Giaùo hoäi Taây Ban Nha ñoàng haønh
vôùi caùc tuø nhaân trong ñaïi dòch
Giaùo hoäi Taây Ban Nha ñoàng haønh vôùi caùc tuø nhaân trong ñaïi dòch.
Hoàng Thuûy
Madrid (Vatican News 20-08-2020) - Trong thôøi gian caùch ly phong toûa vì ñaïi dòch, caùc tuø nhaân laø nhöõng ngöôøi deã bò toån thöông nhaát, caû veà theå lyù do dòch beänh vaø veà taâm linh, do caùc tuyeân uùy nhaø tuø khoâng theå vaøo nhaø tuø thaêm vieáng hoï. UÛy ban Muïc vuï nhaø tuø cuûa Hoäi ñoàng giaùm muïc Taây Ban Nha ñaõ coá gaéng vaø coù nhöõng caùch theá saùng taïo ñeå coù theå tieáp tuïc ñoàng haønh, chia seû vaø chaêm soùc cho caùc tuø nhaân taïi caùc nhaø tuø ôû nöôùc naøy.
Moät linh muïc thuoäc doøng "Chuoäc keû laøm toâi", tuyeân uùy taïi moät nhaø tuø ôû Taây Ban Nha, chia seû nhöõng taâm tình cuûa cha, nhö chöùng taù söï ñoàng haønh lieân ñôùi cuûa Giaùo hoäi vôùi caùc tuø nhaân trong thôøi ñaïi dòch. Cha chia seû:
Caùch ly vôùi theá giôùi beân ngoaøi: noãi ñau cuûa caùc tuø nhaân
Khi chính quyeàn Taây Ban Nha thoâng baùo raèng caùc nhaø tuø ôû Taây Ban Nha seõ ñoùng cöûa vôùi ngöôøi beân ngoaøi, moïi ngöôøi khoâng theå ñeán thaêm nhaø tuø, ngoaïi tröø caùc nhaân vieân baûo veä vaø nhaân vieân y teá, thì toâi ñang ôû trong moät nhaø tuø. Vaø toâi ñaõ bò xuùc ñoäng, aán töôïng maïnh bôûi baàu khí naëng neà ñau buoàn trong nhaø tuø, vôùi nhöõng göông maët nghieâm nghò traàm tö cuûa caùc tuø nhaân, vôùi nhöõng aùnh nhìn maát maùt vaø u uaát cuûa hoï. Moät vaøi gioït nöôùc maét rôi xuoáng, trong khi ngöôøi ta noùi veà vieäc caét giaûm hôn nöõa caùc keát noái vôùi theá giôùi beân ngoaøi, vaø caû veà nhöõng ngöôøi cheát vaø caùc beänh vieän. Nhöõng haønh lang nhaø tuø vaéng veû, troáng roãng, nhöõng con ngöôøi im laëng, cuùi ñaàu: taát caû nhöõng ñieàu naøy noùi leân moät ñieàu khoâng chaéc chaén.
Caùc tuø nhaân ñaõ ñöa ra nhieàu caâu hoûi khoâng coù caâu traû lôøi: chuyeän gì seõ xaûy ra? cho ñeán khi naøo? Nhöõng caâu hoûi tieáp tuïc ñöôïc ñaët ra, lieân quan ñeán moãi ngöôøi, ngay caû nhöõng ngöôøi ñang ñöôïc soáng töï do, bôûi vì ñaïi dòch ñaõ thöïc söï laøm moïi ngöôøi baát ngôø, ngaïc nhieân.
