Nhöõng tieán boä trong heä thoáng kieåm soaùt
caùc hoaït ñoäng taøi chính cuûa Vatican
Nhöõng tieán boä trong heä thoáng kieåm soaùt caùc hoaït ñoäng taøi chính cuûa Vatican.
Ngoïc Yeán
Vatican (Vatican News 6-07-2020) - Hoâm thöù Saùu 03 thaùng 7 naêm 2020, Cô quan Thoâng tin Taøi chính goïi taét laø AIF, moät toå chöùc cuûa Toøa Thaùnh-Quoác gia Thaønh Vatican vôùi chöùc naêng choáng röûa tieàn vaø taøi trôï khuûng boá ñaõ cho coâng boá baûn baùo caùo veà hoaït ñoäng cuûa Cô quan trong naêm 2019. Nhaân dòp naøy, tieán só Carmelo Barbargallo, chuû tòch Cô quan Thoâng tin Taøi chính ñaõ coù moät baøi tham luaän, ñöa ra moät caùi nhìn toång quaùt veà nhöõng hoaït ñoäng, nhöõng vaán ñeà lieân quan ñeán AIF trong thôøi gian qua vaø nhöõng hoaït ñoäng tieáp theo trong töông lai.
Trong baøi tham luaän, tröôùc heát, vò chuû tòch noùi veà lòch söû thieát laäp cuûa Cô quan. Theo ñoù, Cô quan Thoâng tin Taøi chính (AIF) laø moät cô quan môùi cuûa Toøa Thaùnh, ñöôïc Ñöùc nguyeân Giaùo hoaøng Bieån Ñöùc XVI thaønh laäp vaøo cuoái naêm 2010 vaø baét ñaàu hoaït ñoäng vaøo naêm 2011. Töø khi thaønh laäp cho ñeán nay, söï lôùn maïnh cuûa caùc hoaït ñoäng trong caùc laõnh vöïc khoâng thay ñoåi: quy ñònh, thoâng tin taøi chính, giaùm saùt. Nhö theá, AIF ñöôïc coâng nhaän laø moät cô quan coù thaåm quyeàn trong cuoäc chieán choáng röûa tieàn vaø taøi trôï khuûng boá.
Vaøo cuoái thaùng 11 naêm 2019, tieán só Barbargallo ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ boå nhieäm laøm Chuû tòch Cô quan Thoâng tin Taøi chính. Trong nieàm vinh döï ñöôïc giao nhieäm vuï, oâng tin raèng AIF seõ coù theå ñoùng goùp ñeå caùc hoaït ñoäng taøi chính cuûa Toøa Thaùnh tieáp tuïc ñöôïc chính xaùc vaø minh baïch. Nhaân dòp naøy vò taân Chuû tòch ñaõ cho heä thoáng taøi chính quoác teá bieát raèng AIF seõ cung caáp söï hôïp taùc, phuø hôïp vôùi caùc tieâu chuaån quoác teá.
Sau 6 thaùng, caùc keát quaû ñaït ñöôïc ñaõ cho thaáy giaù trò cuûa caùc cam keát ñoù. Theo tieán só Barbargallo, ñaây laø noã löïc cuûa taát caû ñoàng nghieäp cuûa oâng vaø cuûa taát caû caùc Cô quan khaùc cuûa Toøa Thaùnh.
Tieáp ñeán, oâng Chuû tòch noùi veà caùc hoaït ñoäng cuõng nhö nhöõng vaán ñeà lieân quan ñeán Cô quan Thoâng tin Taøi chính trong nhöõng thaùng vöøa qua vaø caû trong töông lai, bao goàm: hôïp taùc quoác teá, hôïp taùc noäi boä, hoaït ñoäng giaùm saùt, vieäc quaûn trò vaø nhaân vieân, quy cheá môùi vaø vieäc ban haønh noäi quy, vaø cuoái cuøng laø cuoäc gaëp gôõ vôùi Moneyval, Cô quan Giaùm saùt röûa tieàn chaâu AÂu seõ thöïc hieän taïi Vatican vaøo thaùng 9 naêm 2020.
