Con gaùi cuûa Martin Luther King baøy toû raèng:
Ñöùc Thaùnh Cha vaø cha toâi
hôïp nhaát trong cuøng moät giaác mô
Con gaùi cuûa Martin Luther King, baø Bernice Albertine baøy toû raèng: Ñöùc Thaùnh Cha vaø cha toâi hôïp nhaát trong cuøng moät giaác mô.
Ngoïc Yeán
Texas (Vatican News 21-06-2020) - Ngay sau Freedom Day - Ngaøy Töï Do - ñöôïc nhöõng ngöôøi Myõ goác Phi cöû haønh vôùi moät caûm xuùc ñaëc bieät sau vuï gieát George Floyd, baø Bernice Albertine, con gaùi cuûa Martin Luther King ñaõ baøy toû vôùi truyeàn thoâng Vatican veà cuoäc chieán baát baïo ñoäng ñoøi quyeàn bình ñaúng vaø nhaán maïnh söï hoøa hôïp ñaëc bieät giöõa Ñöùc Thaùnh Cha vaø cha baø.
Hoâm thöù Saùu 19 thaùng 6 naêm 2020 coäng ñoàng ngöôøi Myõ goác Phi ñaõ cöû haønh Juneteenth, ngaøy gôïi laïi keát thuùc cheá ñoä noâ leä 19 thaùng 6 naêm 1865, khi nhöõng ngöôøi lính cuûa Lieân minh ñeán Galveston ôû Texas vaø tuyeân boá chaám döùt Noäi chieán. Ñoái vôùi haøng trieäu ngöôøi Myõ da ñen, leã kyû nieäm naøy ñöôïc nhìn nhaän nhö laø Freedom Day-Ngaøy Töï do. Naêm nay, leã kyû nieäm dieãn ra trong moät baàu khí ñaëc bieät do caùc cuoäc bieåu tình ngaøy caøng taêng, nguyeân nhaân do vuï saùt haïi daõ man George Floyd, ngöôøi Myõ goác Phi cuûa moät só quan caûnh saùt.
Nhaân dòp naøy, Baùo Quan saùt vieân Roma vaø Vatican News ñaõ phoûng vaán baø Bernice Albertine King, con gaùi cuûa Martin Luther King, lieân quan ñeán nhöõng coáng hieán cuûa baø cho bình ñaúng, vaên hoùa hoøa bình vaø giaù trò cuûa baát baïo ñoäng. Baø Bernice Albertine laø moät Nhaø hoaït ñoäng nhaân quyeàn ñam meâ nhö cha baø vaø laø chuû tòch cuûa King Cente ôû Atlanta. Baø noùi: "Toâi nhaän thaáy söï hoøa hôïp tuyeät vôøi giöõa Martin Luther King vaø Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ".
Sau ñaây laø noäi dung cuûa cuoäc phoûng vaán:
- Khoâng chæ Hoa Kyø, caû theá giôùi ñeàu ñeàu bò soác tröôùc caùi cheát cuûa George Floyd. Baø coù nghó raèng, sau nhieàu caùi cheát cuûa nhöõng ngöôøi Myõ goác Phi, cuoái cuøng, laàn naøy seõ coù moät thay ñoåi?
+ Toâi nghó raèng theá giôùi ñaõ quaù caêng thaúng vì ñaïi dòch Covid-19 vaø vì vaäy ñoaïn video George Floyd bò saùt haïi moät caùch taøn nhaãn ñaõ trôû thaønh moät lôøi buoäc toäi thöïc söï ñoái vôùi Myõ vaø theá giôùi. Nhö cha toâi ñaõ noùi, döôøng nhö haøng trieäu ngöôøi treân khaép theá giôùi ñaõ nhaän ra raèng "chuùng ta ñang phaûi ñoái phoù vôùi söï caáp baùch döõ doäi cuûa baây giôø". Caùc cô quan thöïc thi phaùp luaät, caùc toå chöùc vaø hieäp hoäi coù nguoàn goác toân giaùo höôùng ñeán caùc nhaø laõnh ñaïo da ñen yeâu caàu traû lôøi cho caâu hoûi "Toâi phaûi laøm gì ñeå ñöôïc cöùu?". Moät soá hieäp hoäi cung caáp nguoàn löïc to lôùn cho caùc toå chöùc coù hoaït ñoäng ñang taäp trung vaøo coâng baèng xaõ hoäi vaø bình ñaúng chuûng toäc. Caùc toå chöùc khaùc ñang töï hoûi laøm theá naøo ñeå taïo ra moät baàu khí vaên hoùa ñöa ñeán söï bình ñaúng chuûng toäc thöïc söï, töø caáp quaûn lyù ñeán caùc coâng ty uûng hoä vieäc laøm cuûa ngöôøi thieåu soá. Nhieàu cô quan thöïc thi phaùp luaät ñang xem xeùt chính saùch cuûa hoï; moät soá ñaõ baét ñaàu suy nghó laïi veà caùch thöùc tham gia vaøo coäng ñoàng. Toâi tin raèng laàn naøy caùc phaûn öùng vaø caùc caâu traû lôøi seõ lan roäng vaø say meâ hôn. Thöïc vaäy, laàn naøy coù nhieàu ngöôøi da traéng tham gia caùc cuoäc bieåu tình, ñieàu naøy chöa bao giôø coù. Neáu chuùng ta ñoaøn keát hôn vaø taäp trung chuù yù vaøo caùc muïc tieâu chieán löôïc, chaéc chaén chuùng ta seõ coù nhieàu hieäu quaû hôn cho söï nghieäp coâng lyù.
