Baøi giaûng Thaùnh Leã Loøng Chuùa Thöông Xoùt
cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
Baøi giaûng Thaùnh Leã Loøng Chuùa Thöông Xoùt cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ.
Chuyeån ngöõ: Anh Phöông, SJ - CTV
Vatican (Vatican News 21-04-2020) - Baøi giaûng Thaùnh Leã Loøng Chuùa Thöông Xoùt cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ:
Chuùa Nhaät vöøa qua (12 thaùng 4 naêm 2020) chuùng ta ñaõ cöû haønh leã phuïc sinh cuûa Thaày Chí Thaùnh, ngaøy hoâm nay (19 thaùng 4 naêm 2020) chuùng ta cuøng chöùng kieán söï phuïc sinh cuûa ngöôøi moân ñeä. Moät tuaàn leã ñaõ troâi qua, vaø ñeå ñöôïc nhìn thaáy Ñaáng Phuïc Sinh, caùc moân ñeä ñaõ traûi qua tuaàn leã aáy trong sôï haõi, vôùi "caùc cöûa ñeàu ñoùng kín" (Ga 20, 26), thaäm chí caùc oâng khoâng theå thuyeát phuïc ñöôïc ngöôøi vaéng maët duy nhaát ngaøy hoâm aáy laø Toâ-ma tin vaøo söï phuïc sinh. Ñöùc Gieâsu ñaõ laøm gì tröôùc söï hoaøi nghi ñaày sôï seät naøy? Ngaøi ñaõ trôû laïi, cuøng moät vò trí, töùc laø ñöùng giöõa caùc moân ñeä, vaø laëp laïi cuøng moät lôøi chaøo: "Bình an cho anh em!" (Ga 20,19.26). Ñöùc Gieâsu ñaõ baét ñaàu laïi. Söï phuïc sinh cuûa ngöôøi moân ñeä khôûi ñi töø ñaây, töø loøng thöông xoùt tín trung vaø kieân nhaãn, töø vieäc khaùm phaù ra raèng Thieân Chuùa khoâng bao giôø meät moûi naém laáy tay ta ñeå naâng ta daäy töø nhöõng vaáp ngaõ. Ñöùc Gieâsu muoán chuùng ta hieåu raèng: Thieân Chuùa khoâng phaûi laø oâng chuû baét chuùng ta phaûi thanh toaùn soå saùch ñôøi mình, nhöng laø Ngöôøi Cha luoân naâng chuùng ta daäy. Trong cuoäc soáng, gioáng ñöùa beù baét ñaàu taäp ñi vaø teù ngaõ, chuùng ta cuõng thaän troïng moø maãm ñeå tieán veà phía tröôùc; ñi ñöôïc vaøi böôùc vaø laïi ngaõ; ngaõ vaø laïi ngaõ, vaø moãi laàn ngaõ, ngöôøi cha laïi naâng caäu beù daäy. Ñoâi tay luoân naâng ñôõ chuùng ta chính laø loøng thöông xoùt: Thieân Chuùa bieát raèng neáu khoâng coù loøng thöông xoùt, chuùng ta seõ naèm maõi döôùi ñaát, vaø ñeå böôùc ñi ñöôïc, chuùng ta caàn Thieân Chuùa ñaët chuùng ta ñöùng daäy treân ñoâi chaân cuûa mình.
