Phoûng vaán Ñöùc Hoàng Y Kurt Koch,
Chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh
veà Hieäp nhaát caùc Kitoâ höõu
Phoûng vaán Ñöùc Hoàng Y Kurt Koch, Chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh veà Hieäp nhaát caùc Kitoâ höõu.
Ngoïc Yeán
Vatican (Vatican News 8-06-2020) - Naêm 2020, Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh veà Hieäp nhaát caùc Kitoâ höõu kyû nieäm 60 naêm thaønh laäp vaø 25 naêm Thoâng ñieäp "Ut unum sint - Xin cho hoï neân moät" ñöôïc ban haønh. Nhaân dòp naøy, Vatican News coù cuoäc phoûng vaán vôùi Ñöùc Hoàng Y Kurt Koch, Chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh veà Hieäp nhaát caùc Kitoâ höõu.
- Thöa Ñöùc Hoàng y, boái caûnh ñaïi keát caùch ñaây 60 naêm khaùc nhieàu so vôùi hieän nay. Vaäy tình hình ñaïi keát vaø nhöõng thaùch ñoá naøo cho ñaïi keát ngaøy hoâm nay?
+ Vaøo naêm 1960, trong Giaùo hoäi Coâng giaùo, phong traøo ñaïi keát chính thöùc ñöôïc hình thaønh, nhöng vaãn coøn ôû giai ñoaïn sô khai. Trong 60 naêm qua, nhieàu cuoäc gaëp gôõ vaø ñoái thoaïi ñaõ dieãn ra, ñem laïi nhieàu keát quaû tích cöïc. Tuy nhieân, muïc tieâu thöïc söï cuûa phong traøo ñaïi keát, cuï theå laø khoâi phuïc söï hieäp nhaát cuûa Giaùo hoäi, vaãn chöa ñaït ñöôïc. Hieän taïi, moät trong nhöõng thaùch ñoá lôùn nhaát naèm ôû choã thieáu söï ñoàng thuaän thöïc söï vöõng chaéc veà muïc tieâu cuûa ñaïi keát. Chuùng ta ñeàu cho raèng caàn phaûi hieäp nhaát, nhöng chuùng ta chöa coù hình thöùc cuï theå naøo. Caàn phaûi coù moät caùi nhìn chung, ñieàu thieát yeáu cho söï hieäp nhaát cuûa Giaùo hoäi.
- Con ñöôøng ñaïi keát thöôøng ñöôïc ñònh nghóa laø "trao ñoåi hoàng aân". 60 naêm qua, Giaùo hoäi Coâng giaùo ñaõ ñöôïc thay ñoåi nhö theá naøo trong söï daán thaân naøy? Giaùo hoäi ñaõ trao cho caùc Kitoâ höõu khaùc nhöõng hoàng aân naøo?
+ Ñaèng sau ñònh nghóa naøy laø söï tin chaéc raèng moãi Giaùo hoäi coù theå ñoùng goùp cuï theå cho vieäc khoâi phuïc hieäp nhaát. Töø caùc Giaùo hoäi sinh ra trong thôøi Caûi caùch, treân taát caû, Giaùo hoäi Coâng giaùo ñaõ hoïc ñöôïc tính trung taâm cuûa Lôøi Chuùa trong ñôøi soáng Giaùo hoäi, trong caùc cöû haønh phuïng vuï vaø tö töôûng thaàn hoïc. Chuùng ta yù thöùc raèng ñöùc tin ñeán töø vieäc laéng nghe Lôøi Chuùa vaø Tin Möøng cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ phaûi laø trung taâm cuûa Giaùo hoäi. Nhö Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ nhieàu laàn nhaán maïnh, töø caùc Giaùo hoäi Chính thoáng, chuùng ta coù theå hoïc ñöôïc raát nhieàu veà coâng nghò tính (sinodalitaø) trong ñôøi soáng cuûa Giaùo hoäi vaø ñoaøn theå tính (collegialitaø) cuûa caùc Giaùm muïc. Veà phaàn mình, Giaùo hoäi Coâng giaùo coù theå cung caáp tính phoå quaùt cuûa Giaùo hoäi nhö moät hoàng aân ñaëc bieät cho cuoäc thaûo luaän ñaïi keát. Vì Giaùo hoäi Coâng giaùo soáng trong moái töông quan giöõa söï hieäp nhaát cuûa Giaùo hoäi hoaøn vuõ vaø tính ña daïng cuûa caùc Giaùo hoäi ñòa phöông, vì theá Giaùo hoäi coù theå chæ ra raèng ngay caû trong ñaïi keát, söï hieäp nhaát vaø khaùc bieät khoâng ñoái laäp, nhöng hoã trôï laãn nhau.
