Thoå Nhó Kyø bieán theâm moät nhaø thôø
ôû Istanbul thaønh ñeàn thôø Hoài giaùo
Thoå Nhó Kyø bieán theâm moät nhaø thôø ôû Istanbul thaønh ñeàn thôø Hoài giaùo.
Hoàng Thuûy
Istanbul (Vatican News 22-08-2020) - Moät thaùng sau khi nhaø thôø chính toøa - vieän baûo taøng Hagia Sophia bò chuyeån töø moät vieän baûo taøng thaønh ñeàn thôø Hoài giaùo, hoâm thöù Saùu 21 thaùng 08 naêm 2020, Toång thoáng Thoå Nhó Kyø, Recep Tayyip Erdogan, ñaõ ra leänh chuyeån Nhaø thôø Chora 700 tuoåi - hieän laø Baûo taøng Kariye - noåi tieáng vôùi nhöõng böùc tranh khaûm Byzantine tinh teá, thaønh moät ñeàn thôø Hoài giaùo.
Nhaø thôø Chuùa Cöùu Theá ôû Chora, moät ñòa ñieåm ñöôïc nhieàu ngöôøi ñeán thaêm ôû quaän Fatih cuûa Istanbul, nguyeân thuyû laø moät nhaø thôø Chính Thoáng Hy Laïp coù töø theá kyû thöù IV, laø moät phaàn cuûa moät ñan vieän Byzantine ôû Constantinople. Nhaø thôø hieän taïi ñöôïc xaây töø ñaàu theá kyû XIV. Noù ñöôïc ñaùnh giaù cao nhôø nhöõng böùc tranh khaûm vaø bích hoïa taàm côõ.
Baûo taøng Kariye
Sau khi ñeá quoác Ottoman chinh phuïc Istanbul vaøo naêm 1453, nhaø thôø trôû thaønh ñeàn thôø Kariye, nôi thôø phöôïng cuûa ngöôøi Hoài giaùo, vaø caùc tranh veõ vaø tranh khaûm treân töôøng ñöôïc phuû moät lôùp thuoác nhuoäm vaø voâi moûng. Naêm 1945, nöôùc coäng hoøa Thoå Nhó Kyø theá tuïc ñaõ tuyeân boá toøa nhaø laø moät di tích quoác gia. Coâng vieäc baûo toàn vaø truøng tu môû roäng ñöôïc thöïc hieän treân caùc taùc phaåm ngheä thuaät cuûa nhaø thôø cuõ tröôùc khi noù ñöôïc môû cöûa nhö moät baûo taøng vaøo naêm 1958, ñöôïc goïi laø baûo taøng Kariye. Gioáng nhö nhaø thôø Hagia Sophia, toøa nhaø ñöôïc UNESCO coâng nhaän laø Di saûn Theá giôùi.
Phaùn quyeát ñöa ñeán nhöõng quyeát ñònh gaây tranh caõi
Vaøo thaùng 11 naêm 2019, toøa aùn haønh chính haøng ñaàu cuûa Thoå Nhó Kyø, Hoäi ñoàng Nhaø nöôùc, ñaõ ra phaùn quyeát raèng coâng trình kieán truùc naøy neân ñöôïc söû duïng laïi nhö moät ñeàn thôø Hoài giaùo, vôùi lyù do raèng vieän baûo taøng laø baát hôïp phaùp vì vi phaïm tuyeân boá cuûa Ottoman raèng toøa nhaø ñöôïc söû duïng cho vieäc thôø phöôïng cuûa ngöôøi Hoài giaùo.
Phaùn quyeát naøy ñaõ ñöôïc söû duïng laøm tieàn leä cho quyeát ñònh gaây tranh caõi hoài thaùng 7 naêm 2020 cuûa toøa aùn nhaèm chuyeån ñoåi nhaø thôø Hagia Sophia töø baûo taøng trôû laïi thaønh ñeàn thôø Hoài giaùo.
Quyeát ñònh chuyeån nhaø thôø Hagia Sophia vaø Chora thaønh ñeàn thôø Hoài giaùo ñöôïc cho laø moät noã löïc cuûa Erdogan nhaèm keâu goïi cöû tri Hoài giaùo sau khi ñaûng AK cuûa toång thoáng thaát baïi trong cuoäc baàu cöû thò tröôûng Istanbul vaøo naêm 2019. (CNA 21/08/2020)