- Ngoaøi phaân bieät chuûng toäc "roõ raøng" ñöôïc nhaän thaáy trong nhöõng tình huoáng bi thaûm nhö theá naøy, coøn coù moät hình thöùc "phaân bieät chuûng toäc khaùc khoâng taïo ra tin töùc: phaân bieät chuûng toäc trong vieäc laøm, trong giaùo duïc, trong ñieàu kieän soáng. Taïi Hoa Kyø, Covid-19 ñaõ aûnh höôûng ñeán coäng ñoàng ngöôøi Myõ goác Phi nhieàu hôn so vôùi coäng ñoàng da traéng. Laøm theá naøo chuùng ta coù theå ñaùnh baïi chuû nghóa phaân bieät chuûng toäc "voâ hình" naøy?
+ Tröôùc heát, toâi muoán noùi raèng vieäc töø choái nhìn cuûa moïi ngöôøi laøm cho phaân bieät chuûng toäc, moät söï phaän bieät coù heä thoáng vaø theå cheá döôøng nhö laø voâ hình, khoâng thaáy ñöôïc. Traùi laïi, chuùng ta caøng muoán nhìn thaáy vaø caøng muoán thay ñoåi, thì baûn chaát huûy dieät vaø phi nhaân hoùa cuûa phaân bieät chuûng toäc seõ thaáy roõ raøng. Toâi tin raèng böôùc ñaàu tieân ñeå ñaùnh baïi ñöôïc ñieàu naøy laø phaûi töø choái nhaém maét laøm ngô, vaø phaûi thu thaäp tin töùc veà chuû ñeà naøy vaø bieát roõ nguoàn goác cuûa noù, nguyeân nhaân vaø bieåu hieän cuûa phaân bieät chuûng toäc. Thoâng tin vaø ñaøo taïo laø böôùc ñaàu tieân vaø thöù hai cuûa Thay ñoåi xaõ hoäi baát baïo ñoäng. Sau ñoù, toâi nghó chuùng ta phaûi daán thaân cam keát thöïc hieän nhöõng gì cha toâi moâ taû nhö laø nhieäm vuï naëng neà cuûa chuùng ta trong cuoán saùch cuûa oâng "Where Do We Go From Here: Chaos or Community?- Töø ñaây chuùng ta seõ ñi veà ñaâu: Söï hoãn loaïn hay Coäng ñoàng". OÂng noùi raèng chuùng ta phaûi khaùm phaù caùch toå chöùc söùc maïnh cuûa chuùng ta thaønh söùc maïnh thuyeát phuïc, ñeå chính phuû vaø caùc toå chöùc vaø heä thoáng quyeàn löïc khaùc khoâng theå laån traùnh yeâu caàu cuûa chuùng ta.
- Naêm möôi baûy naêm tröôùc, cha cuûa baø ñaõ coù baøi phaùt bieåu lòch söû "I have a dream -Toâi coù moät giaác mô". Giaác mô naøy döôøng nhö vaãn chöa ñöôïc thöïc hieän, nhöng moïi ngöôøi ñeàu noùi raèng giaác mô naøy khoâng theå töø boû. Theo baø, cha cuûa baø seõ laøm gì hoâm nay trong tình huoáng nhö chuùng ta ñang traûi qua?
