Chuyeän daøi nöõ phoù teá
Chuyeän daøi nöõ phoù teá.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P
Vatican (Vatican News 12-04-2020) - Trong Taân Öôùc coù nöõ phoù teá khoâng? Neáu coù, söù vuï cuûa hoï coù gioáng nam phoù teá khoâng? vv. Nhöõng caâu hoûi veà "nöõ phoù teá" laø moät caâu chuyeän daøi qua caùc cuoäc nghieân cöùu hoïc hoûi tröôùc ñaây vaø ñöôïc tieáp noái vôùi UÛy ban môùi do Ñöùc Thaùnh Cha thaønh laäp.
Trong Tuaàn Thaùnh vöøa keát thuùc giöõa ñaïi dòch Covid-19, ngoaøi tin töùc veà caùc hoaït ñoäng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha, coù hai tin ñaëc bieät thu huùt söï chuù yù cuûa dö luaän laø: Ñöùc Hoàng Y George Pell ñöôïc toøa aùn toái cao Australia tha boång vaø xoùa boû moïi caùo buoäc, sau 405 ngaøy bò caàm tuø baát coâng. Thöù hai laø tin Ñöùc Thaùnh Cha thieát laäp UÛy ban môùi ñeå nghieân cöùu veà caùc nöõ phoù teá trong thôøi Giaùo Hoäi sô khai.
Thoâng caùo cuûa Phoøng Baùo Chí Toøa Thaùnh
Trong thoâng caùo coâng boá hoâm thöù tö Tuaàn Thaùnh 8 thaùng 4 naêm 2020, Phoøng baùo chí Toøa Thaùnh cho bieát trong moät buoåi tieáp kieán môùi ñaây daønh cho Ñöùc Hoàng Y Francisco Ladaria Ferrer, Toång tröôûng Boä giaùo lyù ñöùc tin, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ thieát laäp UÛy ban môùi nghieân cöùu veà phoù teá phuï nöõ. Ngaøi boå nhieäm Ñöùc Hoàng Y Giuseppe Petrocchi, Toång Giaùm Muïc giaùo phaän L'Aquila, trung Italia, laøm chuû tòch UÛy ban môùi, vaø Linh Muïc Denis Dupont-Fauville, thuoäc boä giaùo lyù ñöùc tin laøm thö kyù uûy ban môùi goàm 10 thaønh vieân thuoäc 8 nöôùc khaùc nhau, trong ñoù coù 5 nam giaùo sö vaø 5 nöõ giaùo sö.
Baét ñaàu caùch ñaây 4 naêm
Chuyeän daøi nöõ phoù teá baét ñaàu caùch ñaây 4 naêm: chính thöùc töø ngaøy 12 thaùng 5 naêm 2016, trong cuoäc gaëp gôõ vaø ñoái thoaïi vôùi caùc tham döï vieân khoùa hoïp toaøn theå cuûa caùc nöõ Beà treân Toång quyeàn, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ baøy toû yù ñònh thaønh laäp moät UÛy ban chính thöùc ñeå coù theå nghieân cöùu veà chöùc phoù teá phuï nöõ, nhaát laø trong thôøi kyø ñaàu cuûa Giaùo Hoäi.
3 thaùng sau ñoù, ngaøy 2 thaùng 8 cuøng naêm 2016, Phoøng baùo chí Toøa Thaùnh cho bieát: sau khi suy nghó vaø caàu nguyeän chín chaén, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ boå nhieäm Ñöùc Toång Giaùm Muïc Luis Francisco Ladaria Ferrer, doøng Teân, Toång thö kyù Boä giaùo lyù ñöùc tin, laøm chuû tòch UÛy ban naøy, ñoàng thôøi chæ ñònh 12 thaønh vieân trong ñoù coù 6 nöõ thaàn hoïc gia laø nöõ tu vaø giaùo sö. Phaàn coøn laïi laø 6 Linh Muïc giaùo sö.