1/ Hôïp taùc quoác teá
Tröôùc heát lieân quan ñeán lónh vöïc hôïp taùc quoác teá. Ngaøy 13 thaùng 11 naêm 2019, AIF ñaõ bò ñình chæ töø Taäp ñoaøn Egmont, moät maïng löôùi caùc ñôn vò tình baùo taøi chính ôû caáp ñoä toaøn caàu. Nhöng vieäc ñình chæ ñaõ ñöôïc gôõ boû sau moät thôøi gian ngaén, nhôø AIF thu thaäp thoâng tin, taøi lieäu vaø cung caáp thoâng tin dieãn ra theo caùch phuø hôïp vôùi caùc tieâu chuaån baûo maät thoâng tin tình baùo do Egmont thieát laäp.
Vieäc kyù hieäp ñònh giöõa AIF vaø Vaên phoøng Toång Kieåm Toaùn mang tính quyeát ñònh raát nhieàu. Cô quan cuõng ñaõ traán an caùc ñoái taùc quoác teá: theo baûn kyù keát, vieäc thu thaäp taøi lieäu vaø thoâng tin bí maät seõ ñöôïc tieán haønh theo tieâu chuaån baûo maät thoâng tin tình baùo do Egmont thieát laäp.
2/ Hôïp taùc noäi boä
Khoâng chæ quan taâm ñeán söï hôïp taùc vôùi caùc toå chöùc quoác teá, AIF coøn chuù yù hôïp taùc noäi boä; vaø theo oâng chuû tòch ñieàu naøy raát quan troïng.
Giöõa thaùng Hai vaø thaùng Saùu naêm 2020 coù boán kyù keát quan troïng ñaõ ñöôïc thöïc hieän:
Kyù keát ñaàu tieân ñöôïc thöïc hieän vaøo ngaøy 13 thaùng 2 naêm 2020 vôùi Phuû Quoác Vuï Khanh Toøa Thaùnh vaø Boä Kinh teá trong lónh vöïc giaùm saùt vaø kieåm tra caùc toå chöùc phi lôïi nhuaän coù vaên phoøng ñaêng kyù taïi Quoác gia Thaønh Vatican vaø Phuû Thoáng Ñoác.
Laàn kyù keát thöù hai ñöôïc thöïc hieän vaøo ngaøy 20 thaùng 2 naêm 2020 vôùi Boä Kinh teá trong vieäc giaùm saùt vaø kieåm tra caùc Cô quan Coâng quyeàn cuûa Toøa Thaùnh-Quoác gia Thaønh Vatican.
Laàn thöù ba ñöôïc thöïc hieän vaøo ngaøy 28 thaùng 4 naêm 2020 vôùi Vaên phoøng cuûa vò Chöôûng tín töùc laø vò Toång Kieåm Saùt cuûa Vatican vaø Hieán binh Vatican veà vieäc coäng taùc vaø trao ñoåi thoâng tin.
Laàn kyù keát môùi nhaát ñöôïc thöïc hieän vaøo ngaøy 16 thaùng 6 naêm 2020 vôùi vò Toång Kieåm Toaùn trong vieäc hôïp taùc vaø trao ñoåi thoâng tin.
Caùc kyù keát naøy seõ giuùp AIF coù nhieàu cô hoäi ñeå hôïp taùc vôùi caùc cô quan naøy.
Caùc nhaân vieân ñaõ ñöôïc taêng cöôøng ñaùng keå vaø caùc vaên phoøng ñaõ ñöôïc toå chöùc laïi, ñaõ boå nhieäm hai thaønh vieân môùi cuûa ban quaûn trò. Vôùi söï hoã trôï vaø caùc höôùng daãn cuï theå cuûa caùc thaønh vieân caùc toå chöùc, hoaït ñoäng giaùm saùt ñoái vôùi Ngaân haøng Vatican hy voïng seõ chuyeân saâu hôn ñeå hoaøn thieän toát traùch nhieäm cuûa mình.
3/ Taêng cöôøng hoaït ñoäng giaùm saùt
Lieân quan ñeán caùc hoaït ñoäng giaùm saùt veà choáng röûa tieàn vaø baûo ñaûm an toaøn cho caùc cô quan hoaït ñoäng trong lónh vöïc taøi chính, AIF thöïc hieän döïa treân caùc quy taéc chung do chính AIF ban haønh.