- Ñaïi keát höôùng ñeán söï hieäp thoâng troïn veïn giöõa taát caû caùc Kitoâ höõu. Vaäy nhöõng ñieàu cuï theå naøo ñaõ ñöôïc thöïc hieän?
+ Moïi noã löïc vaø hoaït ñoäng ñaïi keát phaûi phuïc vuï cho muïc ñích khoâi phuïc söï hieäp nhaát caùc Kitoâ huõu; caàn phaûi tieáp tuïc thöïc hieän ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu naøy. Ñieàu naøy ñaëc bieät ñuùng ñoái vôùi cuoäc ñoái thoaïi cuûa ñöùc aùi, nghóa laø quan taâm duy trì töông quan thaân thieän giöõa caùc Giaùo hoäi khaùc nhau. Cuoäc ñoái thoaïi naøy ñaõ cho pheùp vöôït qua nhieàu ñònh kieán cuûa quaù khöù vaø taêng cöôøng hieåu bieát toát hôn. Ñieàu quan troïng khoâng keùm laø ñoái thoaïi trong söï thaät, hoaëc phaân tích thaàn hoïc veà caùc vaán ñeà gaây tranh caõi ñaõ ñöa ñeán söï chia reõ trong suoát lòch söû cuûa Giaùo hoäi. Trong nhöõng cuoäc ñoái thoaïi naøy ñaõ cho thaáy nhöõng gì hôïp nhaát chuùng ta lôùn hôn nhöõng gì chia reõ chuùng ta. Cuoái cuøng, ñaïi keát tinh thaàn phaûi ñöôïc ghi nhôù nhö moät khía caïnh cô baûn, ñoù laø söï tuaân thuû saâu saéc vaø phuø hôïp cuûa moïi tín höõu vôùi lôøi caàu nguyeän cuûa Chuùa Gieâsu linh muïc xin cho "taát caû neân moät". Lôøi caàu nguyeän naøy giuùp chuùng ta nhaän thöùc raèng söï hieäp nhaát cuûa Giaùo hoäi töông öùng vôùi yù muoán cuûa Chuùa.
- Trong nhöõng ngaøy naøy, chuùng ta möøng 25 naêm Thoâng ñieäp "Ut unum sint - Xin cho hoï neân moät" do Thaùnh Gioan Phaoloâ II ban haønh ngaøy 25 thaùng 5 naêm 1995. Coù phaûi Thoâng ñieäp naøy raát quan troïng cho con ñöôøng ñaïi keát?
+ Ñuùng vaäy, taàm quan troïng cuûa noù chuû yeáu naèm ôû choã laàn ñaàu tieân trong lòch söû, moät Giaùo hoaøng ñaõ vieát moät thoâng ñieäp veà ñaïi keát. Vôùi thoâng ñieäp naøy, 30 naêm sau khi Coâng ñoàng keát thuùc,Thaùnh Gioan Phaoloâ II nhaéc laïi raèng trong haønh trình ñaïi keát, Giaùo hoäi Coâng giaùo ñaõ daán thaân vaø Giaùo hoäi khoâng theå ñaûo ngöôïc söï daán thaân naøy. Vaø vì ñöùc tin, taát caû caùc thaønh vieân cuûa Giaùo hoäi ñöôïc yeâu caàu tham gia vaøo phong traøo ñaïi keát.