Ngöôøi ta coù theå phaûn baùc raèng: "Nhöng toâi vaãn luoân maõi teù ngaõ!". Thieân Chuùa bieát ñieàu aáy vaø Ngaøi luoân saün saøng ñeå naâng baïn leân. Ngaøi khoâng muoán chuùng ta maõi nghó veà söï vaáp ngaõ cuûa mình, nhöng laø nhìn veà Thieân Chuùa, laø Ñaáng nhaän ra trong söï vaáp ngaõ aáy nhöõng ñöùa con caàn ñöôïc naâng ñôõ daäy, nhìn thaáy trong söï ñau khoå nhöõng ngöôøi con caàn ñöôïc yeâu thöông baèng loøng thöông xoùt. Ngaøy hoâm nay, trong ngoâi thaùnh ñöôøng ñaõ trôû thaønh ñeàn thaùnh cuûa loøng thöông xoùt taïi Roma, trong ngaøy Chuùa Nhaät maø 20 naêm tröôùc, thaùnh Gioan Phao-loâ II ñaõ cung hieán cho Loøng Thöông Xoùt Chuùa, vôùi loøng tin töôûng, chuùng ta cuøng ñoùn nhaän thoâng ñieäp naøy. Chính Chuùa Gieâsu ñaõ noùi vôùi thaùnh nöõ Faustina: "Ta laø tình yeâu vaø cuõng laø loøng thöông xoùt" (Nhaät kyù, 14 thaùng 9 naêm 1637). Sau ñoù coù laàn, vôùi söï maõn yù thoûa loøng, thaùnh nöõ thöa vôùi Chuùa Gieâsu raèng ngaøi ñaõ daâng cho Chuùa taát caû cuoäc soáng, taát caû nhöõng gì ngaøi coù. Nhöng caâu traû lôøi cuûa Chuùa Gieâsu khieán thaùnh nöõ kinh ngaïc: "Con chöa daâng hieán cho ta nhöõng gì thöïc söï laø cuûa con". Vò nöõ tu thaùnh thieän naøy coøn giöõ laïi cho mình ñieàu gì vaäy? Chuùa Gieâsu noùi vôùi thaùnh nöõ: "Chuùa dòu daøng noùi: Con aø, haõy cho ta ñau khoå cuûa con" (10 thaùng 10 naêm 1937). Chuùng ta cuõng coù theå töï hoûi mình raèng: "Toâi ñaõ cho Chuùa ñau khoå cuûa toâi chöa? Toâi ñaõ cho Chuùa thaáy nhöõng vaáp ngaõ cuûa toâi ñeå Ngaøi naâng toâi daäy chöa?". Hay traùi laïi, toâi vaãn coøn ñang daáu Chuùa ñieàu gì ñoù? Moät toäi loãi, moät ñieàu hoái haän trong quaù khöù, moät veát thöông loøng, moät aùc caûm vôùi ai ñoù, hay moät yù töôûng veà moät ngöôøi naøo ñoù... Thieân Chuùa mong chôø chuùng ta haõy mang ñeán cho Ngaøi nhöõng ñau khoå cuûa chuùng ta ñeå Ngaøi giuùp chuùng ta khaùm phaù ra loøng Chuùa xoùt thöông.
Quay trôû laïi vôùi caùc moân ñeä, hoï ñaõ boû rôi Chuùa trong cuoäc Khoå Naïn, vaø caûm thaáy coù loãi. Nhöng khi gaëp hoï, Ñöùc Gieâsu chaúng heà huaán giaùo daøi doøng. Ñoái vôùi caùc oâng, nhöõng ngöôøi ñang mang veát thöông loøng, Ñöùc Gieâsu cho hoï thaáy nhöõng thöông tích cuûa chính Ngaøi. Toâ-ma coù theå ñuïng chaïm vaøo nhöõng thöông tích aáy vaø khaùm phaù ra tình yeâu, khaùm phaù ra Ñöùc Gieâsu ñaõ ñau khoå nhieàu nhö theá naøo khi bò oâng boû rôi. Cuõng chính nôi nhöõng thöông tích aáy, baøn tay cuûa Toâ-ma ñaõ ñuïng chaïm ñöôïc söï thaân maät dòu daøng cuûa Thieân Chuùa. Toâ-ma, keû ñeán muoän, khi oâm laáy loøng thöông xoùt, laïi trôû neân troåi vöôït hôn so vôùi caùc moân ñeä khaùc, vì oâng khoâng chæ tin vaøo söï phuïc sinh maø coøn tin vaøo tình yeâu voâ ngaàn voâ haïn cuûa Thieân Chuùa. Vaø oâng ñaõ tuyeân xöng ñöùc tin caùch ñôn sô nhaát nhöng cuõng ñeïp ñeõ nhaát: "Laïy Chuùa cuûa con, laïy Thieân Chuùa cuûa con!" (c. 28). Nhö theá, söï phuïc sinh cuûa ngöôøi moân ñeä ñöôïc thöïc hieän khi baûn tính con ngöôøi yeáu ñuoái moûng doøn vaø toån thöông ñöôïc hoøa vaøo söï phuïc sinh cuûa Ñöùc Gieâsu. ÔÛ nôi ñoù moïi hoaøi nghi ñöôïc hoùa giaûi, Thieân Chuùa trôû thaønh Chuùa cuûa con, vaø cuõng chính ôû ñoù, ngöôøi moân ñeä baét ñaàu chaáp nhaän chính mình vaø bieát yeâu thöông cuoäc ñôøi mình.