Phoûng vaán Ñöùc Thaùnh Cha
Gaàn 3 naêm sau ñoù, trong cuoäc hoïp baùo chieàu toái ngaøy 7 thaùng 5 naêm 2010, treân maùy bay töø thaønh Skopje, thuû ñoâ Baéc Macedonia, veà Roma, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ traû lôøi caâu hoûi do 1 kyù giaû neâu leân: Ñöùc Thaùnh Cha coù theå cho chuùng con bieát ngaøi ñaõ hoïc ñöôïc ñieàu gì töø uûy ban nghieân cöùu veà söù vuï cuûa phuï nöõ trong nhöõng naêm ñaàu cuûa Giaùo Hoäi vaø Ñöùc Thaùnh Cha coù ñöa ra quyeát ñònh naøo khoâng?
Ñöùc Thaùnh Cha ñaùp: "Moät UÛy ban ñöôïc thaønh laäp vaø ñaõ laøm vieäc trong gaàn 2 naêm. Hoï raát khaùc bieät, thuoäc caùc xu höôùng khaùc nhau, taát caû nghó khaùc nhau; nhöng hoï ñaõ laøm vieäc vôùi nhau vaø ñoàng yù vôùi nhau veà moät ñieåm naøo ñoù. Nhöng roài moãi ngöôøi coù caùi nhìn rieâng, khoâng hoøa hôïp vôùi quan ñieåm cuûa nhöõng ngöôøi khaùc, vaø hoï döøng laïi ôû ñoù nhö moät uûy ban, vaø moãi ngöôøi ñang nghieân cöùu theâm. Veà chöùc phoù teá phuï nöõ: coù moät caùch thöùc quan nieäm khoâng gioáng nhö chöùc phoù teá cuûa nam giôùi. Ví duï, theo UÛy ban, nhöõng coâng thöùc truyeàn chöùc phoù teá phuï nöõ ngöôøi ta tìm ñöôïc cho ñeán nay khoâng gioáng nhö caùch thöùc truyeàn chöùc phoù teá cho nam giôùi, vaø ñuùng hôn noù gioáng nhö leã chuùc phong nöõ vieän maãu cuûa moät ñan vieän gioáng ngaøy nay. Ñoù laø keát quaû nghieân cöùu cuûa moät vaøi thaønh vieân cuûa UÛy ban. Moät soá thaønh vieân khaùc thì noùi khoâng phaûi nhö vaäy, hoï noùi doù laø coâng thöùc truyeàn chöùc phoù teá.. Vaø hoï tranh luaän vôùi nhau nhöng khoâng roõ. Coù nhöõng nöõ phoù teá ban ñaàu, nhöng ñoù coù phaûi laø bí tích truyeàn chöùc hay khoâng? Vaø ñieàu ngöôøi ta tranh luaän khoâng roõ. Hoï noùi: Ñuùng vaäy, caùc nöõ phoù teá giuùp trong phuïng vuï, röûa toäi: vì vieäc röûa toäi ngaøy xöa baèng caùch dìm mình trong nöôùc, khi moät phuï nöõ chòu pheùp röûa toäi, thì caùc nöõ phoù teá giuùp ñôõ hoï, vaø caû trong vieäc xöùc daàu treân cô theå phuï nöõ taân toøng.. Vaø cuõng coù vaên kieän noùi raèng caùc nöõ phoù teá ñöôïc Ñöùc Giaùm Muïc goïi ñeán ñeå trôï giuùp ngaøi khi coù nhöõng caõi loän trong hoân nhaân, ñeå tieán tôùi vieäc thaùo hoân phoái, hoaëc ly dò hay laø ly thaân. Khi moät baø vôï caùo buoäc choàng ñaõ ñaùnh ñaäp mình, thì caùc nöõ phoù teá ñöôïc Ñöùc Giaùm Muïc phaùi tôùi ñeå kieåm chöùng cô theå cuûa baø vôï aáy xem coù nhöõng veát baàm tím hay khoâng, vaø hoï cöùu xeùt nhöõng ñieàu ñoù ñeå phaân xöû. Ñoù laø nhöõng ñieàu toâi nhôù ñöôïc. Nhöng ñieàu cô baûn laø khoâng coù söï chaéc chaén theo ñoù vieäc truyeàn chöùc cho phuï nöõ coù hình thöùc vaø muïc ñích gioáng nhö truyeàn