Coù moät ñieåm ñaùng chuù yù, laøm cho toâi ngaïc nhieân ñoái vôùi saùng kieán naøy cuûa Thaùnh Giaùo hoaøng: Moät maët, ngaøi nhaän thöùc ñöôïc söù vuï Pheâroâ laø moät trong nhöõng trôû ngaïi lôùn cho vieäc khoâi phuïc söï hieäp nhaát; maët khaùc ngaøi tin thöøa taùc vuï Giaùm muïc Roma coù taàm quan troïng trong vieäc taïo söï hieäp nhaát cuûa Giaùo hoäi. Ngaøi ñaõ môøi toaøn theå coäng ñoaøn ñaïi keát tham gia vaøo moät "cuoäc ñoái thoaïi huynh ñeä, kieân nhaãn" veà tính öu vieät cuûa Giaùm muïc Roma, vôùi muïc ñích tìm kieám moät hình thöùc thöïc thi quyeàn öu tieân môû ra cho moät hoaøn caûnh môùi, nhöng khoâng töø boû baát cöù ñieàu thieát yeáu naøo cuûa söù vuï. Theo toâi, ñaây laø moät saùng kieán raát höùa heïn, chính Ñöùc nguyeân Giaùo hoaøng Bieån Ñöùc XVI vaø Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ nhaéc laïi tö töôûng naøy trong nhöõng dòp khaùc nhau.
- Töø khi thaønh laäp Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh veà Hieäp nhaát caùc Kitoâ höõu, caùc Giaùo hoaøng ñaõ noã löïc raát nhieàu cho hoaït ñoäng ñaïi keát. Theo Ñöùc Hoàng y, moãi vò coù nhöõng ñieåm noåi baät naøo?
+ Tröôùc heát, chuùng ta phaûi bieát ôn taát caû caùc Giaùo hoaøng vì luoân theo saùt Coâng ñoàng, ñaõ theå hieän moät taám loøng roäng môû ñoái vôùi coâng cuoäc ñaïi keát, vaø giöõa caùc vò luoân coù tính lieân tuïc vaø gaén keát tuyeät vôøi.
Thaùnh Gioan XXIII ñaõ nhaän thöùc roõ raèng vieäc khoâi phuïc hieäp nhaát Kitoâ giaùo laø neàn taûng cho vieäc canh taân cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo.
Thaùnh Phaoloâ VI ñaõ ñoùng goùp quan troïng trong vieäc thoâng qua Saéc leänh "Ñaïi keát- Unitatis redintegratio" cuûa Coâng ñoàng. Ngaøi laø moät vò giaùo hoaøng cuûa nhöõng cöû chæ ñaïi keát vó ñaïi, ñaëc bieät ñoái vôùi Chính thoáng giaùo vaø Anh giaùo, vaø laø vò giaùo hoaøng ñaàu tieân ñeán thaêm Hoäi ñoàng Giaùo hoäi Ñaïi keát caùc Giaùo hoäi Kitoâ.
Thaùnh Gioan Phaoloâ II tin raèng thieân nieân kyû thöù ba seõ phaûi ñoái dieän vôùi nhieäm vuï to lôùn laø khoâi phuïc söï hieäp nhaát ñaõ maát. Ngaøi nhìn nhaän chöùng taù cuûa caùc vò töû ñaïo cuûa caùc Giaùo hoäi laø hoàng aân cho söï hieäp nhaát.