Sau khi ñoùng cöûa vôùi theá giôùi beân ngoaøi, ban quaûn trò nhaø tuø ñaõ boå sung caùc bieän phaùp môùi ñeå choáng laïi söï laây lan cuûa virus corona trong caùc phoøng giam: tröôùc heát, caùc cuoäc noùi chuyeän vôùi ngöôøi thaân trong gia ñình bò ñình chæ, caû ôû caùc phoøng khaùch (thoâng qua vaùch kieáng pha leâ) vaø caû caùc cuoäc noùi chuyeän gaëp gôõ tröïc tieáp. Ñoù laø nhöõng löïa choïn khaéc nghieät ñoái vôùi caùc tuø nhaân, bôûi vì gia ñình laø lieàu thuoác chöõa laønh, laøm cuoäc soáng ñaèng sau song saét ñöôïc an uûi, xoa dòu, laø ñoäng cô nuoâi döôõng hy voïng. Thay vaøo ñoù, vieäc giao tieáp chæ giôùi haïn trong caùc cuoäc goïi ñieän thoaïi, thö töø, nhöng khoâng theå nhìn thaáy vaø thaäm chí khoâng ñöôïc oâm laáy ngöôøi thaân. Tuy nhieân, sau ñoù, caùc cuoäc goïi video ñaõ ñöôïc cho pheùp, ñieàu naøy ít nhaát laøm giaûm bôùt noãi buoàn vì khoâng theå nhìn thaáy ngöôøi thaân. Tieáp ñeán, cô hoäi ñöôïc pheùp thoâng thöôøng ñi ra ñöôøng phoá vôùi gia ñình cuõng bò ñình chæ. Ngay caû caùc goùi quaàn aùo göûi cho tuø nhaân cuõng khoâng coøn ñöôïc nhaän.
Vaø theá laø nhöõng caùnh cöûa voán ñaõ ñoùng kín giôø ñaây thaäm chí coøn ñoùng kín hôn, ñeå laïi nhöõng traùi tim bò toån thöông vaø nhöõng caûm giaùc thaát voïng. Bôûi vì ngay caû nhöõng hoaït ñoäng cuõng ñaõ bò giaûm ñi: caùc phoøng thí nghieäm saûn xuaát cuûa caùc coâng ty beân ngoaøi ñaõ bò döøng laïi, caùc lôùp hoïc cuûa caùc tröôøng cho tuø nhaân ñaõ bò ñình chæ, cuõng nhö caùc buoåi caàu nguyeän, caùc cöû haønh cuûa caùc toân giaùo, bôûi vì caùc tuyeân uùy bò caám vaøo nhaø tuø. Ñieàu naøy thöïc söï ñang ngaên chaën moïi thöù ñöôïc xem laø chieác van cöùu trôï, laø chieác bình oxy giuùp cho caùc tuø nhaân "coù theå thôû" trong nhaø tuø.
Taát nhieân nhôø taát caû nhöõng ñieàu naøy, tyû leä töû vong ôû caùc nhaø tuø Taây Ban Nha thaáp hôn khoaûng möôøi laàn so vôùi daân soá noùi chung; vaø chæ coù khoaûng möôøi trung taâm giam giöõ bò aûnh höôûng, vì vaäy 85 phaàn traêm soá tuø nhaân khoâng bò nhieãm beänh. Nhöng chuùng ta khoâng bao giôø ñöôïc queân raèng cuoái cuøng, tuø nhaân vaãn ñôn ñoäc, coâ ñôn vôùi caùc böùc töôøng, haøng raøo cuûa saân vaø caùc song saét cuûa phoøng giam; chæ vôùi "moät mình" hoï bò coâ laäp vaø ñoùng kín.