Ñeå cung caáp moät cô sôû kyõ thuaät vaø phaùp lyù chi tieát hôn cho caùc hoaït ñoäng thaåm tra töø xa vaø taïi choã, trong nhöõng ngaøy gaàn ñaây AIF ñaõ pheâ duyeät hai höôùng daãn giaùm saùt cuï theå.
Trong naêm 2019, AIF ñaõ thöïc hieän hai cuoäc thanh tra Ngaân haøng Vatican (IOR), Laàn thöù nhaát vaøo thaùng Saùu naêm 2019, muïc ñích ñeå xem coù phuø hôïp vôùi khuoân khoå luaät phaùp vaø qui luaät veà caùc dòch vuï traû tieàn, cuõng nhö ñeå xem Ngaân haøng coù ñaày ñuû caùc ñieàu kieän ñeå gia nhaäp heä thoáng traû tieàn cuûa caùc nöôùc AÂu chaâu, goïi taét laø SEPA hay khoâng, vaø thöïc teá Ngaân haøng Vatican ñaõ hoäi ñuû ñieàu kieän ñeå tham gia heä thoáng SEPA. Thanh tra coù keát quaû toát. Vaø laàn thöù hai vaøo thaùng Taùm naêm 2019, muïc ñích ñeå xem Ngaân haøng Vatican coù phuø hôïp vôùi caùc qui luaät phoøng ngöøa vaø choáng röûa tieàn, choáng taøi trôï khuûng boá hay khoâng, vaø bieän phaùp ñöôïc ñeà ra coù tieán haønh toát hay khoâng. Caû trong laõnh vöïc naøy, Ngaân haøng Vatican ñöôïc nhìn nhaän laø hoaït ñoäng toát, hôïp qui luaät.
Trong naêm 2020, vaøo thaùng Naêm naêm 2020 cuoäc thanh tra cuõng ñaõ baét ñaàu ñöôïc tieán haønh. Keát luaän ñaùnh giaù seõ ñöôïc ñöa ra vaøo cuoái thaùng baûy naêm 2020.
4/ Taêng cöôøng vieäc quaûn trò vaø nhaân vieân
Moät vaán ñeà khoâng theå khoâng noùi ñeán ñoù laø vieäc quaûn trò vaø nhaân vieân phuïc vuï cho AIF. OÂng chuû tòch cho bieát maëc duø coù nhöõng khoù khaên trong thôøi ñieåm ñaïi dòch, nhöng veà maët nhaân löïc AIF ñaõ coù nhöõng böôùc tieán trieån thaønh coâng treân caùc lónh vöïc lieân quan.
Tröôùc heát ôû vò trí quaûn trò: Ñöùc Hoàng y Pietro Parolin, Quoác vuï khanh Toøa Thaùnh ñaõ boå nhieäm tieán só Giuseppe Schlitzer laøm Giaùm ñoác vaø tieán só Federico Antellini Russo laøm Phoù Giaùm ñoác. Tieáp theo, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ boå nhieäm nöõ tieán só Antonella Sciarrone Alibrandi, Phoù hieäu tröôûng tröôøng Ñaïi hoïc Coâng giaùo Thaùnh Taâm laøm thaønh vieân cuûa Hoäi ñoàng Quaûn trò.
Theo tieán só Barbargallo taát caû caùc thaønh vieân môùi naøy ñeàu coù nhöõng kinh nghieäm laøm vieäc trong caùc lónh vöïc taøi chính ôû caáp ñoä cao. OÂng tin nhöõng ngöôøi môùi ñöôïc boå nhieäm seõ coù theå ñöa ra nhöõng ñoùng goùp quan troïng cho caùc chieán löôïc vaø höôùng ñi cho AIF.
Trong saùu thaùng qua, nhaân söï cuûa AIF ñaõ taêng gaáp ñoâi. Cô caáu ñöôïc toå chöùc laïi baèng caùch giao phoù phoái hôïp cuûa hai Vaên phoøng: Giaùm saùt-Quy ñònh vaø Thoâng tin Taøi chính cho hai vieân chöùc ñaõ coù kinh nghieäm.
