Ñöùc Hoàng y Bo höôûng öùng lôøi keâu goïi
ngöng baén toaøn caàu cuûa Ñöùc Thaùnh cha
Ñöùc Hoàng y Bo höôûng öùng lôøi keâu goïi ngöng baén toaøn caàu cuûa Ñöùc Thaùnh cha.
Traàn Ñöùc Anh, OP
Yangon (RVA News 30-04-2020) - Ñöùc Hoàng y Chuû tòch Lieân Hoäi ñoàng Giaùm muïc AÙ chaâu höôûng öùng lôøi keâu goïi cuûa Toång thö kyù Lieân Hieäp Quoác Antonio Guterres vaø Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ, veà vieäc ngöng baén toaøn caàu tröôùc ñaïi dòch coronavirus.
Ñang khi quan taâm ñeán tình hình taïi Myanmar, Ñöùc Hoàng y Charles Maung Bo, Toång Giaùm muïc Toång giaùo phaän Yangon, cuõng keâu goïi chaám döùt chieán söï treân toaøn theá giôùi.
Haønh tinh cuûa chuùng ta ñang bò khuûng hoaûng. Moïi quyeát ñònh cuûa caùc nhaø laõnh ñaïo luùc naøy seõ ñònh hình ñaát nöôùc mình vaø theá giôùi trong nhöõng naêm saép tôùi. Haäu quaû cuûa ñaïi dòch hieän nay laø moät thaûm hoïa cho söùc khoûe coäng ñoàng cuõng nhö cho ñôøi soáng kinh teá xaõ hoäi. Neáu chuùng ta thaät söï mong muoán Myanmar vöôn leân nhö moät daân toäc ñoaøn keát, hoøa bình, thònh vöôïng, thì ñaây chính laø luùc ñöa ra nhöõng quyeát ñònh nhanh choùng, tích cöïc vaø toân troïng. Ñaây laø luùc phaûi haønh ñoäng caùch khoân ngoan, minh baïch nhaèm ñònh höôùng cho töông lai, chöù khoâng phaûi laø luùc ñeå cho xung ñoät leo thang.
OÂng Toång Thö kyù Lieân Hieäp Quoác, Antonio Guterres ñaõ phaùt bieåu hoâm 23 thaùng 3 naêm 2020, raèng: "Haõy ngöng caùc cuoäc chieán tranh beänh hoaïn ñeå cuøng nhau chieán ñaáu choáng laïi dòch beänh ñang taøn phaù theá giôùi chuùng ta... Haõy baét ñaàu baèng vieäc chaám döùt chieán tranh ôû moïi nôi, ngay luùc naøy. Ñoù laø nhöõng gì maø gia ñình nhaân loaïi chuùng ta caàn, hôn luùc naøo heát."
Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ, ngöôøi ñaõ coù tình caûm saâu saéc sau chuyeán vieáng thaêm ñaát nöôùc Myanmar chuùng ta naêm 2017, cuõng nhaát trí vôùi lôøi môøi goïi cuûa oâng Toång Thö kyù Lieân Hieäp Quoác, khi ngaøi noùi: "Toâi caàu mong cuoäc chieán choáng ñaïi dòch hieän nay coù theå giuùp moïi ngöôøi nhaän ra nhu caàu to lôùn laø cuûng coá töông quan huynh ñeä giöõa caùc thaønh vieân cuûa ñaïi gia ñình nhaân loaïi... Xung ñoät khoâng theå ñöôïc giaûi quyeát baèng chieán tranh vaø ñoái khaùng. Söï khaùc bieät phaûi ñöôïc khaéc phuïc baèng ñoái thoaïi vaø tìm kieám hoøa bình trong tinh thaàn xaây döïng."
Toâi tin raèng neáu tieáp tuïc caùc hoaït ñoäng quaân söï, nhaát laø ñang khi caû nöôùc ñang ñöông ñaàu vôùi cuoäc khuûng hoaûng, thì seõ gaây ra haäu quaû thaûm khoác cho ñaát nöôùc chuùng ta.
Ñaây laø luùc ñöa ra caùc quyeát ñònh ñeå xaây döïng Myanmar thaønh moät quoác gia thoáng nhaát, hoøa bình, thònh vöôïng vaø laø thaønh vieân cuûa gia ñình theá giôùi. Xung ñoät luoân laøm cho Myanmar toån thöông caùch deã daøng.
Caùc nhaø laõnh ñaïo quoác gia vaø caùc saéc daân Myanmar coù theå löïa choïn giöõa con ñöôøng tìm kieám söï tin töôûng vaø hôïp taùc, vì lôïi ích cuûa taát caû moïi ngöôøi vaø ñoaøn keát quoác gia, hoaëc choïn con ñöôøng tieáp tuïc xung ñoät, ñieàu chaéc chaén seõ daãn ñeán haäu quaû thaûm hoïa hôn cho nhöõng ngöôøi voán ñaõ chòu raát nhieàu ñau khoå.
Nhö lôøi baø Coá vaán Nhaø nöôùc ñaõ noùi treân truyeàn hình hoâm 13 thaùng 3 naêm 2020, raèng: "Toâi muoán nhaán maïnh moät thaønh phaàn quan troïng ñeå giaûm nguy cô buøng phaùt cuûa ñaïi dòch Covid-19 - ñoù laø con ngöôøi."
