Charles de Foucauld,
ngöôøi tìm Chuùa trong sa maïc,
saép ñöôïc tuyeân phong hieån thaùnh
Charles de Foucauld, ngöôøi tìm Chuùa trong sa maïc, saép ñöôïc tuyeân phong hieån thaùnh.
John Burger
Toâ Maõ Linh dòch töø aleteia.org
(WHÑ 02-06-2020) - Trong cuoäc ñôøi Anh Charles, coù nhöõng khía caïnh raát ñaùng ngaïc nhieân vaø nhöõng yeáu toá maø moät soá ngöôøi laïi cho laø raát bình thöôøng. Trong soá nhöõng ñieàu phi thöôøng coù theå ñöôïc keå ra laø vieäc Anh xuaát thaân quyù toäc nhöng laïi thích soáng phieâu löu thaùm hieåm. Ñieàu thoâng thöôøng coù theå bao goàm vieäc anh soáng phoùng tuùng vaø maát ñöùc tin thôøi treû, nhöng cuoái cuøng Anh ñaõ trôû laïi.
Tuy nhieân, taát caû nhöõng gì thöïc söï quan troïng laø Anh ñaõ vöôït qua nhöõng tai öông trong cuoäc ñôøi vaø trong nhöõng thôøi ñieåm maø Anh ñaõ soáng vaø ñaõ tieán tôùi moät söï hieåu bieát saâu saéc veà Ñaáng ñaõ trao ban cho Anh cuoäc soáng ñoù. Giaùo hoäi maø Anh yeâu meán vaø phuïc vuï saép xaùc nhaän ñieàu ñoù. Vatican ñaõ tuyeân boá raèng Chaân phöôùc Charles de Foucauld seõ ñöôïc phong thaùnh.
Trong leã phong chaân phöôùc naêm 2005, Ñöùc Thaùnh Cha Beâneâñictoâ XVI noùi raèng: vôùi tö caùch laø moät linh muïc, Anh Charles "ñaõ ñaët Bí tích Thaùnh Theå vaø Tin Möøng laøm trung taâm cuûa cuoäc soáng Anh." Ñöùc Thaùnh Cha Beâneâñictoâ XVI noùi: "Anh ñaõ khaùm phaù ra raèng Chuùa Gieâsu - Ñaáng ñaõ ñeán ñeå hôïp nhaát chính Ngaøi vôùi chuùng ta trong baûn tính nhaân loaïi - môøi goïi chuùng ta höôùng tôùi tình huynh ñeä phoå quaùt maø sau naøy Anh ñaõ traûi nghieäm ôû Sahara, vaø tình yeâu maø Chuùa Kitoâ ñaõ neân göông maãu cho chuùng ta."
Sinh ra taïi Strasbourg, Phaùp, vaøo ngaøy 15 thaùng 9 naêm 1858, Charles de Foucauld moà coâi meï töø naêm saùu tuoåi, theo moät tieåu söû chính thöùc treân trang web cuûa Vatican [1], Charles vaø em gaùi cuûa Anh, Marie, ñöôïc oâng cuûa hoï nuoâi döôõng, ngöôøi oâng maø Anh ñaõ tieáp böôùc trong söï nghieäp quaân söï. Khi coøn laø thanh thieáu nieân, Anh Charles ñaõ maát nieàm tin. Taïi tröôøng quaân söï, Anh soáng moät cuoäc soáng noåi loaïn, meâ muoäi trong nhöõng haønh vi ngang ngöôïc vaø laäp dò - theo trang web cuûa Huynh ñoaøn Linh muïc Jesus Caritas [2] moät huynh ñoaøn ñöôïc thaønh laäp döïa treân caûm höùng veà cuoäc ñôøi vaø vieäc laøm cuûa Foucauld. Moät laàn noï, khi ñang laøm nhieäm vuï canh gaùc, Anh ñaõ rôøi boû chöùc vuï cuûa mình, aên maëc nhö moät ngöôøi aên xin.
Sau hai naêm ôû tröôøng quaân ñoäi, Anh trôû thaønh moät só quan, ôû tuoåi 20. OÂng noäi Anh qua ñôøi vaø Charles ñöôïc thöøa keá toaøn boä taøi saûn cuûa oâng. Anh ñaõ phung phí soá taøi saûn ñoù vaø soáng cuoäc soáng thöôïng löu.
Naêm 1879, khi ñoùng quaân ôû Pont-aø-Mousson, ngöôøi ta thaáy Anh ôû cuøng vôùi moät ngöôøi ñaøn baø xaáu tính teân laø Mimi. Naêm sau, trung ñoaøn cuûa Anh ñöôïc göûi ñeán Algeria, vaø Anh ñöa Mimi ñi cuøng, Anh khai gian laø vôï cuûa Anh. Khi ngöôøi ta phaùt hieän Anh noùi doái, quaân ñoäi ñaõ ra leänh cho Anh ta göûi coâ trôû laïi. Charles töø choái, Anh bò ñình chæ vaø bò baõi nhieäm. Anh veà Phaùp vaø ñònh cö ôû Evian. Nhöng khi nghe tin trung ñoaøn cuûa mình tham gia vaøo moät chieán dòch nguy hieåm ôû Tunisia vaøo naêm 1881, Anh ñaõ boû Mimi vaø xin ñöôïc phuïc chöùc. Gia nhaäp moät trung ñoaøn môùi ôû khu vöïc phía nam Oran, Anh ñaõ toû ra laø moät só quan xuaát saéc, ñöôïc caáp treân cuõng nhö caáp döôùi khen ngôïi.
