng katholisch.de, hieän nay chæ coù gaàn 200 ñaïi chuûng sinh ôû Ñöùc ñang hoïc ñeå chuaån bò laøm linh muïc. Chöa bao giôø ít nhö vaäy!
Trong soá taát caû caùc sinh vieân thaàn hoïc ôû Ñöùc - trong ñoù coù 18,251 ngöôøi thuoäc nieân khoa 2018-2019, nhöõng ngöôøi choïn hoïc troïn giôø ôû ban thaàn hoïc laø moät tyû leä nhoû, chæ coù 2,549 ngöôøi trong naêm 2018. 15,700 ngöôøi coøn laïi chæ hoïc thaàn hoïc nhö moät phaàn trong hoïc trình cuûa hoï ñeå laáy baèng haàu coù theå daïy moân toân giaùo ôû caùc tröôøng trung hoïc.
Tuy coù ít sinh vieân thaàn hoïc troïn giôø ôû Ñöùc, taïi nöôùc naøy vaãn coøn nhieàu nôi giaûng daïy thaàn hoïc. Coù toång coäng 19 phaân khoa thaàn hoïc, hôn 30 gheá giaùo sö thaàn hoïc Coâng Giaùo, nhieàu hoïc vieän nghieân cöùu, 3 hoïc vieän caáp baèng veà "giaùo duïc toân giaùo vaø hoaït ñoäng giaùo duïc cuûa Giaùo Hoäi" cuõng nhö moät baèng thaàn hoïc tröïc tuyeán, theo Vaên phoøng Toång thö kyù Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Ñöùc.
Tuy nhieân möùc ñoä "saûn xuaát" thaàn hoïc vaãn ôû möùc ñoä thaáp. Nhö vaên phoøng thoáng keâ Ñöùc cho bieát trong naêm 2019 chæ coù 8 ngöôøi ñaäu baèng haäu tieán só (habilitation) laø vaên baèng caàn coù ñeå laøm giaùo sö thaàn hoïc Coâng Giaùo taïi moät ñaïi hoïc. OÂng Lehner noùi: "Xeùt vì nhieàu phaân khoa nhoû, haàu nhö khoâng coù sinh vieân, nhöng coù nguoàn taøi chaùnh nhieàu, leõ ra phaûi coù nhöõng nghieân cöùu thaàn hoïc môùi meû saâu roäng, nhöng thöïc teá chæ coù moät ít soá xuaát baûn coù chaát löôïng veà thaàn hoïc. Vì theá toâi khoâng hieåu caùc giaùo sö thaàn hoïc ôû Ñöùc laøm gì caû ngaøy. (CNA 9-8-2020)