Haõy daïy caùc treû em
bieát laøm daáu Thaùnh Giaù
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ: Haõy daïy caùc treû em bieát laøm daáu Thaùnh Giaù.
Hoàng Thuûy
Vatican (Vatican News 27-05-2020) - Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ noùi raèng baát chaáp toäi loãi lan traøn, coù nhöõng ngöôøi "coù khaû naêng caàu nguyeän vôùi Thieân Chuùa moät caùch chaân thaønh, coù khaû naêng vieát soá meänh cuûa con ngöôøi theo moät caùch khaùc". Vaø ngaøi yeâu caàu daïy caùc treû em laøm daáu Thaùnh Giaù, "lôøi caàu nguyeän ñaàu tieân".
Saùng thöù Tö 27 thaùng 05 naêm 2020, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ vaãn tieáp tuïc buoåi tieáp kieán chung tröïc tuyeán töø Thö vieän Dinh Toâng Toøa. Trong baøi giaùo lyù, ngaøi noùi veà chuû ñeà lôøi caàu nguyeän cuûa nhöõng ngöôøi coâng chính.
Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc laïi caùc chöông ñaàu cuûa saùch Kinh Thaùnh vôùi söï xuaát hieän vaø lan roäng cuûa söï döõ vaø toäi loãi trong theá giôùi con ngöôøi. Duø chuùng ta caûm thaáy söï hieän dieän cuûa söï aùc treân theá giôùi, nhöng keá hoaïch cuûa Thieân Chuùa daønh cho con ngöôøi laø toát laønh. Beân caïnh Cain ganh tò aùc ñoäc, coù Abel, Seát, EÂnoát vaø Noâeâ, nhöõng ngöôøi khieâm nhöôøng, chaân thaønh caàu nguyeän vôùi Thieân Chuùa. Nhöõng ngöôøi coâng chính naøy laø ngöôøi kieán taïo hoøa bình vaø hoï cho thaáy raèng lôøi caàu nguyeän ñích thöïc giaûi thoaùt khoûi khuynh höôùng baïo löïc; noù laø caùi nhìn hy voïng höôùng veà Thieân Chuùa; noù coù theå nuoâi döôõng söï soáng môùi thay cho söï khoâ caèn cuûa haän thuø.
Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi caùc tín höõu, nhö nhöõng ngöôøi coâng chính trong Kinh Thaùnh khoâng ngöøng caàu khaån, haõy caàu nguyeän ñeå chính mình ñöôïc bieán ñoåi, vaâng theo yù Chuùa, vaø caàu nguyeän cho theá giôùi, xin Thieân Chuùa hoaøn thaønh hoaït ñoäng bieán ñoåi traùi tim con ngöôøi. Ngaøi cuõng nhaéc haõy daïy cho treû em caàu nguyeän, tröôùc heát laø bieát laøm daáu Thaùnh Giaù. Ñöùc Thaùnh Cha baét ñaàu baøi giaùo lyù nhö sau:
Toäi loãi lan traøn trong theá giôùi con ngöôøi
Keá hoaïch cuûa Thieân Chuùa daønh cho con ngöôøi laø toát laønh, nhöng trong cuoäc soáng haøng ngaøy chuùng ta laïi nhaän thaáy coù söï hieän dieän cuûa söï döõ. Nhöõng chöông ñaàu tieân cuûa saùch Saùng Theá mieâu taû söï phaùt trieån, lan roäng cuûa toäi loãi trong cuoäc soáng con ngöôøi. OÂng Adam vaø baø Evaø (x. St 3,1-7) nghi ngôø yù ñònh nhaân laønh cuûa Thieân Chuùa, nghó raèng hoï ñang gaëp moät vò thaàn ghen töông, ngaên caûn hoï ñöôïc haïnh phuùc. Töø ñoù, hoï noåi loaïn: hoï khoâng coøn tin vaøo moät Ñaáng Taïo Hoùa quaûng ñaïi, mong muoán hoï ñöôïc haïnh phuùc. Taâm hoàn hoï chieàu theo caùm doã cuûa keû xaáu, bò aûo töôûng veà söï toaøn naêng: "Neáu chuùng ta aên traùi cuûa caây, chuùng ta seõ trôû neân gioáng Thieân Chuùa" (x. c. 5). Ñaây laø caùm doã, laø tham voïng len vaøo taâm hoàn. Nhöng hoï ñaõ gaëp phaûi ñieàu ngöôïc laïi: maét hoï môû ra vaø hoï thaáy mình traàn truoàng (c. 7).