Anh chò em thaân meán, khi phaûi traûi qua thöû thaùch, chuùng ta cuõng thaáy mình yeáu ñuoái moûng doøn, coù nhöõng sôï haõi vaø hoaøi nghi gioáng nhö Toâ-ma. Chuùng ta caàn ñeán Thieân Chuùa, laø Ñaáng coù theå nhìn vöôït leân treân nhöõng yeáu ñuoái moûng doøn ñeå thaáy nôi chuùng ta veû ñeïp tuyeät myõ khoâng gì coù theå thay theá ñöôïc. Coù Chuùa, chuùng ta taùi khaùm khaù raèng chuùng ta thaät ñaùng quyù ngay chính trong nhöõng yeáu ñuoái cuûa mình. Ñieàu aáy coù nghóa raèng chuùng ta laø nhöõng vieân pha leâ tuyeät ñeïp, vöøa deã vôõ nhöng cuõng raát ñaùng quyù. Vaø neáu laø nhöõng vieân pha leâ, chuùng ta trôû neân trong suoát khi ôû beân Thieân Chuùa, ñeå aùnh saùng cuûa Ngaøi, aùnh saùng cuûa loøng thöông xoùt, toûa saùng nôi ta, vaø ngang qua ta ñeán taän cuøng theá giôùi. Vaø ñaây chính laø lyù do, nhö Thö cuûa thaùnh Pheâ-roâ ñaõ nhaéc nhôû, "chuùng ta ñöôïc haân hoan vui möøng, maëc daàu coøn phaûi öu phieàn ít laâu giöõa traêm chieàu thöû thaùch" (1 Pr 1, 6).
Trong thaùnh leã Loøng Chuùa Thöông Xoùt hoâm nay, thoâng ñieäp ñeïp nhaát laïi ñeán vôùi chuùng ta ngang qua ngöôøi moân ñeä ñeán treã aáy. Hoâm ñoù, chæ thieáu moãi Toâ-ma. Vaø Thieân Chuùa ñaõ ñôïi oâng. Loøng thöông xoùt chaúng heà boû rôi nhöõng ai ñang tuït laïi phía sau. Giôø ñaây khi chuùng ta ñang nghó veà söï hoài phuïc chaäm chaïm vaø meät moûi sau côn ñaïi dòch, thì laïi coù moät moái nguy hieåm khaùc len loûi vaøo: ñoù chính laø queân ñi ngöôøi bò boû laïi phía sau. Caùi toâi caù nhaân thôø ô baøng quan coøn nguy haïi hôn söï coâng phaù cuûa vi-ruùt. Caùi toâi aáy cho raèng cuoäc soáng seõ toát ñeïp hôn neáu toâi caûm thaáy toát ñeïp, moïi söï ñeàu hoaøn haûo neáu moïi söï aáy ñeàu hoaøn haûo vôùi toâi. Ngöôøi ta khôûi ñi töø yù töôûng leäch laïc naøy ñeå roài daãn ñeán vieäc choïn löïa vaø phaân bieät ngöôøi khaùc, loaïi boû nhöõng ngöôøi ngheøo khoå, vaø saün saøng hy sinh nhöõng ai tuït haäu trong tieán trình phaùt trieån. Tuy nhieân, ñaïi dòch naøy nhaéc nhôû chuùng ta raèng khoâng coù söï khaùc bieät vaø ranh giôùi giöõa nhöõng ai ñang saàu khoå. Taát caû chuùng ta ñeàu yeáu ñuoái moûng doøn, taát caû ñeàu bình ñaúng, taát caû ñeàu ñaùng quyù. Nhöõng gì ñang xaûy ra thöùc tænh chuùng ta: ñaây laø thôøi gian ñeå xoùa boû ñi nhöõng baát bình ñaúng, ñeå chöõa laønh söï baát coâng ñang laøm hao moøn ñeán taän goác reã söùc khoûe cuûa toaøn theå nhaân loaïi! Chuùng ta haõy hoïc hoûi töø coäng ñoaøn Ki-toâ höõu sô khai, ñöôïc moâ taû trong saùch Coâng vuï Toâng Ñoà. Hoï ñaõ laõnh nhaän loøng thöông xoùt vaø soáng loøng thöông xoùt aáy: "Taát caû caùc tín höõu hôïp nhaát vôùi nhau, vaø ñeå moïi söï laøm cuûa chung. Hoï ñem baùn ñaát ñai cuûa caûi, laáy tieàn chia cho moãi ngöôøi tuøy theo nhu caàu" (Cv 2, 44-45). Ñaây khoâng phaûi laø moät thöù chuû nghóa lyù töôûng, nhöng chính laø Ki-toâ giaùo.