Bò meâ hoaëc bôûi mieàn baéc chaâu Phi, Anh ñaõ xuaát nguõ vaø ñònh cö taïi Algiers ñeå chuaån bò cho moät cuoäc thaùm hieåm Ma-roác. Ñoù laø söï nghieäp maø Hieäp hoäi Ñòa lyù Phaùp cuoái cuøng seõ trao cho Anh moät huy chöông vaøng. Anh hoïc tieáng AÛ Raäp vaø tieáng Do Thaùi. Trong khoaûng thôøi gian töø thaùng 6 naêm 1883 ñeán thaùng 5 naêm sau, Anh bí maät ñi khaép Ma-roác, caûi trang thaønh moät rabbi . Maëc duø Anh laâm vaøo caûnh nguy hieåm nhieàu laàn, nhöng Anh ñaõ raát aán töôïng vôùi ñöùc tin vaø söï moä ñaïo cuûa ngöôøi Hoài giaùo.
Sau khi khaùm phaù caùc oác ñaûo cuûa Nam Algeria vaø Tunisia, Anh trôû veà Phaùp vaø gaëp gia ñình vaøo naêm 1886. Anh ñaõ töï chaát vaán chính mình veà nhöõng vaán ñeà cuûa ñôøi soáng noäi taâm vaø taâm linh. Anh ñi vaøo nhaø thôø, ñöùc tin troáng roãng, vaø laëp laïi lôøi caàu nguyeän: "Laïy Thieân Chuùa con, neáu ngaøi hieän höõu, xin haõy cho con bieát Chuùa" (theo trang web cuûa Jesus Caritas.)
Söï chaøo ñoùn noàng haäu, toân troïng maø Anh nhaän ñöôïc caùch saâu saéc töø gia ñình Kitoâ höõu ñaõ khuyeán khích Anh trong cuoäc tìm kieám, vaø döôùi söï höôùng daãn cuûa moät linh muïc, Anh trôû laïi vôùi ñöùc tin vaø caùc bí tích. Luùc ñoù, Anh 28 tuoåi.
"Ngay khi toâi tin vaøo Chuùa, toâi hieåu raèng toâi khoâng theå laøm ñieàu gì khaùc hôn laø soáng cho moät mình Ngaøi maø thoâi," Anh vieát.
Trong moät chuyeán haønh höông ñeán Thaùnh ñòa, Anh nghe moät lôøi môøi goïi theo Chuùa Gieâsu trong "Ñôøi soáng taïi Nazareth". Anh ñaõ trao taát caû taøi saûn cuûa mình cho em gaùi vaø ñaõ traûi qua baûy naêm laøm moät ñan só Trappist, khôûi ñaàu taïi Phaùp vaø sau ñoù taïi Akbeøs ôû Syria. Anh ñaõ hoïc moät thôøi gian ngaén ôû Rome, vaø sau ñoù baét ñaàu soáng moät cuoäc ñôøi caàu nguyeän vaø chaàu Thaùnh Theå, moät mình, gaàn moät tu vieän Clara Khoù Ngheøo ôû Nazareth.
Ñöôïc phong chöùc linh muïc ôû tuoåi 43, vaøo ngaøy 9 thaùng 6 naêm 1901, Anh rôøi Sahara, ñieåm ñeán ñaàu tieân laø Beni Abbeøs. Anh muoán trôû thaønh moät trong nhöõng ngöôøi "bò loaïi tröø, bò boû maëc ôû nôi xa nhaát". Anh muoán taát caû nhöõng ai ñeán vôùi Anh seõ tìm thaáy ôû Anh "moät ngöôøi Anh em cuûa moïi ngöôøi". Thaät vaäy, Anh khôûi söï thaønh laäp moät coäng ñoaøn Nhöõng Tieåu Ñeä Thaùnh Taâm Chuùa Gieâsu. Maõi ñeán naêm 1906, moät ngöôøi naøo ñoù tham gia coäng ñoaøn, nhöng ngöôøi naøy ñaõ rôøi ñi ngay sau khi bò beänh.
Naêm 1902, Anh ñaõ thu huùt söï chuù yù cuûa baïn beø vaø chính quyeàn veà thaûm kòch noâ leä vaø Anh ñaõ chuoäc moät soá noâ leä.
Naêm 1905, Anh chuyeån ñeán Tamanrasset ôû Hoggar vaø hoïc ngoân ngöõ cuûa hoï. Khoâng coù linh muïc naøo tröôùc ñaây ñaõ ñi vaøo laõnh thoå cuûa hoï. Anh baét ñaàu dòch Tin Möøng cho hoï.