Söï döõ caøng trôû neân taøn phaù hôn trong theá heä con ngöôøi thöù hai: ñoù laø caâu chuyeän veà Cain vaø Abel (x. St 4,1-16). Cain ghen tò vôùi em mình; maëc duø laø con ñaàu loøng, anh coi Abel laø ñoái thuû, ngöôøi ñe doïa quyeàn tröôûng töû cuûa anh ta. Söï aùc xuaát hieän trong traùi tim Cain vaø anh ta khoâng theå chieán thaéng noù. Söï aùc baét ñaàu ñi vaøo taâm loøng: nhìn ngöôøi khaùc vôùi nhöõng yù töôûng xaáu, nghi ngôø. "Teân naøy laø ngöôøi xaáu, seõ haïi mình." Vaø theá laø caâu chuyeän veà tình huynh ñeä ñaàu tieân keát thuùc baèng moät vuï gieát ngöôøi. Toâi nghó veà tình huynh ñeä nhaân loaïi ngaøy nay: chieán tranh ôû khaép nôi.
Haäu dueä cuûa Cain phaùt trieån caùc ngheà thuû coâng vaø ngheä thuaät, nhöng cuõng phaùt trieån baïo löïc, ñöôïc theå hieän qua baøi ca ñoäc aùc cuûa Lameùc, nghe nhö moät baøi thi ca baùo thuø: "Vì moät veát thöông, ta ñaõ gieát moät ngöôøi; vì moät chuùt saây saùt, ta ñaõ gieát moät ñöùa treû. Cain seõ ñöôïc baùo thuø gaáp baûy, nhöng Lameùc thì gaáp baûy möôi baûy laàn!" (St 4,23-24). Baùo thuø laø theá naøy: baïn gaây ra thì baïn phaûi ñeàn traû. Nhöng quan toøa khoâng noùi ñieàu naøy, maø laø toâi noùi. Toâi bieán mình thaønh quan toøa. Vaø theá laø taø aùc lan truyeàn nhö daàu loang, cho ñeán khi noù chieám troïn böùc tranh: " Ñöùc Chuùa thaáy raèng treân maët ñaát söï gian aùc cuûa con ngöôøi quaû laø nhieàu, vaø suoát ngaøy loøng noù chæ toan tính nhöõng yù ñònh xaáu." (St 6,5). Caùc böùc bích hoïa lôùn veà traän ñaïi hoàng thuûy (chöông 6-7) vaø thaùp Babel (chöông 11) cho thaáy raèng caàn coù moät khôûi ñaàu môùi, nhö moät saùng taïo môùi, seõ ñöôïc hoaøn thaønh trong Chuùa Kitoâ.
Lôøi caàu nguyeän cuûa nhöõng ngöôøi coâng chính
Tuy nhieân, trong nhöõng trang ñaàu tieân cuûa Kinh Thaùnh, moät caâu chuyeän khaùc cuõng ñöôïc thuaät laïi, ít noåi baät hôn, khieâm toán vaø ñaïo ñöùc hôn nhieàu, ñaïi dieän cho söï cöùu roãi cuûa hy voïng. Ngay caû khi haàu heát moïi ngöôøi cö xöû moät caùch taøn baïo, taïo neân thuø haän, vaãn coù nhöõng ngöôøi coù theå caàu nguyeän vôùi Thieân Chuùa moät caùch chaân thaønh, coù khaû naêng vieát laïi soá phaän cuûa con ngöôøi theo moät caùch khaùc. Abel daâng cho Thieân Chuùa cuûa leã hy sinh laø nhöõng hoa traùi ñaàu muøa. Sau khi Adam cheát, oâng Adam vaø baø Evaø coù ngöôøi con thöù ba, ñoù laø Seát, ngöôøi sinh ra EÂnoát, vaø Saùch Thaùnh noùi: "Luùc ñoù, ngöôøi ta baét ñaàu keâu caàu danh Ñöùc Chuùa" (4,26). Sau ñoù, Khanoác ra ñôøi; oâng laø moät ngöôøi "böôùc ñi vôùi Chuùa" vaø ñöôïc Thieân Chuùa "baét coùc" ñöa leân thieân ñaøng (x. 5,22.24). Vaø cuoái cuøng laø caâu chuyeän veà oâng Noâeâ, moät ngöôøi coâng chính ñaõ "böôùc ñi vôùi Chuùa" (6,9); qua oâng, Thieân Chuùa ñaõ ruùt laïi yù ñònh xoùa soå loaøi ngöôøi (x. 6,7-8).