chöùc cho nam phoù teá. Moät soá ngöôøi noùi: coù söï nghi ngôø veà ñieàu ñoù, nhöng chuùng ta tieáp tuïc nghieân cöùu. Toâi khoâng sôï nghieân cöùu, nhöng cho ñeán möùc ñoä hieän nay thì vieäc nghieân cöùu ñoù khoâng coù keát quaû. Moät ñieàu laï laø taïi nhöõng mieàn coù caùc nöõ phoù teá, haàu nhö luoân luoân laø cuøng moät mieàn ñòa lyù, nhaát laø Siria, vaø taïi caùc mieàn khaùc thì khoâng coù gì caû. Ñoù laø taát caû nhöõng ñieàu toâi ñaõ nhaän ñöôïc töø uûy ban nghieân cöùu. Moãi ngöôøi tieáp tuïc nghieân cöùu vaø hoï ñaõ laøm moät coâng vieäc toát vì ñaït tôùi moät ñieåm chung tôùi möùc naøo ñoù, vaø ñieàu naøy coù theå giuùp taïo neân moät caùi ñaø ñeå tieán böôûc, nghieân cöùu ñeå mang laïi moät caâu traû lôøi chung keát: coù chöùc phoù teá phuï nöõ hay khoâng, nhö moät bí tích?
Phaûn öùng töø AÂu Myõ
Vieäc Ñöùc Thaùnh Cha tuyeân boá thaønh laäp moät UÛy ban môùi ñeå nghieân cöùu veà phoù teá phuï nöõ ñöôïc caùc cô quan truyeàn thoâng ôû Ñöùc vaø Myõ ñaëc bieät chuù yù, vì ñoù laø nhöõng vuøng coù nhieàu yeâu caàu Giaùo Hoäi truyeàn chöùc Phoù teá cho phuï nöõ vaø trong Coâng nghò ñang tieán haønh cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo ôû Ñöùc coù nhieàu ngöôøi, keå caû caùc Giaùm Muïc, muoán ñi xa hôn nöõa vaø uûng hoä caû vieäc truyeàn chöùc Linh Muïc cho phuï nöõ, maëc duø Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ tuyeân boá Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ 2 ñaõ tuyeân boá chung keát veà vaán ñeà naøy. Trong thôøi gian qua, coù nhöõng nöõ beà treân hoaëc vieän maãu cuûa caùc ñan vieän leân tieáng keâu goïi Toøa Thaùnh cho pheùp truyeàn chöùc thaùnh cho nöõ giôùi, ñöùng tröôùc tình traïng nhöõng vuï laïm duïng tính duïc treû vò thaønh nieân do caùc nam giaùo só gaây ra.
UÛy ban thaàn hoïc quoác teá
Cuõng neân nhaéc laïi raèng caùch ñaây 17 naêm, töùc laø vaøo naêm 2003, döôùi thôøi Ñöùc Giaùo Hoaøng Bieån Ñöùc 16, UÛy ban thaàn hoïc quoác teá, goàm 30 chuyeân gia teân tuoåi, ñaõ nghieân cöùu vaø coâng boá vaên kieän töïa ñeà "Chöùc phoù teá. Tieán hoùa vaø caùc vieãn töôïng", qua ñoù UÛy ban ñi tôùi keát luaän raèng khoâng coù nhöõng baèng chöùng veà vieäc chöùc phoù teá phuï nöõ trong Giaùo Hoäi sô khai laø moät chöùc thaùnh vaø moät bí tích nhö tröôøng hôïp caùc phoù teá nam giôùi, nhöng caùc phuï nöõ aáy giöõ caùc vai troø nhö Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ nhaéc ñeán trong cuoäc hoïp baùo hoâm 7 thaùng 5 naêm 2019, töùc laø hoï giuùp kieåm chöùc veà phuï nöõ, xöùc daàu cho caùc phuï nöõ röûa toäi theo nghi thöùc dìm mình, v.v.
Nay dö luaän laïi chôø ñôïi keát quaû nghieân cöùu cuûa UÛy ban môùi.