Cuoäc soáng cuûa moät Hoàng Y
trong caûnh caùch ly xaõ hoäi ôû Roma
Cuoäc soáng cuûa moät Hoàng Y trong caûnh caùch ly xaõ hoäi ôû Roma.
G. Traàn Ñöùc Anh OP
Vatican (Vatican News 6-04-2020) - Naèm goïn trong laõnh thoå nöôùc YÙ, caùc sinh hoaït cuûa Vatican, tuy laø moät nöôùc ñoäc laäp, cuõng tuøy thuoäc raát nhieàu vaøo caùc cô cheá cuûa YÙ, ñaëc bieät trong thôøi ñieåm ñaïi dòch Covid-19. Ñöùc Hoàng Y Kurt Koch, ngöôøi Thuïy Só, keå laïi cuoäc soáng cuûa ngaøi giöõa muøa ñaïi dòch.
4 tuaàn caùch ly
Tính ñeán chuùa nhaät Leã Laù 5 thaùng 4 naêm 2020, nöôùc YÙ ôû trong tình traïng caùch ly xaõ hoäi ñöôïc 4 tuaàn leã, ñeå ngaên chaën söï laây lan cuûa dòch Coronavirus. Vatican cuõng chaáp nhaän vaø aùp duïng caùc bieän phaùp do chính phuû YÙ ban haønh ñeå ñoái phoù vôùi ñaïi dòch naøy, ñaëc bieät laø taïi caùc thaùnh ñöôøng, ngöng cöû haønh caùc thaùnh leã coù giaùo daân tham döï. Quaûng tröôøng vaø Ñeàn Thôø thaùnh Pheâroâ cuõng bò ñoùng cöûa, nhö caùc bieän phaùp nhieàu nôi khaùc ñang aùp duïng. Caùc cô quan cuûa Toøa Thaùnh vaø Quoác gia thaønh Vatican cuõng haïn cheá toái ña soá nhaân vieân laøm vieäc taïi choã. Phoøng baùo chí Toøa Thaùnh cho bieát caùc cô quan Trung Öông Toøa Thaùnh tieáp tuïc hoaït ñoäng ôû möùc toái thieåu ñeå phuïc vuï Giaùo Hoäi hoaøn vuõ. Vaø thöïc teá laø caùc hoaït ñoäng naøy bò giaûm ñeán möùc thaáp nhaát.
Phoûng vaán Ñöùc Hoàng Y Koch
Trong boái caûnh naøy, haõng tin Coâng Giaùo Thuïy Só (cath.ch) môùi truyeàn ñi cuoäc phoûng vaán moät Hoàng Y ñoàng höông cuûa hoï, Ñöùc Hoàng Y Kurt Koch, Chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh hieäp nhaát caùc tín höõu Kitoâ, veà cuoäc soáng vaø hoaït ñoäng cuõng nhö taâm tình cuûa ngaøi trong thôøi kyø caùch ly xaõ hoäi hieän nay.
Ñöùc Hoàng Y Kurt Koch laø ngöôøi Thuïy Só Ñöùc, môùi möøng sinh nhaät thöù 70 hoâm 15 thaùng 3 naêm 2020 (1950-2020), nguyeân laø moät giaùo sö thaàn hoïc tín lyù taïi Ñaïi chuûng vieän Lucerne, tröôùc khi ñöôïc choïn laøm Giaùm Muïc giaùo phaän Basel, caùch ñaây 25 naêm (1995). Ñaây laø giaùo phaän lôùn nhaát taïi Thuïy Só vôùi 1 trieäu 60 ngaøn giaùo daân, bao truøm 11 bang cuûa nöôùc naøy. Caùch ñaây 10 naêm (2010), Ñöùc Cha Koch ñöôïc Ñöùc Giaùo Hoaøng Bieån Ñöùc 16 thaêng Toång Giaùm Muïc vaø môøi veà Vatican ñeå phuï traùch Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh hieäp nhaát caùc tín höõu Kitoâ.
"Thöù Saùu Tuaàn Thaùnh" keùo daøi
Trong cuoäc phoûng vaán, Ñöùc Hoàng Y Koch goïi tình traïng caùch ly xaõ hoäi ôû Roma, ôû Vatican, laø moät "Thöù Saùu Tuaàn Thaùnh keùo daøi". Giöõa muøa xuaân, coù moät traïng thaùi "vaät vôø' laï kyø bao phuû thaønh Roma. Ñaïi loä Hoøa Giaûi (Via della Conciliazione) noái lieàn Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ vôùi con soâng Tevere, töø cöûa soå Vaên phoøng cuûa Ñöùc Hoàng Y Koch nhìn xuoáng, thöôøng laø nôi ñi daïo cuûa haøng ngaøn du khaùch, nay troáng vaéng, caùc tieäm baùn ñoà kyû nieäm ñoùng cöûa töø laâu, caùc quaùn nöôùc cuõng vaäy.