Ñoái vôùi Ñöùc nguyeân Giaùo hoaøng Bieån Ñöùc XVI, ñaïi keát ôû moät möùc ñoä saâu saéc, laø moät vaán ñeà cuûa ñöùc tin. Vaø nhö theá laø moät nghóa vuï chính cuûa ngöôøi keá vò Thaùnh Pheâroâ.
Ñoái vôùi Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ, ñieàu neàn taûng laø caùc Giaùo hoäi cuøng ñi treân con ñöôøng hieäp nhaát, bôûi vì söï hieäp nhaát taêng tröôûng treân ñöôøng ñi. Ngaøi cuõng nhaán maïnh veà taàm quan troïng cuûa ñaïi keát maùu.
- Ñeå ñaùnh daáu vieäc kyû nieäm naøy, Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh seõ cho coâng boá taøi lieäu Vademecum ecumenico daønh cho caùc giaùm muïc. Taïi sao Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh laïi cho coâng boá taøi lieäu naøy?
+ Söù vuï uûy thaùc cho giaùm muïc laø phuïc vuï hieäp nhaát trong giaùo phaän cuûa ngaøi vaø hieäp nhaát giöõa caùc giaùo hoäi ñòa phöông vaø Giaùo hoäi hoaøn vuõ. Nhöng söù vuï naøy cuõng coù moät taàm quan troïng ñaëc bieät trong ñaïi keát. Nghóa laø söù vuï ñaïi keát cuûa giaùm muïc phaûi höôùng ñeán caû nhöõng ngöôøi ñaõ röûa toäi nhöng khoâng phaûi tín höõu Coâng giaùo. Do ñoù, trong caùc Giaùo hoäi ñòa phöông, caùc giaùm muïc coù traùch nhieäm chính cho söï hieäp nhaát caùc Kitoâ höõu. Vademecum nhaèm muïc ñích giuùp caùc giaùm muïc hieåu traùch nhieäm ñaïi keát cuûa giaùm muïc moät caùch chi tieát hôn vaø ñöa chuùng vaøo thöïc teá.
- Moät saùng kieán khaùc cuûa Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh laø seõ cho coâng boá taïp chí Acta Oecumenica. Muïc ñích cuûa taïp chí naøy laø gì?
+ Ngaøy nay, nhieàu tín höõu coù caûm töôûng raèng ñaïi keát ñaõ ñi ñeán beá taéc. Suy nghó naøy phaàn lôùn laø do thöïc teá moïi ngöôøi khoâng ñöôïc thoâng tin ñaày ñuû veà söï phaùt trieån vaø tieán trieån cuûa ñaïi keát. Do ñoù, ñieàu quan troïng laø caùc keát quaû ñaïi keát quan troïng hôn caû ñaõ ñöôïc ñoùn nhaän. Ñieàu naøy ñaëc bieät ñuùng vôùi caùc taøi lieäu ñöôïc chuaån bò vaø xuaát baûn bôûi caùc uûy ban ñaïi keát. Nhö ñaõ bieát, caùc taøi lieäu ít ñöôïc ñoïc seõ khoâng ñem laïi hieäu quaû nhieàu. Taïp chí Acta Oecumenica nhaèm taïo ñieàu kieän cho söï tieáp nhaän naøy, chuû yeáu cung caáp thoâng tin veà daán thaân ñaïi keát cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ vaø veà caùc hoaït ñoäng ñaïi keát cuûa Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh Hieäp nhaát caùc Kitoâ höõu, vaø giôùi thieäu caùc taøi lieäu chính cuûa caùc cuoäc ñoái thoaïi ñaïi keát. Taïp chí nhaèm muïc ñích hoã trôï ñaøo taïo ñaïi keát, moät khía caïnh quan troïng cô baûn cho töông lai.
- Ñaïi keát ñöôïc thöïc hieän trong caùc cuoäc gaëp gôõ vaø ñoái thoaïi. Khuûng hoaûng do ñaïi dòch ñaõ gaây aûnh höôûng nhö theá naøo ñeán hoaït ñoäng naøy?
