Sô Elizabeth Gathoni,
ngöôøi ñoàng haønh giuùp ngöôøi nhieãm HIV
Sô Elizabeth Gathoni, ngöôøi ñoàng haønh giuùp ngöôøi nhieãm HIV.
Hoàng Thuûy
Vatican News 14-06-2020) - Taïi Jamaica, nhaän xeùt nghieäm döông tính HIV gioáng nhö laø nhaän baûn aùn keát thuùc töông lai, bôûi söï kyø thò cuûa ngöôøi khaùc, thaäm chí cuûa chính gia ñình. Sô Elizabeth Gathoni ñaõ giuùp cho ngöôøi daân hieåu roõ veà virus naøy vaø giuùp thay ñoåi ñònh kieán veà ngöôøi nhieãm HIV cuõng nhö chính ngöôøi nhieãm.
Sô Elizabeth Gathoni 36 tuoåi, ngöôøi Kenya, thuoäc doøng caùc Nöõ tu Ñöùc Meï leân trôøi cuûa Nairobi (ASN), ñang phuïc vuï taïi Jamaica. Gaàn moät naêm nay, sô Elizabeth ñaõ nhaän thaáy söï thay ñoåi raát nhieàu trong cuoäc soáng cuûa caùc beänh nhaân sida thuoäc moät nhoùm hoã trôï do sô ñieàu hôïp trong giaùo phaän Mandeville ôû quoác ñaûo Jamaica vuøng Caribeâ.
Baûn aùn HIV
Taïi Döï aùn veà HIV / SIDA cuûa doøng Nöõ tu Ñöùc Meï leân trôøi cuûa Nairobi, döï aùn duy nhaát thuoäc loaïi naøy trong giaùo phaän, caùc beänh nhaân coù nhöõng boái caûnh cuoäc ñôøi khaùc nhau, nhöng ñieåm chung laø cuoäc soáng cuûa hoï ñaõ trôû neân voâ cuøng toài teä khi nhaän keát quaû xeùt nghieäm döông tính HIV ôû moät quoác gia maø ngöôøi nhieãm HIV vaãn bò kyø thò döôùi moïi hình thöùc. Sô Elizabeth chia seû: "ÔÛ ñaây toâi nhìn thaáy loaïi kyø thò chæ ñöôïc bieát vaøo nhöõng naêm 1990. Nhöõng ngöôøi bò beänh bò gia ñình hoï ñuoåi ñi vaø cheát ñôn ñoäc trong coâ quaïnh. Cuoäc soáng cuûa ngöôøi daân hoaøn toaøn thay ñoåi khi hoï bieát mình bò nhieãm virus. Caùc beänh nhaân nhieãm HIV khoâng bao giôø muoán xuaát hieän coâng khai. Ñaây laø moät thöû thaùch khi yeâu caàu hoï chuïp hình theo yeâu caàu cuûa nhöõng ngöôøi taøi trôï."
Thay ñoåi quan nieäm veà ngöôøi nhieãm HIV
Döï aùn cuûa nhaø doøng cuõng giuùp cho caùc beänh nhaân nhieãm HIV ôû Naivasha, moät tænh thuoäc giaùo phaän Nakuru, caùch thuû ñoâ Nairobi cuûa Kenya 100 caây soá. Taïi Naivasha, haøng traêm gia ñình ñaõ thay ñoåi cuoäc soáng nhôø döï aùn cuûa caùc nöõ tu; hoï ñaõ noùi veà caùc nöõ tu, nhöõng ngöôøi mang laïi cho hoï hy voïng ñeå soáng sau khi bò gia ñình ruoàng boû vì nhieãm virus HIV caùch ñaây hai thaäp nieân.
Sô Florence Muia, ngöôøi giaùm saùt caùc hoaït ñoäng cuûa cô sôû löu yù raèng nhaän thöùc cuûa coäng ñoàng veà ngöôøi nhieãm HIV ñaõ ñöôïc caûi thieän. "So vôùi nhöõng naêm 90 khi coøn thieáu söï hieåu bieát veà HIV vaø söï kyø thò coøn raát nhieàu, toâi phaûi thuù nhaän raèng baây giôø chuùng ta ñang ôû moät nôi toát hôn. Nhöng cuoäc chieán vaãn chöa keát thuùc." Sô Florence keå veà nhöõng ngaøy ñen toái ôû Kenya khi nhöõng ngöôøi bò nhieãm HIV ñoái maët vôùi söï kyø thò döõ doäi nhaát. "Tröôùc khi toång thoáng tuyeân boá HIV laø moät thaûm hoïa quoác gia, khoaûng naêm 1999, ngöôøi daân thieáu hieåu bieát veà tình traïng naøy. Coù raát nhieàu söï töø choái ñoái vôùi nhöõng ngöôøi bò nhieãm beänh vaø hoï phaûi ñoái maët vôùi söï töø choái töø nhöõng ngöôøi gaàn guõi vôùi hoï". Ngöôøi ta goïi nhöõng ngöôøi nhieãm HIV vaø bò Sida baèng nhieàu teân nhö "thuù vaät", "quaùi vaät". Hoï nghó raèng caên beänh naøy deã laây laøn vaø vì vaäy hoï nhoát nhöõng ngöôøi nhieãm virus ôû trong nhöõng ngoâi nhaø nhoû vaø ñeå hoï cheát ôû ñoù. Sô cho bieát raèng thaùch thöùc duy nhaát maø ñaát nöôùc phaûi ñoái maët hieän nay laø ngaên chaën söï laây nhieãm môùi. Sô cuõng cho bieát nhöõng ngöôøi bò nhieãm bò caùch ly ngay caû khi cheát. "Khi nhöõng ngöôøi nhieãm HIV cheát, hoï ñöôïc choân trong tuùi polythene. Moïi ngöôøi lo sôï bò laây nhieãm khi tieáp xuùc vôùi caùc xaùc cheát."