Anh Charles baét ñaàu hoïc ngoân ngöõ Tuareg, hoïc nhöõng baøi haùt vaø thô vaên vaøo naêm 1907. Laø Kitoâ höõu duy nhaát ôû ñoù, Anh khoâng ñöôïc pheùp cöû haønh Bí tích Thaùnh Theå. Nhöng Anh choïn vieäc ôû laïi, vì lôïi ích cuûa moïi ngöôøi. Sau saùu thaùng, Anh ñöôïc pheùp cöû haønh thaùnh leã moät mình, nhöng khoâng ñöôïc pheùp löu tröõ Mình Thaùnh.
Ñaàu naêm 1908, Anh ngaõ beänh vaø suyùt cheát. Ngöôøi Tuareg ñaõ cöùu maïng Anh baèng caùch chia seû moät ít söõa deâ coøn laïi maø hoï coù, maëc duø ñoù laø thôøi kyø haïn haùn. Charles, suy nhöôïc, soáng phuï thuoäc vaøo nhöõng ngöôøi laùng gieàng.
Naêm 1909, Anh vieát, "Söù vuï toâng ñoà cuûa toâi phaûi laø toâng ñoà cuûa söï toát laønh. Khi nhìn thaáy toâi, mong raèng moïi ngöôøi seõ noùi vôùi nhau: 'Vì ngöôøi naøy raát toát, neân toân giaùo cuûa Anh ta phaûi laø raát toát.'"
Töø naêm 1909 ñeán naêm 1913, Anh ñaõ thöïc hieän ba chuyeán vieáng thaêm nöôùc Phaùp ñeå trình baøy keá hoaïch cuûa mình veà moät "Lieân hieäp Anh em vaø Chò em Thaùnh Taâm", moät hieäp hoäi ñeå caûi ñaïo nhöõng ngöôøi khoâng tin. Anh ñònh höôùng "hieäp hoäi bao goàm caùc Kitoâ höõu nhieät thaønh töø moïi taàng lôùp xaõ hoäi, coù theå cho moïi ngöôøi bieát ñeán, qua göông soáng cuûa hoï, qua caên tính cuûa Kitoâ giaùo, vaø cho Tin möøng 'ñöôïc nhìn thaáy' trong cuoäc soáng cuûa hoï."
Khi chieán tranh noå ra ôû chaâu AÂu, Anh Charles vaãn ôû Tamanrasset, moät vuøng sa maïc ñang xaûy ra tình traïng baát oån, bao goàm caû caùc cuoäc taán coâng cuûa daân Ma-roác vaø Senoussites töø Libya. Ñeå baûo veä ngöôøi daân ñòa phöông, Anh Charles ñaõ xaây döïng moät phaùo ñaøi nhoû ôû Tamanrasset vaø ñaõ ñeán ñoù, chôø ñôïi ñeå ñoùn nhaän hoï töø khu vöïc xung quanh ñeán trong tröôøng hôïp nguy hieåm. Vaøo ngaøy 1 thaùng 12 naêm 1916, moät soá ngöôøi Tuareg, döôùi aûnh höôûng cuûa Senoussite, ñaõ chieâu duï Anh ra ngoaøi phaùo ñaøi vaø troùi Anh laïi. Trong quaù trình cöôùp boùc, baát ngôø coù ngöôøi caûnh baùo raèng binh lính ñang ñeán. Hoaûng loaïn ñaõ dieãn ra, moät phaùt suùng noå ra vaø Anh Charles bò saùt haïi. Anh ñöôïc 58 tuoåi.
Thi theå Anh ñöôïc choân trong moät bôø haøo bao quanh phaùo ñaøi. Vaøo giôø töû naïn, Anh Charles chæ coù moät mình. Nhöng ôû Phaùp, 49 ngöôøi ñaõ gia nhaäp "Lieân hieäp Anh chò em Thaùnh Taâm", maø Anh ñaõ ñaït ñöôïc söï chaáp thuaän cuûa giaùo quyeàn.
Charles de Foucauld ñaõ luoân mô öôùc ñöôïc chia seû ôn goïi cuûa mình vôùi tha nhaân vaø ñi ñeán ñuùc keát raèng: ai cuõng coù theå böôùc theo linh ñaïo "Ñôøi soáng Nazareth". Theo Vatican, "gia ñình thieâng lieâng cuûa Chaân phöôùc Charles de Foucauld ngaøy nay bao goàm moät soá hieäp hoäi tín höõu, caùc doøng tu vaø tu hoäi ñôøi, goàm caû giaùo daân vaø linh muïc."
- - - - - - - - - -
[1] Charles de Foucauld (1858-1916), taïi https://www.vatican.va/news_services/liturgy/saints/ns_lit_doc_20051113_de-foucauld_en.html, truy caäp 06/2020
[2] Chaân phöôùc Charles de Foucauld, taïi https://jesuscaritasusa.org/charles-de-foucauld, truy caäp 06/2020