Haïn cheá ñi laïi
Trong tö caùch laø Chuû tòch Hoäi ñoàng Hieäp nhaát Kitoâ, Ñöùc Hoàng Y Koch thöôøng daønh moät nöûa thôøi gian cuûa ngaøi ñeå ñi coâng vuï treân theá giôùi, nhöng baây giôø vì Coronavirus, ngaøi chæ ñi boä moãi ngaøy töø caên hoä cuûa ngaøi trong toøa nhaø cuûa Boä giaùo lyù ñöùc tin, caïnh Ñeàn thôø Thaùnh Pheâroâ tôùi vaên phoøng, moät quaõng ñöôøng chöa tôùi moät caây soá.
Caùc hoaït ñoäng bò caûn trôû
Tình traïng caùch ly xaõ hoäi hieän nay caûn trôû raát nhieàu hoaït ñoäng cuûa Hoäi ñoàng do Ñöùc Hoàng Y Koch ñieàu khieån. Ngaøi cho bieát coát yeáu hoaït ñoäng ñaïi keát laø ñoái thoaïi, nhöng ñoái thoaïi ñaâu coù theå laøm moät mình. Caùc cuoäc vieáng thaêm cuûa nhöõng ñaïi dieän caùc Giaùo Hoäi Kitoâ töø nöôùc ngoaøi ñeán Vatican, caùc cuoäc hoäi hoïp laøm vieäc bò hoaõn laïi voâ thôøi haïn. Nhöng ñaøng khaùc, Ñöùc Hoàng Y Koch cuõng nhaän thaáy caùc Giaùo Hoäi Kitoâ baøy toû tình lieân ñôùi vôùi nhau trong cuoäc khuûng hoaûng hieän nay. Theo Ñöùc Hoàng Y, söï höôûng öùng cuûa caùc heä phaùi Kitoâ treân theá giôùi ñoái vôùi ñeà nghò cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ cuøng ñoïc kinh Laïy Cha chung luùc 12 giôø taïi moãi ñòa phöông ngaøy 25 thaùng 3 naêm 2020, Leã Ñöùc Meï Truyeàn Tin, laø moät thí duï ñieån hình vaø thaät caûm ñoäng.
Trong nhöõng ngaøy tröôùc ñoù, Ñöùc Hoàng Y Koch ñaõ ngoài trong vaên phoøng vieát thö môøi goïi caùc vò thuû laõnh caùc Giaùo Hoäi Kitoâ treân theá giôùi tham gia buoåi ñoïc kinh Laïy Cha naøy vôùi Ñöùc Thaùnh Cha vaø caùc tín höõu Coâng Giaùo. Thaät laø moät cuoäc bieåu döông tinh thaàn ñoàng loaït. Ñöùc Hoàng Y cho bieát "haàu heát moïi ngöôøi ñaõ göûi thö höôûng öùng".
AÛnh höôûng cuûa Covid-19
Ñöùc Hoàng Y Koch voán laø ngöôøi thaàm laëng vaø kín ñaùo, nhöng cuõng laø ngöôøi thöôøng tìm ñeán tha nhaân. Vì theá, ngaøi cho bieát chöa bao giôø soáng trong tình traïng caùch ly xaõ hoäi nhö hieän nay. Theo Ñöùc Hoàng Y, cuoäc khuûng hoaûng hieän nay coù aûnh höôûng tôùi nhöõng thaùi ñoä, thoùi quen xaõ hoäi cuûa daân chuùng vaø nhaát laø tôùi troïng taâm cuûa söù ñieäp Kitoâ. Ñöùc Hoàng Y noùi: "Coronavirus chöùng toû raèng chuùng ta khoâng naém moïi söï trong tay". Ñaây cuõng laø moät lôøi môøi goïi chuùng ta haõy "xeùt laïi nhöõng öu tieân trong cuoäc soáng chuùng ta".
Laøm sao noùi veà Thieân Chuùa tröôùc ñaïi dòch Covid-19?