Hoï ñöôïc Giaùo hoäi ñoùn nhaän
Qua döï aùn cuûa sô Elizabeth, caùc nöõ tu khoâng ñoái xöû phaân bieät vôùi nhöõng ngöôøi bò nhieãm virus vaø daàn daàn ñaõ ñöôïc caùc beänh nhaân tin töôûng. "Theo thôøi gian, caùc beänh nhaân ñaõ ñeán ñeå tìm hieåu veà chöông trình do Giaùo hoäi Coâng giaùo ñieàu haønh vaø caùch chuùng toâi ñeà cao söï khaùc bieät. Hoï bieát raèng hoï coù theå tìm thaáy söï ñoùn nhaän ôû ñaây." Sô Elizabeth ñaõ tham gia chöông trình vaøo thaùng 09 naêm 2019 sau khi thöïc hieän caùc döï aùn coâng taùc xaõ hoäi khaùc nhau.
Chöõa trò cho ngöôøi nhieãm HIV
Taïi Mandeville, caùc nöõ tu doøng Ñöùc Meï Leân trôøi laøm vieäc vôùi 150 ngöôøi nhieãm HIV, coøn ñöôïc goïi laø khaùch haøng, ñeå cung caáp chöông trình Giaùo duïc toaøn dieän veà HIV / AIDS cho caùc beänh nhaân, nhöõng ngöôøi vaãn xem HIV laø moät ñieàu raát lôùn trong cuoäc soáng cuûa hoï. Caùc beänh nhaân tham döï caùc cuoäc hoïp nhoùm hoã trôï haøng thaùng, nôi hoï chia seû kinh nghieäm cuûa hoï, vôùi söï coù maët chæ cuûa nhöõng ngöôøi hieåu ñöôïc cuoäc ñaáu tranh haøng ngaøy cuûa hoï. Sau ñoù, hoï chia seû moät böõa aên vaø chia tay vaøo cuoái cuoäc hoïp vôùi ñuû thöïc phaåm cho hoï trong nhieàu tuaàn cho ñeán cuoäc hoïp tieáp theo cuûa hoï.
Ñoùn nhaän vaø giuùp coâng aên vieäc laøm
Nhöõng ngöôøi bò ñuoåi khoûi nhaø vì nhieãm HIV ñöôïc taùi ñònh cö trong nhöõng ngoâi nhaø môùi ñöôïc xaây döïng thoâng qua chöông trình do sô Elizabeth phoái hôïp vôùi sô Helen Kisolo, moät y taù phuï traùch phoøng khaùm nôi beänh nhaân ñeán ñieàu trò.
Döï aùn cuõng ñieàu haønh caùc döï aùn taïo thu nhaäp nhoû bao goàm nuoâi deâ vaø gia caàm vaø cuõng cho vay ñoái vôùi nhöõng ngöôøi muoán kinh doanh. Cho ñeán nay, döï aùn ñaõ giuùp 100 ngöôøi baét ñaàu chaên nuoâi gia caàm trong khi 20 ngöôøi ñaõ ñöôïc ghi danh cho döï aùn nuoâi deâ. Khoaûng 10 ngöôøi ñaõ ñöôïc taêng cöôøng taøi chính ñeå baét ñaàu caùc doanh nghieäp nhoû.
Thaêm caùc gia ñình trong thôøi gian ñaïi dòch
Khi ñaïi dòch virus corona buøng phaùt, sô Elizabeth thaêm vieáng caùc gia ñình ñeå phaân phaùt thöïc phaåm cho caùc beänh nhaân, khi hoï khoâng coøn tham döï caùc buoåi hoïp ñònh kyø do leänh caám taäp hoïp cuûa chính quyeàn. Sô di chuyeån raát nhieàu nhöng vaãn chöa thaêm ñöôïc moät nöûa caùc gia ñình.
Di chuyeån xa khoâng phaûi laø thaùch ñoá duy nhaát. Sô chia seû: "ÔÛ vuøng naøy cuûa ñaát nöôùc tình hình raát baát an, vaø noù coù theå do vieäc söû duïng ma tuùy. Hoài ñaàu naêm, moät soá ngöôøi ñaõ laáy troäm xe cuûa chuùng toâi vaø toâi phaûi ôû nhaø hai thaùng, khoâng thöïc hieän baát cöù hoaït ñoäng tieáp caän naøo. Toâi chæ tieáp tuïc coâng vieäc sau khi chuùng toâi mua moät chieác xe khaùc vì beänh nhaân cuûa toâi ñeán töø raát xa."
Laø ngöôøi duy nhaát phuï traùch chöông trình trong toaøn giaùo phaän neân sô Elizabeth luoân phaûi di chuyeån baát chaáp nhöõng thöû thaùch. Sô noùi: "Coù nhöõng luùc toâi thöïc söï caûm thaáy coâng vieäc ngaäp ñeán coå vaø sau ñoù toâi nhôù raèng nhieàu ngöôøi chôø ñôïi toâi khi thöùc daäy moãi ngaøy vaø nhaéc nhôû hoï raèng cuoäc soáng cuûa hoï coù vaán ñeà. Vaø theo kinh nghieäm laøm nhaân vieân xaõ hoäi, toâi luoân nhieät tình giuùp ñôõ moïi ngöôøi.