Nôi coäng ñoaøn ñoù, sau khi Chuùa Gieâsu phuïc sinh, chæ caàn moät ngöôøi bò boû laïi phía sau, taát caû nhöõng ngöôøi khaùc seõ chôø ñôïi. Ngaøy hoâm nay coù veû nhö ngöôïc laïi: chæ moät phaàn nhoû nhaân loaïi ñang tieán leân phía tröôùc, trong khi ñoù phaàn lôùn bò boû laïi phía sau. Ai cuõng coù theå bieän minh raèng: "Ñaây laø nhöõng vaán ñeà heát söùc phöùc taïp. Chaêm soùc ngöôøi ngheøo khoâng phaûi vieäc cuûa toâi. Nhöõng ngöôøi khaùc phaûi suy nghó veà ñieàu ñoù chöù khoâng phaûi toâi!". Thaùnh nöõ Faustina, sau khi gaëp Chuùa Gieâsu, ñaõ vieát: "Nôi moät linh hoàn ñau khoå, chuùng ta phaûi nhìn thaáy Ñöùc Gieâsu chòu ñoùng ñinh, chöù khoâng phaûi moät keû aên baùm hay moät gaùnh naëng... Thieân Chuùa trao cho chuùng ta cô hoäi ñeå thöïc hieän nhöõng coâng vieäc cuûa loøng thöông xoùt, nhöng chuùng ta laïi ñi phaùn xeùt" (Nhaät kyù, 6 thaùng 9 naêm 1937). Nhöng vaøo ngaøy noï, chính thaùnh nöõ ñaõ than phieàn vôùi Chuùa Gieâsu raèng, ñeå coù loøng thöông xoùt, chuùng ta phaûi vöôït qua söï ngaây thô. Thaùnh nöõ vieát: "Laïy Chuùa, nhieàu ngöôøi thöôøng laïm duïng loøng toát cuûa con". Vaø Chuùa Gieâsu traû lôøi: "Khoâng quan troïng, con cuûa ta, ñöøng ñeå taâm ñeán ñieàu ñoù, con haõy xoùt thöông taát caû moïi ngöôøi" (24 thaùng 12 naêm 1937). Ñoái vôùi moïi ngöôøi, chuùng ta ñöøng chæ nghó ñeán lôïi ích cuûa mình, hay nhöõng ích lôïi cuûa ñaûng phaùi. Chuùng ta haõy ñoùn laáy thaùch ñoá naøy nhö moät cô hoäi ñeå chuaån bò cho töông lai cuûa taát caû moïi ngöôøi. Bôûi vì neáu khoâng coù moät taàm nhìn chung, seõ chaúng coù töông lai cho ai caû.
Ngaøy hoâm nay, tình yeâu khoâng töï veä vaø baát baïo löïc cuûa Ñöùc Gieâsu ñaõ laøm hoài sinh traùi tim cuûa ngöôøi moân ñeä. Gioáng nhö Toâng ñoà Toâ-ma, chuùng ta cuõng ñoùn nhaän loøng thöông xoùt, ôn cöùu ñoä cuûa nhaân loaïi. Vaø chuùng ta söû duøng loøng thöông xoùt aáy vôùi nhöõng ai yeáu ñuoái nhaát, chæ nhö theá chuùng ta môùi coù theå taùi döïng laïi moät theá giôùi môùi.