Caàu nguyeän giaûi thoaùt khoûi baûn naêng baïo löïc, höôùng veà Thieân Chuùa xin Ngöôøi bieán ñoåi traùi tim chuùng ta
Ñoïc nhöõng caâu chuyeän naøy, chuùng ta coù aán töôïng raèng caàu nguyeän vöøa laø bôø ñeâ vöøa laø nôi aån naùu cuûa con ngöôøi tröôùc laøn soùng traøn ñaày söï aùc ñang phaùt trieån treân theá giôùi. Quan saùt kyõ hôn, chuùng ta cuõng caàu nguyeän ñeå ñöôïc cöùu khoûi chính mình. "Laïy Chuùa xin cöùu con khoûi chính con, khoûi nhöõng tham voïng, ñam meâ cuûa con." Nhöõng ngöôøi caàu nguyeän trong nhöõng trang ñaàu tieân cuûa Kinh Thaùnh laø nhöõng ngöôøi hoaït ñoäng vì hoøa bình: thöïc teá, khi lôøi caàu nguyeän laø ñích thöïc, noù giaûi thoaùt khoûi baûn naêng baïo löïc vaø noù laø moät caùi nhìn chaêm chuù vaøo Thieân Chuùa, xin Ngöôøi quay laïi chaêm soùc traùi tim cuûa con ngöôøi. Saùch Giaùo lyù vieát: "Phaåm chaát caàu nguyeän naøy ñöôïc soáng bôûi voâ soá ngöôøi coâng chính trong taát caû caùc toân giaùo" (GLHTCG, 2569). Caàu nguyeän vun troàng nhöõng boâng hoa taùi sinh ôû nhöõng nôi maø loøng thuø haän cuûa con ngöôøi chæ coù theå laøm cho sa maïc lan roäng. Lôøi caàu nguyeän coù söùc maïnh, bôûi vì noù loâi keùo quyeàn naêng cuûa Thieân Chuùa vaø quyeàn naêng cuûa Chuùa luoân ban söï soáng. Ñoù laø Thieân Chuùa cuûa söï soáng vaø laøm cho taùi sinh.
Ñaây laø lyù do taïi sao vöông quyeàn cuûa Thieân Chuùa ñi qua nhöõng theá heä con ngöôøi nam nöõ naøy, nhöõng ngöôøi thöôøng bò hieåu laàm hoaëc bò loaïi ra ngoaøi leà treân theá giôùi. Nhöng theá giôùi soáng vaø phaùt trieån nhôø söùc maïnh cuûa Thieân Chuùa ñöôïc ban nhôø lôøi caàu nguyeän cuûa nhöõng ngöôøi phuïc vuï Ngöôøi. Hoï laø nhöõng con ngöôøi khoâng oàn aøo, hieám khi trôû thaønh caùc tieâu ñeà, nhöng ñieàu raát quan troïng laø hoï khoâi phuïc nieàm tin cho theá giôùi!
Haõy daïy treû em laøm daáu Thaùnh Giaù - lôøi caàu nguyeän ñaàu tieân
Giaûi thích cho ñieàu vöøa noùi, Ñöùc Thaùnh Cha keå caâu chuyeän veà moät nhaø laõnh ñaïo voâ thaàn. Trong loøng oâng khoâng coù caûm thöùc toân giaùo, nhöng oâng ñaõ nghe baø cuûa mình caàu nguyeän töø khi coøn nhoû vaø lôøi caàu nguyeän ñoù ñoïng laïi trong loøng oâng. Roài trong moät thôøi ñieåm khoù khaên trong cuoäc soáng, kyû nieäm ñoù trôû laïi trong loøng oâng. OÂng baét ñaàu caàu nguyeän nhö baø cuûa oâng vaø oâng ñaõ tìm gaëp ñöôïc Chuùa Gieâsu. Ñöùc Thaùnh Cha nhaän ñònh: Lôøi caàu nguyeän laø moät chuoãi cuoäc soáng. Nhieàu ngöôøi caàu nguyeän vaø gieo raéc söï soáng.... Vaø ngaøi nhaéc nhôû: "Daïy cho treû em caàu nguyeän laø ñieàu quan troïng. Toâi thaáy ñau loøng khi gaêp caùc treû em vaø baûo 'con haõy laøm daáu Thaùnh giaù' vaø caùc em khoâng bieát laøm. Haõy daïy caùc em laøm daáu Thaùnh giaù, ñoù laø lôøi caàu nguyeän ñaàu tieân. Coù theå caùc em seõ queân, seõ ñi theo con ñöôøng khaùc. Nhöng ñieàu ñoù löu laïi trong loøng caùc em, bôûi vì ñoù laø haït gioáng söï soáng, haït gioáng ñoái thoaïi vôùi Thieân Chuùa.
Haønh trình cuûa Thieân Chuùa trong lòch söû cuûa Thieân Chuùa ñaõ ñi ngang qua hoï: noù ñaõ ñi qua moät "phaàn coøn laïi" cuûa loaøi ngöôøi, nhöõng ngöôøi khoâng khuaát phuïc tröôùc luaät leä cuûa keû maïnh nhaát, nhöng caàu xin Thieân Chuùa thöïc hieän caùc pheùp laï cuûa Ngöôøi, vaø treân heát laø bieán ñoåi traùi tim baèng ñaù cuûa chuùng ta thaønh traùi tim baèng thòt (x. Ed 36,26). Vaø ñieàu naøy giuùp cho vieäc caàu nguyeän, bôûi vì caàu nguyeän môû loøng ra vôùi Thieân Chuùa, bieán ñoåi traùi tim cöùng coûi cuûa chuùng ta thaønh traùi tim con ngöôøi.