Vieäc ñoåi môùi quaûn trò, nhö taêng cöôøng vaø hôïp lyù hoùa cô caáu hoaït ñoäng laø ñieàu kieän caàn thieát ñeå AIF coù theå thöïc hieän hieäu quaû caùc hoaït ñoäng cuûa mình.
5/ Quy cheá môùi vaø vieäc ban haønh noäi quy
Trong baøi tham luaän oâng Chuû tòch cuûa Cô quan Thoâng tin Taøi chính coøn noùi ñeán Quy cheá môùi vaø vieäc ban haønh noäi quy.
OÂng cho bieát trong thôøi gian qua, Cô quan ñaõ coù nhöõng hoaït ñoäng tích cöïc cho hai ñieàu naøy. OÂng hy voïng trong thôøi gian saép tôùi seõ coù nhöõng qui cheá vaø noäi quy môùi cho AIF.
Ñaàu tieân, vieäc thay ñoåi teân cuûa Cô quan seõ ñöôïc saép xeáp, ñoåi thaønh Cô quan Giaùm saùt vaø Thoâng tin Taøi chính (ASIF), nhaèm taêng cöôøng caû hai "linh hoàn" hoaït ñoäng cuûa Cô quan, khoâng chæ veà trí tueä, maø coøn laø giaùm saùt, ñieàu haønh.
Veà cô caáu quaûn trò cuûa AIF, qui cheá môùi chuù yù ñeán vai troø cuûa Hoäi ñoàng Quaûn trò, seõ nhaán maïnh vai troø chuû ñoäng cuûa Chuû tòch trong vieäc xaây döïng chieán löôïc cuûa AIF, nhöng luoân ôû döôùi söï kieåm soaùt cuûa chính AIF. Ñoàng thôøi, vai troø cuûa giaùm ñoác vaø phoù giaùm ñoác, nhöõng ngöôøi chòu traùch nhieäm veà hieäu löïc vaø hieäu quaû cuûa hoaït ñoäng cuûa AIF seõ ñöôïc taêng cöôøng.
Vieäc caûi caùch quy cheá cuõng seõ cho pheùp xem xeùt laïi toå chöùc noäi boä, ñeå ñaûm baûo hoaït ñoäng toát hôn cho caùc hoaït ñoäng cuûa caùc vaên phoøng khaùc nhau.
Moneyval
Cuoái baøi tham luaän, Chuû tòch AIF ñaõ noùi ñeán cuoäc gaëp gôõ vôùi Moneyval, Cô quan Giaùm saùt röûa tieàn chaâu AÂu seõ thöïc hieän taïi Vatican vaøo thaùng 9 naêm 2020. Theo oâng, ñaây laø chuyeán vieáng thaêm coù taàm quan troïng ñaëc bieät, döï kieán seõ dieãn ra taïi Vatican vaøo ngaøy 29 thaùng 9 naêm 2020 vaø seõ keùo daøi khoaûng hai tuaàn. AIF seõ daãn ñaàu cho phaùi ñoaøn cuûa Vatican cho cuoäc gaëp gôõ quan troïng naøy.
Trong thôøi gian qua, keå töø cuoäc hoïp chính thöùc vôùi Toøa Thaùnh vaø Quoác gia Thaønh Vatican dieãn ra trong naên 2012, Cô quan Giaùm saùt röûa tieàn chaâu AÂu ñaõ theo doõi giaùm saùt töø xa nhieàu tieán boä ñaõ thöïc hieän töø quyeàn tö phaùp cho muïc ñích choáng röûa tieàn vaø taøi trôï khuûng boá. Keát quaû cuûa noù coù theå phuï thuoäc vaøo caùch thaåm quyeàn cuûa thò tröôøng taøi chính ñoái vôùi quyeàn tö phaùp cuûa Vatican.
Theo Chuû tòch AIF; ñaùnh giaù cuûa Moneyval raát roäng: noù seõ lieân quan ñeán caû khung phaùp lyù toång theå vaø vieäc thöïc hieän hieäu quaû. Vì theá, AIF caàn phaûi chuaån bò kyõ löôõng saün saøng. Caàn phaûi trình baøy nhöõng tieán boä ñaït ñöôïc trong heä thoáng kieåm soaùt vaø söï hôïp nhaát oån ñònh cuûa AIFsau thôøi gian coù nhieàu bieán ñoäng.