Phaûn öùng toát cuûa caùc tuø nhaân
Do ñoù, ñaëc bieät laø luùc ban ñaàu, coù nhöõng thôøi ñieåm caêng thaúng, vôùi nhöõng cuoäc bieåu tình caù nhaân vaø taäp theå; nhöng noùi chung, traùi vôùi nhöõng gì ngöôøi ta coù theå nghó, nhöõng ngöôøi tuø nam nöõ ôû Taây Ban Nha ñaõ phaûn öùng coù traùch nhieäm vaø moät caùch maãu möïc; vaø trong moät soá tröôøng hôïp thaäm chí coøn ñaùng ngaïc nhieân vaø lieân ñôùi: coù nhöõng ngoâi nhaø xung quanh, nôi maø moãi toái, caùc tuø nhaân cuøng vôùi nhöõng ngöôøi töï do cuûa caû nöôùc, voã tay chuùc möøng caùc nhaân vieân y teá; ôû nhöõng nôi khaùc, hoï ca ngôïi nhöõng nhaân vieân an ninh ñaõ baûo veä vaø giuùp ñôõ hoï, thaäm chí vieát thö ñeå caûm ôn caùc nhaân vieân ñaõ daán thaân vì hoï.
Xaõ hoäi töï do chia seû hoaøn caûnh vôùi tuø nhaân
Xaõ hoäi giôø ñaây hieåu caùc tuø nhaân hôn: do vieäc bò caùch ly taïi gia ñình, treân thöïc teá, ngay caû nhöõng ngöôøi töï do cuõng ñaõ neám traûi vieäc "khoâng theå ra ngoaøi ñöôøng" khi hoï muoán, khoâng theå di chuyeån töï do. Vaø ñieàu naøy ñaõ gaây ra nhöõng phaûn öùng khaùc nhau: moät soá ngöôøi caûm thaáy bò aùp böùc, nhöõng ngöôøi khaùc caûm thaáy "theá giôùi xung quanh ñaõ suïp ñoå", ñoái vôùi nhieàu ngöôøi, vieäc caùch ly gaây neân khoù khaên, ñaëc bieät laø neáu nhaø cöûa cuûa hoï nhoû, chaät choäi, bôûi vì caùc caêng thaúng gia taêng gaáp nhieàu laàn khi coù ñoâng ngöôøi cö nguï trong khoâng gian beù nhoû. Ñieàu naøy ñaõ khieán nhieàu ngöôøi caûm thaáy bò caàm tuø, vaø hoï hieåu caûm giaùc cuûa moät tuø nhaân. Nhöng ñieàu khaùc vôùi nhaø tuø, ñoù laø chuùng ta ôû vôùi gia ñình mình, theo thôøi gian chuùng ta muoán vaø aên nhöõng gì mình muoán. Taát caû ñieàu naøy raát khaùc vôùi bò giam giöõ. Kinh nghieäm naøy coù leõ seõ laøm bôùt ñi suy nghó, töø caùch noùi vaø nhaän thöùc chung, cho raèng caùc nhaø tuø laø "khaùch saïn naêm sao", nhö ñöôïc ñònh nghóa, ñaëc bieät laø caùc nhaø tuø daønh cho nhöõng tuø nhaân bò buoäc toäi veà moät soá toäi aùc ñöôïc xaùc ñònh. Vaø ñoái vôùi vieäc chaêm soùc muïc vuï nhaø tuø, hy voïng raèng kinh nghieäm naøy seõ giuùp chuùng ta daán thaân nhieàu hôn vôùi caùc nhaø tuø vaø vôùi nhöõng ngöôøi bò giam caàm ôû ñoù. Moät tuø nhaân ñaõ vieát cho toâi trong moät böùc thö: "Ñieàu naøy seõ giuùp ñaët raát nhieàu ngöôøi vaøo vò trí cuûa chuùng toâi, bôûi vì, cuoái cuøng, moïi ngöôøi giôø ñang ôû trong tuø, vôùi söï khaùc bieät duy nhaát laø nhaø tuø laø nhaø rieâng cuûa hoï."