Veà phöông dieän thaàn hoïc, Ñöùc Hoàng Y Koch so saùnh ñaïi dòch Covid-19 hieän nay vôùi cuoäc ñoäng ñaát khuûng khieáp ngaøy 1 thaùng 11 naêm 1755 taïi vuøng Lisboa thuû ñoâ Boà ñaøo nha laøm cho khoaûng 90 ngaøn ngöôøi cheát treân toång soá 275 ngaøn daân cö. Thieân tai aáy ñaõ neâu leân vaán naïn cô baûn hôn bao giôø heát trong lòch söû trí thöùc ôû taây phöông: cuï theå laø laøm sao noùi veà Thieân Chuùa ñöùng tröôùc nhöõng ñau khoå lôùn lao nhö vaäy.
Theo Ñöùc Hoàng Y Koch, caâu traû lôøi cho vaán naïn ñoù ôû trong söï kieän Thieân Chuùa, trong Chuùa Gieâsu, ñaõ ñích thaân tham döï vaøo ñau khoå cuûa con ngöôøi. "Ñoù laø söù ñieäp maïnh meõ nhaát maø Kitoâ giaùo coù theå mang laïi, nhaát laø trong thôøi ñieåm hieän nay". Nhöng coâng boá söù ñieäp aáy baèng lôøi noùi vaø caùc bí tích laø moät trong nhöõng khoù khaên hieän thôøi. Nhö caùc chöùc saéc vaø caùc Linh Muïc khaùc, Ñöùc Hoàng Y Koch cuõng khoâng ñöôïc pheùp cöû haønh caùc thaùnh leã vaø bí tích coâng coäng. Hieän thôøi ngaøi chæ cöû haønh thaùnh leã trong nhaø nguyeän rieâng thuoäc caên hoä cuûa ngaøi vôùi 2 nöõ tu ngöôøi AÁn ñoä giuùp vieäc.
Ñöùc Hoàng Y Koch cho bieát trong thôøi ñieåm ñaïi dòch naøy, daân chuùng caøng toû ra deø daët hôn, traùnh caùc tieáp xuùc vôùi nhau. "Hieän thôøi taát caû ñeàu yeân tónh, vaø baïn caûm thaáy mình soáng moät mình". Khoâng coøn nhöõng cuoäc vieáng thaêm ñoät xuaát, khoâng coù nhöõng hoaït ñoäng trong Coäng ñoaøn Teutonico noùi tieáng Ñöùc trong noäi thaønh Vatican.
Cuoäc soáng thöôøng nhaät
Moãi ngaøy Ñöùc Hoàng Y Koch cöû haønh thaùnh leã ban saùng, vaø ban chieàu ngaøi daønh moät giôø ñeå suy nieäm trong nhaø nguyeän. Phaàn coøn laïi daønh ñeå laøm vieäc. Ngaøi khoâng coù thoùi quen nguû tröa nhö daân YÙ. Hai laàn moãi tuaàn, Ñöùc Hoàng Y ñi daïo trong vöôøn Vatican, thaät laø moät ñaëc aân, vì caùc coâng vieân taïi Roma ñeàu bò ñoùng cöûa.
Daàu sao, trong tö caùch laø moät ngöôøi cuûa Giaùo Hoäi, ñoái vôùi Ñöùc Hoàng Y Koch, söï kieän phaûi giaûm bôùt coâng vieäc trong nhöõng tuaàn leã naøy laø moät cô may ñeå suy nieäm: "Soá löôïng giôø raûnh baïn coù, ñöôïc ñaàu tö nhieàu hôn vaøo vieäc caàu nguyeän... Tình traïng hieän nay tuy buoàn thaûm, nhöng chaéc chaén. Chuùng ta ôû trong nhöõng baøn tay toát laønh.. ñöôïc nhöõng söùc maïnh cao caû töø nhaân baûo boïc, baïn tin töôûng vaø yeân haøn".
Ñöùc Hoàng Y Koch gôïi laïi baøi thô cuûa Dietrich Bonhoeffer, nhaø thaàn hoïc Tin Laønh, saùng taùc vaøi thaùng tröôùc khi bò Ñöùc quoác xaõ haønh quyeát, bieåu loä nieàm hy voïng Phuïc Sinh: "Söï cheát chæ laø tieáng noùi tieàn cuoái cuøng - Thieân Chuùa daønh cho mình tieáng noùi cuoái cuøng, vaø ñieàu naøy coù nghóa laø söï soáng" (Cath.ch 31-3-2020)