+ Ñaïi keát phaùt trieån maïnh qua caùc cuoäc ñoái thoaïi vaø gaëp gôõ tröïc tieáp, caù nhaân. Baây giôø ñieàu naøy khoâng deã thöïc hieän do nhöõng haïn cheá cuûa ñaïi dòch virus corona. Thöïc teá, chuùng ta khoâng theå ñoùn tieáp caùc vò khaùch cuûa caùc Giaùo hoäi khaùc ñeán thaêm Roma hoaëc ñi ñeán gaëp ñaïi dieän cuûa caùc Giaùo hoäi khaùc. Ñoái thoaïi ñaïi keát gaëp khoù khaên lôùn khi thöïc hieän töø xa, thoâng qua "vaên phoøng taïi nhaø".
Maët khaùc, hoaøn caûnh khoù khaên cuûa thôøi ñieåm naøy goùp phaàn ñöa caùc Giaùo hoäi Kitoâ giaùo, taát caû ôû treân moät chieác thuyeàn, gaàn nhau hôn. Ñieàu naøy raát roõ raøng, chaúng haïn, khi Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ môøi taát caû caùc Giaùo hoäi Kitoâ hieäp nhaát vôùi ngaøi trong lôøi kinh Laïy Cha vaøo ngaøy 25 thaùng 3 ñeå caàu nguyeän cho ñaïi dòch keát thuùc. Ñoái vôùi laù thö maø toâi göûi lôøi môøi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha ñeán nhöõng ngöôøi ñöùng ñaàu caùc Giaùo hoäi Kitoâ giaùo, haàu heát caùc vò traû lôøi raát nhanh, baøy toû loøng bieát ôn ñoái vôùi saùng kieán naøy. Ñieàu naøy cho toâi thaáy moái quan heä ñaïi keát ñaõ trôû neân saâu saéc nhö theá naøo trong thôøi gian naøy. Nhöng taát nhieân chuùng ta seõ raát haïnh phuùc khi chuùng ta coù theå gaëp maët vaø ñoái thoaïi tröïc tieáp.
- Sau 10 naêm ñöôïc boå nhieäm laøm Chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh veà Hieäp nhaát caùc Kitoâ höõu, Ñöùc Hoàng y nghó gì veà söù vuï naøy?
+ Toâi thaáy coâng vieäc khoâng phaûi luùc naøo cuõng deã daøng, nhöng raát ñeïp vaø phong phuù. Toâi bieát ôn Ñöùc nguyeân Giaùo hoaøng Bieån Ñöùc XVI vì ñaõ giao phoù cho toâi nhieäm vuï naøy vaø Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ cuûng coá toâi. Trong nhöõng naêm qua, toâi ñaõ coù theå tham gia vaø ñoùng goùp cho caùc söï kieän khaùc nhau vaø nhieàu saùng kieán ñaïi keát cuûa hai giaùo hoaøng. Toâi ñaõ hoïc ñöôïc raát nhieàu vaø coù kinh nghieäm naøy: trong coâng vieäc ñaïi keát nhöõng gì nhaän ñöôïc lôùn hôn nhöõng gì coù theå trao ban. Toâi nhaän thöùc ñöôïc raèng veà cô baûn chæ coù moät thöøa taùc vieân ñaïi keát, ñoù laø Chuùa Thaùnh Thaàn; chuùng ta chæ laø coâng cuï cuûa Ngaøi. Nhìn laïi 10 naêm qua laø moät dòp thuaän tieän ñeå taï ôn Chuùa Thaùnh Thaàn vaø xin Ngaøi tieáp tuïc ñoàng haønh cho coâng cuoäc ñaïi keát, giuùp chuùng ta thöïc hieän töøng böôùc tích cöïc, ñöa chuùng ta ñeán gaàn hôn vôùi söï hieäp nhaát cuûa Giaùo hoäi.