Nhöõng caùch theá gaàn guõi vaø hoã trôï khaùc nhau cuûa Giaùo hoäi
Caùc tuyeân uùy vaø tình nguyeän vieân khoâng theå vaøo caùc nhaø tuø trong thôøi gian phong toûa. Caùc lieân laïc veà theå lyù vaø caù nhaân vôùi caùc tuø nhaân ñaõ bò maát, caû vieäc chaêm soùc taâm linh vaø caùc cöû haønh toân giaùo vaø thöïc hieän caùc hoaït ñoäng. Trong boái caûnh nhö vaäy, Giaùo hoäi trong tuø phaûi töï saùng taïo laïi, noù phaûi saùng taïo. Nhöng Giaùo hoäi khoâng bao giôø ngöøng giuùp ñôõ caùc tuø nhaân vaø gia ñình cuûa hoï. Giaùo hoäi khoâng theå söû duïng caùc phöông tieän ñieän thoaïi, bôûi vì chuùng khoâng ñöôïc pheùp duøng trong caùc nhaø tuø. Giaùo hoäi hieän dieän qua nhieàu caùch theá gaàn guõi vaø hoã trôï khaùc nhau: vaøo ñaàu ñaïi dòch, nhieàu giaùo só khaùc nhau ñaõ saûn xuaát khoaûng 20.000 khaåu trang vaø 100 kieáng baûo veä cho tuø nhaân vaø lính canh. Caùc nhoùm khaùc ñaõ môû ñòa chæ email ñeå göûi thoâng ñieäp hoã trôï vaø lieân ñôùi vôùi caùc tuø nhaân. Nhieàu ngöôøi tieáp tuïc cung caáp vieän trôï taøi chính cho nhöõng ngöôøi ngheøo nhaát vaø cuøng cöïc nhaát, bôûi vì caùc gia ñình hieän khoâng theå ñeán thaêm hoï. Ñieàu naøy ñaõ taïo ra moät "côn möa" thö, töø nhöõng ngöôøi tình nguyeän vieát cho caùc tuø nhaân.
Moät soá tuyeân uùy göûi caùc taøi lieäu phuïng vuï cöû haønh Thaùnh leã vaø theû ñieän thoaïi coù theå xaøi internet: treân thöïc teá, caùc nhoùm WhatsApp ñaõ ñöôïc taïo ra vôùi caùc gia ñình ñeå giuùp soáng ñôøi soáng luaân lyù vaø cung caáp hoã trôï trong thôøi ñieåm caùch ly naøy. Trong moät soá nhaø tuø, Giaùo hoäi ñaõ cung caáp tôùi 40 ti vi cho nhöõng ngöôøi bò caùch ly y teá. Ngoaøi ra, UÛy ban muïc vuï nhaø tuø ñaõ môû cöûa caùc caên hoä vaø trung taâm tieáp nhaän cho nhöõng ngöôøi ñöôïc ra tuø vaø trôû veà ñôøi soáng töï do.
Tình caûnh khoù khaên ñaõ ñöa nhieàu ngöôøi veà vôùi Chuùa
Giaùo hoäi khoâng ñoùng cöûa ngay caû khi ñoái maët vôùi virus corona, luoân tuaân thuû caùc quy taéc do cô quan y teá thieát laäp. Cuõng gioáng nhö trong caùc coäng ñoàng Ki-toâ giaùo tieân khôûi, caùc nhoùm tuø nhaân tieáp tuïc caàu nguyeän, gaëp gôõ ñôn sô trong nhöõng caên phoøng nhoû: hoï haùt vaø caàu nguyeän vôùi Chuùa cho gia ñình hoï, cho söï töï do cuûa hoï vaø cuõng caàu nguyeän cho ñaïi dòch chaám döùt. Thaät söï toâi laø moät nhaân chöùng ñaëc bieät veà caùch Covid-19 ñöa caùc tuø nhaân ñeán gaàn Chuùa hôn. Tình caûnh coâ ñôn vaø baáp beânh ñaõ khieán nhieàu ngöôøi trong soá hoï quay veà vôùi Chuùa, phoù thaùc söï soáng cuûa hoï trong tay Chuùa. Khi moïi ngöôøi khoâng tìm thaáy caâu traû lôøi, hoï nhìn leân baàu trôøi. 200 laù thö toâi nhaän ñöôïc töø caùc nhaø tuø trong thôøi gian naøy laø minh chöùng cho ñieàu naøy.