+ Toâi tin raèng cha toâi ñöôïc höôùng daãn bôûi trieát lyù baát baïo ñoäng cuûa oâng, phuø hôïp vôùi vieäc theo Chuùa Kitoâ cuûa oâng. Toâi nghó oâng seõ nhaéc nhôû chuùng ta veà caùch chuùng ta ñaõ ñeán vaøo thôøi ñieåm naøy vaø veà lòch söû baïo löïc, phaân bieät chuûng toäc vaø söï baát coâng traøn ngaäp khaép ñaát nöôùc vaø nhö nhöõng gì oâng goïi laø "Ngoâi nhaø Theá giôùi". Ñieàu thöù hai oâng seõ laøm laø ñeán beân caïnh nhöõng ngöôøi treû ñeå hoã trôï hoï trong caùc cuoäc bieåu tình. Söï hoã trôï ñöôïc thöïc hieän vôùi chieán löôïc toå chöùc vaø huy ñoäng ñeå thuùc ñaåy thay ñoåi xaõ hoäi beàn vöõng vaø baát baïo ñoäng. Sau ñoù, oâng seõ yeâu caàu "nhöõng ngöôøi coù aûnh höôûng" trong caùc lónh vöïc chính trò, ngheä thuaät, truyeàn thoâng, giaûi trí, heä thoáng tö phaùp hình söï, chaêm soùc söùc khoûe vaø giaùo duïc ñeå ñaûm baûo söï bình ñaúng vaø coâng baèng giöõa caùc chuûng toäc. OÂng cuõng seõ yeâu caàu caùc Giaùo hoäi tuaân thuû vieäc tuyeân xöng ñöùc tin vôùi caùc hoaït ñoäng taïo ra hoaøn caûnh coâng baèng vaø hôïp lyù cho ngöôøi da maøu, cho caùc coäng ñoàng bò thieät thoøi veà kinh teá, khoâng chæ ôû Hoa Kyø, maø treân toaøn theá giôùi. Vaø oâng seõ laøm nhö ñaõ thöïc hieän nhieàu laàn trong cuoäc ñôøi oâng, seõ laëp ñi laëp laïi raèng baïo löïc khoâng theå chöõa laønh baèng baïo löïc. Taát nhieân toâi tin raèng, oâng seõ thuùc giuïc chuùng ta phaûi oâm laáy baát baïo ñoäng, bôûi vì ñoù laø chieán löôïc, can ñaûm, taäp trung vaøo tình thöông vaø coù toå chöùc, ñeå xaây döïng "Coäng ñoàng Tình yeâu", bao goàm vieäc xoùa boû caùi maø oâng goïi laø "Ba ñieàu aùc": phaân bieät chuûng toäc, ngheøo ñoùi vaø chuû nghóa quaân phieät.
- Sau caùi cheát cuûa George Floyd, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ ñöa ra moät lôøi keâu goïi maïnh meõ, nhaán maïnh raèng chuùng ta khoâng theå nhaém maét laøm ngô tröôùc naïn phaân bieät chuûng toäc. Ñoàng thôøi Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc laïi raèng baïo löïc chæ ñöa ñeán töï huûy dieät. Laøm theá naøo baø ñaõ nhaän ra raèng nhöõng lôøi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha raát ñoàng ñieäu vôùi cha cuûa baø?
+ Toâi ñoàng yù vôùi Ñöùc Thaùnh Cha: baïo löïc chæ daãn ñeán töï huûy dieät. Caùc phöông tieän chuùng ta söû duïng phaûi phuø hôïp vôùi muïc ñích chuùng ta muoán ñaït ñöôïc, vaø neáu muïc ñích ñoù laø hoøa bình, chaéc chaén chuùng ta khoâng theå ñaït ñöôïc hoøa bình baèng caùc phöông phaùp baïo löïc. Vaø ñieàu naøy chaéc chaén phuø hôïp vôùi tö töôûng cuûa cha toâi. OÂng tuyeân boá vaø tin töôûng, cuõng nhö toâi tin ñieàu ñoù raèng "Baát baïo ñoäng laø caâu traû lôøi cho caùc vaán ñeà chính trò vaø ñaïo ñöùc luaân lyù quan troïng cuûa thôøi ñaïi chuùng ta". Trong baøi phaùt bieåu sau cuøng "Toâi ñaõ ñeán Ñænh nuùi", vaøo buoåi toái tröôùc khi bò aùm saùt, oâng noùi: "Khoâng coøn laø vaán ñeà löïa choïn giöõa baïo ñoäng vaø baát baïo ñoäng trong theá giôùi naøy; baây giôø ñoù laø söï löïa choïn giöõa baát baïo ñoäng vaø khoâng hieän höõu. Hoâm nay, chuùng ta ñaõ ñeán ñieåm naøy". Vaø ñaây laø cuøng moät ñieåm chuùng ta vaãn coøn ôû ngaøy hoâm nay. Chuùng ta phaûi ñoái dieän vôùi söï löïa choïn giöõa hoãn loaïn vaø coäng ñoàng. Neáu chuùng ta oâm laáy baïo löïc, chuùng ta seõ choïn söï hoãn loaïn, ñieàu naøy cuoái cuøng seõ daãn ñeán vieäc töï huûy hoaïi "Ngoâi nhaø cuûa Theá giôùi". Neáu chuùng ta oâm laáy baát baïo ñoäng, chuùng ta seõ coù theå tieán leân trong vieäc xaây döïng moät theá giôùi coâng baèng, bình ñaúng, nhaân vaên vaø hoøa bình hôn.