Moät laàn nöõa, chuùng ta laïi ñöôïc nhaéc nhôû raèng söï hôïp taùc cuûa taát caû moïi ngöôøi laø ñieàu quan troïng ñeå khaéc phuïc nguy cô laây lan cuûa dòch beänh. Ñieàu naøy tröôùc tieân phaûi aùp duïng cho söï hôïp taùc daân söï-quaân söï. Ñeå tieán böôùc nhö moät daân toäc, chuùng ta caàn tin töôûng vaøo chính quyeàn, truyeàn thoâng vaø khoa hoïc. Chuùng ta ñöôïc Boä y teá vaø Theå thao laøm raát toát khi cung caáp thoâng tin vaø caûnh baùo kòp thôøi. Caùc bieän phaùp kieåm dòch, caùch ly ñöôïc thöïc hieän ñuùng ñaén. Vieäc thaû bôùt tuø nhaân khoûi caùc nhaø tuø chaät choäi ñöôïc hoan ngheânh, vì söï an toaøn cuûa taát caû moïi ngöôøi. Chuùng toâi taùn döông baø Coá vaán Nhaø nöôùc, qua phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi, ñaõ tröïc tieáp baøy toû söï ñoàng caûm cuûa baø vôùi ngöôøi daân.
Vieäc vaãn tieáp tuïc, thaäm chí coøn gia taêng caùc hoaït ñoäng quaân söï bôûi baát kyø beân naøo, seõ ñi ngöôïc laïi vôùi caùc saùng kieán ñaõ ñaït ñöôïc. Caùc binh só gaëp nguy hieåm caùch voâ lyù khi tieáp xuùc vôùi caùc saùt thuû virus voâ hình. Daân thöôøng gaëp nguy hieåm, thaäm chí bò baén gieát vì muïc ñích quaân söï. Caùc cuoäc ñaøm phaùn hoøa bình ñang bò ñe doïa nghieâm troïng. Neàn kinh teá voán mong manh, laïi bò ñe doïa bôûi caùc cuoäc phieâu löu quaân söï. Baát kyø söï gia taêng laây nhieãm naøo trong caùc traïi tò naïn, giöõa nhöõng ngöôøi bò giam giöõ, hoaëc nhöõng choã ñoâng ngöôøi, ñeàu laø moái ñe doïa nghieâm troïng cho caùc daân cö xung quanh.
OÂng Antonio Guterres ñaõ noùi: "Söï giaän döõ cuûa virus minh chöùng cho caùi ñieân roà cuûa chieán tranh. Chính vì vaäy, hoâm nay, toâi keâu goïi vieäc ngöøng baén toaøn caàu ngay laäp töùc, ôû taát caû caùc nôi treân theá giôùi. Ñaõ ñeán luùc phong toûa caùc cuoäc xung ñoät vuõ trang vaø cuøng nhau taäp trung vaøo cuoäc chieán thöïc söï cho cuoäc soáng cuûa chuùng ta."
Nhieàu quoác gia vaø caùc beân tham chieán ñaõ ñaùp laïi lôøi keâu goïi naøy moät caùch tích cöïc. Caùc nhoùm vuõ trang ôû Cameroon, Philippines, Yemen vaø Syria, ñaõ thöïc hieän caùc böôùc ñi ñaàu tieân ñeå giaûm thieåu baïo löïc. Cuoäc noäi chieán keùo daøi 5 naêm ôû Yemen ñaõ taïo ra moät trong caùc cuoäc khuûng hoaûng nhaân ñaïo toài teä nhaát theá giôùi. ÔÛ Syria, nguy cô buøng phaùt dòch Covid-19 ñaët ra moái ñe doïa cheát ngöôøi ñoái vôùi 6,5 trieäu ngöôøi di cö trong nöôùc, do haäu quaû cuûa 9 naêm xung ñoät. Ñeå nhöõng söï giuùp ñôõ ñeán ñöôïc vôùi nhöõng ngöôøi deã bò nhieãm virus, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñaõ khuyeán khích "nhöõng tuyeán vieän trôï nhaân ñaïo, côûi môû trong ngoaïi giao, vaø söï chaêm soùc chu ñaùo nhöõng ngöôøi ñang ôû trong tình traïng deã bò toån thöông nhaát."
Nhöõng naêm gaàn ñaây, Myanmar ñaõ phaûi höùng chòu nhieàu chæ trích. Nhöõng phaùn xeùt khoâng coâng baèng nhö vaäy phaûn aùnh caên tính ñuùng ñaén cuûa ngöôøi daân Myanmar. Baèng vieäc ñoái phoù vôùi cuoäc khuûng hoaûng naøy, trong söï ñoaøn keát vôùi caùc nöôùc laùng gieàng, chuùng ta cho thaáy Myanmar laø moät thaønh vieân chính ñaùng cuûa gia ñình nhaân loaïi. Khuûng hoaûng maø chuùng ta ñang ñoái maët laø cuoäc khuûng hoaûng toaøn caàu.
Haõy haï khí giôùi vaø döøng caùc haønh ñoäng gaây haán. Haõy trang bò cho mình loøng chaân thaønh vaø söï thaät. Haõy ñi con ñöôøng thaùch ñoá hôn, khi ñoái dieän vôùi nhöõng khaùc bieät baèng loøng can ñaûm vaø trí thoâng minh. Ñöøng che giaáu tình ngöôøi baèng suùng oáng, vì roát cuïc ñoù chæ laø ñieåm yeáu maø thoâi.
Caùc cuoäc gaëp gôõ toân giaùo vì hoøa bình cho thaáy söï ñoái thoaïi vaø lieân keát giöõa caùc beân laø ñieàu coù theå vaø mang laïi hieäu quaû. Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Myanmar luoân saün loøng hôïp taùc vôùi chính quyeàn caùc caáp. Trong moïi luùc, chuùng toâi luoân khích leä ñoái thoaïi vaø saün saøng laøm trung gian giöõa caùc beân.
Hoàng y Charles Maung Bo
Yangon, 22/4/2020