Caûm nghieäm söï gaàn guõi cuûa Chuùa
Khi ñoái maët vôùi beänh taät vaø caùi cheát, nhöõng ngöôøi trong tuø caûm thaáy raèng Chuùa baûo veä hoï, hoï caûm nghieäm ñöôïc söï gaàn guõi cuûa Ngaøi. Nöõ tuø nhaân Rosa vieát: "Thöa cha, hieän taïi moïi thöù ñeàu oån, vì vôùi söï giuùp ñôõ cuûa Chuùa, chuùng con khoâng bò boû rôi, vaø chuùng con bieát raèng moãi khi chuùng con caàu nguyeän, Chuùa nhôù ñeán caû nhaø tuø." "Toâi chæ coù moät mình trong phoøng giam cuûa mình, nhöng toâi bieát raèng Chuùa ôû cuøng toâi. Moãi ngaøy toâi caàu nguyeän, toâi khoùc vaø nhìn leân trôøi bôûi vì Chuùa khoâng boû rôi toâi." Ñoù laø nhöõng lôøi cuûa Dalila.
YÙ thöùc giaù trò cuûa lôøi caàu nguyeän
Nhieàu ngöôøi ñaõ yù thöùc giaù trò cuûa lôøi caàu nguyeän. Tamara vieát: "Toâi ñoïc Kinh thaùnh moãi ngaøy, toâi ñoïc kinh Laïy Cha vaø caàu xin Chuùa cho moïi vieäc sôùm keát thuùc." Ana vieát: "Toâi caàu nguyeän cho taát caû caùc gia ñình maát ngöôøi thaân hoaëc beänh taät." Hoaëc nhöõng taâm tình cuûa caùc tuø nhaân khaùc nhö: "Trong nhöõng ngaøy naøy, ñoâi khi, trong thinh laëng, toâi caàu nguyeän vôùi Chuùa Cha xin cho virus mau bieán maát.
Öôùc muoán ñöôïc taêng tröôûng trong ñöùc tin
Coù nhöõng tuø nhaân khaùc mong muoán taêng tröôûng vaø gìn giöõ ñöùc tin ñaõ tröôûng thaønh, nhö Joaquín: "Toâi ñang hoïc caùch cuûng coá nieàm tin cuûa mình ngay caû trong nhöõng thôøi ñieåm toài teä, nhö baây giôø"; nhö Jesuùs: "Toâi khieâm nhöôøng noùi vôùi Chuùa vaø xin Ngöôøi thay ñoåi loøng toâi, ngaøy naøy qua ngaøy khaùc". Moät tuø nhaân teân Ana noùi: "Moãi buoåi toái toâi ñeàu ñoïc Phuùc aâm vaø caàu nguyeän raát nhieàu trong phoøng giam cuûa mình". Toùm laïi, caùc tuø nhaân caûm thaáy raèng chuùng toâi ñaõ khoâng boû rôi hoï, raèng chuùng toâi ñang ôû beân hoï.
Giaùo hoäi ñoàng haønh vôùi caùc tuø nhaân vaø gia ñình cuûa hoï
Giaùo hoäi ñi vaøo beân trong töø beân ngoaøi, cöû haønh beân trong töø beân ngoaøi. Tuaàn Thaùnh cuõng raát khaùc, nhöng moät traän ñaïi dòch khoâng theå ngaên caûn söï phuïc sinh cuûa Chuùa Gieâ-su. Caùc tuø nhaân caûm thaáy raèng, nhö laø Giaùo hoäi, chuùng toâi cuõng gaàn guõi hoï töø beân ngoaøi. Chuùng toâi tieáp tuïc ñoàng haønh cuøng caùc gia ñình vaø chieán ñaáu vì öôùc mô cuûa hoï.