- Martin Luther King ñaõ noùi: "Hình thöùc coâng lyù toát nhaát ñoù laø tình yeâu söûa chöõa baát cöù ñieàu gì choáng laïi tình yeâu". Ñaây laø trung taâm cuûa thoâng ñieäp veà baát baïo ñoäng maø cha baø ñaõ theå hieän. Laøm theá naøo chuùng ta coù theå xaây döïng "cuoäc caùch maïng dòu daøng", nhö Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ goïi noù?
+ Toâi nghó raèng vieäc xaây döïng moät "cuoäc caùch maïng dòu daøng", nhö Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ goïi, hay moät "cuoäc caùch maïng veà caùc giaù trò", nhö cha toâi noùi, tuøy thuoäc vaøo möùc ñoä chuùng ta nhaän ra moät cuoäc caùch maïng nhö vaäy bao haøm moät quaù trình nhaän thöùc. Chuùng ta phaûi hoïc caùch hieåu nhau nhieàu hôn, hoïc hoûi laãn nhau, tìm hieåu theâm veà tình traïng cuûa nhaân loaïi, hoïc caùch nhö cha toâi ñaõ noùi, "soáng vôùi nhau nhö anh chò em", vaø ñöøng cheát cuøng nhau nhö nhöõng ngöôøi maát trí; vaø hoïc caùch daán thaân ñeå tieâu dieät söï baát coâng vaø voâ nhaân ñaïo, khoâng huûy dieät laãn nhau. Toâi tin raèng ñaây laø baát baïo ñoäng. "Kingian Nonviolence", caùi maø "The King Center" goïi laø "Nonviolence365", laø moät trieát lyù veà suy nghó vaø haønh ñoäng, bao goàm saùu nguyeân taéc vaø saùu böôùc, coù theå höôùng daãn chuùng ta trong cuoäc caùch maïng naøy.
- Phong traøo "Black Lives Mattee" coù söï tham gia cuûa caû theá giôùi. Nhieàu ngöôøi, ñaëc bieät laø nhöõng ngöôøi treû, ñang phaûn ñoái phaân bieät chuûng toäc ôû nhieàu thuû ñoâ cuûa Chaâu AÂu, vaø ôû caùc quoác gia khaùc. Trong töông lai, baø mong muoán ñieàu gì? Baø coù nghó raèng taát caû chuùng ta seõ coù theå tieán moät böôùc trong thaùch ñoá cuûa tình huynh ñeä nhaân loaïi khoâng?
+ Toâi tin töôûng raèng chuùng ta seõ coù theå khai thaùc naêng löôïng cuûa chuùng ta ñeå taäp trung vaøo muïc tieâu cuoái cuøng, laø xaây döïng Coäng ñoàng Tình thöông, ñoù khoâng phaûi laø moät ñieàu khoâng töôûng. Nhö meï toâi, Coretta Scott King, ñaõ noùi, Coäng ñoàng Tình thöông laø moät taàm nhìn thöïc teá veà moät xaõ hoäi coù theå ñöôïc xaây döïng, moät xaõ hoäi vaãn coøn toàn taïi nhöõng vaán ñeà vaø xung ñoät, nhöng coù theå giaûi quyeát moät caùch hoøa bình vaø khoâng hieàm thuø. Trong Coäng ñoàng Tình thöông, söï quan taâm vaø loøng traéc aån höôùng daãn caùc saùng kieán chính trò hoã trôï xoùa ñoùi ngheøo treân toaøn theá giôùi vaø taát caû caùc hình thöùc coá chaáp vaø baïo löïc. Neáu ñaây laø muïc tieâu chung cuûa chuùng ta, moät muïc tieâu kieân quyeát vaø döùt khoaùt, thì toâi tin raèng chuùng ta coù theå ñi treân con ñöôøng baát baïo ñoäng ñeå ñaït ñeán ñoù. Chuùng ta coù naêng löïc vaø nieàm ñam meâ ñeå laøm ñieàu ñoù. Baây giôø, chuùng ta phaûi ñaët taát caû söùc maïnh yù chí cuûa chuùng ta ñeå xaây döïng Coäng ñoàng Tình thöông.